Αλέκος Συσσοβίτης: To Υπουργείο Πολιτισμού δεν στηρίζει (ούτε) το θέατρο.

της Χριστίνας Παρασκευοπούλου

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, ενώ τα τελευταία χρόνια ζει στην Αθήνα, από όπου τον απολαμβάνουμε κατά καιρούς σε τηλεόραση και κινηματογράφο και πιο πρόσφατα θέατρο. Δεν ξεχνά, όμως, να πηγαινοέρχεται στην αγαπημένη του πόλη. Για μια εβδομάδα, ο Αλέκος Συσσοβίτης επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, φέρνοντας μαζί του την κορυφαία μαύρη κωμωδία του πολυβραβευμένου Αμερικανού συγγραφέα Ντέιβιντ Μάμετ, «Τώρα που γυρίζει», σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου, και μας μιλά για την παράσταση, αλλά και τον ίδιο.

Αυτοδίδακτος ηθοποιός, ο Αλέκος Συσσοβίτης ασχολήθηκε μεγάλος με την υποκριτική, έχοντας περάσει από διάφορα επαγγέλματα στην πορεία, μέχρι να καταλήξει σε αυτό που τώρα αποτελεί αγάπη και εργασία του. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, εργάστηκε για ένα διάστημα στην κατασκευή σπιτιών στην Μύκονο, ενώ αργότερα επέλεξε να δοκιμάσει την τύχη του στην ηθοποιία και ακολούθησαν η τηλεόραση και το θέατρο. Η είσοδός του στον χώρο ήταν από την αρχή δυναμική, έτσι ώστε η συνεχής ενεργή του ενασχόληση δεν του επέτρεψε να καθίσει στα θρανία της υποκριτικής λόγω έλλειψης χρόνου. Έκτοτε, έχει μαθητεύσει έμπρακτα, έχοντας εργαστεί στο σανίδι, στην μικρή αλλά και στην μεγάλη οθόνη. Παρόλα αυτά δεν ξεχωρίζει κανένα ανάμεσα στα τρία, θεωρώντας το καθένα δημιουργικό με τον τρόπο του, αν και όπως δηλώνει «Η μεγάλη μου αγάπη είναι το θέατρο, εκεί βρίσκονται τα μεγάλα κείμενα και γίνεται η επικοινωνία με τον κόσμο, είναι πιο συμμετοχικό για τον θεατή».

Το έργο του Μάμετ γράφτηκε την δεκαετία του 80. Ποια στοιχεία του έργου είναι αυτά που το κάνουν εξαιρετικά σύγχρονο;

Αυτό το έργο είναι γραμμένο το 1988, εγώ τότε ήμουν για διακοπές στη Νέα Υόρκη, και πραγματικά έλεγα ότι είμαστε 20 χρόνια πίσω πολιτιστικά οι Έλληνες από τους Αμερικανούς, όχι υποτιμητικά, άλλωστε αυτή είναι η πραγματικότητα. Το έργο είναι σύγχρονο σήμερα γιατί με όλη αυτή την κρίση που έχουμε, η οποία κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, είναι κοινωνική, είναι υπαρξιακή, πιστεύω ότι το έργο πραγματεύεται δυο τρία βασικά πράγματα. Όλοι έχουμε φιλοδοξίες, να αναρριχηθούμε στη δουλειά μας, σε αυτή την πυραμίδα που έχουμε μπροστά μας, όποιο επάγγελμα και να κάνουμε και να πάμε παραπάνω, σε μια καλύτερη θέση. Αυτές οι φιλοδοξίες και τα θέλω μας, όταν φτάνουμε σε αυτή την θέση και ετοιμαζόμαστε να πάρουμε αποφάσεις, βλέπουμε ότι δεν μπορούν να υλοποιηθούν εύκολα, υπάρχει η καθημερινότητα και η πραγματικότητα που μας αλλάζει, μας διαβρώνει, άρα οι επιλογές μας ορίζονται από το σύστημα το ίδιο.

Γινόμαστε διευθυντές σε μια εταιρεία και, ενώ ονειρευόμαστε να κάνουμε το καλό και για μας και για τον υπόλοιπο κόσμο, βλέπουμε ότι δεν μπορούμε να πράξουμε έτσι, και πρέπει να ακολουθήσουμε την τάξη των πραγμάτων, δηλαδή τις επιλογές της κάθε βιομηχανίας που υποστηρίζουμε, σε οποιαδήποτε δουλειά, είτε έχουμε ένα περίπτερο είτε κυβερνούμε μια χώρα ολόκληρη. Αυτό γίνεται πάρα πολύ σύγχρονο στην κοινωνία που ζούμε σήμερα, γιατί πραγματικά βλέπουμε ότι όλοι είχανε και έχουνε όνειρα, αλλά η χώρα δεν μπορεί να πάει μπροστά επειδή οι επιλογές ορίζονται από άλλους. Κατευθυνόμενοι είμαστε, φυσικά, δεν βγάζω την ουρά μας απ’έξω, αλλά είναι πολύ δύσκολο να κάνει κανείς το καλό. Η κοινωνία των ανθρώπων είναι μια κοινωνία που απαρτίζεται από το καλό και από το κακό.

