Η ομιλία φον ντερ Λάιεν για τη δέσμη μέτρων για την ανάκαμψη της ΕΕ

Ομιλία της προέδρου κ. φον ντερ Λάιεν στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη δέσμη μέτρων για την ανάκαμψη της ΕΕ:

“Το εκφωνηθέν κείμενο είναι το μόνο αυθεντικό”

Κύριε πρόεδρε,

κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Η Ευρώπη είναι μια ιστορία γενιών.

Και κάθε γενιά Ευρωπαίων έχει την ιστορία της.

Για την ιδρυτική γενιά της Ένωσής μας, η ιστορία επιφύλασσε την οικοδόμηση διαρκούς ειρήνης, εκεί που πριν επικρατούσε μόνο δυστυχία, πόνος και καταστροφή.

Για την επόμενη γενιά, επιφύλασσε την επιδίωξη για ευημερία και ελευθερία, καθώς επιλέξαμε την ενοποίηση της εσωτερικής μας αγοράς και το ενιαίο μας νόμισμα.

Ύστερα, είχε έρθει η ώρα να επανενώσουμε την ευρωπαϊκή μας οικογένεια, υποδεχόμενοι ξανά τα αδέλφια μας, μετά από εκείνη την ψυχρή περίοδο, καλωσορίζοντάς τα εδώ, στο σπίτι τους, στην καρδιά της Ένωσής μας.

Όλες αυτές οι γενιές, και όλες αυτές οι ιστορικές επιτυχίες, βασίστηκαν στις προηγούμενες και ενέπνευσαν τις επόμενες.

Και οι επιλογές ήταν πάντα δύο: να ακολουθούμε τον μοναχικό δρόμο της εξασθενημένης αντίστασης ή να προχωράμε μπροστά μαζί — με όραμα, φιλοδοξία και προς την ίδια κατεύθυνση.

Σε όλες αυτές τις καθοριστικές στιγμές επιλέξαμε να κάνουμε μαζί το άλμα προς τα εμπρός.

Γιατί, για την Ευρώπη, τα πιο τολμηρά μέτρα θα είναι πάντα τα ασφαλέστερα.

Αυτό ήταν που μας έδωσε τη δυνατότητα να οικοδομήσουμε μια Ένωση ειρήνης και την ευημερίας, κάτι που δεν είχε γίνει ποτέ ξανά στον κόσμο.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Σήμερα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη δική μας καθοριστική στιγμή.

Αυτό που ξεκίνησε με έναν μικροσκοπικό και αόρατο για τα μάτια ιό έχει πλέον εξελιχθεί σε μια οικονομική κρίση τόσο μεγάλη που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει.

Το μοναδικό μας οικοδόμημα, που χτίζεται εδώ και 70 χρόνια, δοκιμάζεται τώρα όσο ποτέ άλλοτε στη ζωή μας ή στην ιστορία της Ένωσής μας.

Πλήττονται τα κοινά ευρωπαϊκά αγαθά που έχουμε οικοδομήσει μαζί.

Τίθενται υπό αμφισβήτηση πράγματα που θεωρούμε δεδομένα:

•          η ενιαία αγορά, η οποία πρέπει να ανακάμψει·
•          οι όροι ανταγωνισμού, οι οποίοι πρέπει να γίνουν πάλι ισότιμοι·
•          και οι τέσσερις ελευθερίες, οι οποίες πρέπει να αποκατασταθούν πλήρως·
•          η κρίση έχει τεράστιες εξωγενείς επιδράσεις και δευτερογενείς επιπτώσεις μεταξύ των χωρών.

Τίποτε από αυτά δεν μπορεί να διορθωθεί από μία χώρα μόνη της.

Μια εταιρεία που πτωχεύει σε ένα κράτος μέλος είναι ένας χαμένος αξιόπιστος προμηθευτής για μια επιχείρηση που βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος.

Μια οικονομία που αντιμετωπίζει δυσχέρειες σε ένα μέρος της Ευρώπης αποδυναμώνει μια ισχυρή οικονομία σε ένα άλλο μέρος.

Πρόκειται για κάτι που μας αφορά όλους.

Και είναι πολύ μεγαλύτερο από οποιονδήποτε από εμάς.

Αυτή είναι η στιγμή της Ευρώπης.

Βλέπουμε τις οικονομικές, δημοσιονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις σε όλα τα κράτη μέλη.

Οι αποκλίσεις και οι ανισότητες διευρύνονται.

