Εργατικά ατυχήματα: 330 νεκροί την τελευταία πενταετία
Από την αρχή του έτους είχαμε 57 νεκρούς – Άγνωστος ο αριθμός των θανάτων από τις επαγγελματικές ασθένειες
Κάθε χρόνο στη χώρα μας εκατοντάδες είναι οι εργαζόμενοι που χάνουν τη ζωή τους ή τραυματίζονται σοβαρά στη μάχη για το μεροκάματο, λόγω της μη εφαρμογής της νομοθεσίας για τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας, ενώ άγνωστος παραμένει ο αριθμός των θανάτων από επαγγελματικές ασθένειες καθώς στη χώρα μας ακόμα δεν υπάρχει καμία σοβαρή καταγραφή και έρευνα των περιστατικών.
Το τραγικό εργατικό ατύχημα που συνέβη τη Δευτέρα, στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, στον Πειραιά, όπου ένας εργαζόμενος έχασε τη ζωή του και δύο άλλοι τραυματίστηκαν, όταν κατέρρευσε σκαλωσιά, με αποτέλεσμα να τους καταπλακώσει πτερύγιο προπέλας, είναι ένα από τα δεκάδες θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα που έχουν καταγραφεί μέσα στο 2023.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως από το 2018 μέχρι σήμερα στη χώρα μας είχαμε 330 νεκρούς εργαζόμενους που έχασαν τη ζωή τους την ώρα που δούλευαν. Συγκεκριμένα:
- Το 2018 είχαμε 46 νεκρούς
- Το 2019 είχαμε 51 νεκρούς
- Το 2020 είχαμε 41 νεκρούς
- Το 2021 είχαμε 31 νεκρούς
- Το 2022 είχαμε 104 νεκρούς
- Το 2023 (4μηνο) είχαμε 57 νεκρούς.
Πρόκειται για ένα τραγικό απολογισμό, ο οποίος δεν περιλαμβάνει τους νεκρούς από τις επαγγελματικές ασθένειες, δηλαδή ανθρώπων που νόσησαν και πέθαναν γιατί εργάζονταν σε συνθήκες επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία. Πολλοί εργαζόμενοι επίσης, φοβούμενοι τις συνέπειες και τους εκβιασμούς της εργοδοσίας, γιατί δεν τηρούνται, λόγω κόστους, οι κανόνες ασφάλειας, όταν συμβαίνει ένα εργατικό ατύχημα, με θύματα ακόμα και τους ίδιους, δεν το δηλώνουν ή δεν το καταγγέλλουν, υπό τον φόβο της απόλυσης και της ανεργίας.
Επίσης άγνωστος παραμένει και ο αριθμός των θανάτων και των σοβαρών τραυματισμών στους χώρους εργασίας, όπου απασχολούνται μετανάστες και πρόσφυγες ή ακόμα και ημεδαποί σε καθεστώς «μαύρης κι αδήλωτης» εργασίας. Με δεδομένο ότι η παραοικονομία στην Ελλάδα αγγίζει το 30%, ο αριθμός των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων και των τραυματισμών μεταξύ αυτών των «αόρατων» εργαζομένων, πρέπει να είναι εξίσου μεγάλος.
Γιατί όμως συμβαίνουν αυτά στη χώρα μας που μάλιστα έχει αποδεχτεί το ευρωπαϊκό πλαίσιο για την υγιεινή και ασφάλεια στους χώρους εργασίας;
Όπως επισημαίνουν όλοι όσοι παρακολουθούν το θέμα, το μείζον πρόβλημα είναι η μη εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας, η απουσία ελέγχων και το καθεστώς των εργασιακών σχέσεων που επικρατούν στη αγορά εργασίας και στους εργασιακούς χώρους.
Δεν είναι τυχαίο ότι στη χώρα μας, σύμφωνα με στοιχεία των κορυφαίων συνδικάτων της χώρας, όπως η ΓΣΕΕ αλλά και η «Ομοσπονδία Συλλόγων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδας», η εφαρμογή των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, του πλαισίου που καθορίζει συνολικά τα εργασιακά ζητήματα, αφορά μόνο το 23,8 % των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα ενώ στην Ευρώπη αφορά το 84,5%.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι υφίσταται ένα ευέλικτο και χαλαρό καθεστώς εργασιακών σχέσεων, όπου η εντατικοποίηση της εργασίας, η πίεση και εν τέλει η παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας, με στόχο την αύξηση της παραγωγής και της κερδοφορίας, είναι καθημερινό φαινόμενο, όπως βέβαια και η μη τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας διότι κοστίζουν χρήμα και χρόνο. Ο νόμος Χατζηδάκη, όπως υποστηρίζουν τα συνδικάτα, έχει απελευθερώσει παραπέρα το καθεστώς των ευέλικτων μορφών εργασίας ενώ η αποψίλωση των Επιθεωρήσεων Εργασίας και η απουσία ελέγχων και γιατρών εργασίας, έχει αφήσει τα θέματα της ασφάλειας κυριολεκτικά στο φιλότιμο, στην ευσυνειδησία και στην ευχέρεια των επιλογών των επιχειρήσεων.
