Τι συμβαίνει έξω από το Σπήλαιο των Πετραλώνων;

Πόλο έλξης αποτελεί, μετά από 6 χρόνια και πάλι στο Σπήλαιο των Πετραλώνων στη Χαλκιδική, με αρκετούς επισκέπτες να δίνουν καθημερινά σε ένα από τα σημαντικά αξιοθέατα και ελληνικά μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς.

Ο εγκαινιασμένος χώρος του Σπηλαίου (σε παλαιότερο ρεπορτάζ της Parallaxi αναφέραμε τους λόγους της καθυστέρησης αποπεράτωσης των έργων) είναι επισκέψιμος εδώ και αρκετές μέρες και πάλι και είναι βέβαιο πως θα προσελκύσει χιλιάδες κόσμου τους επόμενους μήνες.

Ωστόσο, από την αρχή της λειτουργίας του Σπηλαίου, έχει δημιουργηθεί ένα ζήτημα, το οποίο σχετίζεται περισσότερο με τον εξωτερικό χώρο και με τον τρόπο που κανείς μπορεί να προσεγγίσει το σημείο, να σταθμεύσει το αυτοκίνητό του και εν συνεχεία να επισκεφθεί το Σπήλαιο.

Στην αρχή του ενός και μοναδικού δρόμου που οδηγεί στην είσοδο του Σπηλαίου έχει τοποθετηθεί μια μπάρα η οποία εμποδίζει την ελεύθερη πρόσβαση/μετάβαση προς αυτό, αναγκάζοντας τον κάθε επισκέπτη να σταθμεύει το αυτοκίνητό του ή το τουριστικό λεωφορείο σε περίπτωση του γκρουπ, σε παρακείμενο χώρο στάθμευσης.

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει στη συνέχεια να εκδίδει αναγκαστικά εισιτήριο αξίας 3 ευρώ το άτομο, ώστε να μεταφερθεί τελικά στον χώρο του σπηλαίου χρησιμοποιώντας αποκλειστικά και μόνο ένα τρενάκι που υπάρχει εκεί γι’ αυτόν τον σκοπό.

Μπάρα στην είσοδο

Η επίσημη διπλωματούχος ξεναγός και εκπαιδευτικός, Ευστρατία Ζαχαριάδου αναφέρει στην Parallaxi για το θέμα που έχει δημιουργηθεί.

«Οι εργαζόμενοι της επιχείρησης, αγνοώντας προφανώς το ισχύον πλαίσιο που αφορά την ελεύθερη πρόσβαση των ξεναγών σε όλους τους χώρους της δικαιοδοσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, με πληροφόρησαν ότι δεν επιτρέπεται η πρόσβαση με το ιδιωτικό μου όχημα και μου ζήτησαν να εκδώσω εισιτήριο, παρά το γεγονός ότι τους ενημέρωσα για την ιδιότητά μου. Έτσι, το μικρό τρένο έκανε τη διαδρομή για τον μοναδικό επιβάτη, που εκείνη τη στιγμή ήμουν εγώ», μας λέει χαρακτηριστικά και συμπληρώνει:

«Μοναδική εναλλακτική ώστε να αποφύγει κάποιος την παραπάνω διαδικασία που του επιβάλλεται, είναι να μεταβεί στο σπήλαιο με τα πόδια, που σημαίνει ότι πρέπει να διανύσει ανηφορική απόσταση περίπου 1 χιλιομέτρου κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, είτε έντονης ζέστης αυτή την εποχή, είτε ενδεχόμενης βροχής». 

Μπέρδεμα με τα σχολεία

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος χώρος δεν υπάγεται στην ευθύνη του Υπουργείου Πολιτισμού, όπως ο περιβάλλων χώρος του Σπηλαίου και το ίδιο το ΣΑπήλαιο (Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας), αλλά στη διαχείριση του Δήμου Νέας Προποντίδος.