Τα σύνθετα ζητήματα κυριαρχίας και επιμερισμού των βαρών πρέπει να εξισορροπηθούν.

Επομένως, βρισκόμαστε για ακόμα μία φορά αντιμέτωποι με τις ίδιες δύο επιλογές.

Είτε θα προχωρήσουμε μόνοι, αφήνοντας πίσω χώρες, περιφέρειες και ανθρώπους, δεχόμενοι έτσι μια Ένωση εχόντων και μη εχόντων,

είτε θα πορευθούμε μαζί.

Θα κάνουμε αυτό το βήμα προς τα εμπρός.

Θα χαράξουμε μια ισχυρή πορεία για τους ανθρώπους μας και για την επόμενη γενιά.

Για εμένα, η επιλογή είναι απλή.

Θέλω να κάνουμε ένα νέο τολμηρό βήμα μαζί.

Η Ευρώπη βρίσκεται στη μοναδική θέση να μπορεί να επενδύσει σε μια συλλογική ανάκαμψη και ένα κοινό μέλλον.

Στην Ένωσή μας οι πολίτες, οι επιχειρήσεις και οι οικονομίες αλληλοεξαρτώνται και αλληλοϋποστηρίζονται.

Στην Ένωσή μας η συνοχή, η σύγκλιση και οι επενδύσεις είναι καλές για όλους.

Και στην Ένωσή μας γνωρίζουμε ότι τα πιο τολμηρά μέτρα είναι πράγματι τα ασφαλέστερα για το μέλλον μας.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον η Επιτροπή προτείνει σήμερα ένα νέο μέσο ανάκαμψης με την ονομασία NextGenerationEU, ύψους 750 δισ. ευρώ.

Το μέσο αυτό θα έρθει να προστεθεί σε έναν ανανεωμένο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ ύψους 1,1 τρις. ευρώ.

Το συνολικό ποσό για το μέσο NextGenerationEU —μαζί με το βασικό ΠΔΠ— ανέρχεται σε 1,85 τρισ. ευρώ στις σημερινές προτάσεις.

Συμπληρώνει τα τρία δίχτυα ασφαλείας των 540 δισ. ευρώ σε δάνεια, τα οποία έχουν ήδη εγκριθεί από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Εν ολίγοις, με αυτό η προσπάθεια ανάκαμψής μας ανέρχεται συνολικά σε2,4 τρισ. ευρώ.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Επιτρέψτε μου να εξηγήσω τον τρόπο λειτουργίας του μέσου NextGenerationEU.

Τα χρήματα θα συγκεντρωθούν με την προσωρινή άρση του ανώτατου ορίου ιδίων πόρων, ώστε να μπορέσει η Επιτροπή να αξιοποιήσει την ιδιαίτερα καλή πιστοληπτική της ικανότητα για να δανειστεί χρήματα από τις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Πρόκειται για μια επείγουσα και έκτακτη ανάγκη για μια επείγουσα και έκτακτη κρίση.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον το μέσο NextGenerationEU:

•          θα επενδύσει στην αποκατάσταση του κοινωνικού μας ιστού,
•          θα προστατεύσει την ενιαία μας αγορά,
•          θα συμβάλει στην επανεξισορρόπηση των ισολογισμών σε όλη την Ευρώπη.

Και, όσο κάνουμε τα παραπάνω, πρέπει ταυτόχρονα να προχωρούμε με ταχείς ρυθμούς προς ένα πράσινο, ψηφιακό και ανθεκτικό μέλλον.

Αυτό είναι το μέλλον της επόμενης γενιάς της Ευρώπης.

Της γενιάς αυτής που είναι συνδεδεμένη σε παγκόσμιο επίπεδο και αισθάνεται υπεύθυνη για τον κόσμο μας, για τον πλανήτη μας.

Με σαφές όραμα για την προαγωγή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και του κράτους δικαίου.

Αποφασισμένη να καταστήσει τις κυβερνήσεις περισσότερο υπόλογες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τη διάσωση της φύσης μας.

Ωθούμενη από ιδεαλισμό για την Ευρώπη και την πεποίθηση ότι η Ένωσή μας πρέπει να προσπαθήσει για το καλύτερο.

Έτσι, πέρα από την αλληλεγγύη για την αντιμετώπιση της κρίσης του σήμερα, προτείνω ένα νέο σύμφωνο μεταξύ των γενιών για το αύριο.

Ναι, οι επιπτώσεις της παρούσας κρίσης σημαίνουν ότι πρέπει σήμερα να κάνουμε επενδύσεις σε πρωτόγνωρη κλίμακα.

