Υπερψηφίστηκε το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών με 176 «υπέρ» και 76 «κατά»

Υπερψηφίστηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών υπό τον τίτλο «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του αστικού κώδικα και άλλες διατάξεις». Απείχαν από τη διαδικασία 46 βουλευτές.

Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε από το ελληνικό κοινοβούλιο με 176 υπέρ και 76 κατά. Ψήφησαν 254 βουλευτές. Δύο βουλευτές ψήφισαν «παρών». Έτσι, ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών αποτελεί πλέον νόμο του κράτους.

Όλοι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής υπερψήφισαν το νομοσχέδιο, ενώ 11 βουλευτές του απείχαν από την ψηφοφορία. Συγκεκριμένα απείχαν οι: Λιακούλη, Χνάρης, Καζάνη, Πουλάς, Μιχαηλίδης, Παρασκευαΐδης, Σταρακά, Κωνσταντινόπουλος, Μπαράν, Πάνας, Νικολαΐδης. Από τον ΣΥΡΙΖΑ απείχε μόνο ο Παύλος Πολάκης. Από τη Νέα Αριστερά απείχαν οι δύο μειονοτικοί βουλευτές της.

Πλέον, η Ελλάδα γίνεται η 21η στην Ευρώπη, η 16η στην ΕΕ και η 37η παγκοσμίως που νομιμοποιεί τον γάμο μεταξύ ομοφυλοφίλων.

Πολύχρωμη γιορτή και πανηγυρισμοί στο Σύνταγμα για το νομοσχέδιο

Μια ιστορική ημέρα για τα ΛΟΑΤΚΙ+ και εν γένει για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα είναι η 15η Φεβρουαρίου 2024, αφού δύο ακανθώδη προβληματικά νομικά ζητήματα λύθηκαν μέσω της ψήφισης του σχετικού νομοσχεδίου.

Ο λόγος για το δικαίωμα στην τέλεση πολιτικού γάμου ανεξαρτήτως φύλου και το δικαίωμα απόκτησης παιδιών μέσω τεκνοθεσίας από ζευγάρια ανεξαρτήτως φύλου.

Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε από το απόγευμα έξω από το Κοινοβούλιο για να γιορτάσει αυτή τη σημαντική ημέρα. Με συνθήματα ενότητας και συμπερίληψης, με τραγούδια χαράς, άνθρωποι με χαμόγελα στα πρόσωπα συγκεντρώθηκαν για να στήσουν μια μεγάλη γιορτή.

Πλήθος κόσμου έχει συγκεντρωθεί από το απόγευμα έξω από τη Βουλή, στο Σύνταγμα για να γιορτάσει αυτή την ιστορική ημέρα.

🎥 NEWS 24/7

#γαμος_ομοφυλων pic.twitter.com/SpERmGccXb

— NEWS 24/7 (@News247gr) February 15, 2024

Υψώνοντας πολύχρωμες σημαίες, μέλη της queer κοινότητας και σύμμαχοι αυτής βρέθηκαν στο Σύνταγμα, παρακολουθώντας από οθόνη τη διαδικασία στη Βουλή, αναμένοντας στο τέλος της ψηφοφορίας να πανηγυρίσουν για αυτή τη νίκη, η οποία έρχεται μετά από μεγάλους, δύσκολους, επίμονους και επίπονους πολυετείς αγώνες.

Με την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου, η χώρα κάνει ένα σημαντικό βήμα προόδου, ένα σημαντικό βήμα στον αγώνα για εξάλειψη των διακρίσεων, ένα σημαντικό βήμα προς την επίτευξη κοινωνικής συνοχής, για μια κοινωνία που δεν θα αποκλείει κανέναν, καμία και κανένα.

Αυτή τη σημαντική ημέρα, τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας έγιναν μια αγκαλιά, δίνοντας παράλληλα μια υπόσχεση: να συνεχίσουν με τόλμη, δυναμικότητα και ενότητα τον αγώνα για απόλυτη ισότητα και ορατότητα.

Τι προβλέπεται από τον νέο νόμο του κράτους

Η επέκταση της δυνατότητας σύναψης γάμου και σε πρόσωπα του ιδίου φύλου, υλοποιεί τη συνταγματική αρχή της ελευθερίας και τη συνταγματική αρχή της ισότητας, αναφέρει η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής στην έκθεσή της επί του νομοσχεδίου «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξεις».

