ΕΕ: Υπέρ ενός αυστηρότερου πλαισίου για τη διαχείριση των σπόρων

Υπέρ αυστηρότερων κανόνων στο εμπόριο των σπόρων και άλλου φυτικού αναπαραγωγικού υλικού (ΦΑΥ/PRM), και κυρίως όσον αφορά  στις συναλλαγές μεταξύ αγροτών, τάσσονται μάλλον τα κράτη μέλη της ΕΕ σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Συμβούλιο της ΕΕ.

Στις 18 Ιουνίου, το Συμβούλιο δημοσίευσε την κατάσταση των συζητήσεων όπως έχουν διαμορφωθεί μέχρι στιγμής πάνω  στο σχέδιο νόμου που στοχεύει να αντικαταστήσει τουλάχιστον 11 οδηγίες που αφορούν στην παραγωγή και την πώληση του ΦΑΥ, όπως οι σπόροι, τα μοσχεύματα, οι βολβοί και τα νεαρά φυτά.

Στην επόμενη σύνοδο των υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, στις 24 Ιουνίου στο Λουξεμβούργο, η βελγική προεδρία του Συμβουλίου αναμένεται να παρουσιάσει το έγγραφο δημόσια.

Το κείμενο αποκαλύπτει ότι οι χώρες της ΕΕ πιέζουν για μια πιο αυστηρή στάση όσον αφορά τις ανταλλαγές αναπαραγωγικού υλικού από τους γεωργούς, πααρά το γεγονός ότι έχει προκαλέσει έντονη κριτική αυτή η διάσταση του κανονισμού.

Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξαιρεί τις ανταλλαγές σπόρων μεταξύ των γεωργών από τις κανονιστικές απαιτήσεις και τη γραφειοκρατία, εφόσον αυτές δεν συνεπάγονται πληρωμή.

Ωστόσο, αρκετές εθνικές αντιπροσωπείες στο Συμβούλιο πρότειναν την πλήρη διαγραφή αυτής της εξαίρεσης, φοβούμενοι ότι θα δημιουργούσε ένα παραθυράκι για μια μαύρη αγορά σπόρων.

Άλλες αντιπροσωπείες προτείνουν τη διατήρηση της εξαίρεσης αλλά την αυστηροποίηση των ορισμών των «γεωργών» και του «τοπικού επιπέδου».

Εν τω μεταξύ, η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήταν πιο ευέλικτη και περιελάμβανε ακόμη και τη δυνατότητα να αμείβονται οι γεωργικοί παραγωγοί για την ανταλλαγή των δικών τους ΦΑΥ -και όχι μόνο σπόρων- πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα από την πρόταση της Επιτροπής, η οποία επιτρέπει μόνο την ανταλλαγή σπόρων σε είδος.

Σύμφωνα με το κείμενο που εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή θα αποφασίσει αργότερα τη μέγιστη ποσότητα των ΦΑΥ που μπορούν να ανταλλάσσεται μεταξύ των γεωργών χωρίς να υπόκεινται στους κανόνες.

Μια άλλη προτεινόμενη εξαίρεση από τους κανόνες εμπορίας είναι η περίπτωση των ποικιλιών διατήρησης – παραδοσιακές καλλιέργειες προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες που κινδυνεύουν να εκτοπιστούν από τις σύγχρονες ποικιλίες.

Ορισμένες χώρες της ΕΕ προτείνουν τον περιορισμό του μέτρου αυτού ώστε να περιλαμβάνει μόνο τις «παλαιές» ποικιλίες διατήρησης, αποκλείοντας τις «νεοαναπαραχθείσες» που είναι επίσης προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες.

Ωστόσο, η προεδρία του Συμβουλίου προειδοποίησε ότι η εξαίρεση των νέων ποικιλιών που δημιουργήθηκαν από τις κοινότητες των γεωργών θα τις υπέβαλε σε όλες τις διατάξεις που ισχύουν για τις εμπορικές καλλιέργειες.

Το Κοινοβούλιο, από την άλλη πλευρά, υποστηρίζει λιγότερο αυστηρούς κανόνες για την πρόσβαση, την πώληση και τη μεταβίβαση των ποικιλιών διατήρησης σε «μικρές ποσότητες» -500 γραμμάρια για τα λαχανικά ή έως 1000 κιλά για τις πατάτες προς σπορά.

Ο Herbert Dorfmann, ο ευρωβουλευτής που ηγείται των εργασιών επί του φακέλου, τόνισε ότι τα δίκτυα που ασχολούνται με τη διατήρηση δεν πρέπει να επιβαρύνονται με υπερβολική γραφειοκρατία, καθώς οι προσπάθειές τους συμβάλλουν στη βιοποικιλότητα και τον πολιτιστικό πλούτο της ΕΕ.

Αυτές οι προτεινόμενες ευελιξίες έχουν επικριθεί από το Euroseeds, το λόμπι της ευρωπαϊκής βιομηχανίας σπόρων. Τον Απρίλιο, η οργάνωση προειδοποίησε ότι οι «πολλές παρεκκλίσεις και εξαιρέσεις» θέτουν σε κίνδυνο την ποιότητα και τον έλεγχο του υλικού σπόρων στην Ευρώπη.

Αντίθετα, ο Ευρωπαϊκός Συντονισμός Via Campesina (ECVC), που εκπροσωπεί τους αγρότες και τους μικρής κλίμακας αγρότες, υποστηρίζει ότι τυχόν περιορισμοί στις ανταλλαγές υλικού σπόρων από τους αγρότες παραβιάζουν τα δικαιώματα των παραγωγών να ανταλλάσσουν ΦΑΥ από τη συγκομιδή τους, όπως αναφέρεται σε δήλωση του ΟΗΕ του 2018.

Πηγη – euractiv.gr