Αισιοδοξία ή ανασφάλεια; Προς τα πού γέρνει η πλάστιγγα για τους Έλληνες το 2025

Με ανάμικτα συναισθήματα ατενίζουν οι Έλληνες το 2025, με την ελπίδα να κονταροχτυπιέται με την αβεβαιότητα, όπως καταγράφεται σε πρόσφατη δημοσκόπηση. Η σύγκριση με τα διεθνή δεδομένα επιβεβαιώνει ότι είμαστε μάλλον απαισιόδοξοι σαν λαός, κρατώντας μικρό καλάθι για τη χρονιά που έρχεται.

Όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ της η Αφροδίτη Τζιαντζή για το in.gr, στην τελευταία έρευνα της Ipsos σε 33 χώρες, κατά μέσο όρο οι εφτά στους δέκα θεωρούν ότι το 2025 θα είναι καλύτερη χρονιά για τους ίδιους προσωπικά, σε σχέση με το 2024. Στην Ελλάδα αντιθέτως, ελάχιστοι είναι εκείνοι που περιμένουν ότι το 2025 θα βελτιωθεί η προσωπική τους κατάσταση, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα οικονομικά, μόλις το 11,9%. Η πλειονότητα αναμένει στασιμότητα ή επιδείνωση (51% και 36,2% αντίστοιχα).

Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από το τελευταίο βαρόμετρο της GPO για τις σκέψεις, τις ανησυχίες και τις προσδοκίες των Ελλήνων πολιτών για το 2025. Ακόμα πιο απαισιόδοξα είναι τα ευρήματα του ΙΟΒΕ, καθώς το 60% των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης και μόλις 6% προβλέπει μικρή βελτίωση.

Διχασμένοι οι Έλληνες

Στην Ελλάδα το κυρίαρχο συναίσθημα εν όψει του 2025 είναι η ανασφάλεια –για τέσσερις στους δέκα (38%), αφήνοντας μακράν πίσω όλα τα υπόλοιπα.

Η πόλωση φαίνεται πως διατρέχει κάθετα την ελληνική κοινωνία, καθώς ενώ οι μισοί προσπαθούν να ξεκινήσουν τη νέα χρονιά με θετικά συναισθήματα, σχεδόν άλλοι τόσοι βλέπουν το δικό τους προσωπικό ποτήρι μισοάδειο.

Μοιρασμένα είναι τα ποσοστά όσων αισθάνονται ελπίδα και αισιοδοξία, με την πρώτη να νικάει τη δεύτερη στα σημεία (26,3% έναντι 23,9%). Για περισσότερους από έναν στους δέκα (10,3%) το κυρίαρχο συναίσθημα για το 2025 είναι η απαισιοδοξία. Όταν την αθροίσουμε με την ανασφάλεια, μας δείχνει ότι περίπου μισή κοινωνία (48,3%) νιώθει ήδη ηττημένη πριν καλά καλά μπει ο νέος χρόνος.

Όπως σημειώνεται στην ανάλυση της δημοσκόπησης, η ομαδοποίηση ανάμεσα στους αισιόδοξους και τους απαισιόδοξους συσχετίζεται τόσο με την ηλικία (οι άνω των 65 είναι πιο θετικοί), αλλά και με το εισόδημα και την κομματική τοποθέτηση. Όσοι ανήκουν στα ανώτερα στρώματα καταγράφουν υψηλότερο ποσοστό θετικών συναισθημάτων (63% νιώθουν ελπίδα και αισιοδοξία). Αντιθέτως στους φτωχούς κυριαρχεί η ανασφάλεια και η απαισοδοξία (59,4%).

Τα παραπάνω «κουμπώνουν» με την τελευταία δημοσκόπηση της Metron Analysis για το Mega, που εμφανίζει το 62% των πολιτών να νιώθουν απογοήτευση, θεωρώντας ότι η χώρα κινείται σε λάθος κατεύθυνση. Η ίδια έρευνα επιβεβαιώνει επίσης τη διχοτόμηση της ελληνικής κοινωνίας, με το 47% των πολιτών να αισθάνονται απροστάτευτοι, εκτός του ιδεατού «κάστρου» προστασίας που προσφέρει μια ευνομούμενη πολιτεία. Είναι εντυπωσιακό ότι το ποσοστό των «απ’έξω» που καταγράφει η Metron Analyisis είναι σχεδόν ισοδύναμο με όσους νιώθουν ανασφάλεια και απαισιοδοξία για το 2025 στην έρευνα της GPO.

