Ενώπιον σοβαρής ανθρωπιστικής κρίσης το Αφγανιστάν

Τα Ηνωμένα Έθνη συγκαλούν αργότερα σήμερα Δευτέρα μια διάσκεψη στη Γενεύη σε μια προσπάθεια να συγκεντρώσει πάνω από 600 εκατομμύρια δολάρια για το Αφγανιστάν, προειδοποιώντας ενάντια σε μια ανθρωπιστική κρίση στη χώρα μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν.

Ακόμη και πριν την πτώση της Καμπούλ στο ισλαμιστικό κίνημα τον περασμένο μήνα, ο μισός πληθυσμός της χώρας – 18 εκατομμύρια άνθρωποι – ήταν εξαρτημένος από ανθρωπιστική βοήθεια. Ο αριθμός αυτός φαίνεται να αυξάνεται λόγω της ανομβρίας και των ελλείψεων σε ρευστό και τρόφιμα, προειδοποιούν αξιωματούχοι του ΟΗΕ και οργανώσεις ανθρωπιστικής βοήθειας.

Η απότομη διακοπή ξένων δωρεών ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων μετά την κατάρρευση της υποστηριζόμενης από την Δύση αφγανικής κυβέρνησης και η επακόλουθη επάνοδος των Ταλιμπάν στην εξουσία έχει αυξήσει την πίεση στα προγράμματα του ΟΗΕ.

Ωστόσο, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ανέφερε ότι ο Οργανισμός πασχίζει οικονομικά: «Αυτή τη στιγμή ο ΟΗΕ δεν είναι καν σε θέση να πληρώσει τους μισθούς στους ίδιους του τους εργαζομένους», είπε σε δημοσιογράφους την Παρασκευή.

Στη διάσκεψη της Γενεύης, που αναμένεται να ξεκινήσει σήμερα Δευτέρα απόγευμα, θα παρευρεθούν ανώτατοι αξιωματούχοι του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένου του Γκουτέρες, του προέδρου της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού Πίτερ Μάουρερ, καθώς και δεκάδες αντιπρόσωποι κυβερνήσεων, μεταξύ άλλων ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας.

Σχεδόν το ένα τρίτο των 606 εκατομμυρίων δολαρίων που αναζητούνται θα χρησιμοποιηθεί από το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (WFP) που σε έρευνα που έκανε τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο βρήκε το 93% 1.600 Αφγανών να μην έχει επαρκή τρόφιμα, κυρίως επειδή δεν είχε πρόσβαση σε μετρητά για να τα αγοράσει.

«Πλέον είναι μια μάχη το χρόνο για να δώσουμε βοήθεια σωτηρίας στους Αφγανούς που την έχουν περισσότερο ανάγκη», δήλωσε η περιφερειακή υποδιευθύντρια για την Ασία και τον Ειρηνικό του WFP, Ανθια Γουέμπ. «Κυριολεκτικά παρακαλάμε και δανειζόμαστε για να αποτρέψουμε την εξάντληση των αποθεμάτων τροφίμων».

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ένας άλλος οργανισμός του ΟΗΕ, που απευθύνει και αυτός έκκληση για συγκέντρωση βοήθειας, επιδιώκει να ενισχύσει εκατοντάδες εγκαταστάσεις υγείας που κινδυνεύουν να κλείσουν μετά τη διακοπή χρηματοδότησης από δωρητές.

Κυβέρνηση… Φαρ Ουέστ

Ολο μειώνονται οι ελπίδες ότι οι Ταλιμπάν θα δείξουν ένα πιο σύγχρονο πρόσωπο σε σχέση με πριν από 20 χρόνια, αν μη τι άλλο επειδή έχουν ανάγκη τη διεθνή κοινότητα για να επιβιώσουν οικονομικά και για ανθρωπιστική βοήθεια.

Η σύνθεση της προσωρινής κυβέρνησης που ανακοίνωσαν αυτή την εβδομάδα, αφού κατέλαβαν και το τελευταίο προπύργιο της αντίστασης, την Κοιλάδα του Παντζίρ, δεν αφήνει περιθώρια για ελπίδες: τα μέλη της κυβέρνησης είναι αποκλειστικά άνδρες Παστούν, πολλοί από τους οποίους υπήρξαν ιδρυτικά στελέχη των Ταλιμπάν ενώ μερικοί καταζητούνται για τρομοκρατία ή ήταν φυλακισμένοι στο Γκουαντάναμο.

«Κρύο ντους»

«Κρύο ντους» αποτέλεσε για τη Δύση, σύμφωνα με έκφραση του «Monde», η προσωρινή κυβέρνηση, όχι μόνο επειδή περιλαμβάνει επικηρυγμένους ισλαμιστές αλλά και επειδή δεν περιλαμβάνει κανέναν μη Ταλιμπάν – αν και συνομίλησαν με άλλες αφγανικές δυνάμεις, όπως με τον πρώην πρόεδρο Χαμίντ Καρζάι και τον πρώην υπουργό Αμπντάλα Αμπντάλα, οι συνομιλίες δεν μεταφράστηκαν σε συμμετοχή τους στην κυβέρνηση.

