10 γεγονότα που σημάδεψαν τη διεθνή πολιτική σκηνή το 2025

Μια χρονιά ταραγμένη, γεμάτη με πολλών ειδών κρίσεις και σταθερή αύξηση της αβεβαιότητας, φτάνει στο τέλος της.

10-γεγονότα-που-σημάδεψαν-τη-διεθνή-πολι-890646

Το 2025 φτάνει στο τέλος του, γεμάτο με αναταράξεις και γεγονότα που στιγμάτισαν την ανθρωπότητα. Μια χρονιά στην οποία οι συγκρούσεις κα οι κρίσεις πολλαπλασιάστηκαν, οι ανισότητες διευρύνθηκαν και η ρητορική μίσους -δυστυχώς- αυξήθηκε.

Από τον πρώτο χρόνο της δεύτερης θητείας Τραμπ στις Η.Π.Α. και τον σεισμό που αυτή προκάλεσε μέχρι τις πολλές στιγμές βίας όπως η δολοφονία του ακροδεξιού ακτιβιστή Τσάρλι Κερκ, θανάτων σημαντικών προσώπων, όπως ο Πάπας Φραγκίσκος.. Γίναμε μάρτυρες της συνέχισης του πολέμου στην Ουκρανία και της γενοκτονίας -παρά την υποτιθέμενη εκεχειρία- στη Γάζα, αλλά και της κλιμάκωσης του πολέμου στο Σουδάν.

Άλλη μια χρονιά ευνοϊκή για την ακροδεξιά η οποία βλέπει την κοινωνική της απήχηση να ανεβαίνει όλο και περισσότερο, μέσα σε ένα πλαίσιο κρίσεων: Κρίσης οικονομικής, περιβαλλοντικής, εμπιστοσύνης στους θεσμούς, και η λίστα δεν σταματάει.

Σε επίπεδο Ευρώπης, είδαμε την δέσμευση για μετατροπή της Ε.Ε. σε πολεμική Ένωση, μέσα από το σχέδιο ReArm Europe, αλλά και την βαθιά κρίση της Γαλλίας, με τις συνεχείς εναλλαγές πρωθυπουργών.

Τέλος, ενδεικτικό της αναταραχής και της πόλωσης που επικρατεί διεθνώς, και φέτος, είναι η απονομή του Νόμπελ ειρήνης. Η νικήτρια του Νόμπελ, Κορίνα Ματσάδο αποτελεί μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, όπου για τους μισούς είναι το ανάχωμα απέναντι στον αυταρχισμό του Μαδούρο, ενώ για τους άλλους μια ακροδεξιά πολιτικός κατευθυνόμενη από την Αμερική.

1.Εποχή Ντόναλντ Τραμπ 2.0

Ο Μαρξ το μακρινό 1851 έγραφε για την κακή απομίμηση του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, τον Λουδοβίκο Βοναπάρτη: “Ο Χέγκελ κάνει κάπου την παρατήρηση ότι όλα τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα και πρόσωπα παρουσιάζονται σαν να λέμε, δυο φορές. Ξέχασε όμως να προσθέσει: τη μια φορά σαν τραγωδία, την άλλη σαν φάρσα”.

Ήρθε και η σειρά μας να το πούμε για τον Ντόναλντ Τραμπ, καθώς από τις 20 Ιανουαρίου είναι και επισήμως ο πρόεδρος της μεγαλύτερης, αν και υποχωρούσας υπερδύναμης του κόσμου, τις Η.Π.Α.

Πολλά έχουν γραφτεί, τόσο πριν όσο και μετά την εκλογή του, για τη δεύτερη τετραετία Τραμπ, αλλά η πραγματικότητα ξεπέρασε κάθε φαντασία. Είναι από τις ελάχιστες φορές που μεγάλο μέρος του πλανήτη ευχόταν ένα πολιτικός να μην έχει συνέπεια λόγων και πράξεων, χωρίς, ωστόσο, αυτή η ευχή να αποδώσει καρπούς. Τι είδαμε, επομένως, στην πρώτη χρονιά της δεύτερη θητείας του Ντόναλντ Τραμπ?