Τι περιμένει ο υπόλοιπος πλανήτης

Στη διεθνή έρευνα της IPSOS για το τι περιμένει η κοινή γνώμη το 2025, καταγράφεται μια βελτίωση των συναισθημάτων σε σχέση με το 2024, αν και η γενική εικόνα παραμένει γκρίζα. Η έρευνα διεξήχθη στα τέλη του φθινοπώρου, ανάμεσα σε περίπου 24.000 ενήλικες, σε 33 χώρες του ανεπτυγμένου κυρίως κόσμου. Από το δείγμα απουσιάζουν χώρες της Αφρικής ή της Μέσης Ανατολής, αντιθέτως εκπροσωπούνται οι πιο ισχυρές οικονομίες σε Ευρώπη, Αμερική, Νοτιανατολική Ασία.

Κατά μέσο όρο το 65%, σε 33 χώρες, θεωρεί ότι η χρονιά που πέρασε ήταν κακή για τη χώρα τους, ποσοστό μειωμένο από το 70% του 2023 και το 73% του 2024.

Στην Ελλάδα πάλι, με βάση αντίστοιχες έρευνες, η πλειοψηφία επίσης χαρακτηρίζει κακή ή μάλλον κακή χρονιά το 2024 για τη χώρα μας (57,5% GPO), ενώ επί το πλείστον αρνητικές είναι οι προβλέψεις για το 2025. Με βάση το ΙΟΒΕ, το 68% αναμένει επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα το επόμενο δωδεκάμηνο, ενώ η GPO εμφανίζει περίπου τους μισούς να περιμένουν γενική χειροτέρευση το 2025 και τρεις στους δέκα σταθερότητα.

Πώς ήταν η χρονιά που πέρασε;

Σε ό,τι αφορά την προσωπική κατάσταση κάθε οικογένειας, φαίνεται πως ζούμε σε ένα πλανήτη όπου ακόμα και στις ανεπτυγμένες οικονομίες, οι μισοί ευημερούν και οι μισοί δυστυχούν. Το 51% κατά μέσο όρο να αποτιμά ως κακή χρονιά το 2024 για τον ίδιο και τους δικούς του, και το 49% ως καλή.

Την πιο θετική προσωπική αποτίμηση για το 2024 κάνουν οι Κινέζοι, με 70% να το χαρακτηρίζουν καλή χρονιά, ενώ θετικά αποτιμούν και την κατάσταση της χώρας τους (66%).

Προσωπικά ικανοποιημένοι από το 2024 είναι επίσης οι Ολλανδοί (67%) και οι Ιάπωνες (60%). Ακολουθούν από κοντά οι Πολωνοί, οι Σουηδοί και οι Βέλγοι.

Η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε ό,τι αφορά την αποτίμηση του 2024, με λίγο περισσότερους από τους μισούς να αποτιμούν τη χρονιά που πέρασε ως καλή ή μάλλον καλή για τους ίδιους και τις οικογένειές τους (53,3% GPO). Υψηλότερα ποσοστά θετικής αποτίμησης έδειξε η έρευνα της aboutpeople, με 61,3% να αξιολογούν τη χρονιά ως καλή ή μάλλον καλή.

Τι μας επιφυλάσσει το 2025;

Εκεί που διαφέρουμε σημαντικά από το μέσο όρο της ΕΕ και των υπόλοιπων ανεπτυγμένων οικονομιών, είναι στις προσωπικές μας προσδοκίες για το 2025. Οι Έλληνες κρατάμε μικρό καλάθι, όπως αποτυπώνεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις, με τους περισσότερους να περιμένουν απλώς… να επιβιώσουν. Αντιθέτως, στις 33 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα της Ιpsos, οι περισσότεροι θεωρούν ότι το 2025 θα είναι μια καλύτερη χρονιά για τους ίδιους από ό,τι το 2024 (71% μέσος όρος).

Πάντως οι πιο αισιόδοξοι είναι οι λαοί εκτός Ευρώπης. Οι εννιά στους δέκα Ινδονήσιοι, Κολομβιάνοι, Κινέζοι και Φιλιππινέζοι έχουν βάλει ψηλά τον πήχη για το 2025. Αντιθέτως, οι μισοί Γάλλοι περιμένουν ότι το 2025 θα είναι χειρότερο για τους ίδιους προσωπικά, ενώ το ίδιο φοβούνται το 44% των Γερμανών και το 42% των Ιταλών.