«Πάω γήπεδο»: Οι φανατικές γυναίκες της κερκίδας των ομάδων της Θεσσαλονίκης

Η κοινωνία εξακολουθεί να φορτώνει στις γυναίκες ρόλους, προσδοκίες, περιορισμούς. Κι αν είναι δύσκολο να είσαι γυναίκα γενικά, πόσω μάλλον να είσαι γυναίκα σε ένα γήπεδο — εκεί όπου για χρόνια θεωρείται ένας χώρος ανδροκρατούμενος.

Για χρόνια, τα γήπεδα θεωρούνταν ένα «ανδρικό» έδαφος. Οι φωνές, τα συνθήματα, η ένταση της εξέδρας, όλα φαίνονταν να απευθύνονται και να ανήκουν σχεδόν αποκλειστικά στους άνδρες. Κι όμως, όλο και περισσότερες γυναίκες διεκδικούν – και κατακτούν – τη θέση τους στην καρδιά του ποδοσφαίρου.

Δεν είναι απλώς συνοδοί. Δεν πάνε ούτε για “την εμπειρία”, ούτε από περιέργεια, ούτε για τα stories του instagram. Πηγαίνουν για την ομάδα, για τη φωνή, για το πάθος, γι’ αυτό που αγαπούν.

Οι γυναίκες στις εξέδρες των γηπέδων δεν είναι πια «αόρατες». Με κασκόλ, φανέλες και φωνή που δεν σπάει, είναι εκεί κάθε Κυριακή, σε εντός και εκτός έδρες, ελληνικά γήπεδα και εξωτερικού, με βροχή ή λιακάδα, γιατί το ποδόσφαιρο ή το μπάσκετ για εκείνες δεν είναι αντρική υπόθεση — είναι προσωπική.

Στο βάθος μπορεί να ακουστεί κάποιο σχόλιο του τύπου: «Ξέρεις τι είναι το οφσάιντ;», «Πάνε πλύνε κάνα πιάτο και άσε το γήπεδο». Παρ’ όλα αυτά, οι γυναίκες έχουν κερδίσει τον χώρο τους στις κερκίδες οποιασδήποτε ομάδας.

Εννοείται πως δεν είναι όλοι οι άνδρες φίλαθλοι αρνητικοί στο να πηγαίνουν γυναίκες στο γήπεδο, μερικοί μπορεί να τις ενθαρρύνουν και να τις οδηγούν προς αυτόν τον χώρο. Οι φανατικοί φίλαθλοι, άνδρες και γυναίκες, που βλέπουν το γήπεδο ως χώρο συμπεριληπτικό, δημιουργούν μια πιο ανοιχτή και φιλόξενη ατμόσφαιρα, όπου η συμμετοχή των γυναικών γίνεται αποδεκτή και ενθαρρύνεται…

Πολλές από αυτές έχουν μεγαλώσει με τη φανέλα της ομάδας τους. Άλλες μπήκαν αργότερα στον κόσμο του γηπέδου, όλες όμως έχουν κάτι κοινό: νιώθουν πως το γήπεδο είναι και δικός τους τόπος. Και τον διεκδικούν, χωρίς φασαρία αλλά με πάθος.

Δεν είναι μια φάση. Είναι ένας τρόπος ζωής. Δεν ανήκουν εκτός γηπέδου, ανήκουν εκεί — στους οργανωμένους, στις εκδρομές των αγώνων του εξωτερικού…

Πολλοί σκηνοθέτες αγώνων συχνά επικεντρώνονται αποκλειστικά στην εμφάνιση των γυναικών στις κερκίδες, δείχνοντας κυρίως τις πιο όμορφες και εντυπωσιακές. Με αυτόν τον τρόπο, οι γυναίκες μετατρέπονται για ακόμη μια φορά σε… διακοσμητικά στοιχεία με αποτέλεσμα να υποτιμάται η ουσιαστική τους παρουσία και το πάθος τους για την ομάδα.

