Η ακρίβεια στα ύψη: Είναι ο Σεπτέμβρης ο πιο δαπανηρός μήνας για μια οικογένεια;

Τινάζουν με βαρεμάρα την πετσέτα τους να φύγει η κολλημένη άμμος. Ξεπλένουν τα πόδια τους εκεί που ξεκινά να ξεβράζει το θαλασσινό νερό, «κλέβοντας» λίγα ακόμη από τα τελευταία δευτερόλεπτα θερινής ανεμελιάς.

Για τα παιδιά, που ζουν καθηλωμένα στη σχολική ρουτίνα, ο Σεπτέμβρης μοιάζει περισσότερο με μια εκ βάθρων επανεκκίνηση, κάτι σαν πρωτοχρονιά. Με το χτύπημα του κουδουνιού, μαθητές αλλάζουν τάξεις, παιδιά του δημοτικού γίνονται τα «ψαρωμένα» γυμνασιόπαιδα. Και μετά τρέχουν στα φροντιστήρια, στις προπονήσεις και τις πρόβες. Από την άλλη, τα μεγαλύτερα παιδιά -που μόλις ενηλικιώθηκαν- μετρούν τις μέρες τους με το ακαδημαϊκό ημερολόγιο και μετακομίζουν στα πρώτα τους σπίτια.

Τι μπορούν όμως, όλα αυτά τα νέα δεδομένα στις ζωές των νεότερων μελών να σημαίνουν για το πορτοφόλι της οικογένειας;

Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, για να μεγαλώσει κανείς σήμερα ένα παιδί στη χώρα μας, χρειάζεται 13.000 ευρώ το χρόνο. Συνεπώς, η ανατροφή ενός παιδιού, έως ότου ενηλικιωθεί, μπορεί να στοιχήσει περίπου 233.000 ευρώ, χωρίς όμως να υπολογίζονται και τα έξοδα κατά τη διάρκεια των σπουδών του ενήλικου πια τέκνου.

Βέβαια, η συγκεκριμένη έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ απαριθμεί μόνο τις δαπάνες των οικογενειών με παιδιά μέχρι την ηλικία των δεκαέξι, με το σταθερά υψηλό κόστος των φροντιστηρίων που παραδοσιακά έχουν αναλάβει την προετοιμασία των εφήβων για τις πανελλαδικές εξετάσεις, να απουσιάζει από τη λίστα.

Για τους γονείς, το κόστος της εκπαίδευσης είναι αρκετά βαρύ. Πρωτίστως, σε περιπτώσεις κάποιας οικονομικής άνεσης, συχνά τίθεται το δίλημμα «δημόσιο ή ιδιωτικό σχολείο», ενώ μετέπειτα στις τελευταίες τάξεις του λυκείου, το ερώτημα μετατρέπεται σε «ιδιαίτερα ή φροντιστήριο», ποσά που θα χρειαστεί τετραψήφιος αριθμός για να εξοφλήσουν -και είναι αναπόφευκτα- χάρη στη παρωχημένη αντίληψη του «χωρίς φροντιστήριο δεν υπάρχει περίπτωση να περάσεις την πόρτα του πανεπιστημίου».

Παράλληλα, το «καλάθι του μαθητή», που περιλαμβάνει είδη γραφικής ύλης, που υπόσχεται να δώσει ανάσα στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, δεν έχει τη δύναμη να μπαλώσει ουσιαστικά τις τρύπες του Σεπτεμβρίου. Το συνολικό κόστος για την αγορά γραφικής ύλης κυμαίνεται στα 60 ευρώ, ενώ μπορεί να ξεπεράσει τα 100 ευρω.

Έξοδα όπως ο ρουχισμός και η υπόδηση, θεωρούνται δευτερεύοντα, αλλά γίνονται και βρίσκονται στην ευχέρεια της κάθε οικογένειας ή ακόμη και του ίδιου του παιδιού, που σε μεγαλύτερες ηλικίες, συχνά τυχαίνει να πληρώνει με το χαρτζιλίκι που παίρνει.

«Ο Σεπτέμβρης είναι ξεκάθαρα ο πιο δύσκολος μήνας, πόσο μάλλον όταν έχεις τρία παιδιά, τα έξοδα τριπλασιάζονται», εξηγεί η Δ. μητέρα τριών παιδιών. «Δίνουμε λεφτά σε καινούργια ρούχα και παπούτσια, σε σχολικά είδη και προφανώς σε ξενόγλωσσα φροντιστήρια και αθλητικές δραστηριότητες. Στα δύο τελευταία δίνονται το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων. Οικονομικά, υπάρχει μεγάλη απόκλιση με τους υπόλοιπους μήνες, καθώς τα έξοδα καθορίζονται από τον αριθμό των παιδιών. Εμείς για παράδειγμα, αυτόν τον μήνα χρειαζόμαστε και για τα τρία παιδιά 1500-1700 ευρώ». 

Στην ίδια γραμμή κινείται και η Ε. που έχει παιδί στο δημοτικό. «Χρειάζεται να δοθούν πολλά χρήματα μαζεμένα για δραστηριότητες και σχολικά είδη. Βέβαια, τα περισσότερα από αυτά πηγαίνουν στα φροντιστήρια και στις ασχολίες». Τα έξοδα του Σεπτεμβρίου, όπως αναφέρει, αγγίζουν τα 600 ευρώ, με τη διαφορά στα οικονομικά να είναι αρκετά αισθητή, από τον υπόλοιπο χρόνο.

Τα έξοδα για ένα τελειόφοιτο παιδί λυκείου, που ετοιμάζεται να δώσει πανελλήνιες, είναι σαφώς μεγαλύτερα. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους γονείς των υποψηφίων, τον πρώτο μήνα του σχολείου, μόνο για το φροντιστήριο χρειάζεται να δοθεί ένα ποσό της τάξεως των 350-400 ευρώ. Παράλληλα, η οικογένεια πρέπει να αγοράσει -πέρα από την απαραίτητη γραφική ύλη και λοιπών αναγκών- τα σχολικά βοηθήματα, με το κάθε βιβλίο να κοστίζει από 20-30 ευρώ.

Η οικονομική ανακούφιση δεν έρχεται ούτε στην περίπτωση που κάποιο παιδί της οικογένειας περνάει σε πανεπιστήμιο, εκτός του τόπου του πατρικού του. Η Γ. που στέλνει την κόρη της σε άλλη πόλη για να σπουδάσει επισημαίνει: «Αυτόν το μήνα πρέπει να γίνουν αγορές για τα πάντα, γραφική ύλη, είδη ένδυσης, υπόδησης, αγορές βιβλίων και αν έχεις πρωτοετή φοιτητή τα έξοδα είναι στο διπλάσιο κόστος για την τακτοποίησή του στο νέο του σπίτι και αγορά οικιακού εξοπλισμού. Σίγουρα το ενοίκιο και τα λειτουργικά του σπιτιού, όπως το ρεύμα και τα κοινόχρηστα, είναι τα πιο ακριβά έξοδα. Χρειαζόμαστε γύρω στα 1500 ευρώ σε αυτήν την περίπτωση».