Η κ. Ζαχαριάδου συνεχίζει:

«Αφού αποβιβάστηκα στον χώρο του σπηλαίου, ενημερώθηκα από τους υπαλλήλους του χώρου (Υπουργείο Πολιτισμού) ότι αυτή η τακτική εφαρμόζεται από την Παρασκευή 31 Μαΐου και πως ήδη κατά τη διάρκεια του περασμένου Σαββατοκύριακου είχαν υπάρξει έντονες διαμαρτυρίες εκ μέρους όλων των επισκεπτών, Ελλήνων και ξένων. Σε ερώτησή μου σχετικά με το τι ισχύει στην περίπτωση που οι μαθητές κάποιου σχολείου επισκεφθούν το σπήλαιο, με ενημέρωσαν ότι τόσο οι μαθητές όσο και οι συνοδοί εκπαιδευτικοί υποχρεούνται στην έκδοση του εισιτηρίου μεταφοράς με το τρενάκι, παρ΄όλο που η είσοδός τους στο σπήλαιο γίνεται στη συνέχεια δωρεάν, όπως άλλωστε σε κάθε αρχαιολογικό χώρο ή μνημείο.

Έτσι, παρατηρείται το οξύμωρο γεγονός του να δικαιούνται από τη μία πλευρά οι μαθητές και εκπαιδευτικοί, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, δωρεάν εισόδου σε κάθε χώρο ή μνημείο που υπάγεται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Πολιτισμού, όπως είναι και το Σπήλαιο Πετραλώνων, και από την άλλη να παρεμποδίζεται η πρόσβασή τους εκεί με το όχημα που τους μεταφέρει, αφήνοντάς τους μοναδική επιλογή να εκδώσουν το εισιτήριο μεταφοράς με το τρενάκι.

Επιπλέον, να ενημερώνονται επί τόπου και μάλιστα την τελευταία στιγμή ότι πρέπει να καταβάλλουν το ποσό των 3 ευρώ ανά άτομο ώστε να έχουν πρόσβαση στο Σπήλαιο, κάτι που αυτομάτως εγείρει το ερώτημα του τι γίνεται με μαθητές που ενδεχομένως να μην έχουν μαζί τους οποιοδήποτε χρηματικό ποσό, μια και έχουν ήδη καταβάλλει στο σχολείο το κόστος συμμετοχής τους στην εκδρομή».

Τι έγινε σε μια ξενάγηση σχολείου

Η κ. Ζαχαριάδου μας αναφέρει τι έγινε σε μια ξενάγηση δημοτικού σχολείου, την Τετάρτη 5 Ιουνίου: «Μαθητές και εκπαιδευτικοί αποβιβάστηκαν από το λεωφορείο στον χώρο στάθμευσης, οι δάσκαλοι πλήρωσαν το κόστος των εισιτηρίων μεταφοράς (τα οποία κατέβαλλε εν τέλει το σχολείο, αφού είχα αναγκαστεί να ενημερώσω για το ισχύον πλαίσιο και εφόσον ήταν πρακτικά αδύνατο να ζητηθεί εκ των υστέρων κι άλλη οικονομική συνεισφορά από τους μαθητές) και περιμέναμε υπομονετικά τη σειρά μας για να μεταφερθούμε στο σπήλαιο.

Η αναμονή μας είχε να κάνει αφενός με το γεγονός ότι προηγούνταν άλλο σχολείο με πολλούς μαθητές και αφετέρου, με το ότι οι θέσεις στο τρενάκι δεν ήταν περισσότερες από 20 ή 25. Έτσι, από τις 9:30 που ήταν η ώρα άφιξής μας στον χώρο στάθμευσης, υπολογίζαμε ότι οι τελευταίοι μαθητές του σχολείου που συνόδευα, θα έφταναν στο σπήλαιο μάλλον στις 10:30 περίπου.

