Πώς ένα χρώμα θα επηρεάζει την τσέπη μας από την 1η Ιανουαρίου

Λιγότερο από ενάμιση μήνας μας χωρίζει από την έλευση του 2024, το οποίο θα κάνει… ποδαρικό με μια μεγάλη αλλαγή όσον αφορά τα τιμολόγια ρεύματος τα οποία πλέον θα είναι χρωματιστά.

Πράσινο, κίτρινο, μπλε, πορτοκαλί θα πάρουν τη θέση τους στο εσωτερικό των φακέλων που βλέπουμε στα γραμματοκιβώτια μας και… τρέμουμε με το τι θα αντικρίσουμε μέσα.

Η πλειοψηφία των καταναλωτών δε φαίνεται να έχουν γνώση της… χρωματικής μετάβασης, αλλά κυρίως του αντίκτυπου που θα έχει αυτό για την τσέπη τους.

Ακόμα βέβαια και όσοι έχουν μια πρώτη εικόνα για τις αλλαγές που μας περιμένουν με το… καλημέρα της νέας χρονιάς, έχουν πολλές απορίες για το ποια είναι τελικά η πιο συμφέρουσα επιλογή για το νοικοκυριό τους, αλλά και τι παγίδες μπορεί να υπάρχουν.

Οι καταναλωτές θα πάρουν την τελική τους απόφαση μέσα στο Δεκέμβριο όταν και οι εταιρείες – πάροχοι θα διαμορφώσουν τα τελικά τιμολόγια, αλλά και τις προσφορές ανά χρωματιστή κατηγορία, στην οποία θα ενταχθούμε από την 1η Ιανουαρίου του νέου έτους.

Ακόμα και άνθρωποι που ασχολούνται χρόνια με το συγκεκριμένο χώρο, σημειώνουν ότι μπορεί όλη η διαδικασία να γίνεται προς όφελος του καταναλωτή, όμως αποτελεί μια δύσκολη εξίσωση και για τους ίδιους.

Εκτιμούν ότι οι περισσότεροι καταναλωτές θα στραφούν προς το πράσινο τιμολόγιο λόγω της «κλειδωμένης» τιμής για έναν μήνα.

Από την πλευρά τους οι πάροχοι θα δώσουν «μάχη» στα κίτρινα και πορτοκαλί τιμολόγια για να πείσουν τους καταναλωτές με τις προσφερόμενες τιμές της κιλοβατώρας, αλλά και με μια σειρά άλλων παροχών/υπηρεσιών ή ευκολιών στην αποπληρωμή.

Μπλε – σταθερά τιμολόγια

Πρόκειται για τιμολόγια τα οποία θα έχουν σταθερή τιμή σε όλη τη διάρκεια της σύμβασης και δεν θα επηρεαστούν από τυχόν παγκόσμιες εξελίξεις με αντίκτυπο στο χρηματιστήριο της ενέργειας.

Ο καταναλωτής θα ξέρει τι ποσό και για πόσο διάστημα θα το πληρώνει, αποφεύγει τα ρίσκα, ωστόσο πρόκειται για σύμβαση δεσμευτική, ελαφρώς αυξημένη σε σχέση με τα υπόλοιπα… χρωματιστά τιμολόγια, ενώ μπορεί να υπάρχουν πρόστιμα σε περίπτωση πρόωρης αποχώρησης.

Κίτρινα – κυμαινόμενα τιμολόγια

Είναι τα τιμολόγια, τα οποία είναι συνδεδεμένα με την τιμή της χονδρεμπορικής στο «Χρηματιστήριο Ενέργειας».

Τα εν λόγω τιμολόγια διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες:

i. με τιμολόγηση ex ante (εκ των προτέρων)

και

ii. με τιμολόγηση ex post (εκ των υστέρων).

Οι καταναλωτές πέρα από την παραπάνω τιμολόγηση δε θα έχουν έξτρα επιβαρύνσεις, μπορούν να πετύχουν την καλύτερη τιμή, καθώς θα υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ των παρόχων σε περιόδους επάρκειας ενέργειας, ενώ επίσης εάν επιλέξουν το συγκεκριμένο χρώματος τιμολόγιο θα μπορούν να μεταπηδήσουν σε άλλο πάροχο ή πρόγραμμα.