Στην εξωτερική πολιτική ακολούθησε μια επιθετική και συγκρουσιακή στάση, τόσο με την Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και μέσα στο ΝΑΤΟ, αυτοανακηρύχτηκε «ειρηνοποιός» και ζήτησε να του δώσουν το Νόμπελ Ειρήνης, έδωσε λευκή πετσέτα στον Νετανιάχου για τη συνέχιση της γενοκτονίας στην Παλαιστίνη, και στην Ουκρανία συνειδητοποίησε πως ο πόλεμος είναι αδύνατον να τελειώσει μέσα σε μία μέρα όπως υποστήριζε.

Ακρογωνιαίος Λίθος στην εξωτερική οικονομική πολιτική του ήταν η επιβολή δασμών, την οποία παρουσίασε με τρόπο Χολιγουντιανό, κρατώντας μια μεγάλη πλακέτα. Ο βασικός του ισχυρισμός ήταν πως ότι θα ενισχύσουν τον αμερικανικό τομέα μεταποίησης και θα προστατέψουν τις θέσεις εργασίας, θα αυξήσουν τα φορολογικά έσοδα των ΗΠΑ και θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της εγχώριας οικονομίας. Μέχρι στιγμής, στην πράξη, οι δασμοί πολλές φορές χρησιμοποιούνται ως μοχλός πίεσης σε χώρες για το κλείσιμο συμφωνιών ευνοϊκών για τον Τραμπ.

Στρέφοντας το βλέμμα μας στο εσωτερικό, μπορεί να παρατηρήσει κανείς, αρχικά, πως ο Τραμπ ανέβηκε στην 201 θέση των πλουσιότερων Αμερικανών, αυξάνοντας την περιουσία του από 4 σε 7,3 δισεκατομμύρια δολάρια

Ως προς την πολιτική στο εσωτερικό της Αμερικής, έχει προχωρήσει σε μαζικές απελάσεις μεταναστών, δίνοντας υπερεξουσίες στην ICE (Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας Συνόρων). Επιπλέον, έχει ανοίξει μέτωπο με τα μεγάλα Πανεπιστήμια της χώρας, απειλώντας με μείωση της χρηματοδότησης σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις πολιτικές του. Το κοκτέιλ αυταρχικών συμπεριφορών συμπληρώνει το ότι κατέβασε την εθνοφρουρά σε ορισμένες πολιτείες οι οποίες βρίσκονταν σε πόλεμο και η κατασκευή ενός “εσωτερικού εχθρού”, ως όχημα για περαιτέρω επιθέσεις σε ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα. Την ίδια στιγμή, με πρωτοστάτη τον Ίλον Μασκ, προχώρησε σε σαρωτικές απολύσεις στο Δημόσιο, σκιαγραφώντας ένα αυταρχικό και βαθιά ταξικό μοντέλο διακυβέρνησης.

2.Παλαιστίνη: Μια γενοκτονία δίχως τέλος

Το 2025 γίναμε μάρτυρες της συνέχισης της γενοκτονίας που διαπράττει το Ισραήλ στους Παλαιστίνιους στη Γάζα, με την ανθρωπιστική κρίση στη Λωρίδα της Γάζας να βαθαίνει όλο και περισσότερο. Παρά την υποτιθέμενη εκεχειρία στις 10 Οκτωβρίου της χρονιάς και το σχέδιο 20 σημείων του Ντόναλντ Τραμπ για μετατροπή της Γάζα σε φιλέτο για τους real-estate επιχειρηματίες φίλους του, το Ισραήλ συνεχίζει να βομβαρδίζει τη Γάζα.