Επειδή είναι γυναίκες, δεν σημαίνει πως δεν μπορούν να φορέσουν φανέλα ποδοσφαίρου και κασκόλ. Δεν σημαίνει πως πρέπει να περιοριστούν στο γυναικείο ποδόσφαιρο. Άλλωστε πολλές φορές οι γνώσεις τους για το ποδόσφαιρο ξεπερνούν αυτές των «αντρών οπαδών» που δεν τις θέλουν εκεί…

Η parallaxi μίλησε με κάποιες από τις φανατικές γυναίκες της Θεσσαλονίκης που κάθε Κυριακή – σε εντός και εκτός αγώνες – δίνουν το παρών στην κερκίδα – ή και τις καθημερινές, σε αγώνες ευρωπαϊκών διοργανώσεων…

Η Ο.Α. είναι ΠΑΟΚ, πηγαίνει σχεδόν 30 χρόνια στο γήπεδο και θα πρότεινε στα κορίτσια που έρχονται στον χώρο να αγαπούν άφοβα την ομάδα τους: 

Πότε ξεκίνησες να πηγαίνεις γήπεδο;

«Στο γήπεδο πήγα πρώτη φορά το 1995… Πρώτα πήγα στο Παλέ και στη συνέχεια στην Τούμπα!»

Για ποιον λόγο;

«Ως παίκτρια μπάσκετ στα ερασιτεχνικά, παρακολουθούσα φανατικά όλους τους αγώνες και κάπου εκεί, ανακάλυψα την ΠΑΟΚτσήδικη ευρηματικότητα και τρέλα! Αυτή μου η ανακάλυψη, με έκανε να αλλάξω ομάδα και να θέλω να γίνω ένα μικρό και ταπεινό μέρος αυτής της ασπρόμαυρης παράνοιας! Οπότε και η επίσκεψη στο ναό ήταν αναπόφευκτη!»

Τι δυσκολίες αντιμετωπίζεις ως γυναίκα σε έναν αγώνα;

«Τα πρώτα χρόνια της οπαδικής μου καριέρας ήταν αρκετά δύσκολα…Έπρεπε να πηγαίνω με αντροπαρέα, σε προστατευμένο περιβάλλον, γιατί σε αντίθετη περίπτωση, τα ‘γλυκόλογα’ και ο εκφοβισμός ήταν κάτι σύνηθες. Πλέον τα πράγματα έχουν αλλάξει! Έχει αλλάξει η κουλτούρα στην πλειοψηφία των αντρών συνοπαδών μας… εκτός βέβαια από κάποιους νεάτερνταλ…αλλά αυτό το είδος, υπάρχει και σε άλλους τομείς. Αυτό όμως που με δυσκόλευε και με δυσκολεύει είναι η αντιμετώπιση των γυναικών, από την ίδια την ομάδα… Πρόχειρα μου έρχεται στο μυαλό, το γεγονός ότι δεν υπάρχει γυναικεία τουαλέτα στο πέταλο».

Τι θα ήθελες να αλλάξει;

«Θα ήθελα να αλλάξουν πολλά και δεν θα το εστιάσω στο γυναικείο φύλο και στην ‘γκρίνια ‘ για τις τουαλέτες…,αλλά κυρίως στη γενικότερη αντίληψη του κράτους, ότι όποιος αγαπάει την ομάδα του και θέλει να την υποστηρίζει και να την ακολουθεί, είναι παραβατικός και σαν παραβατικός θα αντιμετωπίζεται! Θα ήθελα μόνο να αλλάξει αυτό, να μπορούμε ελεύθερα να ακολουθούμε την ομάδα μας, σε όλα τα γήπεδα!»

Πες μου ένα ακραίο συμβάν που σου έχει συμβεί σε αγώνα…

«Όπου υπάρχει ένταση και πάθος, υπάρχουν και οι ακραίες συμπεριφορές και ακραία συμβάντα! Κρατάω μόνο τα καλά!». 

Πόσο εύκολο σου ήταν να μπεις στο κλίμα του γηπέδου;

«Σχετικά εύκολα μπήκα στο κλίμα, γιατί γνώριζα τον ρόλο μου στο γήπεδο… να βοηθήσω την ομάδα… Αυτό που με δυσκόλευε, ήταν το οφσάιντ, ντρεπόμουν να ρωτήσω, και προσπαθούσα μόνη να αντιληφθώ το τι είναι… Δεν βοηθούσαν και κάποιες διαιτητικές αποφάσεις για να το ξεκαθαρίσω γρήγορα…»

Άμα μια κοπέλα σου έλεγε πως θέλει να πηγαίνει εντατικά γήπεδα τι θα της έλεγες;

«Στα κορίτσια, στις γυναίκες, που θέλουν να βλέπουν και να στηρίζουν την ομάδα που αγαπούν, θα έλεγα να το κάνουν άφοβα, έχει γεμίσει το γήπεδο κορίτσια και κυρίως κορίτσια με δυνατή φωνή!… Τα πράγματα έχουν αλλάξει ευτυχώς και ίσως κάποια μέρα, να διεκδικήσουμε όλες μαζί και γυναικείες τουαλέτες!». 

