Πληροφορίες για εσένα που προσπαθείς να ξεφύγεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία

Αν εγκαταλείπετε την Ουκρανία για να ξεφύγετε από τον πόλεμο και έρχεστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα βρείτε εδώ σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματά σας όσον αφορά τη διέλευση των συνόρων και την είσοδο σε χώρα της ΕΕ, την επιλεξιμότητα για προσωρινή προστασία και την υποβολή αίτησης διεθνούς προστασίας, καθώς και τα δικαιώματα μετακίνησης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πριν από την αναχώρηση

Αν είναι δυνατόν, φροντίστε να έχετε μαζί σας έγκυρα ταξιδιωτικά έγγραφα κατά την αναχώρησή σας. Ωστόσο, η έλλειψη ταξιδιωτικών ή ιατρικών εγγράφων (πιστοποιητικό εμβολιασμού, διαγνωστικός έλεγχος COVID-19) δεν αποτελεί εμπόδιο για την είσοδο στην ΕΕ.

Όλες χώρες της ΕΕ που συνορεύουν με την Ουκρανία επιτρέπουν, για ανθρωπιστικούς λόγους, την είσοδο σε όλα τα άτομα που εγκαταλείπουν την Ουκρανία για να ξεφύγουν από τον πόλεμο, ανεξάρτητα από το αν έχουν βιομετρικό διαβατήριο. Αυτό ισχύει και για τα παιδιά. Αν έχετε ουκρανική ιθαγένεια και βιομετρικό διαβατήριο, μπορείτε να εισέλθετε στην ΕΕ παρουσιάζοντας το διαβατήριό σας στα σύνορα. Για όλες τις άλλες περιπτώσεις, τα κράτη μέλη θα σας δεχθούν για ανθρωπιστικούς λόγους.

Αν έχετε άλλη ιθαγένεια και υπόκεισθε σε υποχρέωση θεώρησης για να εισέλθετε στην ΕΕ, θα πρέπει να παρουσιάσετε, αν έχετε, τη θεώρηση σας βραχείας διαμονής. Ακόμα και αν δεν έχετε θεώρηση βραχείας διαμονής, τα κράτη μέλη θα πρέπει να σας επιτρέψουν να εισέλθετε, προκειμένου να διευκολύνουν τον επαναπατρισμό σας στη χώρα καταγωγής σας.

Δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης στην Ουκρανία, τα κράτη μέλη έχουν το δικαίωμα να διενεργούν συνοριακούς ελέγχους στα σύνορα αλλά και σε διαφορετική, ασφαλή τοποθεσία μακριά από τα σύνορα. Οι έλεγχοι μπορούν να διενεργούνται κατά τη διάρκεια ή μετά τη μεταφορά σας στην εν λόγω ασφαλή τοποθεσία. Ενδέχεται να υποχρεωθείτε να παραμείνετε στη διάθεση των αρχών στην εν λόγω ασφαλή τοποθεσία κατά τη διενέργεια των ελέγχων αυτών.

Ανεξάρτητα από την ιθαγένειά σας, δικαιούστε άμεση βοήθεια και άμεση ενημέρωση σχετικά με τα δικαιώματά σας. Αυτό περιλαμβάνει την παροχή προσωρινής στέγασης και την κάλυψη των βασικών αναγκών σας, όπως τρόφιμα και φάρμακα. Τα άλλα δικαιώματα ενδέχεται να διαφέρουν, ανάλογα με το καθεστώς που θα σας χορηγηθεί στην ΕΕ.

Αστυνομικοί και άλλοι διοικητικοί έλεγχοι είναι πιθανό να διενεργούνται ανά πάσα στιγμή, μεταξύ άλλων εντός της επικράτειας των κρατών μελών για λόγους ασφάλειας και για τη διαχείριση της μετανάστευσης. Είναι σημαντικό να συνεργάζεστε και να παρέχετε τα απαιτούμενα έγγραφα και στοιχεία στην αστυνομία, στους συνοριοφύλακες ή στις άλλες αρμόδιες αρχές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να σας ζητηθεί να παραμείνετε στη διάθεση των αρχών κατά τη διάρκεια αυτών των ελέγχων σε καθορισμένες εγκαταστάσεις.

