Ποινή 6 ετών στον ελαιοχρωματιστή για την “κλοπή του αιώνα” στην Εθνική Πινακοθήκη
Με "βραχιολάκι" μέχρι την εκδίκαση της έφεσης για τον δράστη της κλοπής έργων τέχνης αμύθητης αξίας, μεταξύ των οποίων και πίνακα του Πάμπλο Πικάσο
Ποινή 6 ετών κάθειρξης με αναστολή επέβαλε το Μονομελές Εφετείο Κακουργημάτων στον 50χρονο ελαιοχρωματιστή, Γιώργο Σαρματζόπουλο, που πριν δύο χρόνια ομολόγησε πως είναι ο δράστης της κλοπής έργων τέχνης αμύθητης αξίας, μεταξύ των οποίων και πίνακας του Πάμπλο Πικάσο, από την Εθνική Πινακοθήκη το 2012.
Ο 50χρονος ελαιοχρωματιστής που ισχυρίστηκε πως έκλεψε τρεις πίνακες από αγάπη στην Τέχνη, για μία δεκαετία παρέμενε ασύλληπτος έχοντας στην κατοχή του τον πίνακα του Πικάσο «Γυναικείο Κεφάλι» αναφορά του ζωγράφου στη μούσα του, Ντόρα Μάαρ, το οποίο δώρισε ο μεγάλος δημιουργός στον ελληνικό λαό, το έργο «Μύλος» του Piet Mondrian του 1905 και ένα σχέδιο που αποδίδεται στον Guglielmo Caccia (Moncalvo) του 17ου αιώνα. Τα δύο πρώτα έργα τα επέστρεψε με την παράδοση του στις ελληνικές αρχές ενώ για το τρίτο υποστήριξε ότι καταστράφηκε.
Το δικαστήριο μετά από πολύωρη διαδικασία κήρυξε ένοχο τον κατηγορούμενο, με ανάλογη πρόταση του Εισαγγελέα Έδρας Κωνσταντίνου Σιμιτζόγλου, για το αδίκημα της διακεκριμένης περίπτωσης κλοπής, τετελεσμένη και σε απόπειρα πραγμάτων καλλιτεχνικής αξίας που βρίσκονταν σε συλλογή εκτεθειμένη σε κοινή θέα σε δημόσιο οίκημα άνω των 120.000 ευρώ σε βάρος ΝΠΔΔ. Στον 50χρονο αναγνωρίστηκε το ελαφρυντικό της καλής συμπεριφοράς μετά την πράξη. Το δικαστήριο όρισε ότι μέχρι την εκδίκαση της έφεσης ο ελαιοχρωματιστής θα φορά συσκευή ηλεκτρονικής επιτήρησης (βραχιολάκι) , συσκευή που είχε και από τον περασμένο Αύγουστο που βγήκε από την φυλακή μετά από έναν χρόνο προσωρινής κράτησης. Του απαγορεύτηκε παράλληλα να κινείται πέραν των 3 χιλιομέτρων από την κατοικία του.
Οι μάρτυρες που κατέθεσαν στο δικαστήριο απέκλεισαν το ενδεχόμενο να έκλεψε από αγάπη για την τέχνη τους πίνακες ο 50χρονος, με τον ίδιο να επαναλαμβάνει απολογούμενος όσα έχει ισχυριστεί περί συλλογής που είχε και ήθελε “να την εμπλουτίσει” λόγω “πάθους με την Τέχνη”.
Συζήτηση έγινε ωστόσο και για τα μέτρα ασφαλείας που ίσχυαν τότε στο Μουσείο εικαστικών τεχνών, τα οποία σύμφωνα με τον κατηγορούμενο ήταν μηδαμινά αφού το κτίριο φυλασσόταν “από δύο άτομα ενώ θα έπρεπε να είναι πέντε” .
Στην κατάθεση της η Διευθύντρια Συλλογών του Μουσείου Ευτυχία Αγαθονίκου ανέφερε πως η αξία του πίνακα που ο Πικάσο δώρισε στον ελληνικό λαό για την αντίσταση του στον φασισμό , είχε αποτιμηθεί στα 2 εκατομμύρια ευρώ , τον πίνακα του Μοντριάν στις 200 χιλιάδες ευρώ και το σχέδιο του Μονκάλβο στα 1000 ευρώ. Κατέθεσε επίσης πως τα έργα υπέστησαν ζημιές που δεν φαίνονται με γυμνό μάτι: “Η μη αναστρέψιμη ζημιά φάνηκε στον έλεγχο. Υπήρξε ζημιά στη συνοχή των χρωμάτων. Πρέπει να είναι σε ειδικές συνθήκες για να μην επέλθει ζημιά, αυτά τα έργα” τόνισε.
Ο δικηγόρος και συλλέκτης έργων Τέχνης Στέλιος Γκαρίπης που κατέθεσε στο δικαστήριο αμφισβήτησε τους ισχυρισμούς του κατηγορουμένου τονίζοντας πως θεωρεί ότι “ο κατηγορούμενος δεν είναι ένας ελαιοχρωματιστής! Αυτό δεν πείθει κανέναν. Είναι μέλος διεθνούς κυκλώματος. Επικοινώνησε μαζί μου Ολλανδός ντετέκτιβ και μου είπε ότι έχει πολλές πληροφορίες γι’ αυτόν“.