Επίσης υπάρχει η σύγκρουση των δυο φύλων μέσα στο έργο, του άνδρα και της γυναίκας, κάτι που είναι διαχρονικότατο, η γυναίκα επηρεάζει πάρα πολύ τις επιλογές του άντρα, αντίστοιχα το ίδιο κάνει κι ο άντρας, το βλέπουμε και σήμερα στην κοινωνία μας. Και φυσικά, πώς επηρεάζουν οι ήρωες του έργου ο ένας τον άλλον για να συντηρήσουν την τάση του να κάνουνε χρήμα, λεφτά, κάνοντας επιλογές που είναι μετριότερες ποιοτικά, κι αυτό κι αν φαίνεται πολύ στο σήμερα και στους καιρούς μας. Οι επιλογές που κάνουμε δεν έχουν το κριτήριο της ποιότητας, έχουν το κριτήριο της εμπορευματοποίησης, να κάνουμε χρήματα. Αυτά τα πράγματα πραγματεύεται το έργο.

Το έργο είναι μια “μαύρη κωμωδία”. Ανάμεσα σε έναν πολύ καλό δραματικό ρόλο και ένα πολύ καλό κωμικό ποιον θα διαλέγατε;

Ανάμεσα σε δυο καλούς ρόλους, ανάλογα με την περίοδο που είμαι, θα διάλεγα αυτόν που θα μου μίλαγε περισσότερο, γιατί ο καθένας μας σε κάθε στιγμή της ζωής του, κάτι τον προβληματίζει, κάτι τον απασχολεί υπαρξιακά, και όταν διαβάζουμε κάτι, κάτι μας αφορά περισσότερο. Αν είμαι σε μια στιγμή που η κωμωδία θα μου μιλήσει περισσότερο, θα μιλήσω σε αυτήν, αν μου μιλήσει το δράμα, θα μιλήσω με το δράμα. Το ζητούμενο είναι το καλό ρεπερτόριο, πραγματικά να κάνουμε καλές δουλειές, είτε κωμωδία είναι, είτε δράμα είναι, και αν είναι τόσο καλές και μας αφορούν εκείνη τη στιγμή προσωπικά, νομίζω θα τις κάνουμε εξίσου καλά και τις δύο. Η συγκεκριμένη δουλειά που μιλάμε είναι κωμικόδραμα, δηλαδή έχει και τα δυο και αυτή είναι πάρα πολύ καλή συνταγή, θα προτιμούσα αυτήν, που εμπεριέχει και μια σάτιρα, γιατί έτσι γίνεται πολύ πιο ζωντανό το έργο, πολύ πιο άμεσο, όπως στη ζωή έτσι και στο θέατρο, κινούμαστε μεταξύ της κωμωδίας και του δράματος οι άνθρωποι. Μου αρέσουν αυτά τα έργα.

Ένα από τα ερωτήματα που θέτει το έργο είναι κι αυτό. Τελικά υπάρχει ευτυχία χωρίς χρήμα;

Όχι, δεν πιστεύω απόλυτα κάτι τέτοιο. Καταρχάς δεν είμαι απόλυτος, αυτό είναι αρκετά απόλυτο. Υπάρχουνε άνθρωποι που δεν έχουνε χρήματα, αλλά έχουν βρει την ηρεμία τους, το οποίο είναι πολύ αμφίβολο, και υπάρχουν πλούσιοι που έχουν πολλά χρήματα και δεν έχουνε βρει το δρόμο τους, τον ψυχικό δρόμο. Νομίζω ότι το παν μέτρον άριστον το αρχαίο, είναι ό,τι καλύτερο. Αλλά η πραγματικότητα είναι σκληρή και χωρίς χρήματα αυτή την περίοδο, βλέπω ότι πολύ πιο δύσκολα μπορεί κανείς να βρει την ησυχία στην ζωή του.