Από τη στιγμή που μιλάμε για «Χρηματιστήριο Ενέργειας», από μόνο του αυτό σημαίνει ότι πρόκειται για μια επιλογή που εμπεριέχει ρίσκο. Ιδιαίτερα σε περιόδους ανεπάρκειας ενέργειας οι επιβαρύνσεις θα είναι μεγάλες.

Πορτοκαλί – δυναμικά τιμολόγια

Αφορούν στη δυνατότητα δυναμικής τιμολόγησης, με βάση τις τιμές της αγοράς. Προϋπόθεση για την επιλογή αυτών των τιμολογίων συνιστά η λειτουργία έξυπνου τηλεμετρούμενου μετρητή στην παροχή των καταναλωτών.

Επί της ουσίας ένα τιμολόγιο για όσους κάνουν αυτοκατανάλωση, δίνοντας δυνατότητες ευελιξίας στην κατανάλωση ανάλογα με το τι χρεώσεις παίζουν στην αγορά.

Και εδώ υπάρχει ο παράγοντας ρίσκο, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης για το πού θα κυμανθούν οι τιμές. Επίσης, από τη στιγμή που στο επίκεντρο μπαίνει η αυτοκατανάλωση, τότε σε περίπτωση αυτή δε ρυθμίζεται, τότε θα υπάρχει μεγάλος αντίκτυπος στις χρεώσεις.

Πράσινα – ειδικά ή μπόνους τιμολόγια

Θα είναι υποχρεωτικό για όλους τους παρόχους για έναν χρόνο, θα μεταπέσουν όσοι δεν επιλέξουν κάποιες από τις παραπάνω τρεις κατηγορίες.

Κάθε 1η του μήνα θα γίνεται γνωστή η τιμή που θα ισχύσει τον επόμενο μήνα και θα προκύπτει από μαθηματικό τύπο που θα οριστεί με Υπουργική Απόφαση, συν το περιθώριο κέρδους που θα εφαρμόζει κάθε προμηθευτής.

Η τιμή θα αλλάζει κάθε μήνα οπότε θα διορθώνονται προς τα πάνω ή κάτω τα τιμολόγια με βάση την εξέλιξη των τιμών που προηγήθηκε και των άλλων παραγόντων που θα περιλαμβάνονται στον τύπο).

Η τιμή θα είναι τελική, δηλαδή οι όποιες εκπτώσεις πρέπει να είναι ενσωματωμένες στο τιμολόγιο που ανακοινώνει κάθε προμηθευτής.

Ο καταναλωτής θα μπορεί να συγκρίνει τις τιμές που χρεώνει ο κάθε προμηθευτής, αλλά δε θα μπορεί να συνδυάσει την παρουσία του στο συγκεκριμένο τιμολόγιο με άλλα προϊόντα/υπηρεσίες των παρόχων, ενώ δεν δίνεται και η δυνατότητα εξόφλησης του ποσού σε δόσεις.

Οι λεπτομέρειες εφαρμογής του ειδικού, πράσινου τιμολογίου, το οποίο θα τεθεί σε ισχύ από την 1η.1.2024, προσδιορίζονται στην Υπουργική Απόφαση, που υπέγραψε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης και η Υφυπουργός, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου.

Στην εν λόγω Απόφαση εξειδικεύεται μία σειρά από βασικά ζητήματα, σε σχέση με το νέο, πράσινο τιμολόγιο. Πιο συγκεκριμένα:

Ø Η τελική τιμή προμήθειας θα ανακοινώνεται έως την πρώτη ημέρα κάθε μήνα κατανάλωσης.

Ø Το ειδικό τιμολόγιο θα μπορεί να εμπεριέχει και πάγια χρέωση προμήθειας, ύψους έως 5 ευρώ ανά μήνα, καθώς και εκπτώσεις.

Ø Από τις βασικότερες καινοτομίες του είναι πως στο λογαριασμό κατανάλωσης, ο πάροχος θα αποτυπώνει ενιαία -μετά τον υπολογισμό τυχόν εκπτώσεων- την τελική τιμή προμήθειας σε €/MWh ανά μήνα τιμολόγησης.