Αλλά θα το πράξουμε κατά τρόπον ώστε αύριο η επόμενη γενιά της Ευρώπης να δρέψει τα οφέλη.

Επενδύσεις που όχι μόνο θα διατηρήσουν τα εξαιρετικά επιτεύγματα των τελευταίων 70 ετών, αλλά θα διασφαλίσουν ότι η Ένωσή μας είναι

•          κλιματικά ουδέτερη
•          ψηφιακή
•          κοινωνική
•          και επίσης στο μέλλον ισχυρός παγκόσμιος παράγοντας

Για να συμβεί αυτό, το μέσο NextGenerationEU θα κατευθύνει τη μαζική χρηματοδοτική του ικανότητα προς επενδύσεις στις κοινές μας προτεραιότητες μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Είμαι πάντα πρόθυμη να διασφαλίζω την πλήρη συμμετοχή του Κοινοβουλίου σε κρίσιμες αποφάσεις για την Ένωσή μας.

Η πρότασή μου για την επένδυση των εν λόγω κεφαλαίων μέσω προγραμμάτων στον ευρωπαϊκό μας προϋπολογισμό επιτυγχάνει ακριβώς αυτό το αποτέλεσμα.

Το μέσο NextGenerationEU θα αποκαταστήσει και θα επανοικοδομήσει την ενιαία αγορά μας — εκείνη τη σπουδαία γεννήτρια καινοτομίας, ευημερίας και ευκαιριών.

Όλα τα κράτη μέλη χρειάζεται να επενδύσουν σε τεχνολογίες που θα πυροδοτήσουν την ανάκαμψη μέσω νέων καινοτομιών και καθαρών βιομηχανιών.

Το μέσο NextGenerationEU ενισχύει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», ενώ θα επενδύσει σε βασικές υποδομές από το 5G έως την ανακαίνιση κατοικιών.

Ταυτόχρονα, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία δεν θα αφήσει κανέναν πίσω.

Ως εκ τούτου, το μέσο NextGenerationEU θα πολλαπλασιάσει τη χρηματοδότηση για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.

Στο ίδιο πνεύμα, κανένα κράτος μέλος δεν θα πρέπει να χρειαστεί να επιλέξει μεταξύ της ανταπόκρισης στην κρίση ή της επένδυσης στους ανθρώπους μας.

Κανένα κράτος μέλος δεν θα πρέπει να χρειαστεί να επιλέξει μεταξύ της ανταπόκρισης στην κρίση ή της επένδυσης στους ανθρώπους μας.

Ως εκ τούτου, το μέσο NextGenerationEU αυξάνει τη στήριξη προς το Erasmus και την απασχόληση των νέων.

Διασφαλίζει ότι οι άνθρωποι θα αποκτήσουν τις δεξιότητες και την κατάρτιση και την εκπαίδευση που χρειάζονται για να προσαρμοστούν σε αυτόν τον ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο.

Το μέσο NextGenerationEU θα βοηθήσει εκείνες τις απολύτως υγιείς επιχειρήσεις που έχουν λάβει τις ορθές αποφάσεις και έχουν πραγματοποιήσει τις ορθές επενδύσεις εδώ και δεκαετίες, αλλά οι οποίες βρίσκονται τώρα σε κίνδυνο, επειδή οι ανταγωνιστές τους σε άλλα κράτη μέλη έχουν καλύτερη πρόσβαση σε δημόσια ή ιδιωτική χρηματοδότηση για την άντληση νέων κεφαλαίων.

Θα επενδύσει σε κομβικής σημασίας ευρωπαϊκές βιομηχανίες και τεχνολογίες ώστε να καταστούν ανθεκτικότερες οι κρίσιμες αλυσίδες εφοδιασμού.

Θα διασφαλίσει ότι η Ευρώπη παραμένει πρωτοπόρος σε κομβικούς τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η γεωργία ακριβείας ή η πράσινη μηχανική.

Και το μέσο NextGenerationEU θα συμβάλει ώστε τα συστήματα υγείας μας να καταστούν ανθεκτικότερα σε μελλοντικές κρίσεις.

Η επένδυση αυτή θα αποτελέσει ένα νέο ευρωπαϊκό κοινό αγαθό.

Θα αποδείξει την πραγματική και απτή αξία της συμμετοχής στην Ένωση.

Και θα ανήκει σε όλους μας.

Συνολικά, η Επιτροπή θα συγκεντρώσει 750 δισ. ευρώ για το μέσο NextGenerationEU.