Ξεκινήσατε να ασχολείστε με το θεατρικό επιχειρείν. Πιστεύετε πως υπάρχει περιθώριο για επενδύσεις στην τέχνη;

Το θέατρο είναι μια μη κερδοσκοπική δραστηριότητα. Έτσι ορίζονται και οι εταιρείες που ιδρύονται από το κράτος το ίδιο, μη κερδοσκοπική εταιρεία. Το θέατρο, όχι, αυτή την περίοδο, είναι ένα χόμπι για να είμαι ειλικρινής, είναι μια τέχνη που γίνεται για την δική μας ψυχή, για να κερδίσει κάτι ο κόσμος και να επικοινωνήσουμε με τον κόσμο, γιατί εμείς οι ηθοποιοί,είναι επιλογή μας και δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς, θέλουμε να εκφραστούμε και να κοινωνήσουμε κάποια έργα, αλλά επί της ουσίας, στο ταμείο, είναι πάρα πολύ δύσκολο να συντηρηθεί μια παράσταση, δηλαδή να βγάλει τα χρήματα της παραγωγής. Πάρα πολύ δύσκολο να βγει και ένα μικρό κέρδος, να θεωρηθεί αμοιβή. Εγώ προσωπικά δεν βιώνω μια οικονομική ευτυχία στο θέατρο, αλλά είμαι τόσο εξαρτημένος από αυτό που το πληρώνω.

Εν γένει, όμως, αν μιλήσουμε, μπορεί κανείς να κάνει χρήματα στο θέατρο, αν είναι καλή η συγγένεια των ατόμων που έχει σαν συνεργάτες δίπλα του και του έργου που επιλέγει. Περιθώριο υπάρχει, γιατί λόγω της κρίσης της τηλεόρασης, ο Έλληνας βγαίνει και πηγαίνει στο θέατρο. Υπάρχει φυσικά, λόγω του διαδικτύου, αυτή η υπερπροσφορά των δωρεάν εισιτηρίων και των μειωμένων εισιτηρίων, εις βάρος δηλαδή του ταμείου, της παραγωγής του θεάτρου, αλλά παρόλα αυτά είμαστε η νούμερο ένα πόλη στον κόσμο, η Αθήνα, στο θεατρικό ρεπερτόριο, καμία άλλη δεν έχει τόσο μεγάλο ρεπερτόριο. Αυτό με οποιαδήποτε αντίφαση εμπεριέχει. Οι περισσότερες παραγωγές οικονομικά δεν είναι καλά, κάποιες όμως ναι, έχουν μια οικονομική υγεία. Όχι, όμως, είναι η απάντηση, πως το θέατρο δεν έχει λεφτά. Η χώρα και το Υπουργείο Πολιτισμού, δυστυχώς, έχει ρίξει μια μαύρη πέτρα σε αυτό που λέμε θέατρο, παρόλο που περήφανα όλοι διαπομπεύουν ότι είναι μια τέχνη τόσο γνωστή, που προέρχεται από την Ελλάδα, το Υπουργείο Πολιτισμού δεν μπορεί να το στηρίξει το θέατρο. Δεν μπορούμε οικονομικά να στηριχθούμε ούτε από το κράτος, ούτε από την Ε.Ε. στο βαθμό που θα έπρεπε, οπότε το θέατρο αυτή τη στιγμή συντηρείται με ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Πολύ μεγάλο λάθος.

Είστε καθόλου αισιόδοξος για την πορεία του θεάτρου στην χώρα;

Εγώ σαν άνθρωπος είμαι αμφίσημος, είμαι και αισιόδοξος και απαισιόδοξος, άρα αντίστοιχα ακολουθώ και τα δύο. Όχι, δεν είμαι τόσο αισιόδοξος για την πορεία που θα έχει το θέατρο σε μια χώρα που δεν έχει χρήματα να το υποστηρίξει. Γιατί πόσα να αντέχουν οι τσέπες μας και πόσα να κάνουμε πράγματα μέσα σε τόσο μεγάλη ανταγωνιστική αγορά που να έχουνε μια βιωσιμότητα; Θα πρέπει να γίνουνε μεγάλες τομές, δυστυχώς δεν είναι εύκολο να περιοριστεί ο αριθμός των καλλιτεχνών και ο αριθμός των παραστάσεων, εφόσον δεν υπάρχει μία τηλεόραση και ένας κινηματογράφος να απορροφήσει τον Έλληνα που θέλει να ασχοληθεί με τις τέχνες, και ο Έλληνας έχει μια τάση να ασχολείται με την υποκριτική, οπότε θα υπάρξει μια σύγχυση, μια μεγάλη ανταγωνιστικότητα και μια αντιπαλότητα, που  θα είναι εις βάρος των παραγωγών του θεάτρου.

Τι σημαίνει για σας πολιτισμός;

Η διατήρηση αξιών, η καθαρότητα στη σκέψη των ανθρώπων, η ειλικρινής πρόθεση να βελτιώσουμε την συμπεριφορά μας απέναντι στους άλλους, ένα σωστό ταξίδι αυτογνωσίας.