Ø Η βασική τιμή προμήθειας θα παραμένει σταθερή, κατ’ ελάχιστον για έξι μήνες, ενώ η πάγια χρέωση προμήθειας και οι εκπτώσεις θα μπορούν να τροποποιούνται κάθε μήνα, κατόπιν ανακοίνωσης στην ιστοσελίδα των παρόχων και ενημέρωσης με τον πρώτο λογαριασμό κατανάλωσης που θα ακολουθεί την τροποποίηση.

Ø Οι πάροχοι υποχρεούνται να δημοσιεύσουν στην ιστοσελίδα τους -σε ευδιάκριτο σημείο- και να κοινοποιήσουν στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.), μέχρι την 1η Δεκεμβρίου 2023, όλες τις τιμολογιακές παραμέτρους του ειδικού τιμολογίου, που θα ισχύει για κάθε κατηγορία πελατών.

Ø Από την 1η Ιανουαρίου 2024 εισάγεται στους λογαριασμούς κατανάλωσης και σε κάθε ενημερωτικό μήνυμα των παρόχων στους πελάτες τους (ηλεκτρονικό ή έντυπο), κωδικός QR και το link του εργαλείου σύγκρισης τιμών της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. (www.energycost.gr). Κατά αυτό τον τρόπο, ο καταναλωτής θα μπορεί εύκολα να συγκρίνει το κοινό τιμολόγιο μεταξύ των παρόχων και να επιλέγει αυτό που επιθυμεί ανάλογα με τις ανάγκες του.

Ø Οι καταναλωτές που δεν θα επιλέξουν κάποιο από τα διαθέσιμα τιμολόγια (σταθερό: μπλε, κυμαινόμενο: κίτρινο, δυναμικό: πορτοκαλί, ειδικό: πράσινο), θα μεταπέσουν, αυτομάτως, στο πράσινο τιμολόγιο. Παρόλα αυτά, θα υπάρχει η δυνατότητα να επιστρέψουν στην προηγούμενη σύμβαση με τον πάροχό τους με μία απλή διαδικασία έως την 31η.1.2024 και να επιλέγουν οποιοδήποτε είδους τιμολογίου ή πάροχο, με κατάρτιση σχετικής σύμβασης οποιαδήποτε στιγμή.

Ø Το ειδικό τιμολόγιο προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας θα προσφέρεται από τους παρόχους και μπορεί να επιλέγεται από τους καταναλωτές και μετά την 31η Δεκεμβρίου του 2024.

Υπογραμμίζεται πως η Ρ.Α.Α.Ε.Υ. θα παρακολουθεί την εφαρμογή της παραπάνω Υπουργικής Απόφασης, ιδίως ως προς τη διαμόρφωση των τιμών, τη διαφάνεια, τις συνθήκες ανταγωνισμού και την εμφάνιση καταχρηστικών πρακτικών.

10 κρίσιμες ερωτοαπαντήσεις

1. Τι αλλάζει στα τιμολόγια ρεύματος από 1.1.2024 και για ποιο λόγο;

Από 1η Ιανουαρίου 2024 θα εφαρμοστούν τα νέα τιμολόγια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές χαμηλής τάσης. Μεταξύ αυτών θεσπίζεται ειδικό κοινό τιμολόγιο, στο οποίο θα μεταπέσουν, αυτομάτως, την 1η Ιανουαρίου 2024 όσοι δεν επιλέξουν διαφορετικό τιμολόγιο έως την 31η Δεκεμβρίου 2023. Επίσης, στο ειδικό κοινό τιμολόγιο δεν μεταπίπτουν αυτόματα όσοι καταναλωτές έχουν συνάψει σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για προϊόν σταθερής τιμολόγησης ορισμένου χρόνου, για όσο χρονικό διάστημα ισχύει η σύμβαση αυτή.

2. Ποια είναι η υποχρέωση των προμηθευτών για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τα νέα τιμολόγια;

Οι προμηθευτές, το αργότερο την 1η Δεκεμβρίου 2023, οφείλουν να ενημερώσουν τους καταναλωτές για τα νέα τιμολόγια που θα εφαρμοστούν από την 1η Ιανουαρίου του 2024.

3. Πώς καταλαβαίνει ο καταναλωτής σε ποια κατηγορία τιμολογίου βρίσκεται;

Οι προμηθευτές οφείλουν να επισημαίνουν κάθε τιμολόγιο προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με τις νέες “σημάνσεις διαφάνειας”, προκειμένου οι καταναλωτές να κατανοούν άμεσα και ευχερώς το πλέον σημαντικό χαρακτηριστικό του τιμολογίου που τους προσφέρεται, δηλαδή αν η χρέωση προμήθειας είναι σταθερή ή κυμαινόμενη ή δυναμική.

4. Ποιες είναι οι τέσσερις “σημάνσεις διαφάνειας” των νέων τιμολογίων από 1η Ιανουαρίου 2024;

Θεσπίζονται τέσσερις διακριτές κατηγορίες τιμολογίων, οι οποίες θα προσφέρονται από όλους τους προμηθευτές ανεξαιρέτως.

Το σταθερό τιμολόγιο, με μπλε σήμανση και σταθερή τιμή προμήθειας (€/kWh) για όλη την περίοδο της σύμβασης.

Το ειδικό κοινό τιμολόγιο, με πράσινη σήμανση, στο οποίο ο προμηθευτής θα ανακοινώνει την τιμή χρέωσης έως την πρώτη ημέρα του μήνα εφαρμογής, δηλαδή οι καταναλωτές θα γνωρίζουν κάθε 1η του μηνός την τιμή που θα πληρώνουν.

Τα λοιπά κυμαινόμενα τιμολόγια, με κίτρινη σήμανση, στα οποία περιλαμβάνονται τα τιμολόγια με κυμαινόμενη χρέωση προμήθειας (€/kWh), όπου η τιμή μεταβάλλεται, σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Στα δυναμικά τιμολόγια, με πορτοκαλί σήμανση, περιλαμβάνονται τα τιμολόγια των οποίων η τιμή μεταβάλλεται, με βάση τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός της ημέρας. Προϋπόθεση για να προσφερθούν τα συγκεκριμένα τιμολόγια είναι η ύπαρξη ευφυούς μετρητή.

5. Ποιο είναι το βασικό όφελος του ειδικού τιμολογίου που θεσπίζεται από την Πολιτεία;

Το ειδικό κοινό τιμολόγιο με πράσινη σήμανση παρέχει το πλεονέκτημα στους καταναλωτές να γνωρίζουν εκ των προτέρων, την 1η ημέρα του μήνα κατανάλωσης, την τιμή χρέωσης του μήνα. Ο καταναλωτής θα έχει τη δυνατότητα να αξιολογεί σε μηνιαία βάση τις χρεώσεις του τιμολογίου του, και να τις συγκρίνει με ευχέρεια ιδίως με τα κοινά τιμολόγια που θα προσφέρονται στην αγορά. Η διαφάνεια και η ευκολία της σύγκρισης θα ενισχύεται από το γεγονός ότι η ΡΑΑΕΥ θα δημοσιεύει, μηνιαίως, στην ιστοσελίδα της, τις χρεώσεις προμήθειας, οι οποίες θα εφαρμόζονται στο ειδικό κοινό τιμολόγιο.

6. Γιατί να επιλέξω τιμολόγιο και να μην μείνω στο ειδικό τιμολόγιο;

Το σύνολο των καταναλωτών θα μεταπέσει, αυτομάτως, στο ειδικό τιμολόγιο την 1η Ιανουαρίου 2024, εκτός των καταναλωτών που θα επιλέξουν διαφορετικό τιμολόγιο.

Οι προμηθευτές, έως την 1ηΔεκεμβρίου 2023, θα ενημερώσουν τους καταναλωτές για τα νέα τιμολόγια που προσφέρουν και για τις χρεώσεις τους. Οι καταναλωτές την περίοδο μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2024, θα έχουν την ευκαιρία να συγκρίνουν και να αξιολογήσουν τις προτάσεις των προμηθευτών και να επιλέξουν τον προμηθευτή και το τιμολόγιο που καλύπτει τις ενεργειακές τους ανάγκες.

Η κατηγορία του ειδικού κοινού τιμολογίου, με πράσινη σήμανση, αναμένεται ότι θα έχει ανταγωνιστικές τιμές, με τις προσφορές των προμηθευτών να είναι άμεσα συγκρίσιμες. Σε κάθε περίπτωση, ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα οποτεδήποτε το επιθυμεί να επιλέξει οποιοδήποτε προσφερόμενο τιμολόγιο, υπογράφοντας νέα σύμβαση με τον προμηθευτή της επιλογής του.

7. Πώς θα αποτυπώνεται η χρέωση προμήθειας στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας του ειδικού κοινού τιμολογίου;

Στους λογαριασμούς κατανάλωσης που αφορούν στο ειδικό κοινό τιμολόγιο, οι προμηθευτές υποχρεούνται να αποτυπώνουν ενιαία την τελική τιμή προμήθειας, ανά μήνα τιμολόγησης.

8. Μέχρι πότε θα εφαρμόζεται το ειδικό κοινό τιμολόγιο;

Οι προμηθευτές έχουν την υποχρέωση διατήρησης του ειδικού κοινού τιμολογίου τουλάχιστον μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2024. Η παραμονή των καταναλωτών σε αυτό το τιμολόγιο θα είναι δυνατή έως τότε, εφόσον δεν έχουν επιλέξει άλλο προϊόν προμήθειας της επιλογής τους. Οι καταναλωτές θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν το ειδικό κοινό τιμολόγιο και μετά την 1η Ιανουαρίου του 2025, καθώς θα μπορεί να προσφέρεται και στη συνέχεια από όλους τους προμηθευτές.

9. Μπορώ να αλλάξω άμεσα και χωρίς κυρώσεις τιμολόγιο ή προμηθευτή;

Η αλλαγή προμηθευτή ή τιμολογίου προμήθειας γίνεται οποτεδήποτε και δεν συνεπάγεται δικαίωμα αποζημίωσης του προμηθευτή λόγω της πρόωρης αποχώρησης του πελάτη, εκτός των περιπτώσεων διακοπής σύμβασης τιμολογίου σταθερής τιμής.

10. Θα είναι διαθέσιμο κάποιο εργαλείο επαλήθευσης και σύγκρισης τιμών;

Στους λογαριασμούς ρεύματος και στα άλλα μηνύματα των προμηθευτών (sms και e-mail) εισάγεται κωδικός QR (και link) με παραπομπή στον ιστότοπο δημοσίευσης του εργαλείου σύγκρισης τιμών της ΡΑΑΕΥ, ώστε οι καταναλωτές να έχουν τη δυνατότητα να επαληθεύουν τη τιμή του κάθε μήνα για το ειδικό κοινό τιμολόγιο και να συγκρίνουν με το σύνολο των προσφερόμενων τιμολογίων των προμηθευτών.

Η τελευταία επιδότηση

Σταθερές ή χαμηλότερες χρεώσεις ανακοίνωσαν οι πάροχοι ρεύματος για τον Δεκέμβριο του 2023. Θα είναι η τελευταία φορά που το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης θα επιδοτήσει τα οικιακά τιμολόγια ρεύματος.

Αναλυτικά, τα τιμολόγια του Δεκεμβρίου από εναλλακτικούς προμηθευτές είναι:

• Η ΔΕΗ διατηρεί σταθερό το τιμολόγιο στα 17 σεντς ανά κιλοβατώρα για κατανάλωση έως 500 κιλοβατώρες, ενώ από 500 κιλοβατώρες και πάνω, η τιμή είναι 18,2 σεντς και για το νυχτερινό τιμολόγιο: 12,9 σεντς.
• Protergia Οικιακό Value+: 0,0888 Euro/kWh από 0,1254 το Νοέμβριο
• Ήρων GENEROUS GUARANTEE HOME: 0,0693 Euro/kWh από 0,0855
• Elpedison economy plus: 0,12 Euro/kWh (αμετάβλητο)
• Nrg on time+: 0,11700 Euro/kWh (αμετάβλητο)
• Watt&Volt Value+: 0,0888 Euro/kWh από 0,1254
• Φυσικό Αέριο Ελλάδος Ρεύμα Οικιακό MAXI Free+: 0,227 Euro/kWh από 0,139
• Zenith Power Home now: 0,074 Euro/kWh από 0,099
• Volton Energy Free: 0,1061Euro (αμετάβλητο)