Έρευνα: Γιατί οι γυναίκες δεν καταγγέλλουν τη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία

Η ActionAid δημοσιεύει νέα έρευνα, αναδεικνύοντας τους λόγους που οι γυναίκες στην Ελλάδα φοβούνται να καταγγείλουν περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία.

Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Γυναικών στις 8 Μαρτίου, η ActionAid δημοσιεύει νέα έρευνα για τους λόγους για τους οποίους οι γυναίκες δεν καταγγέλλουν τη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία. Η έρευνα με τίτλο «Λόγοι υποαναφοράς της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία», που πραγματοποιήθηκε από το Πάντειο Πανεπιστήμιο σε συνεργασία με την ActionAid στο πλαίσιο του προγράμματος Safe at Work, έχει στόχο να διερευνήσει τις αιτίες πίσω από αυτό το φαινόμενο καθώς και να διαμορφώσει προτάσεις για την ενδυνάμωση και ευκολότερη πρόσβαση των εργαζόμενων σε υπηρεσίες συμβουλευτικής και διαμεσολάβησης. 

Όπως φάνηκε από την έρευνα οι βασικοί λόγοι που οι γυναίκες δεν προχωρούν σε καταγγελία είναι γιατί: 

• Φοβούνται τα αντίποινα (απόλυση, αρνητική αξιολόγηση, δημιουργία αρνητικού κλίματος, στοχοποίηση και στιγματισμός). 
• Δεν έχουν το κατάλληλο υποστηρικτικό περιβάλλον. 
• Δυσκολεύονται να βρουν στοιχεία και μάρτυρες.
• Υπάρχει μεγάλος χρόνος αναμονής για την ολοκλήρωση του δικαστηρίου.
• Οι ποινές για τους θύτες είναι περιορισμένες.
• Τα αδικήματα παραγράφονται πολύ σύντομα.

Άλλοι λόγοι

Ακόμα, σύμφωνα με την έρευνα, οι γυναίκες πολλές φορές φοβούνται τον στιγματισμό, καθώς αντιμετωπίζονται με καχυποψία, είτε για τα κίνητρά τους, είτε για την ορθή τους κρίση σχετικά με το αν η συμπεριφορά που κατήγγειλαν ήταν πράγματι σεξουαλική παρενόχληση. Επιπλέον, πολλές εργαζόμενες δεν διακρίνουν αν η συμπεριφορά που υφίστανται είναι παρενοχλητική, ενώ σε άλλες περιπτώσεις δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και την προστασία που τους προσφέρει το νομικό πλαίσιο. 

Τα στερεότυπα, σίγουρα παίζουν ρόλο, καθώς πολλές φορές, υπάρχει η αμφιβολία ότι η επιζώσα, μπορεί να μην είναι αθώα, γιατί μπορεί να προκάλεσε ή μπορεί να παρερμήνευσε τα γεγονότα. Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι επιζώσες πολλές φορές παρόλο που αναφέρουν το γεγονός σε ανώτερο στέλεχος, αποθαρρύνονται να προχωρήσουν σε καταγγελία γιατί μπορεί να έχουν πρόβλημα στην καριέρα τους, κάνει και τις ίδιες να αμφιβάλλουν και να φοβούνται, καθώς δεν βρίσκουν υποστήριξη. Το τελευταίο, ενισχύεται και από το γεγονός, ότι συχνά ο θύτης, είναι ή ο εργοδότης, ή ο προϊστάμενος και έτσι δεν ξέρουν πού να απευθυνθούν. 

Στους λόγους της υποαναφοράς του φαινομένου της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία, έρχεται να προστεθεί και το γεγονός ότι οι σεξουαλικά παρενοχλητικές συμπεριφορές συνήθως συμβαίνουν ιδιωτικά χωρίς παρουσία τρίτων, κάτι που δυσκολεύει την προσκόμιση αποδεικτικών στοιχείων και μαρτύρων, ενώ ακόμα και αν υπάρχουν μάρτυρες δύσκολα καταθέτουν, αν συνεχίζουν να εργάζονται στον χώρο εργασίας. 

Η έρευνα θα παρουσιαστεί την Τρίτη 12 Μαρτίου και ώρα 12.30 – 16.00, στην τελική εκδήλωση του έργου “Safe at Work”, με θέμα «Πρόληψη και Καταπολέμηση της Σεξουαλικής Παρενόχλησης στον Εργασιακό Χώρο», η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Κέντρο της ActionAid στην Αθήνα (Πέτρας 93, Κολωνός). Δηλώσεις συμμετοχής εδώ. 

Η έρευνα με τίτλο «Λόγοι υποαναφοράς της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία» είναι διαθέσιμη εδώ.

Ταυτότητα της έρευνας

* Η έρευνα, βασίστηκε στη μέθοδο των ατομικών συνεντεύξεων και στη διοργάνωση μίας ομάδας εστίασης με πληροφορητές/τριες – κλειδιά. Στο πρώτο στάδιο της έρευνας πραγματοποιήθηκαν δέκα ατομικές συνεντεύξεις διαδικτυακά από 17 Οκτωβρίου έως 3 Δεκεμβρίου 2023, με πληροφορήτριες/πληροφορητές-κλειδιά από διάφορες οργανώσεις-φορείς, ΜΚΟ, συνδικαλιστικούς φορείς και επαγγελματίες που ασχολούνται με το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία. Στο δεύτερο στάδιο της έρευνας, οργανώθηκε μία εστιασμένη ομάδα συζήτησης, το δεύτερο δεκαήμερο του Δεκέμβρη, με νομικούς, που είτε μέσω του φορέα τους είτε μέσα από την επαγγελματική τους πορεία ήρθαν σε επαφή με γυναίκες που ζήτησαν νομική συμβουλή ή εκπροσώπηση για την αντιμετώπιση σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία. 

Το έργο Safe at Work υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης την ActionAid και εταίρους την Επιτροπή Ερευνών του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, τις Women On Top, τον Σύνδεσμο Διοίκησης Ανθρωπίνου Δυναμικού Ελλάδας και τη DATAWO. Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants.

Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το Solidarity Now. Διάβασε περισσότερα εδώ: www.activecitizensfund.gr