Η Μάριον Συριώτου είναι ραδιοφωνικός παραγωγός σε εκπομπή του Άρη και φανατική οπαδός της ομάδας! 

Πώς και πότε ξεκίνησε η σχέση σου με το γήπεδο και την ομάδα σου; Τι σε τράβηξε σε αυτόν τον κόσμο

«Άρης είμαι από την κοιλιά της μητέρας μου καθότι όλη η οικογένειά μου υποστηρίζει τον Άρη και γέννημα θρέμμα Χαριλιώτισσα! Ο Άρης είναι η μεγάλη μου αγάπη και μέσα από αυτόν, ανακάλυψα και μια καινούρια… το ραδιόφωνο! Έχω την χαρά να είμαι ραδιοφωνική παραγωγός στον Yellow Radio 101.7fm, στο ραδιόφωνο των Αρειανών, το δικό μας ραδιόφωνο! Οπότε δεν υπήρχε περίπτωση να υποστηρίξω κάποια άλλη ομάδα! Στο γήπεδο πρώτη φορά με πήγε ο μεγάλος μου αδερφός στο θρυλικό τότε “Χαριλάου” σε ηλικία περίπου 6 χρονών! Και στο Παλέ πρώτη φορά 12 χρονών σε έναν αγώνα Άρης – Μακάμπι στην Χρυσή εποχή Γκάλη όπου ο «Αυτοκράτορας» τότε είχε καταφέρει τα απίστευτα στο άθλημα του μπάσκετ!

Βλέποντας λοιπόν αυτόν τον τεράστιο και υπέροχο λαό ένιωσα ότι ανήκω εδώ! Ένας κόσμος με ανιδιοτελή αγάπη και αφοσίωση παρά τις όποιες στεναχώριες βιώνουμε! Τολμώ να πω ότι αυτός ο κόσμος είναι φαινόμενο… νιώθω μεγάλη ευλογία που ανήκω κι εγώ σ’αυτήν την οικογένεια! Γιατί οικογένεια είμαστε! Μια γροθιά!».

Τι σε κάνει να συνεχίζεις να πηγαίνεις στο γήπεδο παρά τις όποιες δυσκολίες ή στερεότυπα που μπορεί να υπάρχουν;

«Δεν μπορώ να φανταστώ πλέον την ζωή μου χωρίς να πηγαίνω γήπεδο! Είναι τρόπος ζωής, είναι εκείνο το ίδιο καρδιοχτύπι και ανυπομονησία που νιώθω την ημέρα του αγώνα! Είτε πάω στο Κλεάνθης Βικελίδης, είτε στο Nick Galis hall είτε “όπου παίζει ο Θεός δεν θα είναι μοναχός γιατί Άρη μου δεν γίνεται αλλιώς”! Λόγια από ένα από τα πολλά υπέροχα συνθήματά μας! Τόσο απλά αλλά και τόσο μαγικά!

Θα μπορούσα να γράφω ώρες γι’ αυτό το συγκλονιστικό συναίσθημα αλλά θα κόψετε την συνέντευξη λόγω έλλειψης χαρτιού και μελάνι!».

Πώς νιώθεις όταν βλέπεις όλο και περισσότερες γυναίκες να γεμίζουν τις κερκίδες; Τι μήνυμα πιστεύεις πως στέλνει αυτό; 

«Οι γυναίκες στον Άρη είναι πολύ μάχιμες και στο υπογράφω με δύο χέρια! Είμαστε πάρα πολλές στις κερκίδες και συνεχίζουμε να γινόμαστε χιλιάδες… από όλες τις ηλικίες!