Η Διεθνής Αμνηστία τονίζει πως “η γενοκτονία δεν έχει τελειώσει”, τονίζοντας ότι οι βομβαρδισμοί, ο αποκλεισμός και η έλλειψη βασικών πόρων συνεχιζόταν και μετά την επίσημη κατάπαυση του πυρός. Η εκεχειρία παραβιάστηκε πάνω από 500 φορές από το Ισραήλ, έχοντας σκοτωθεί περισσότεροι από 350 άνθρωποι, σύμφωνα με τους Παλαιστινίους, ενώ το Ισραήλ κατηγορεί για την παραβίαση τη Χαμάς.

Συνολικά έχουν χάσει τη ζωή τους πάνω από 70.000 Παλαιστίνιοι, ανάμεσά τους και χιλιάδες γυναίκες και παιδιά, καθώς και πάνω από 300 δημοσιογράφοι. σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του The Guardian ο αριθμός των σκοτωμένων δημοσιογράφων είναι μεγαλύτερος αθροιστικά από τους νεκρούς δημοσιογράφους των δύο παγκοσμίων πολέμων, του πολέμου της Κορέας και του πολέμου του Βιετνάμ.

Τέλος, χαρακτηριστικό της κατάστασης που βρίσκονται στο κλείσιμο της χρονιάς οι υποδομές της Παλαιστίνης είναι πως, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη το 81% των υποδομών στη χώρα έχουν υποστεί ζημιά, με συντρίμμια άνω των 39 εκατομμυρίων τόνων.

3.Re-Arm Europe και κοινωνικές επιπτώσεις

Eίναι 4 Μαρτίου 2025 και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν ανακοινώνει το πρόγραμμα ReArm Europe, ένα πρόγραμμα επανεξοπλισμού της Ευρώπης ύψους 800 δις. Κατά την ίδια, το πρόγραμμα αποτελεί την απάντηση της Ευρώπης στις γεωπολιτικές απειλές και στις διεθνείς αβεβαιότητες.

Ξεκινήσαμε να βλέπουμε εργοστάσια της Γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας να μετατρέπονται σε εργοστάσια παραγωγής Τανκς, τον πρόεδρο της Γαλλίας να κάνει αναφορές στο ενδεχόμενο να σταλούν Ευρωπαίοι στρατιώτες στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο. Ενώ, μια σημαντική μερίδα του δημόσιου λόγου το υποστήριξε ένθερμα, έχοντας ως απώτερο στόχο την στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, ανακύπτουν σοβαρές επιφυλάξεις ως προς τις κοινωνικό-οικονομικές επιπτώσεις αυτής της διαδικασίας.

Αυτή η στροφή προς την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων έρχεται σε μια περίοδο που η Ευρώπη δέχεται πιέσεις για αυξημένη αυτόνομη στρατηγική δράση, ειδικά μετά τη μεταβολή της αμερικανικής στάσης απέναντι στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την Ουκρανία, δημιουργώντας, παράλληλα, σοβαρές συζητήσεις για τις οικονομικές, κοινωνικές και δημοσιονομικές επιπτώσεις της μεγάλης αύξησης των αμυντικών δαπανών και της πιθανής χρήσης δανεισμού για τη χρηματοδότησή τους.

4.Νόμπελ Ειρήνης: Μια γυναίκα… Ντόναλντ Τραμπ

Screenshot

Μια σημαντική στιγμή της φετινής χρονιάς είναι αναμφίβολα το Νόμπελ Ειρήνης, το οποίο παρά τις προσπάθειές του Ντόναλντ Τραμπ δεν απονεμήθηκε στον ίδιο. Βέβαια, το πρόσωπο το οποίο τιμήθηκε μπορεί να πάρει τον τίτλο του αμφιλεγόμενου προσώπου. Ο λόγος για την Μαρία Κορίνα Ματσάδο στο πρόσωπο της οποίας η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ είδε μια υπέρμαχο της ελευθερίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Για την συμβατική δυτική σκέψη αποτελεί υπερασπίστρια των δυτικών αξιών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για άλλους, λιγότερο συμβατικούς και περισσότερο κριτικούς, η Ματσάδο αποτελεί μια ακροδεξιά ακτιβίστρια, υπέρ του νεοφιλελευθερισμού, υποστηρικτής του Ισραήλ και θαυμάστρια του Τραμπ, στον οποίο και αφιέρωσε το Νόμπελ. Τι από τα δύο ισχύει?

