Ευρωεκλογές 2024: Ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος ενός ευρωβουλευτή;

Ο χρόνος κυλά αντίστροφα μέχρι τις ευρωεκλογές 2024, που θα διεξαχθούν τον προσεχή Ιούνιο. Οι κάλπες αυτές θα αναδείξουν τους ευρωβουλευτές των χωρών-μελών της ΕΕ που θα διαμορφώσουν την επόμενη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Συνολικά 720 ευρωβουλευτές θα εκλεγούν τον Ιούνιο του 2024, 15 περισσότεροι σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές.

Κατά γενικό κανόνα, ο αριθμός των ευρωβουλευτών αποφασίζεται πριν από κάθε εκλογική διαδικασία. Όμως, το σύνολο δεν μπορεί να ξεπεράσει τους 750 συν τον πρόεδρο. Από την Ελλάδα θα εκλεγούν 21 ευρωβουλευτές.

Ποιος είναι ο μισθός των ευρωβουλευτών; Σύμφωνα με όσα είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι ευρωβουλευτές λαμβάνουν γενικά τον ίδιο μισθό, σύμφωνα με το ενιαίο καθεστώς που τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο του 2009. Ο μηνιαίος μισθός των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανέρχεται, πριν από την αφαίρεση του φόρου, σύμφωνα με το ενιαίο καθεστώς, σε 10.075,18 ευρώ, από την 1η Ιουλίου του 2023.

Ο μισθός των ευρωβουλευτών προέρχεται από τον Προϋπολογισμό του Κοινοβουλίου και υπόκειται σε φόρο της ΕΕ και σε ασφαλιστικές εισφορές, μετά την παρακράτηση των οποίων ο μισθός ανέρχεται σε 7.853,89 ευρώ.

Τα κράτη-μέλη μπορούν να επιβάλλουν στον μισθό των ευρωβουλευτών εθνικούς φόρους. Ο βασικός μισθός έχει οριστεί στο 38,5% του βασικού μισθού δικαστή του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις: Οι βουλευτές που ασκούσαν εντολή στο Κοινοβούλιο πριν από τις εκλογές του 2009 είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν να διατηρήσουν το προηγούμενο εθνικό σύστημα αποδοχών, μεταβατικής αποζημίωσης και συντάξεων.

Επιπλέον απολαβές

Όπως οι βουλευτές των εθνικών κοινοβουλίων, έτσι και οι ευρωβουλευτές που θα προκύψουν από την εκλογική αναμέτρηση του 2024 θα λαμβάνουν αποζημιώσεις για την κάλυψη εξόδων που αντιμετωπίζουν κατά την εκτέλεση των κοινοβουλευτικών τους καθηκόντων. Οι ευρωβουλευτές λαμβάνουν χρήματα για: την κάλυψη των εξόδων που συνεπάγονται τα ταξίδια τους προς τους άλλους τόπους εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Στρασβούργο και Λουξεμβούργο), αλλά και προς την εκλογική τους περιφέρεια· τους μισθούς των βοηθών τους και του λοιπού προσωπικού τους (ερευνητές, γραμματείς, συμβούλους, κ.ά) τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στις εκλογικές περιφέρειές τους· ως επιδοτήσεις για το γεγονός ότι εργάζονται μακριά από την πατρίδα τους. Το 2023, το μέγιστο μηνιαίο ποσό που διατίθεται για το σύνολο των δαπανών που συνεπάγεται η πρόσληψη προσωπικών βοηθών είναι 28.412 ευρώ ανά ευρωβουλευτή (από 01/01/2023). Κανένα από αυτά τα κονδύλια δεν καταβάλλεται στους ίδιους τους ευρωβουλευτές.

Το Κοινοβούλιο καταβάλλει αποζημίωση ύψους 338 ευρώ για την κάλυψη των εξόδων διαμονής και των συναφών εξόδων για κάθε ημέρα που οι ευρωβουλευτές βρίσκονται στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο για υπηρεσιακούς λόγους, υπό την προϋπόθεση ότι υπογράφουν το παρουσιολόγιο. Το επίδομα καλύπτει τους λογαριασμούς ξενοδοχείων, τα γεύματα και όλα τα άλλα συναφή έξοδα. Η αποζημίωση μειώνεται κατά 50% εάν οι ευρωβουλευτές απουσιάζουν από περισσότερες από τις μισές ονομαστικές ψηφοφορίες τις ημέρες που διεξάγονται ψηφοφορίες στην ολομέλεια, ακόμη και αν είναι παρόντες και υπογράφουν το παρουσιολόγιο. Για τις συνεδριάσεις εκτός ΕΕ, η αποζημίωση είναι 169 ευρώ (και πάλι με την προϋπόθεση της υπογραφής μητρώου), ενώ οι λογαριασμοί ξενοδοχείων επιστρέφονται ξεχωριστά.

Οι περισσότερες συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως οι σύνοδοι ολομέλειας, οι επιτροπές και οι πολιτικές ομάδες, πραγματοποιούνται στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο. Στους ευρωβουλευτές επιστρέφεται το πραγματικό κόστος των εισιτηρίων ταξιδιού για τη συμμετοχή τους στις τελευταίες, κατόπιν υποβολής αποδείξεων, με ανώτατο όριο είτε το αεροπορικό εισιτήριο επαγγελματικής θέσης (ή παρόμοιο), είτε το σιδηροδρομικό εισιτήριο πρώτης θέσης, είτε 0,56 ευρώ ανά χιλιόμετρο για τις μετακινήσεις με αυτοκίνητο (με ανώτατο όριο τα 1.000 χιλιόμετρα), συν σταθερές αποζημιώσεις με βάση την απόσταση και τη διάρκεια της διαδρομής για την κάλυψη διαφόρων εξόδων ταξιδιού (διόδια αυτοκινητοδρόμων, έξοδα υπέρβασης αποσκευών ή τέλη κράτησης).

Τα μέλη συχνά πρέπει να ταξιδεύουν εντός και εκτός του κράτους μέλους στο οποίο έχουν εκλεγεί για την εκτέλεση των επίσημων καθηκόντων τους καθώς και για άλλους λόγους (για παράδειγμα, για να συμμετάσχουν σε συνέδριο ή σε επίσκεψη εργασίας). Για δραστηριότητες εκτός της χώρας τους, οι ευρωβουλευτές μπορούν να αποζημιωθούν για τα έξοδα ταξιδιού, διαμονής και τα συναφή έξοδά τους μέχρι το μέγιστο ετήσιο ποσό των 4.716 ευρώ. Για δραστηριότητες εντός του κράτους μέλους εκλογής, επιστρέφονται μόνο τα έξοδα ταξιδίου, μέχρι ένα μέγιστο ετήσιο ποσό που καθορίζεται ανά χώρα.

Δείτε και αυτό: Πριν αναλάβουν επισήμως τα καθήκοντά τους οι εκλεγμένοι ευρωβουλευτές πρέπει να υπογράψουν αναλυτική δήλωση που αφορά τα οικονομικά τους. Στη συνέχεια, η δήλωση αυτή αναρτάται στο προφίλ του κάθε ευρωβουλευτή, που υπάρχει στο δικτυακό τόπο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (στο τμήμα “Οι βουλευτές σας”). Πριν εκφωνήσει ομιλία στην Ολομέλεια ή πριν οριστεί εισηγητής, ο ευρωβουλευτής θα πρέπει να δηλώσει αν έχει άμεσα οικονομικά συμφέροντα στο εν λόγω θέμα.

Όσο για την σύνταξη γήρατος, οι ευρωβουλευτές την δικαιούνται όταν συμπληρώσουν το 63ο έτος της ηλικίας τους. Η σύνταξη ισούται με το 3,5% του μισθού για κάθε πλήρες έτος θητείας, αλλά δεν υπερβαίνει συνολικά το 70%. Το κόστος αυτών των συντάξεων καλύπτεται από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα πρόσθετο συνταξιοδοτικό σύστημα, που είχε θεσπιστεί για τους ευρωβουλευτές το 1989, έκλεισε για τα νέα μέλη από τον Ιούλιο του 2009 και καταργείται σταδιακά.

Ποιο ακριβώς όμως είναι το έργο των ευρωβουλευτών;

Οι ευρωβουλευτές δεν είναι παρά οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των πολιτών της ΕΕ. Εκπροσωπούν τα συμφέροντα των πολιτών και των πόλεων ή των περιφερειών τους στην Ευρώπη. Οι ευρωβουλευτές αφουγκράζονται ανθρώπους που τους απασχολούν ζητήματα τοπικού ή εθνικού ενδιαφέροντος, καθώς και ομάδες συμφερόντων και επιχειρήσεις. Είναι νομοθέτες της ΕΕ, αλλά μπορούν επίσης να θέσουν ζητήματα στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο των Υπουργών. Οι ευρωβουλευτές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε σχέση με τα μεγάλα θέματα της εποχής μας, όπως είναι η αλλαγή του κλίματος, η μετανάστευση, τα ανθρώπινα δικαιώματα στον κόσμο και το ρυθμιστικό πλαίσιο των χρηματοπιστωτικών μας αγορών. Η καθημερινή εργασία των ευρωβουλευτών μοιράζεται μεταξύ της δουλειάς για τους ψηφοφόρους στην πατρίδα τους, των υποχρεώσεών τους στις επιτροπές, των συζητήσεων στις πολιτικές τους ομάδες καθώς και των συζητήσεων και των ψηφοφοριών στην ολομέλεια του Κοινοβουλίου. Οι ευρωβουλευτές συμμετέχουν επίσης σε συνεδριάσεις των επιτροπών και των πολιτικών ομάδων τους, καθώς και σε πολλές άλλες συναντήσεις. Ενδέχεται επίσης να συμμετέχουν σε αντιπροσωπείες για τις σχέσεις με τρίτες χώρες, γεγονός που επιβάλλει περιστασιακές μετακινήσεις εκτός της ΕΕ.

Ένα βασικό στοιχείο των ευρωβουλευτών είναι η ανεξαρτησία της εντολής τους. «Οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ασκούν την εντολή τους ελευθέρως. Δεν δεσμεύονται από οδηγίες ούτε από επιτακτικές εντολές» ορίζει άλλωστε ο κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Οι ευρωβουλευτές δεν μπορούν να είναι παράλληλα μέλη του κοινοβουλίου της χώρας τους ούτε να εργάζονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ως εισαγγελείς, δικαστές, κυβερνητικά στελέχη, κλπ.

Οι ευρωβουλευτές απολαμβάνουν γενικά τα ίδια δικαιώματα με αυτά των μελών εθνικών κοινοβουλίων. Με άλλα λόγια, ο κάθε ευρωβουλευτής χαίρει ασυλίας κατά την άσκηση των καθηκόντων του, κάτι που συνεπάγεται ότι δεν μπορεί να γίνει έρευνα ή να ασκηθεί δίωξη εναντίον του.

Ωστόσο, η ασυλία αυτή αίρεται αν ο ευρωβουλευτής πιαστεί επ’ αυτοφώρω ή αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφασίσει να άρει την ασυλία κατόπιν αίτησης του αρμόδιου κράτους μέλους. Η θητεία των ευρωβουλευτών διαρκεί πέντε χρόνια. Όμως, αν διοριστούν σε ένα κυβερνητικό αξίωμα στο κράτος μέλος από το οποίο προέρχονται, είναι υποχρεωμένοι να παραιτηθούν από τη θέση τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να αντικατασταθούν από άλλο μέλος σύμφωνα με τη νομοθεσία της χώρας τους.

Αν θεωρηθεί ότι κάποιος ευρωβουλευτής δεν πληροί τα καθήκοντά του (πχ. αν αρθεί η ασυλία του και καταδικαστεί για ποινικό αδίκημα), μπορεί επίσης να αντικατασταθεί. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση θανάτου κάποιου μέλους. Η ασθένεια ωστόσο ή η απουσία του ευρωβουλευτή από συναντήσεις ή Συνόδους Ολομέλειας δεν συνεπάγεται τη διαγραφή του. Αν όμως αποδειχθεί ότι κάποιο μέλος δεν έχει συμμετάσχει ούτε καν στις μισές Συνόδους Ολομέλειας ενός έτους, το μέλος αυτό χάνει αυτόματα μέρος των επιδοτήσεων που λαμβάνει-κοινώς οι ευρωβουλευτές πρέπει να δουλεύουν και να παρουσιάζουν έργο!

Πηγή: olafaq.gr