Έχουμε και δική μας κλειστή ομάδα, αυστηρά γυναικεία σελίδα στο διαδίκτυο στο Fb για τις πιο σκληροπυρηνικές! Καλά άκουσες, ναι! Νιώθω πολύ υπερήφανη!

Το μήνυμα που στέλνουμε είναι ότι ο αθλητισμός είναι υγεία και δικαίωμα όλων! Ο αθλητισμός ενώνει και δεν σκοτώνει! Ο Άρης Θεσσαλονίκης είναι πρωτοπόρος παντού!

Όχι στην βία! Οι κερκίδες είναι για όλους! Άντρες γυναίκες παιδιά τρίτη ηλικία…». 

Έχεις αντιμετωπίσει δυσκολίες ή προκαταλήψεις επειδή είσαι γυναίκα στο γήπεδο; Πώς το διαχειρίζεσαι;

«Είναι ελάχιστες και ανάξιες αναφοράς οι δυσκολίες και οι προκαταλήψεις που αντιμετώπισα σαν γυναίκα στο γήπεδο! Το θεωρώ μέγιστη χαζομάρα εν έτει 2025 να υπάρχουν ακόμα μυαλά που θεωρούν ότι η γυναίκα δεν πρέπει να πηγαίνει γήπεδο και να κάνει αυτό που αγαπάει και την γεμίζει!

Άλλωστε σαν έμπειρη γυναίκα οπαδός γνωρίζω πρώτη και πολύ καλά τα ομαδικά και οπαδικά όριά μου και σίγουρα δεν χρήζω υποδείξεων!» 

Υπάρχει κάποια ιδιαίτερη εμπειρία που σε έκανε να νιώσεις περήφανη για τη θέση σου ως γυναίκα στις εξέδρες;

«Είναι πολλές οι φορές που ένιωσα περήφανη για την θέση μου στις εξέδρες!

Σίγουρα μία είναι η αναγνωρισιμότητα από τον κόσμο! Μεγάλη χαρά μου και μεγάλη η αγάπη που λαμβάνω! Αλλά πιο περήφανη από όλα νιώθω όταν μέσα από τις εκπομπές μου πριν από έναν αγώνα της ομάδας μας, καταφέρνω και ξεσηκώνω έστω και έναν αναποφάσιστο, ώστε να πάει γήπεδο να δει από κοντά την αγαπημένη του ομάδα!! Όλοι μια παρέα μια οικογένεια να τραγουδάμε αγκαλιά…»

Τι θα ήθελες να πεις σε άλλες γυναίκες που φοβούνται να παρακολουθήσουν αγώνα στο γήπεδο;

«Λογικό να φοβούνται κάποιες γυναίκες με όλα αυτά τα άσχημα που συμβαίνουν! Στο Κλεάνθης Βικελίδης όμως, στο Παλέ και σε όποιο άλλο γήπεδο παίζουν όλα τα τμήματα του συλλόγου μας, δεν έχουν να φοβούνται τίποτα τα κορίτσια μας! Θα το καταλάβουν και μόνες τους όταν μπούνε για πρώτη φορά και θα φτερουγίσει η καρδούλα από χαρά….

Εγώ προσωπικά, όσες φορές κι αν μπω, πίστεψέ με, το ίδιο καρδιοχτύπι νιώθω σαν να είναι η πρώτη φορά!»

Ποιες είναι οι δυσκολίες που βιώνεις σε ένα γήπεδο – πως το αντιμετωπίζεις; 

«Καμία δυσκολία απολύτως!

Ακόμα και στα κρύα, στις βροχές, στις ζέστες, που περιμένουμε υπομονετικά στην ουρά για να μπούμε στο γήπεδο, φαντάζει εύκολο και ευχάριστο για αυτό που επρόκειτο να ζήσουμε εντός γηπέδου βλέποντας την μεγάλη μας αγάπη, τον Άρη Θεσσαλονίκης!

Με τις όποιες χαρές και τις όποιες λύπες… πάντα θα είναι εύκολο και ευχάριστο!».

Η Χρύσα Καραστογιάννη μεγαλωμένη από γονείς που είναι ΠΑΟΚ ερωτεύτηκε τον Ηρακλή και πηγαίνει στο γήπεδο από το 2011! 