Ηγέτιδα της αντιπολίτευσης στον Τσάβες και, μετέπειτα, στον Μαδούρο, η Ματσάδο ξεκίνησε την πολιτική της σταδιοδρομία το 2002, ιδρύοντας την Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση Sumate, έχοντας ως στόχο την προώθηση της εκλογικής συμμετοχής και διαφάνειας. Εκλεγμένη στο Εθνικό Κοινοβούλιο, από το 2011 εώς το 2014, Η συμμετοχή της στις διαδηλώσεις του 2014 οδήγησε στην αποπομπή της από το Κοινοβούλιο και στην έναρξη ποινικών ερευνών εναντίον της από την κυβέρνηση.

Στις προκριματικές εκλογές της αντιπολίτευσης το 2023, η Ματσάδο σημείωσε καταλυτική νίκη με ποσοστό άνω του 92%. Ωστόσο, τον Ιούνιο του 2023, η κυβέρνηση της απαγόρευσε να είναι υποψήφια στις προεδρικές εκλογές του 2024. Στις εκλογές αυτές είχε αναρτήσει περίπου χιλιάδες πρακτικά , χωρίς να υπάρχει δυνατότητα επαλήθευσης, τα οποία φέρονται να κατέγραφαν νίκη του Γκονσάλες, αρχηγού του κόμματός της, με 67,2% έναντι ενός 30,4% του Μαδούρο.

5.Θάνατος ενός προοδευτικού Ποντίφικα

Πάπας Φραγκίσκος
Επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στην Ελλάδα – Επίσκεψη στο ΚΥΤ του Καρά Τεπέ στη Λέσβο. Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2021 (POOL / ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΠΑΝΤΑΗΣ / EUROKINISSI)

Στις 21 Απριλίου 2025, ο Πάπας Φραγκίσκος πέθανε στη Δευτέρα του Πάσχα σε ηλικία 88 ετών, αφήνοντας πίσω του μια βαθιά κληρονομιά για εκατομμύρια πιστούς παγκοσμίως. Υπηρέτησε ως Πάπας για δώδεκα χρόνια από την εκλογή του στις 13 Μαρτίου 2013.

Το Βατικανό ανακοίνωσε ότι ο θάνατός του οφείλεται σε εγκεφαλικό επεισόδιο που τον έθεσε σε κώμα και οδήγησε σε καρδιακή ανεπάρκεια, έπειτα από μία ζωή αφιερωμένη στη φτώχια, τους περιθωριοποιημένους και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Ως πρώτος Λατινοαμερικανός ποντίφικας και πρώτος Ιησουίτης Πάπας, ο Φραγκίσκος επαναπροσδιόρισε τον παπικό ρόλο με έμφαση στην ταπεινότητα και στην προσέγγιση των ανθρώπων “στις περιθωριακές κοινότητες”, ξεφεύγοντας από την παραδοσιακή ιεραρχική εικόνα της Καθολικής Εκκλησίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η φράση του: “Ποιος είμαι εγώ για να κρίνω?» στηρίζοντας, έτσι, την σεξουαλικότητα των ομοφυλόφιλων.

Η θλίψη για τον θάνατό του εκφράστηκε σε όλο τον κόσμο, με πιστούς να συγκεντρώνονται στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου για να αποχαιρετήσουν τον “Πάπα του Λαού”.

Ακολούθησε το κονκλάβιο των καρδιναλίων,  μια μυστική σύνοδος των καρδιναλίων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας που συνέρχεται μετά τον θάνατο ή την παραίτηση του Πάπα για να εκλέξει τον διάδοχό του, τον νέο Πάπα, με πλήρη απομόνωση από τον έξω κόσμο, το οποίο στις 8 Μαΐου 2025 εξέλεξε νέο ποντίφικα, τον Πάπα Λέον XIV, τον πρώτο Βορειοαμερικανό στον θρόνο του Αγίου Πέτρου.

