RSA: Πόρισμα-κόλαφος για το Ναυάγιο στην Πύλο

“Το Πόρισμα της Έρευνας του Γραφείου Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Frontex για το ναυάγιο της Πύλου που είδε το φως της δημοσιότητας την Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2024, στο πλαίσιο δημοσιογραφικής έρευνας, δεν αφήνει καμία αμφιβολία ως προς τις ευθύνες των Ελληνικών Λιμενικών Αρχών για την τραγική κατάληξη του πλοίου Adriana και την αποτυχία ως προς την διάσωση των επιβαινόντων”, γράφει σε ανακοίνωση της η Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA).

Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται, εγείρονται ερωτήματα και για τον ρόλο του Frontex. Αποτελεί, δε, μια ακόμη τεκμηρίωση της μήνυσης των επιζώντων του ναυαγίου κατά των υπεύθυνων μελών των Ελληνικών Αρχών.

Το πόρισμα, συγκεκριμένα:

• Επισημαίνει ότι «η αξιολόγηση της κατάστασης του σκάφους, ο συντονισμός ή η παροχή βοήθειας και η ενδεχόμενη έναρξη Επιχείρησης Έρευνας και Διάσωσης ήταν επίσημα ευθύνη του Ενιαίου Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης Πειραιώς (ΕΚΣΕΔ). Το Γραφείο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων δεν γνωρίζει πώς το ΕΚΣΕΔ Πειραιώς παρακολούθησε, αξιολόγησε και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν χρειαζόταν να κινηθεί επιχείρηση Έρευνας και Διάσωσης (SAR) αμέσως μετά την λήψη της παρατήρησης-σήματος του Frontex […] Ωστόσο, οι ελληνικές αρχές διαπίστωσαν ότι το Adriana χρειαζόταν βοήθεια και έδωσαν οδηγίες […] εμπορικά πλοία στην περιοχή για να παρέχουν βοήθεια και προμήθειες [..]. Οι δύο καταγεγραμμένες προσπάθειες ήταν στην πραγματικότητα ανεπιτυχείς και μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να αύξησαν τον κίνδυνο για το σκάφος.»
• Διαπιστώνει ότι «τα μέσα που κινητοποιήθηκαν από τις αρχές κατά τη διάρκεια της ημέρας (συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών σκαφών και των ελικοπτέρων Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.) δεν ήταν επαρκή για τον στόχο της διάσωσης των μεταναστών/ριών. Κρίνοντας από τους πόρους που χρησιμοποιήθηκαν πραγματικά, καθώς και με βάση κάποιες μαρτυρίες μεταναστών/ριών, προκύπτει ότι, πριν από το ναυάγιο, η διάσωση δεν ήταν ο άμεσος στόχος των αρχών.»
• Επιρρίπτει ευθύνες στις Ελληνικές Λιμενικές Αρχές για «καθυστέρηση έναρξης επιχείρησης διάσωσης, η οποία ξεκίνησε μετά την ανατροπή του κινδυνεύοντος πλοίου, δηλαδή όταν ήταν πολύ αργά για τη διάσωση όλων των μεταναστών/ριών. Τις ώρες πριν από το ναυάγιο, οι αρχές ανέπτυξαν ανεπαρκή και ακατάλληλα μέσα για τη συνδρομή των μεταναστών/ριών δεδομένου του αριθμού των ατόμων στο Adriana […]»

Παρότι, δε, δεν διαπιστώνει παραβιάσεις ως προς τις ενέργειες μελών του Frontex κατά τη διαχείριση του περιστατικού, το Πόρισμα εγείρει ερωτήματα που δεν αποκλείουν ευθύνες, ως προς την επιμέλεια αξιολόγησης του συμβάντος κατά την αρχική του παρατήρηση από τον Frontex καθώς θεωρεί ότι ο Οργανισμός «θα πρέπει να αξιολογεί ενδελεχέστερα» τις παρατηρήσεις πλοίων σε παρόμοιες καταστάσεις «ως προς την ανάγκη σήματος συναγερμού, ιδίως όταν οι αρμόδιες εθνικές αρχές δεν έχουν παράσχει πληροφορίες για την αξιολόγηση της κατάστασης και για επακόλουθα βήματα, όπως η δήλωση του σκάφους ως σκάφους σε κίνδυνο ή την έναρξη επιχείρησης έρευνας και διάσωσης.»

Είναι, δε ενδεικτικό ότι το Πόρισμα αναφέρεται στο ότι οι αρμόδιες ελληνικές αρχές δεν έδωσαν σχετικές πληροφορίες και απαντήσεις σε ερωτήματα της έρευνας, αλλά τονίζει ότι το Γραφείο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων αναμένει να λάβει τα αποτελέσματα των δύο εν εξελίξει εθνικών δικαστικών διαδικασιών, καθώς και της έρευνας του Συνηγόρου του Πολίτη.

*Βρείτε το κείμενο και την αναφορά του Frontex εδώ.