Για το τραγελαφικό του πράγματος, όμως, το τρενάκι παρουσίασε βλάβη μετά από τις πρώτες μεταφορές. Στο ερώτημά μας προς τους εργαζόμενους εάν έστω κάτω από αυτές τις συνθήκες θα άνοιγαν επιτέλους την μπάρα ώστε να μεταφερθούμε με τα λεωφορεία, η απάντηση ήταν ότι έπρεπε πρώτα να λάβουν έγκριση, χωρίς όμως να διευκρινιστεί από ποιον. Η πολυπόθητη έγκριση δόθηκε τελικά και μαζί με αυτήν και η δυνατότητα να περάσουμε τις “συμπληγάδες” και να φτάσουμε στον προορισμό μας».

Τα ερωτήματα που προκύπτουν

Μετά από τα συγκεκριμένα περιστατικά που μας περιέγραψε η κ. Ζαχαριάδου, θέτει ορισμένα ερωτήματα, που είναι τα εξής:

– ποιο είναι το νομικό πλαίσιο εφαρμογής της διαδικασίας, η οποία δίνει στον Δήμο το δικαίωμα τοποθετεί μπάρα για την πρόσβαση επισκεπτών σε χώρο παλαιοανθρωπολογικού και σπηλαιολογικού ενδιαφέροντος, που είναι υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού και πρόκειται για κοινό αγαθό πολιτιστικής κληρονομιάς;

– ποιο είναι το νομικό πλαίσιο με βάση το οποίο αυτό συμβαίνει, με πρωτοβουλία του Δήμου και μέσω της τοποθέτησης μπάρας επί τούτου, η χρήση από τους πολίτες του ενός και μοναδικού τρόπου πρόσβασης (του ασφαλτοστρωμένου, φαρδύ δρόμου) σε μνημείο/αρχαιολογικό χώρο/σπήλαιο;

– πώς κατοχυρώνεται τελικά στην πράξη το δικαίωμα μαθητών και εκπαιδευτικών για ελεύθερη, δωρεάν είσοδο σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, όταν τους επιβάλλεται να πληρώνουν επιπλέον χρήματα για τη μεταφορά τους, ενώ έχουν ήδη πληρώσει τη συμμετοχή τους σε σχολική εκδρομή;

Όσον αφορά το ίδιο το εκδοτήριο, είναι στην κυριολεξία εκδοτήριο από λούνα παρκ και διατηρεί επάνω του τις αντίστοιχες επιγραφές.

Τι απαντά ο δήμαρχος Νέας Προποντίδας

Απευθυνθήκαμε στον δήμαρχο Νέας Προποντίδας, Μανώλη Καρρά, για το συγκεκριμένο θέμα και μας απάντησε πως είναι κάτι που εφαρμόζεται στο Σπήλαιο εδώ και πολλά χρόνια, πριν ακόμη κλείσει για την ανακαίνιση. «Το τρενάκι είναι μια πρακτική που συμβαίνει εδώ και χρόνια, πριν ακόμη κλείσει το Σπήλαιο για την ανακαίνιση. Εμείς το βρήκαμε και το συνεχίσαμε προκηρύσσοντας κανονικά διαγωνισμό, ανέλαβε ιδιώτης με τον οποίο υπογράψαμε σύμβαση για τα επόμενα δύο χρόνια».

Στο ερώτημα γιατί η μπάρα υπάρχει στο σημείο, ο κ. Καρράς απάντησε: «Η μπάρα δεν παρεμποδίζει κάποιον να μπει μέσα στο χώρο αν θέλει και να σταθμεύσει με το αυτοκίνητό του. Αν θέλει μπορεί να το ζητήσει και να παρκάρει», τόνισε χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, οι περισσότεροι στη θέα της μπάρας οι περισσότεροι αφήνουν τα αυτοκίνητά τους απ΄εξω και παίρνουν το τρενάκι, ενώ οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι υπάλληλοι που εργάζονται εκεί δεν έχουν εντολή να σηκώνουν την μπάρα.