Ιστορικό δημοψήφισμα στο Βερολίνο: Κοινωνική κατοικία μέσω απαλλοτριώσεων
Το 56,4% των Βερολινέζων ψήφισε ναι στην "κοινωνικοποίηση" χιλιάδων κατοικιών
Με δημοψήφισμα υπέρ της «κοινωνικής κατοικίας», προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα στέγασης στην γερμανική πρωτεύουσα, όπου τα σπίτια λόγω κόστους είναι απλησίαστα και ο μέσος Βερολινέζος πρέπει να πληρώνει τουλάχιστον το 50% των αποδοχών του προκειμένου να βρει σπίτι.
Την πρωτοβουλία για το δημοψήφισμα, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή, παράλληλα με τις εθνικές εκλογές και τις τοπικές εκλογές, είχε η κεντροαριστερή κυβέρνηση του Βερολίνου, αναγνωρίζοντας έμπρακτα πως το στεγαστικό πρόβλημα είναι μείζον στην πρωτεύουσα της Γερμανίας. Το δημοψήφισμα έθετε το ερώτημα αν πρέπει οι τοπικές αρχές να προχωρήσουν σε απαλλοτριώσεις σπιτιών, που ανήκουν σε μεγάλες κτηματομεσιτικές εταιρείες οι οποίες εκμεταλλεύονται πάνω από 3.000 κατοικίες στο Βερολίνο. Κατόπιν και αφού οι εταιρείες αποζημιωθούν σε τιμές βάσει της πραγματικής αξίας των ακινήτων και πολύ κάτω των τιμών της αγοράς, τα απαλλοτριωμένα σπίτια θα διατεθούν στις υπηρεσίες στέγασης της πόλης ώστε να εξασφαλιστεί η ενοικίαση τους σε πιο φτηνές τιμές.
Τα αποτελέσματα της κάλπης έδειξαν ότι το 56,4 % των Βερολινέζων ψήφισε υπέρ του ερωτήματος της απαλλοτρίωσης. Το δημοψήφισμα κατέγραψε τη μεγάλη αγανάκτηση που υπάρχει για το κόστος της στέγης, σε μία πόλη όπου πάνω από το 80% των 3,7 εκατομμυρίων κατοίκων της είναι ενοικιαστές και όχι ιδιοκτήτες σπιτιών.
Τα ενοίκια στο Βερολίνο τα τελευταία χρόνια έχουν καταστεί σχεδόν απαγορευτικά για τον μέσο πολίτη ενώ υπάρχουν πολλά κενά σπίτια τα οποία οι εταιρείες δεν διοχετεύουν στην αγορά προκειμένου να δημιουργούν έλλειψη και να διατηρούν τα ενοίκια υψηλά. Την τελευταία πενταετία, οι τιμές των ενοικίων αυξήθηκαν κατά μέσο όρο στο Βερολίνο κατά 39%. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως στις αρχές του έτους, κατά μέσο όρο 214 Βερολινέζοι έδιναν μάχη για ένα διαμέρισμα.
Η απαλλοτρίωση θα αφορά περίπου 240.000 κατοικίες
Αν τελικά εφαρμοστεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, η απαλλοτρίωση θα αφορά περίπου 240.000 κατοικίες που ανήκουν σήμερα σε μεγάλες εταιρείες ακινήτων. Το κόστος της απαλλοτρίωσης για την τοπική κυβέρνηση θα κυμανθεί από 29 ως 39 δισ. ευρώ. Το δημοψήφισμα δεν είναι νομικά δεσμευτικό για το ομοσπονδιακό κράτος, αλλά το Βερολίνο, ως ομοσπονδιακό κρατίδιο, διαθέτει δικό του Σύνταγμα και μπορεί να πάρει πολιτικές πρωτοβουλίες όπως τα δημοψηφίσματα. Πέρυσι η τοπική κυβέρνηση του Βερολίνου προσπάθησε να θέσει όρια και πάγωμα στα υψηλά ενοίκια, αλλά το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας αποφάσισε ότι για τη ρύθμιση των ενοικίων αποφασίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και όχι τα περιφερειακά κρατίδια.