Η Επιστημονική Υπηρεσία, στην έκθεσή της που αναρτήθηκε, στον ιστότοπο της Βουλής, αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:

Με το άρθρο 3 του νοµοσχεδίου (Σύναψη γάμου από πρόσωπα του ίδιου φύλου – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 1350 Αστικού Κώδικα) τροποποιείται το άρθρο 1350 παρ. 1 ΑΚ, και ορίζει ότι ο γάµος συνάπτεται µεταξύ δύο προσώπων διαφορετικού ή ίδιου φύλου.

Με την εν λόγω επέκταση της δυνατότητας σύναψης γάµου και σε πρόσωπα του ίδιου φύλου, το νοµοσχέδιο υλοποιεί τη συνταγµατική αρχή της ελευθερίας (άρθρο 5 παρ. 1 Συντ.) και τη συνταγµατική αρχή της ισότητας (άρθρο 4 Συντ.), σύµφωνα µε την οποία, από συνταγµατική άποψη, το νοµοθετικό αυτό πλαίσιο (της διαφοράς φύλου ως στοιχείου για το υποστατό του γάµου) δεν κείται εκτός των ορίων των άρθρων 4 παρ. 1, για την αρχή της ισότητας, και 5 παρ. 1, για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας.

Κατ’ εφαρµογή του άρθρου 21 παρ. 1 του Συντάγµατος, οι νέες ρυθµίσεις οργανώνουν µορφές έννοµης αναγνώρισης και προστασίας και σε άλλες περιπτώσεις σχέσεων που εµπίπτουν στην έννοια της οικογένειας, σύµφωνα και µε τη νοµολογία του ΕΔΔΑ.

Σηµειωτέον ότι το Συµβούλιο της Επικρατείας, επιβεβαιώνοντας τη συµβατότητα της καθιέρωσης του συµφώνου συµβιώσεως ανεξαρτήτως φύλου των µερών µε το άρθρο 21 του Συντάγµατος, δέχεται ότι η εν λόγω συνταγµατική διάταξη έχει προεχόντως κατευθυντήριο χαρακτήρα και ερµηνεύεται σε συνδυασµό µε τις συνταγµατικές αρχές της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας, της ισότητας και της προστασίας της ιδιωτικής ζωής.

Ως προς το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επισηµαίνεται ότι τα θέµατα της προσωπικής κατάστασης, στην οποία υπάγονται οι σχετικοί µε τον γάµο κανόνες, αποτελεί τοµέα που εµπίπτει στην αρµοδιότητα των κρατών µελών.

Υπό την έννοια αυτή, το ευρωπαϊκό δίκαιο δεν επιβάλλει, αλλά επιτρέπει, τη θέσπιση από τα κράτη µέλη ρυθµίσεων για τον γάµο µεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου.

Με σειρά αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), ορίζεται ότι τα κράτη µέλη υποχρεούνται να αναγνωρίζουν τον γάµο µεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου που έχει συναφθεί εντός άλλου κράτους µέλους, προς τον σκοπό άσκησης των δικαιωµάτων που αντλούν από το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αντιστοίχως, έχει γίνει δεκτό ότι αν το πιστοποιητικό γέννησης ενός παιδιού αναφέρει δύο γονείς του ίδιου φύλου (µε ένα εκ των δύο Ευρωπαίο πολίτη), πρέπει «το σύνολο των κρατών µελών» να αναγνωρίζει τη σχέση γονέα παιδιού, δηλαδή να αναγνωρίζει αµφότερους τους αναφερόµενους ως γονείς, για την άσκηση των ελευθεριών του δικαίου της Ένωσης. Ως προς την Ευρωπαϊκή Σύµβαση Δικαιωµάτων του Ανθρώπου, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει δεχθεί ότι τα συµβαλλόµενα κράτη έχουν την υποχρέωση να αναγνωρίζουν και να προστατεύουν µε νοµικό καθεστώς τις οικογενειακές σχέσεις των οµόφυλων ζευγαριών, η επιλογή όµως ως προσήκουσας αναγνώρισης, µεταξύ γάµου και, κατ’ ελάχιστο, αστικής ενώσεως, εναπόκειται στο εθνικό δίκαιο.

Ως προς την υιοθεσία, η Επιστημονική Υπηρεσία επισημαίνει ότι η ισχύουσα νοµοθεσία (τόσο ο ΑΚ όσο και ο ν. 4356/2015) δεν ρυθµίζει τη δυνατότητα υιοθεσίας από οµόφυλο ζεύγος.

Από τη σιωπή του νοµοθέτη, ο οποίος αν και γνώριζε το ζήτηµα, δεν το ρύθµισε, συνάγεται ότι δεν χωρεί ανάλογη εφαρµογή των σχετικών διατάξεων στο σύµφωνο συµβίωσης όσον αφορά την κοινή υιοθεσία ανήλικου τέκνου.