Τα δικαιώματά σας στην ΕΕ

Μόλις εισέλθετε στην ΕΕ έχετε ορισμένες επιλογές ανάλογα με την προσωπική σας κατάσταση. Οι αρχές θα σας ενημερώσουν αναλόγως σχετικά με τα δικαιώματά σας.

1. Μπορεί να σας χορηγηθεί προσωρινή προστασία

Αν διαμένατε μόνιμα στην Ουκρανία και εγκαταλείψατε τη χώρα για να ξεφύγετε από τον πόλεμο από τις 24 Φεβρουαρίου και μετά, μπορεί να δικαιούστε προσωρινή προστασία σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ. Η προσωρινή προστασία θα διαρκέσει τουλάχιστον ένα έτος και μπορεί να παραταθεί ανάλογα με την κατάσταση στην Ουκρανία. Τα δικαιώματα που προβλέπονται βάσει της οδηγίας για την προσωρινή προστασία περιλαμβάνουν την άδεια διαμονής, την πρόσβαση στην αγορά εργασίας και τη στέγαση, την ιατρική βοήθεια και την πρόσβαση των παιδιών στην εκπαίδευση. Όλοι όσοι διαμένουν νόμιμα στην ΕΕ έχουν επίσης το δικαίωμα να ανοίξουν βασικό τραπεζικό λογαριασμό. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με το δικαίωμά σας να ανοίξετε τραπεζικό λογαριασμό παρακολουθώντας το βίντεο αυτό.

2. Μπορείτε να υποβάλετε αίτηση διεθνούς προστασίας στη χώρα πρώτης εισόδου.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, πρέπει να υποβάλετε αίτηση διεθνούς προστασίας (ή ασύλου) στην πρώτη ασφαλή χώρα. Οι αιτούντες διεθνή προστασία έχουν παρόμοια δικαιώματα με τους αιτούντες προσωρινή προστασία αλλά υπάρχουν ορισμένες διαφορές. Στην περίπτωση αίτησης ασύλου που εκκρεμεί, οι αιτούντες μπορούν να έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας ύστερα από 9 μήνες αν δεν έχουν ακόμα λάβει τελική απόφαση, στην περίπτωση προσωρινής προστασίας η πρόσβαση αυτή μπορεί να χορηγηθεί πολύ νωρίτερα. Μπορείτε επίσης να υποβάλετε αίτηση για οικογενειακή επανένωση, αν ένα μέλος της οικογένειας σας διαμένει ήδη νόμιμα στην ΕΕ.

3. Μπορείτε να ζητήσετε συνδρομή για επαναπατρισμό

Ανεξάρτητα από την ιθαγένειά σας, αν ζούσατε στην Ουκρανία και φύγατε για να ξεφύγετε από τον πόλεμο, θα πρέπει να σας επιτραπεί η είσοδος στην ΕΕ. Αν είναι ασφαλές να επαναπατριστείτε στη χώρα καταγωγής σας, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τις αρμόδιες αρχές ή οργανισμούς για να σας βοηθήσουν να επιστρέψετε στη χώρα καταγωγής σας.

Για να λάβετε συνδρομή επαναπατρισμού, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με την πρεσβεία / το προξενείο της χώρας καταγωγής σας στο κράτος μέλος στο οποίο βρίσκεστε τώρα. Οι εθνικές αρχές της χώρας αυτής μπορούν επίσης να σας βοηθήσουν να επικοινωνήσετε με την πρεσβεία / το προξενείο αν αντιμετωπίσετε προβλήματα και να σας προσφέρουν βοήθεια για τον επαναπατρισμό σας.

Συνέχιση της μετακίνησης στην ΕΕ

Στις περισσότερες περιπτώσεις, αν εγκαταλείψατε από την Ουκρανία για να ξεφύγετε από τον πόλεμο, θα μπορείτε να ταξιδέψετε σε άλλες χώρες της ΕΕ. Για τους Ουκρανούς το δικαίωμα αυτό απορρέει από το καθεστώς απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης που ισχύει μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας. Αν προέρχεστε από τρίτη χώρα, πρέπει να ελέγξετε αν η χώρα καταγωγής σας βρίσκετε στον κατάλογο των τρίτων χωρών των οποίων οι υπήκοοι απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης.

*Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ.

Πηγή: ec.europa.eu