Ποιο είναι το μεγαλύτερό σας όνειρο;

Το μεγαλύτερό μου όνειρο είναι να μην κάνω όνειρα. Να έχω την υγεία μου, χωρίς μεγάλα προβλήματα, να είμαι ανοικτός δέκτης και διαρκώς να μαθαίνω, να μην έχω μεγάλες προσδοκίες και να κάνω καλή δουλειά, με μεράκι.

Με ποια χώρα θα αλλάζατε την Ελλάδα;

Επειδή είμαι πολυταξιδευτής, δεν θα έλεγα καμία συγκεκριμένα. Αν διάλεγα, θα έλεγα κάποια από τις τροπικές χώρες, από την Αφρική, την Λατινική Αμερική μέχρι και την Ινδία. Ενώ από τις δυτικές χώρες θα διάλεγα Λονδίνο και Νέα Υόρκη.

Ποια είναι αυτά που σου λείπουν από τη Θεσσαλονίκη;

Είμαι συναισθηματικά δεμένος με την πόλη, οπότε θα έλεγα η οικογένεια, οι άνθρωποι, οι ωραίες εικόνες της παραλίας και της Αριστοτέλους και κάποιοι φίλοι.

Πείτε μου 5 πράγματα που σας κάνουν να ελπίζετε για το αύριο.

Κοιτάξτε, ο άνθρωπος, και ιδίως ο Έλληνας, έχει περάσει από Συμπληγάδες Πέτρες πολλές φορές ιστορικά. Δεν νομίζω ότι ζούμε την πιο δύσκολη περίοδο στην ιστορία μας, απλά ήμασταν καλομαθημένοι τα τελευταία 30 χρόνια, με αδικαιολόγητα χρήματα που έρχονταν από την Ευρώπη και τα καταβροχθίζαμε ασυστόλως και τώρα πρέπει να πληρώσουμε το τίμημα. Θα μάθουμε από αυτήν την περίοδο, όσο και να ζοριστούμε, και καλό θα μας κάνει, γιατί υπήρχε μια έπαρση που δεν μας πήγαινε, δεν μας ταίριαζε, ούτε σαν λαό, ούτε σαν άτομα εν γένει. Νομίζω το μάθημά μας θα το πάρουμε. Τώρα, πέντε πράγματα που με κάνουν να νιώθω αισιόδοξος είναι πάνω από όλα η υγεία μου, και η προσωπική αλλά και των υπολοίπων, γιατί χωρίς υγεία, ό,τι και να λέμε, σοβαρά δεν πάει. Το ότι ζούμε σε ένα περιβάλλον και μια χώρα, κι αυτό το ξεχνάμε και δεν πρέπει να το ξεχνάμε, πανέμορφη, με φοβερό κλίμα και φοβερό καιρό, και τον ήλιο που δρα σαν αντικαταθλιπτικό και τρέφει την ψυχή μας και μας κάνει αισιόδοξους, πράγμα που άλλες χώρες δεν το έχουνε, οι βόρειες χώρες της Ευρώπης δεν έχουν αυτόν τον θυρωρό της φύσης. Την αισιοδοξία του Έλληνα, που παρόλο που είναι ή του ύψους ή του βάθους, όταν θα χρειαστεί να πάει ψηλά, θα βρει τον τρόπο του. Άρα στηρίζομαι και στην ψυχή του Έλληνα, είναι και πολύ φιλόξενος και πολύ φιλότιμος και πολύ μάχιμος ο Έλληνας σαν πολίτης. Και το άγνωστο, που δεν ξέρουμε τι θα ξημερώσει αύριο γιατί όσο και να μεμψιμοιρούμε, η μοίρα παίζει το δικό της ρόλο και η τύχη και το σύμπαν κινείται με ένα δικό του τρόπο που εμείς ακόμα δεν μπορούμε να διαβάσουμε. Δεν ξέρουμε τι θα μας ξημερώσει αύριο. Οπότε κανείς δεν μπορεί να απελπίζεται και όπως λέει το ρητό, η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.

*Ο Αλέκος Συσσοβίτης πρωταγωνιστεί στην μαύρη κωμωδία «ΤΩΡΑ που ΓΥΡΙΖΕΙ» του πολυβραβευμένου Αμερικανού συγγραφέα Ντέιβιντ Μάμετ που κάνει πρεμιέρα σήμερα στο Θέατρο Βεργίνα του Regency Casino Thessaloniki.

*14-22/3, Θέατρο Βεργίνα, Regency Casino Thessaloniki, Ώρα: 22.00, Τιμή εισιτηρίου: 9€

Πληροφορίες για την παράσταση εδώ

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.