Ως προς την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, στην έκθεση επισημαίνεται ότι ενδεχομένως εγείρεται ζήτηµα άνισης µεταχείρισης οµόφυλων έγγαµων προσώπων, ανάλογα µε το αν πρόκειται για ζεύγος γυναικών ή ανδρών ,κατά παράβαση του άρθρου 4 παρ. 2 Συντ.

Το άρθρο 11 του Νοµοσχεδίου (Γονεϊκή σχέση που έχει δημιουργηθεί στο εξωτερικό) καταλαµβάνει όχι µόνο γονεϊκές σχέσεις που έχουν καταχωρισθεί σε δηµόσια έγγραφα ή δικαστική απόφαση τρίτης χώρας έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, αλλά και γονεϊκές σχέσεις που θα δηµιουργηθούν και θα καταχωρισθούν, κατά τα ανωτέρω, στο µέλλον.

Υπό την έννοια αυτή, και ανεξαρτήτως της νοµικής υποχρέωσης αναγνώρισής τους, δυνάµει της ΕΣΔΑ και της νοµολογίας του ΕΔΔΑ, γεννάται προβληµατισµός αν µε την προτεινόµενη ρύθµιση τυγχάνουν, κατ’ αποτέλεσµα, δυσµενέστερης µεταχείρισης Έλληνες πολίτες στην ηµεδαπή, η ίδρυση γονεϊκών σχέσεων των οποίων δεν αναγνωρίζεται από το ελληνικό δίκαιο ή έχει κριθεί άκυρη, επειδή λαµβάνει χώρα µε τρόπο που δεν ρυθµίζεται ή δεν επιτρέπεται από το εθνικό δίκαιο, µολονότι αυτοί τελούν υπό όµοιες, κατά τα λοιπά, συνθήκες.

Τα ανοιχτά «όχι» και οι αποχές βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας

Θάνος Πλεύρης: Διαφωνώ αξιακά με το νομοσχέδιο, δεν είναι αντισυνταγματικό, αλλά αξιακό το θέμα. Θα κρατήσω στάση που δεν θα δώσει δικαίωμα σε κανέναν που θέλει μικροκομματικά να εκμεταλλευτεί την διαφωνία μου.

Μίλτος Χρυσομάλλης: Αν δεν επιθυμούμε να μας κυβερνά μια καταναγκαστική αρχή, τότε ο καθένας μας πρέπει να χαλιναγωγήσει τον εαυτό του. Η σταθερή κοινωνία δεν επιτυγχάνεται με την εξισορρόπηση αντίθετων δυνάμεων, αλλά με τον συνειδητό αυτοπεριορισμό. Οι σκέψεις αυτές του νομπελίστα Σολζενίτσιν, αποτυπωμένες το 1990, περιγράφουν, κατά την άποψή μου για τον γάμο και την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών. Και το πρόβλημα αυτό δεν είναι άλλο από τον περιορισμό ενός αποδιδόμενου δικαιώματος όταν αυτό προσβάλλει ένα έτερο δικαίωμα το οποίο όλοι μας θεωρούμε υπέρτατο, αυτό το δικαίωμα των παιδιών σε μια υγιή, ασφαλή και ισόρροπη συναισθηματικά παιδική ηλικία. Σύμφωνα με μελέτες του 2007, του 2012, του 2015 άλλες μελέτες του 2016 και 2017, ποιοτικές μελέτες του 2011 με εφήβους με ομόφυλους γονείς αναφέρουν ότι το 60% των παιδιών αυτών να εμφανίζει διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, 50% μαθησιακές δυσκολίες, διπλάσια πιθανότητα ανάπτυξης συναισθηματικής διαταραχής, δυσκολία στην απόκτηση της δικής τους ταυτότητας. Το 70% των παιδιών που ανήκουν σε ομόφυλα ζευγάρια φαίνεται να έχει υποστεί κοινωνική διάκριση τουλάχιστον μιας μορφής […]Τις ανησυχίες φωνάζω και εγώ σήμερα με την αρνητική ψήφο μου για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.

Άννα Καραμανλή: Η επίκληση πως τα παιδιά δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα όταν μεγαλώνουν με ομόφυλους γονείς δεν μου είναι πειστικό, όπως δεν θα μου ήταν πειστικό το επιχείρημα ότι τα παιδιά που στερούνται τον ένα και τον άλλο γονιό ή εγκαταλείπονται δεν έχουν κάποιο πρόβλημα […] Δεν μου είναι καθόλου μα καθόλου πειστική η επιχειρηματολογία για τις παρένθετες μητέρες, τις ενοικιαζόμενες μήτρες. Όταν θα ψηφιστεί το νομοσχέδιο θα ακολουθήσει κι η παρένθετη μητέρα με ότι αυτό συνεπάγεται […] Δεν ξέρω πότε η έννοια της οικογένειας έχασε την ιερότητά της και φτάσαμε στο σημείο να θεωρείται οκ ένα παιδί να μην πει ποτέ μαμά ούτε πότε ο βράχος των παιδικών μας χρόνων, ο πατέρας, έγινε ανώνυμο σπέρμα. Εάν αυτό είναι πρόοδος τότε είμαι συντηρητική και οπισθοδρομική […] Εγώ δεν μπορώ να συναινέσω και γι αυτό καταψηφίζω το νομοσχέδιο.

Ευρυπίδης Στυλιανίδης: Καταψηφίζω το νομοσχέδιο… ΟΧΙ στην “μακντοναλντοποίηση” της Κοινωνίας. Ο γάμος είναι το σημαντικότερο μυστήριο, δηλαδή σκληρός πυρήνας του θρησκευτικού μας δόγματος, όπως διατύπωσε και η Ιερά Σύνοδο, και διερωτώμαι εάν μπορεί κανείς να δηλώνει Χριστιανός Ορθόδοξος αλά καρτ επιλέγοντας μόνο ότι του αρέσει από την πίστη που ακολουθεί” ανέφερε ο βουλευτής και πρόσθεσε ότι ” η ελληνική παραδοσιακή οικογένεια ήταν και παραμένει, παρά τις όποιες εξαιρέσεις, το ασφαλέστερο όχημα για να αναπτύξουν τα παιδιά την προσωπικά τους ομαλά, ξεκάθαρα, χωρίς ταυτοτικές συγχίσεις”. Ο κ. Στυλιανίδης πάντως εκτός από τη νομική προσέγγιση που έκανε για να τεκμηριώσει την θέση του, μπορεί να απέφυγε τις θεολογικές προσεγγίσεις αλλά έθεσε το θέμα όπως είπε ” της διεθνής ατζέντας που επιδιώκεται να κυριαρχήσει και στην πατρίδα μας, που έχει έντονα στοιχεία του μακντοναλαϊζέσιον, δηλαδή μιας απόπειρας κλωνοποίησης των πολιτισμών και όχι της προστασίας της ιδιαίτερης πολιτιστικής μας ταυτότητας, που δεν έχει ηλικία 200 ετών όπως το Κράτος μας, αλλά 2.500 ετών.

Χαράλαμπος Αθανασίου: Με την ratio του νομοσχεδίου, υποστήριξε ότι σκοπός του «είναι ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών και όχι η προστασία των παιδιών, ζήτημα που προβάλλεται ως δικαιολογία, διότι η προστασία των παιδιών δεν έχει την ανάγκη της τέλεσης γάμου των ομόφυλων με τους οποίους ζουν» τεκμηρίωσε την αρνητική του ψήφο.

Φωτεινή Αραμπατζή: Τα βιοηθικά, ουμανιστικά ερωτήματα ξεπερνούν πολλές φορές το μπόι μας […] Ακόμη και το μέρος της κοινωνίας που αντιμετωπίζει θετικά τις ρυθμίσεις του νόμου, απαντά «ναι» στον γάμο, αλλά «όχι» στην τεκνοθεσία […] στην παγκόσμια βιβλιογραφία υπάρχει όρος για το the an mother child, το αμήτερο παιδί […] Σήμερα η τεκνοθεσία, αύριο η παραγγελία. […]Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί το να εκφράζεις την κοινωνία που σε όρισε να την αντιπροσωπεύεις, ειδικά σε θέματα αξιακά και κοινωνικά, είναι παλαιοκομματισμός, ψηφοθηρία, αβουλία, ατολμία απέναντι στην εκκλησία και τον λαό; […] έχω αναμετρηθεί με το πολιτικό κόστος και δεν δείλιασα ποτέ, να είναι προσεκτικοί όσοι μαθημένοι στα εύκολα και στις δανικές νίκες, σπεύδουν να μας χαρακτηρίσουν λαϊκιστές, δειλούς και οπισθοδρομικούς.