6.Σουδάν, η “μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο

Στο Σουδάν μαίνεται η μεγαλύτερη  ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ξεκινώντας τον Απρίλιο του 2023 με την έναρξη του Εμφυλίου πολέμου ανάμεσα στον στρατό και σε μια ισχυρή παραστρατιωτική ομάδα, των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF). Περισσότεροι από 400.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ πάνω από 12 εκατομμύρια εγκατέλειψαν τη χώρα τους.

Η χώρα ταλανίζεται από συγκρούσεις από το 1956, έτος ανεξαρτητοποίησης από το Ηνωμένο Βασίλειο. Πιο κοντά χρονικά μπορούμε να εντοπίσουμε την ανατροπή με πραξικόπημα του Ομάρ αλ-Μπασίρ το 2019, ο οποίος ήρθε και αυτός με πραξικόπημα το 1989. Δύο χρόνια μετά, το 2021 ξαναοργανώθηκε πραξικόπημα με πρωτεργάτες τους τωρινούς πρωταγωνινιστές της σύγκρουσης: Τον στρατηγό Αμπντέλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν, αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων και ουσιαστικά πρόεδρο της χώρας και τον αναπληρωτή του, τον ηγέτη των RSF στρατηγό Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκάλο, πιο γνωστός ως «Χεμέντι».

Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ περισσότεροι από 30 εκατομμύρια άνθρωποι στη χώρα χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια, περίπου 25 εκατομμύρια, ο μισός πληθυσμός του του Σουδάν, αντιμετωπίζουν οξεία πείνα, με 637.000 από αυτούς στο όριο του λιμού.

Γίνεται λόγος στην χώρα για λιμό και γενοκτονία με ένα από τα τελευταία μέρη του δράματος εκτυλίσσεται στην πρωτεύουσα του Βόρειο Νταρφούρ, το Ελ Φασέρ, πόλη η οποία κατελήφθη τέλη Οκτωβρίου από τους RSF. Έκτοτε, έχουν σκοτωθεί πάνω από 60.000 κάτοικοι, με τους αγνοούμενος να ξεπερνούν τους 150.000.

7.Δολοφονία Κερκ και πολιτική βία

Στις 10 Σεπτεμβρίου 2025, ο 31χρονος Τσάρλι Κέρκ, ο άνθρωπος που έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη διάδοση του Τραμπισμού σε νεότερες ηλικίες, σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Πανεπιστήμιο Utah Valley.

Έντονα ενεργός στη κατάληψη του Καπιτωλίου, όχι με εν σώματι παρουσία αλλά οργανώνοντας λεωφορεία για τη διαδήλωση της 6ης Ιανουαρίου 2021.

Η δολοφονία του στάθηκε ως αφορμή για το στήσιμο εκδήλωσης παρέλασης όλων των ακροδεξιών πολιτικών, προς τιμήν του, στο State Farm Stadium, με περισσότερους από 60.000 κόσμου να παρευρίσκονται και σύσσωμη την ηγεσία της κυβέρνησης Τραμπ.

Η δολοφονία του εκμεταλλεύτηκε από τον Τραμπ και την ακροδεξιά στην Αμερική για να κατηγορήσει την αριστερά για πολιτική βία, τη στιγμή που η πλειοψηφία των δολοφονιών προέρχονται από την δεξιούς ακτιβιστές στις Η.Π.Α.

Ήταν υπέρμαχος της οπλοκατοχής, κατά των αμβλώσεων, διέδιδε απόψεις εναντίον Τρανς ατόμων, ενώ στο παρελθόν είχε υποστηρίξει ότι μερικοί θάνατοι από βία με όπλα ήταν ένα λογικό τίμημα για την προστασία της Δεύτερης Τροπολογίας. Συγκεκριμένα, ο Κερκ είχε δηλώσει: «Αξίζει να πληρώνουμε το τίμημα, δυστυχώς, με κάποιους θανάτους από όπλα κάθε χρόνο, προκειμένου να διατηρούμε τη Δεύτερη Τροπολογία». Δυστυχώς για τον ίδιο, η ακραία αυτή ρητορική εφαρμόστηκε στον ίδιο.