Πηγαίνω στο γήπεδο από το 2011, είτε ποδόσφαιρο, είτε μπάσκετ και όπου μπορώ ακολουθώ την ομάδα που υποστηρίζω παρόλο που οι γονείς μου υποστηρίζουν τον ΠΑΟΚ. Εγώ μετά από αναζήτηση επέλεξα αυτόν τον δρόμο!

Σε γενικό βαθμό δεν έχω αντιμετωπίσει δυσκολίες στο γήπεδο μιας και εγώ, όλη μου τη ζωή, συμμετείχα και μπορώ εύκολα να βρεθώ σε παρέα με άντρες οπότε αυτό με βοήθησε να εγκλιματιστώ πιο εύκολα, Συγκεκριμένα εγώ φοβάμαι τα επεισόδια και τις εντάσεις και ας πηγαίνω στη θύρα 10  στο γήπεδο. Θεωρώ όμως πως πλέον έχουν βελτιωθεί τα πράγματα, δεν είναι όπως παλιότερα που υπήρχε βία παντού, νιώθω πως έχουν αλλάξει τα πράγματα και ο οπαδισμός.

Υπήρχαν στα παλιά χρόνια θέματα με τις γυναίκες για παράδειγμα να μην πηγαίνουν μόνες τους στο γήπεδο και πως πρέπει να συνοδεύονται από κάποιον άλλον. Πλέον έχει σπάσει αυτό το ταμπού και το στερεότυπο των γυναικών στο γήπεδο και πηγαίνουμε μόνες μας στο γήπεδο και πολλές φορές – όπως εγώ – πηγαίνουμε τα παιδιά μας!

Εγώ κάνω και εκδρομές αλλά μεμονωμένα, όχι με λεωφορεία.

Αν μια νέα κοπέλα θα ήθελε να πάει στο γήπεδο μόνη της θα της έλεγα να είναι ο εαυτός της και θα της έλεγα να είναι προσεκτική και να μην ξεπερνάει τα όρια. Να αγαπάει την ομάδα που υποστηρίζει και τον αθλητισμό μέχρι έναν βαθμό και να μην μπλέκεται σε άλλες περιπέτειες γιατί εκεί σταματά η αγάπη και περνάμε σε άλλο level. 

Η Άννα Τσαλγκατίδη πηγαίνει από το 2000 στο γήπεδο του Απόλλωνα Καλαμαριάς!

«Ξεκίνησα να πηγαίνω γήπεδο το 2000 με τον άνδρα μου, το Γιάννη, πάντα στο ίδιο γήπεδο, του Απόλλωνα. Η αλήθεια είναι πως παλαιότερα δεν μου άρεσε η μπάλα και δεν είχα καμία επαφή όμως πήγα κάποιες φορές με τον άνδρα μου. 

Η στιγμή που άρχισα να πηγαίνω εντατικά είναι όταν τα δικά μου τα παιδιά ξεκίνησαν να πηγαίνουν ποδόσφαιρο, έτσι μπήκα πιο βαθιά στον αθλητισμό και ξεκίνησα να παρακολουθώ.

Πλέον είμαστε όλοι “χωμένοι” στον αθλητισμό και στο ποδόσφαιρο!

Η αλήθεια πως έχω ακούσει διάφορα σκηνικά και υπάρχουν τα στερεότυπα για τις γυναίκες και ας πηγαίνω με τον άντρα μου… το έχω δει όμως πολύ έντονα στις γυναίκες διαιτητές, είτε επόπτρια, είτε οτιδήποτε, από παλιά μέχρι και σήμερα.

Εγώ προσωπικά όμως δεν έχω αφήσει και δε το επιτρέπω… Κάποιες φορές παίζει ρόλο το πόσο δυναμική είναι μια γυναίκα, όσο πιο μικρός είναι κάποιος σίγουρα είναι και πιο ευάλωτος, αν στα πρώτα χρόνια δεν ήταν δίπλα μου ο σύζυγός μου θα άκουγα πολλά σχόλια, τώρα είμαι σε μια ηλικία που δεν αφήνω να ακουστεί κάτι.

Εάν ερχόταν μια κοπέλα και μου έλεγε “θέλω να πάω στο γήπεδο” θα ήμουν πολύ υποστηρικτική και θετική, θα της συμβούλευα να μην δυσκολεύει η ίδια την θέση της και να μην αφήνει κανέναν να την προσβάλει!».