Μάριος Σαλμάς: Η κοινωνία δεν ανησυχεί για το νομοσχέδιο αυτό γιατί θίγεται υλικά. Η κοινωνία ανησυχεί, ω σα να θίγεται η θεμελιώδης αρχή της κοινωνίας που είναι οι αξίες, τα ιδανικά και τα ιδεώδη, οι αρχές με τις οποίες δημιουργήθηκε αυτή η κοινωνία, η ελληνική κοινωνία. Θα το καταψηφίσω ευθέως και με απόλυτη ηρεμία στη συνείδησή μου. Σέβομαι τους ομοφυλόφιλους, τους ετερόφυλους, τους γκέι, τους τρανσέξουαλ, τους intersex, τους queer (που είναι τα αρχικά των ΛΟΑΤKI). Σέβομαι ότι έχουν ίσα δικαιώματα με όλους μας. Δεν πρέπει να υπάρχει ρατσισμός, ούτε καμία διάκριση με βάση το φύλο και τις σεξουαλικές ιδιαιτερότητες. Είμαι κάθετος σε αυτό. Διαφωνώ στο δικαίωμά τους να θέλουν να έχουν και να υιοθετούν παιδιά. Περί αυτού πρόκειται ο γάμος […] Επέλεξα να καταψηφίσω το σχέδιο νόμου και να μην απέχω για έναν λόγο: Στη ζωή μου ό,τι πιστεύω ότι είναι σωστό προσπαθώ να γίνει πράξη και ό,τι πιστεύω ότι είναι λάθος παλεύω για να μη συμβεί. Η αποχή, λοιπόν, δεν εκφράζει ούτε με το πώς μεγάλωσα ούτε το πώς ονειρεύομαι. Συνεπώς, η αποχή δεν αφορά στην περίπτωσή μου.

Ανδρέας Κατσανιώτης: Διαφωνώ γιατί όταν μπαίνουμε σε μια διαδικασία αλλαγών στον πυρήνα της ελληνικής κοινωνίας πρέπει να είμαστε προσεκτικοί […] Πολύ φοβάμαι όμως ότι οι διεκδικήσεις θα συνεχιστούν και αύριο θα έχουμε νέες εκκρεμότητες μπροστά μας. […] φοβάμαι ότι μας οδηγεί σε λάθος δρόμους. Πιστεύω στην εξέλιξη αλλά όχι σε αυτούς τους δρόμου […] Οφείλουμε να διαφυλάξουμε τις αρχές και τις αξίες μας […] Έχω δικαίωμα να υπερασπίζουμε την συνείδηση και τις απόψεις μου.

Αρετή Παπαϊωάννου (Ανεξάρτητη εκλεγμένη με την Πλεύση Ελευθερίας): Το νομοσχέδιο έρχεται να καπελώσει την κοινωνία. […] η κοινωνία δεν είναι έτοιμη να γυρίσει το πάνω κάτω στις τελευταίες βασικές σταθερές.[..] Το τελευταίο διάστημα έγινε ένα απίστευτο μπούλινγκ από πολλά συστημικά μέσα μαζικής ενημέρωσης. […]

Εμένα δεν με πτοεί το μπούλινγκ κατά των διαφωνούντων που πλανάται όλο αυτό το διάστημα περί δήθεν σκοταδισμού. Εγώ είμαι εδώ χωρίς να αγωνιώ ούτε για επανεκλογή μου, ούτε βεβαίως για υπουργοποίηση. Μπορώ, Χωρίς εξαρτήσεις, κομματικές γραμμές και πιθανά ανταλλάγματα να επιτελέσω το ύψιστο καθήκον ενός Έλληνα Βουλευτή: το καθήκον της ψήφου κατά συνείδηση. Μετά, ομολογώ, από πολύ σκέψη και προβληματισμούς θα καταψηφίσω το νομοσχέδιο.

Mε δήλωση του αλλά όχι ομιλία στην Ολομέλεια ο βουλευτής της ΝΔ, Μάνος Κόνσολας, αιτιολόγησε την αποχή του από την ψηφοφορία ανακοινώνοντας ότι αυτή “είναι πράξη συνείδησης να μην ψηφίσω το νομοσχέδιο αυτό. Σέβομαι κάθε διαφορετική επιλογή και άποψη. Έχω και εγώ, όμως, τη δική μου άποψη. Η επιλογή μου υπαγορεύεται από τις αξίες στις οποίες πιστεύω. Δεν είναι πολιτική πράξη γιατί ο θεσμός της οικογένειας δεν πρέπει να υπονομεύεται. Γιατί μας κράτησε σαν έθνος και σαν κοινωνία σε καιρούς δύσκολους. Η επιλογή ή ο επαναπροσδιορισμός του αριθμού των φύλων είναι μια αντιεπιστημονική, κατά βάση, συζήτηση. Όπως και η αμφισβήτηση της πραγματικότητας, σύμφωνα με την οποία η ζωή διαιωνίζεται μέσα από την ένωση των δύο φύλων που υπάρχουν, γιατί δύο είναι τα φύλα”.