Η δολοφονία του πυροδότησε έντονες συζητήσεις για την πολιτική βία, την ασφάλεια σε δημόσιους χώρους και την αυξανόμενη πόλωση στην αμερικανική πολιτική σκηνή.

8.Ουκρανία-Ρωσία, ο πόλεμος συνεχίζεται

Το 2025 χαρακτηρίστηκε από μια έντονα αμφιλεγόμενη και μεταβαλλόμενη αμερικανική πολιτική απέναντι στη Ρώσο-Ουκρανική σύγκρουση υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ. Η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της αντιμετώπισαν σημαντική πίεση από την Ουάσινγκτον να αποδεχτούν ειρηνευτικό σχέδιο που συζητήθηκε εκτενώς καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Το σχέδιο αυτό, με στοιχεία που ήρθαν στη δημοσιότητα μέσω δημοσιευμάτων, περιλάμβανε προτάσεις για δημιουργία «ελεύθερης οικονομικής ζώνης» στην ανατολική Ουκρανία και πιθανές εδαφικές παραχωρήσεις, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από πλευράς Ουκρανίας και Ευρωπαίων.

Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι επανέλαβε με έμφαση ότι η Ουκρανία δεν θα παραχωρήσει εδάφη στη Ρωσία, τονίζοντας την ανάγκη σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας και νομικών δεσμεύσεων, ακόμα και καθώς οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται.

Παράλληλα, ο Τραμπ άσκησε πιέσεις για την επίτευξη συμφωνίας έως τα Χριστούγεννα, ενώ παράλληλες δηλώσεις του υπογράμμισαν ότι η Ουκρανία «χάνει» και θα έπρεπε να σκεφτεί εκλογές παρά την απαγόρευση λόγω πολέμου.

Από πλευράς Ρωσίας, το Κρεμλίνο διατήρησε σταθερή στρατιωτική και πολιτική θέση, απορρίπτοντας ουσιαστικά συμβιβασμούς που θα υπονόμευαν τις «εδαφικές της διεκδικήσεις». Οι συνομιλίες με τη Ρωσία ήταν συχνά τεταμένες και χωρίς ουσιαστική πρόοδο, ενώ τα ρωσικά χτυπήματα και στρατιωτικές επιχειρήσεις στο έδαφος συνεχίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Τα σχέδια για ειρήνη δεν είναι σε καμία περίπτωση υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας, έχοντας ως στόχο να «τεμαχίσουν» την Ουκρανία υπέρ στρατηγικών συμφερόντων ΗΠΑ και Ρωσίας, με την ίδια να βρίσκεται μπροστά σε δύο εξίσου σκληρές επιλογές μεταξύ συμβιβασμού και de facto απώλειας εδαφών και συνεχούς πολέμου και καταβαράθρωσης της κοινωνίας της.

Βέβαια, οι Ευρωπαίοι εντείνουν τις προσπάθειές τους για συνέχιση του πολέμου με τελευταία πρόταση αυτή του παγώματος ρωσικών κεφαλαίων στην Ευρώπη.

9.Άνοδος ακροδεξιάς παγκοσμίως

Το 2025 κλείνει με την διεθνή της ακροδεξιάς να μετράει περισσότερες νίκες παρά ήττες. Οι άνθρωποι εξουθενωμένοι οικονομικά και απογοητευμένοι από τα κυρίαρχα πολιτικά τους κόμματα, με τις εκάστοτε ιδιαιτερότητες σε κάθε χώρα, αναζητούν λύσεις και οδηγούνται όλο και περισσότερο στην λύση της ακροδεξιάς. Ξεκινώντας από την ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων στο τιμόνι των Η.Π.Α. από τον Ντόναλντ Τραμπ, στις 20 Ιανουαρίου.

Ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο είναι πως σε πολλές χώρες η ακροδεξιά αποτελεί την εν δυνάμει κυβέρνηση. Στις δύο μεγαλύτερές, σε οικονομική και πολιτική ισχύ χώρες της Ευρώπης, την Γαλλία και τη Γερμανία, είναι πρώτα ακροδεξιά κόμματα, με τη Γαλλία να έχει πρώτη θέση το κόμμα της Λεπέν Εθνική Συσπείρωση, ενώ στη Γερμανία μπορεί η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AFD).

Η άνοδος και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης είναι κάτι παραπάνω από εμφανής, όπου σε κάποιες χώρες κυβερνάει ήδη (π.χ. Ιταλία) ή βρίσκεται στη δεύτερη θέση στις εκλογικές προτιμήσεις (π.χ. Πορτογαλία).

Τέλος, και ως πρακτική και λογική έχει περάσει και σε κεντρώους, πιο συμβατικούς, πολιτικούς σχηματισμούς, θέλοντας να ανακόψουν το κύμα ακροδεξιάς κα ξενοφοβίας, οικειοποιούνται συνθήματα και την ρητορική της ακροδεξιάς. Στην πράξη αυτό οδηγεί σε συντηριτικοποίηση ενός όλο και μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας.

10.Γαλλία: Χωρίς φως στον ορίζοντα

Το 2025 η Γαλλία βρέθηκε αντιμέτωπη με μια από τις σοβαρότερες πολιτικές κρίσεις της Πέμπτης Δημοκρατίας, σε μεγάλο βαθμό λόγω της άρνησης της κυβέρνησης να λειάνει κάπως τον αντί-λαϊκό προϋπολογισμό και να συγκροτήσει σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2026, που προέβλεπε μείωση ελλείμματος και αυστηρά μέτρα, συναντήθηκε με σφοδρές αντιπαραθέσεις στη Βουλή, ενισχύοντας την πολιτική αστάθεια και επιδεινώνοντας την εμπιστοσύνη των αγορών.

Η κρίση κορυφώθηκε το φθινόπωρο, όταν ο πρωθυπουργός Σεμπαστιάν Λεκορνί υπέβαλε την παραίτησή του μόλις λίγες εβδομάδες μετά τον διορισμό του, καθιστώντας τον έναν από τους πιο βραχύβιους πρωθυπουργούς στη σύγχρονη γαλλική ιστορία. Η παραίτηση πυροδότησε νέα κύματα πολιτικής αναταραχής, με την αντιπολίτευση να ζητά πρόωρες εκλογές και να απειλεί με μομφές κατά της κυβέρνησης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της συντηριτικοποίησης του δημόσιου διαλόγου ήταν ο περιβόητος φόρος Ζουκμάν και οι έντονες συζητήσεις που προκάλεσε:  Η πρόταση ήταν πως κάθε νοικοκυριό με περιουσία άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ θα πρέπει να πληρώνει έναν ετήσιο φόρο τουλάχιστον 2% επί της συνολικής αξίας των περιουσιακών του στοιχείων

Τον Δεκέμβριο, μια κρίσιμη νομοθεσία για τον προϋπολογισμό κοινωνικής ασφάλισης πέρασε με στενή πλειοψηφία, παρέχοντας προσωρινή πολιτική ανακούφιση στην κυβέρνηση μειοψηφίας και αναστέλλοντας αμφιλεγόμενες μεταρρυθμίσεις, όπως αυτή της άυξησης του ορίου συνταξιοδότητισης από 62 σε 64 έτη.

Η Γαλλία ολοκληρώνει το 2025 με ένα πολιτικό σύστημα σε δύσκολη ισορροπία, χωρίς σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία και με τις οικονομικές προβλέψεις για το 2026 δυσοίωνες.

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα