Ευρωεκλογές: Οι λόγοι που είναι σημαντική η ψήφος σου

Λέξεις: Χρυσάνθη Αρχοντίδου/Κωνσταντίνος Πάγκαλος

Το 2024, έχει χαρακτηριστεί ως η απόλυτη χρονιά των εκλογών, καθώς τουλάχιστον 64 χώρες διεξήγαγαν εθνικές εκλογές και ο μισός πληθυσμός του πλανήτη είχε το δικαίωμα να ψηφίσει.

Οι Ευρωπαϊκές εκλογές απέχουν μόλις μερικές ώρες μακριά από τη χώρα μας και πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη δημοκρατική διαδικασία στον κόσμο, με τα αποτελέσματα της οποίας να έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην Ευρώπη.

Ωστόσο, πολλοί από εμάς έχουν επιλέξει την αποχή – για τους δικούς τους λόγους -, χωρίς να γνωρίζουν τη σημασία της ψήφου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πόσο αυτή καθορίζει την ζωή μας.

Τι σημαίνει το να είσαι Ευρωπαίος πολίτης και να ασκείς το δημοκρατικό σου δικαίωμα; Τι είναι αυτό που παρακινεί τους Ευρωπαίους πολίτες να προσέλθουν στις κάλπες; Γιατί έχει σημασία αυτή η ψήφος;

1. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν είναι ένα ανίσχυρο και διακοσμητικό όργανο. Έχει γίνει ένας σημαντικός παράγοντας ισχύος που πολλοί Ευρωπαίοι πολίτες υποτιμούν και επομένως η σύνθεσή του για την επόμενη νομοθετική περίοδο είναι υψίστης σημασίας. Είναι ισότιμος νομοθέτης με τις κυβερνήσεις των κρατών μελών σε όλους σχεδόν τους βασικούς τομείς και θα διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής για προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει. Φυσικά δεν μπορεί να περάσει ό,τι νόμο θέλει, γιατί μόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) έχει «δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας». Μπορεί όμως να σταματήσει ό,τι νόμο θέλει, καθώς και να αλλάξει νόμους με τις αμέτρητες τροπολογίες του.
2. Οι αναλογίες της πλειοψηφίας και η κουλτούρα της συζήτησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επηρεάζουν άμεσα το πόσο ενωμένη και ικανή για δράση θα είναι η ΕΕ τα επόμενα χρόνια. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αντίθετος άνεμος ενάντια στα απαραίτητα βήματα προς την ολοκλήρωση και όσο περισσότερη πόλωση προέρχεται από το ΕΚ, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για την Ευρώπη να εγγυηθεί τις βασικές υποσχέσεις της για ειρήνη, ελευθερία και ευημερία στο μέλλον.
3. Πολλές ελευθερίες και δικαιώματα για σημαντικά κοινωνικά ζητήματα, που σήμερα θεωρούμε αυτονόητα, οφείλονται εν μέρει έστω στο Ευρωκοινοβούλιο. Ο τρόπος με τον οποίο ψηφίζουν οι Ευρωπαίοι θα διαμορφώσει την κατεύθυνση της ΕΕ τα επόμενα πέντε χρόνια, σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τη μετανάστευση, τη μεγαλύτερη ενσωμάτωση ή τον αυξημένο εθνικισμό. Τα δεξιά και τα ακροδεξιά κόμματα έχουν σημειώσει σημαντικά κέρδη σε όλη την Ευρώπη και αυτή η στροφή προς τα δεξιά είναι πιθανό να αντικατοπτριστεί στο επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
4. Κριτική και έλεγχος στις Βρυξέλλες: Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «ελέγχει» την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις. Άρα, από τις συζητήσεις που γίνονται εκεί μπορείς να μαθαίνεις πολλά πράγματα, που ποτέ δεν θα σου αποκάλυπταν η Κομισιόν και οι εθνικές κυβερνήσεις, ίσως γιατί… δεν τους συμφέρει.
5. Το αποτέλεσμα των εκλογών της ΕΕ έχει επίσης σχέση με το ποιος θα είναι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι το πολιτικά ανεξάρτητο εκτελεστικό όργανο της ΕΕ. Είναι η μόνη αρμόδια για να προτείνει νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία και να υλοποιεί τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ. Αλλά ο πρόεδρος της και οι αποφάσεις που παίρνονται από αυτόν, είναι στα χέρια σου.
6. Ίσως δεν το γνωρίζεις, αλλά ήδη πληρώνεις φόρους για την ΕΕ μέσω των υψηλών συντελεστών ΦΠΑ και των εθνικών συνεισφορών στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Δεν θέλεις να έχεις λόγο για το πού πηγαίνουν τα χρήματά σου;
7. Πολλοί πολιτικοί σχηματισμοί παλαιότερα ήταν κατά της ΕΕ, πλέον αποδέχονται και αξιοποιούν θεσμούς της. Κάποια αριστερά κόμματα λένε ότι η μάχη για μία άλλη Ευρώπη γίνεται μέσα στην Ευρώπη, όχι έξω από αυτή. Αλλά ακόμα και εθνικιστικά κόμματα δίνουν σημασία στο Ευρωκοινοβούλιο. Εσύ τι πιστεύεις;
8. Ψηφίζοντας μπορεί να ανατρέψεις τα καθορισμένα – αλλά μπορεί και όχι. Αν θέλουμε να αναδείξουμε τους άξιους, ας τους προτιμήσουμε. Δεν είναι βέβαιο ότι θα βγουν αν τους ψηφίσουμε. Αλλά είναι βέβαιο ότι δεν θα βγουν, αν δεν τους ψηφίσουμε.
9. Κάποτε έλεγαν ότι η Ευρωβουλή είναι απλώς μία «χρυσή αποστρατεία» πριν τη σύνταξη, αλλά αυτό δεν ισχύει πια. Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει. Πολλά μεγάλα ονόματα πέρασαν από το «φυτώριο» του Ευρωκοινοβουλίου πριν αναλάβουν υψηλότερα αξιώματα: Σιράκ, Σαρκοζί, Μερτς, Μπορέλ, Ντι Ρούπο, Ταγιάνι, Σαλβίνι, Πλένκοβιτς. Δεν θέλεις να έχεις λόγο για το πολιτικό προσωπικό του μέλλοντος;
10. Οι Ευρωπαϊκή Ένωση έχει να αντιμετωπίσει κάποιες προκλήσεις που ταλανίζουν όλη την Ευρώπη. Κάποιες από αυτές είναι η ανεργία, η κοινωνική ανισότητα, το οικολογικό ζήτημα και τα μεταναστευτικά ρεύματα. Με τους θεσμούς της να είναι σε διαδικασία αναζήτησης λύσεων, εμείς καλούμαστε να ψηφίσουμε τους κατάλληλους αντιπροσώπους που μπορούν να εκφράσουν τους προβληματισμούς.
11. Έχεις ακούσει ότι η ΕΕ είναι ένα γραφειοκρατικό τέρας και δεν θέλεις να το «ενισχύσεις» με την ψήφο σου; Πάντως η γλώσσα των αριθμών μας λέει ότι αυτή τη στιγμή η Κομισιόν απασχολεί 33.000 μόνιμους υπαλλήλους, δηλαδή περίπου όσους και ο …Δήμος των Παρισίων.
12. Ίσως πιστεύεις ότι η δική σου «φωνή της λογικής» δεν θα εισακουστεί, άρα δεν έχει νόημα να ψηφίσεις. Σκέψου όμως: Αυτό σημαίνει ότι αφήνεις τους άλλους να ψηφίζουν για σένα. Διότι, σε αντίθεση με τη δική σου «φωνή της λογικής», η δική τους φωνή θα καταγραφεί, όσο παράλογη κι αν είναι.

Πώς ψηφίζουμε