Από το σύνολο αυτό, 500 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. ευρώ σε δάνεια που θα χορηγηθούν στα κράτη μέλη.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Θέλω, ωστόσο, να είμαι απολύτως σαφής:

Οι επιχορηγήσεις αυτές αποτελούν κοινή επένδυση στο μέλλον μας.

Δεν έχουν καμία σχέση με τις οφειλές των κρατών μελών στο παρελθόν.

Οι επιχορηγήσεις προέρχονται από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.

Και αυτός καθορίζει τις καταβολές κάθε χώρας με βάση σταθερή κλείδα.

Οι επιχορηγήσεις αποτελούν σαφώς επενδύσεις στις ευρωπαϊκές μας προτεραιότητες:

•          ενίσχυση της ενιαίας μας αγοράς,
•          ψηφιοποίηση,
•          Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία
•          και ανθεκτικότητα.

Και επιπλέον: Ο προϋπολογισμός της ΕΕ αποτελούνταν πάντα από επιχορηγήσεις.

Δεν πρόκειται για κάτι νέο.

•          Επιχορηγήσεις για στοχευμένες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις,
•          για μεγαλύτερη συνοχή
•          και σύγκλιση των συνθηκών διαβίωσης στην Ευρώπη.

Και η Ευρωπαϊκή μας Ένωση αποτελεί ζωντανή απόδειξη ότι αυτό λειτουργεί.

Μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ευημερία και το βιοτικό επίπεδο σε κάθε κράτος μέλος έχει αυξηθεί.

Οι εν λόγω επενδύσεις μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ έχουν αποδώσει πολλαπλάσια για όλους!

Έτσι και το μέσο Next Generation EU είναι για όλους εμάς.

Επενδύουμε από κοινού στο μέλλον της Ευρώπης —και καταβάλλουμε το συνολικό ποσό σύμφωνα με γνωστή και δοκιμασμένη κλείδα μέσω των μελλοντικών προϋπολογισμών της ΕΕ.

Επιπλέον, η Επιτροπή θα προτείνει προς τον σκοπό αυτόν σειρά νέων πηγών ιδίων εσόδων: Αυτές θα μπορούσαν να βασίζονται στη σχεδιαζόμενη επέκταση της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, ή σε έναν συνοριακό φόρο άνθρακα, ο οποίος θα λειτουργεί ως αντισταθμιστικός μηχανισμός κατά της εισαγωγής φθηνών, επιβλαβών για το κλίμα προϊόντων από το εξωτερικό, ή σε έναν νέο φόρο ψηφιακών υπηρεσιών.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να φανούμε φιλόδοξοι, και βασίζομαι στη στήριξή σας.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Τώρα είναι η ώρα να λάβουμε τη σωστή απόφαση.

Σε εκείνους που σήμερα φοβούνται τις θαρραλέες επενδύσεις λέω ότι, αύριο, το κόστος της αδράνειας στην παρούσα κρίση θα μας στοιχίσει ακριβά.

Το ζητούμενο είναι να θέσουμε από κοινού τα θεμέλια για το μέλλον μας και παράλληλα να ανταποκριθούμε κατάλληλα σε μια σαφώς καθορισμένη, ανυπαίτια και εξαιρετική κατάσταση κρίσης.

Ας παραβλέψουμε τις παλιές προκαταλήψεις!

Αντ’ αυτών, ας ανακαλύψουμε ξανά τη δύναμη που πηγάζει από την ιδέα της κοινής Ευρώπης.

Η κρίση που καλούμαστε τώρα να αντιμετωπίσουμε είναι τεράστια.

Όμως εξίσου τεράστια είναι και η ευκαιρία για την Ευρώπη, καθώς και η ευθύνη μας να πράξουμε το ορθό στην παρούσα κατάσταση.

Μπορούμε τώρα να θέσουμε τα θεμέλια για μια Ένωση κλιματικά ουδέτερη, ψηφιακή και πιο ισχυρή από ποτέ.

Εβδομήντα χρόνια πριν, οι ιδρυτές και οι ιδρύτριές μας έκαναν το πρώτο θαρραλέο βήμα για την οικοδόμηση μιας Ένωσης ειρήνης και ευημερίας.

Σήμερα είναι η στιγμή να προσθέσουμε το κεφάλαιο της γενιάς μας και να κάνουμε ένα ακόμη θαρραλέο βήμα σε μια Ένωση βιωσιμότητας.

Το οφείλουμε στις επόμενες γενιές.

Ζήτω η Ευρώπη!