Οι Ταλιμπάν επίσης κατάργησαν το υπουργείο Γυναικείων Ζητημάτων και επανέφεραν το ισχυρό υπουργείο Ηθών.

Ο επικηρυγμένος

Το πιο αμφιλεγόμενο μέλος της προσωρινής κυβέρνησης – για την οποία δεν έχει ανακοινωθεί μέχρι στιγμής κανένα χρονοδιάγραμμα για το πότε και πώς θα τη διαδεχθεί η μόνιμη κυβέρνηση – είναι ο υπουργός Εσωτερικών Σιρατζουντίν Χακάνι, στη λίστα του ΟΗΕ για την τρομοκρατία από το 2007 και επικηρυγμένος από το FBI με 10 εκατ. δολάρια.

Το οικογενειακό Δίκτυο Χακάνι έχει σχέσεις με την Αλ Κάιντα και αποτελεί τον σύνδεσμό της με τους Ταλιμπάν. Ο Σιρατζουντίν έγραψε πέρυσι άρθρο γνώμης στους «New York Times», διαβεβαιώνοντας για τις καλές προθέσεις των Ταλιμπάν και πυροδοτώντας διαμάχη στις ΗΠΑ για το αν πρέπει να δίνεται βήμα σε τρομοκράτες.

Το γεγονός ότι ένα τόσο σημαντικό υπουργείο όσο το Εσωτερικών δόθηκε σε έναν Χακάνι δείχνει, σύμφωνα με όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, ότι οι Ταλιμπάν επιθυμούν να τα έχουν καλά με το Δίκτυο Χακάνι, που ευθύνεται για αιματηρές επιθέσεις όπως το τρομοκρατικό χτύπημα με παγιδευμένο φορτηγό στην Καμπούλ που σκότωσε περισσότερους από 150 ανθρώπους το 2017.

Διαμάχη στους Ταλιμπάν

Αναλυτές εκτιμούν ότι υπάρχει διαμάχη ανάμεσα στη σκληροπυρηνική και στη μετριοπαθή πτέρυγα των Ταλιμπάν και ότι η προσωρινή κυβέρνηση εκφράζει τον συμβιβασμό και την ενότητά τους, τουλάχιστον προς το παρόν.

Προσωρινός πρωθυπουργός ορίστηκε ο μουλάς Μοχάμεντ Χασάν Ακχούντ, ο οποίος επίσης θεωρείται τρομοκράτης από τον ΟΗΕ και ήταν στενός συνεργάτης του πρώην ανώτατου ηγέτη των Ταλιμπάν μουλά Ομάρ.

Αναπληρωτής πρωθυπουργός ορίστηκε ο μουλάς Αμπντούλ Γκάνι Μπαραντάρ, επικεφαλής της πολιτικής αντιπροσωπείας που διαπραγματεύθηκε με τους Αμερικανούς στην Ντόχα.

Αντίβαρο

Σύμφωνα με γάλλους αναλυτές, το γεγονός ότι ο Μπαραντάρ που προαλειφόταν για επικεφαλής ορίστηκε υπ’ αριθμόν 2 της προσωρινής κυβέρνησης δείχνει τους συσχετισμούς εντός των Ταλιμπάν.

Λέγεται ότι ο αμερικανός ειδικός απεσταλμένος για το Αφγανιστάν Ζαλμάι Χαλίλζαντ πίεσε τον Μπαραντάρ, ο οποίος ανήκει στη μετριοπαθή πτέρυγα και είναι υπέρ των ανοιγμάτων σε άλλες πολιτικές δυνάμεις, να επιστρέψει εσπευσμένα από την Ντόχα στην Καμπούλ, μόλις αυτή έπεσε στους Ταλιμπάν, για να αποτελέσει αντίβαρο στους σκληροπυρηνικούς.

Ο μουλάς Γιακούμπ, γιος του μουλά Ομάρ που σκοτώθηκε το 2013, ανέλαβε το υπουργείο Αμυνας και ο Αμίρ Χαν Μουτάκι το Εξωτερικών – αμφότεροι εκπρόσωποι της σκληροπυρηνικής πτέρυγας των Ταλιμπάν.

Η παρέμβαση του ανώτατου ηγέτη

Τον τελευταίο λόγο για όλα τα πολιτικά, θρησκευτικά και στρατιωτικά ζητήματα συνεχίζει να τον έχει από το 2016 ο ανώτατος ηγέτης Χαϊμπατουλάχ Ακχουντζάντα.

Ο υπερσυντηρητικός αυτός κληρικός, που υπήρξε από τους κορυφαίους δικαστές επί Ταλιμπάν, είχε χρόνια να εμφανιστεί δημοσίως ως την περασμένη Τρίτη που κάλεσε τη νέα κυβέρνηση του Αφγανιστάν «να κάνει σεβαστό τον νόμο της σαρία».

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ / Reuters / in.gr