Εξηγώντας το φαινόμενο ο διοικητής της νέας Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας . Γ. Τζιλιβάκης τονίζει πως «μετά τους περιορισμούς της πανδημίας όλες οι δραστηριότητες αυξήθηκαν κατακόρυφα, ενώ ταυτόχρονα χαλάρωσαν τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας».
Έτσι εξηγείται ότι κατά τη διετία της πανδημίας, είχαμε 72 νεκρούς ενώ μετά την επιστροφή στην «κανονικότητα», το 2022, είχαμε 104 νεκρούς και το πρώτο 4μηνο του 2023 έχουμε καταγράψει στη χώρα 57 νεκρούς εργαζόμενους! Φέτος δηλαδή η χρονιά αναμένεται να καταγράψει ένα ακόμη μαύρο ρεκόρ για τη χώρα.
Πρόεδρος ΕΚΘ: Υπάρχει ασυδοσία, ήμουν με το ίδιο κράνος 9 χρόνια
Με μελανά χρώματα περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στους εργασιακούς χώρους ο πρόεδρος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης Χάρης Κυπριανίδης.
«Υπάρχει ένα καθεστώς παραβίασης των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας και υπάρχει έλλειψη ελέγχων, όπως και γιατρών εργασίας», τονίζει και αναφέρει ότι στις περισσότερες επιχειρήσεις η νομοθεσία δεν τηρείται ενώ δεν παρέχονται τα μέσα ατομικής προστασίας, δηλαδή κατάλληλα ρούχα και εξοπλισμός ανάλογα την ειδικότητα. «Εγώ ήμουν εργαζόμενος στο Μετρό Θεσσαλονίκης και σπάνια μας έδιναν τα ΜΑΠ. Μου είχαν δώσει ένα κράνος προστασίας το οποίο το είχα 9 χρόνια ενώ οι προδιαγραφές τους είναι για δύο χρόνια» αναφέρει χαρακτηριστικά και τονίζει πως πρέπει να ληφθούν πρωτοβουλίες συντονισμού από κοινού με την πολιτεία ώστε να εφαρμοστούν στην πράξη όσα προβλέπονται και από την σύμβαση εργασίας 178 της Ε.Ε. την οποία η χώρα μας έχει κυρώσει αλλά δεν εφαρμόζει.
Ο Ανδρέας Στοϊμενίδης, πρόεδρος ΟΣΤΕΕ, γ.γ Υγείας και Ασφάλειας της ΓΣΕΕ, και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, τονίζει πως στη χώρα μας, πέρα από τις ελλείψεις, δεν υπάρχει πολιτική βούληση να ληφθούν μέτρα αλλά και ατιμωρησία.
120 ατυχήματα μέσα σε μία τριετία
Χαρακτηριστικό παράδειγμα των ελλείψεων και της πρόληψης των εργατικών ατυχημάτων είναι ο δήμος Θεσσαλονίκης όπου την τελευταία 3ετία συνέβησαν 120 εργατικά ατυχήματα, εκ των οποίων τα 86 στον δύσκολο τομέα της καθαριότητας.
Ευτυχώς δεν υπήρξε θάνατος εργαζόμενου αλλά υπήρξαν σοβαροί τραυματισμοί εργαζομένων. Το τελευταίο συνέβη μόλις προχθές την Τρίτη 30 Μάη. Κατά την διάρκεια της αποκομιδής σε δρόμο πίσω από το Τρίτο Σώμα Στρατού, αναπήδησε το σκαλοπάτι του απορριμματοφόρου, με αποτέλεσμα μία εργαζόμενη να εκτιναχτεί, να χτυπήσει τα δύο γόνατα της στα σίδερα του οχήματος και να διακομιστεί με ασθενοφόρο σε νοσοκομείο. Από το χτύπημα έχει κάταγμα στο ένα γόνατο της και σκίσιμο στο άλλο.
Όπως αναφέρει ο Φώτης Μαραντζίδης, μέλος της διοίκησης του Σωματείου Εργαζομένων «σε πολλά απορριμματοφόρα δεν υπάρχουν οι σωστές χειρολαβές και αναγκαζόμαστε να κρατιόμαστε από την υπερκατασκευή του οχήματος» ενώ τονίζει πως οι ίδιοι οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να αγοράζουν τα σωστά γάντια ή ατομικά μέσα προστασίας, όπως φόρμες κι αδιάβροχα διότι ο δήμος δεν παρέχει τα ΜΑΠ. Σε ότι αφορά τις συνθήκες εργασίας και την εντατικοποίηση αναφέρει, ότι «λόγω της έλλειψης προσωπικού υπάρχει πίεση να βγουν να δρομολόγια και γι αυτό εργαζόμαστε και τις αργίες. Επόμενο είναι η κούραση και η πίεση αυτή, να καταπονεί τον εργαζόμενο και λειτουργεί αρνητικά όταν πρέπει να προφυλαχτεί σε μία δύσκολη στιγμή».
Σήμερα το πρωί οι εργαζόμενοι στο δήμο Θεσσαλονίκης προχωρούν σε γενική συνέλευση με κεντρικά αιτήματα μεταξύ άλλων να χορηγηθούν, επιτέλους, τα Μέσα Ατομικής Προστασίας και να τηρούνται όλα τα μέτρα προστασίας.