Ο κ. Γκαρίπης είπε επίσης “Δεν ήταν συμπτωματικό ότι επιστράφησαν δύο έργα. Το σχέδιο που υποτίθεται πως καταστράφηκε, είχε ακουστεί ότι εμφανίστηκε προς πώληση. Απευθύνθηκα στην Εθνική Πινακοθήκη να δω σε τι ενέργειες είχαν προβεί. Το πιο απλό ήταν να στείλουν έγγραφα και να δουν ποιος παρέλαβε το έργο. Διότι αυτό δεν πουλήθηκε. Δεν έκαναν τίποτα. Έγινε εν συνεχεία ταυτοποίηση από ξένους ειδικούς που είπαν ότι πρόκειται σίγουρα για το ίδιο έργο. Από τη Πινακοθήκη δεν έκαναν τίποτα”.
Πρόεδρος: Από την Πινακοθήκη βέβαια δεν έκαναν ούτε ένα ΔΣ να δουν τι θα κάνουν..
Μάρτυρας: Οι διαφορές που εμφανίστηκαν είναι αυτές σε έργα που είναι να πουληθούν για να γίνει ξέπλυμα. Πήγαν από τη Πινακοθήκη στη Φλωρεντία να δουν το έργο αν είναι πλαστό; Να πάνε στον Οίκο;
Ο ίδιος ο ελαιοχρωματιστής αφού ζήτησε “συγγνώμη από τον ελληνικό λαό για τα τρία έργα που αφαίρεσα” είπε απολογούμενος πως δεν είχε καμία βοήθεια ή συνεννόηση για την κλοπή και πως πήρε τα τρία έργα για την συλλογή του. Περιέγραψε πως επί έξι μήνες παρακολουθούσε το κτίριο και αφού κατάλαβε πως φυλάσσεται από δύο φύλακες, σε δύο βάρδιες ,αποφάσισε να δράσει.
“Η κλοπή ήταν τόσο απλή και χαζή που κανείς δε μπορούσε να φανταστεί ότι αυτό θα συνέβαινε από έναν απλό πολίτη. Είχε ένα φύλακα ενώ έπρεπε να έχει πέντε” είπε. Περιέγραψε την όλη επιχείρηση που έκανε “κουράζοντας” τον φύλακα που ανεβοκατέβαινε όταν αυτός προκάλεσε την ενεργοποίηση του συναγερμού. “Έσπασα ένα τζαμάκι κι έφτασα σε ένα σημείο. Μέσα σε 4 ώρες που χτυπούσε ο συναγερμός ο φύλακας ανεβοκατέβαινε συνεχώς. Το έκανα μέχρι να κουραστεί και να κατέβει κάτω. Κάποια λεπτά αργότερα, πήγα με τα οικοδομικά εργαλεία να παραβιάσω την πόρτα. Ήταν ξεκλείδωτη! Γι’ αυτό δεν υπήρχαν ίχνη παραβίασης. Είχα πια μπει μέσα” είπε αναφέροντας μάλιστα πως κάποια στιγμή έπεσαν κάτω πίνακες που ήταν σε μία γυψοσανίδα.
Η πρόεδρος τον ρώτησε γιατί δεν πήρε τους πίνακες που έπεσαν αλλά αναζήτησε τον Πικάσο
Κατηγορούμενος: Δεν ήμουν επαγγελματίας κλέφτης. Όταν έπεσαν αυτά, ταράχτηκα. Ανέβηκα τις σκάλες, είδα ένα πίνακα, δεν ήταν δεμένος. Είδα ότι δεν είχε έρθει κανείς. Περιεργάστηκα το έργο και διαπίστωσα ότι ήταν Πικάσο. Ξεκρέμασα τον πίνακα. Τον έβαλα στο σάκο. Πήρα άλλο έναν πίνακα. Είδα ένα ωραίο δημιούργημα, το αφαίρεσα, το έβαλα στο σάκο. Δεν ήξερα τον Μοντριάν. Ξαφνικά ακούω να φωνάζει κάποιος «κλέφτη! Κλέφτη!». Ο φύλακας που είπε ότι με κυνήγησε δε λέει αλήθεια, δεν χώραγε να περάσει!
Φύλακας ( από το ακροατήριο): Ψεύδεσαι ασύστολα!
Ο κατηγορούμενος είπε πως επιχειρώντας να μαζέψει έναν ακόμη πίνακα, κόπηκε και χρησιμοποίησε το σχέδιο του Μονκάλβο για να σκουπίσει τα αίματα.
Στο δικαστήριο κατέθεσαν επίσης οι φύλακες της Πινακοθήκης εκείνη την περίοδο, ο τεχνικός ασφαλείας της εταιρίας συναγερμού και ένας συντηρητής έργων τέχνης.
Πηγη – news247