Να σημειωθεί πως για την διενέργεια του δημοψηφίσματος θα έπρεπε να συγκεντρωθούν 175 χιλιάδες υπογραφές και οι έχοντες τον συντονισμό για την προώθηση του δημοψηφίσματος, κατέθεσαν σχεδόν 360 χιλιάδες υπογραφές, γεγονός, που δείχνει την απήχηση και τη δυναμική της πρωτοβουλίας.
“Ψήφισαν υπέρ της απαλλοτρίωσης ακόμα και πολίτες που διαφωνούν με το μέτρο”
«Το κίνημα για την πρόσβαση στη στέγαση έχει εκδηλώσει μία πρωτοφανή δυναμική στο Βερολίνο εδώ και πολύ καιρό και το δημοψήφισμα είναι μία πρακτική που δεν είναι ξένη στην πολιτική κουλτούρα της Ευρώπης» τονίζει στην Parallaxi, ο επικεφαλής του Ιδρύματος Χάινριχ Μπέλ Ελλάδας, Μιγάλης Γουδής, σημειώνοντας πως «ακόμα και πολίτες που δεν ήταν υπέρ του μέτρου της απαλλοτρίωσης ψήφισαν υπέρ του δημοψηφίσματος λόγω της αγανάκτησης που υπάρχει στο θέμα της στέγης». Όπως αναφέρει, τα τελευταία χρόνια ανάλογες κινητοποιήσεις και αντιδράσεις για το στεγαστικό, καταγράφονται σε πολλές μεγάλες πόλεις της Γερμανίας όπως στην Φραγκφούρτη και στο Μόναχο ενώ αντιδράσεις για το πρόβλημα της στέγης σημειώνονται και σε μεγάλα αστικά κέντρα της Ευρώπης, όπως στη Βαρκελώνη.
«Housing for All»
Να θυμίσουμε πως το 2019 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να καταχωρίσει μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, με τίτλο «Housing for All», η οποία θα μπορούσε να «επιβάλει» στην ΕΕ να αναλάβει δράση για το στεγαστικό, αλλά τελικά δεν συγκέντρωσε σε πανευρωπαικό επίπεδο 1 εκατομμύριο υπογραφές που ήταν απαραίτητες. Στόχος της πρωτοβουλίας ήταν «να δημιουργηθούν καλύτερες νομικές και οικονομικές συνθήκες για τη διευκόλυνση της πρόσβασης κάθε ανθρώπου στην Ευρώπη στη στέγαση».
«Δεν ξέρω αν ένα δημοψήφισμα θα μπορούσε να δώσει λύσεις στο πρόβλημα της στέγης, αλλά το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι εδώ και είναι μεγάλο» τόνισε στην Parallaxi, ο Άγγελος Σκιαδάς, πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Προστασίας Ενοικιαστών. Όπως τονίζει «λόγω της πανδημίας, οι ενοικιάσεις κατοικιών είχαν περάσει πολλές διακυμάνσεις αλλά πλέον διαμορφώνεται ένα κύμα αυξήσεων με πολλούς ιδιοκτήτες να είναι διστακτικοί ή πολύ απαιτητικοί στις τιμές που ζητούν». «Υπάρχουν κενά διαμερίσματα και ένα κλίμα αυξήσεων που δεν αρμόζει στα οικονομικά δεδομένα της συγκυρίας, είναι αψυχολόγητο αυτό που συμβαίνει» και προσθέτει πως οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εξετάσουν σοβαρά να βάλουν φρένο στην άνοδο των ενοικίων με πάγωμα για 2 χρόνια ή ακόμα και να θέσουν ανώτερη τιμή ενοικίου, βάσει ποσοστού επί των αντικειμενικών αξιών…
Δείτε επίσης:
