Σχεδόν ένας στους πέντε στην Κύπρο στο όριο της φτώχιας

Με βάση τα αποτελέσματα της Ερευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης 2019, με οικονομικό έτος αναφοράς το 2018, 22,3% του πληθυσμού ή 194.400 άτομα βρίσκονταν σε Κίνδυνο Φτώχειας ή σε Κοινωνικό Αποκλεισμό στην Κύπρο (δείκτης AROPE, ένας από τους 9 βασικούς δείκτες στη Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, «Ευρώπη 2020»).

Κάτω από το όριο της φτώχειας

Πιο συγκεκριμένα, 22,3% του πληθυσμού ζούσε σε νοικοκυριά με διαθέσιμο εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας ή ζούσε σε νοικοκυριά με σοβαρή υλική στέρηση ή ζούσε σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλό δείκτη έντασης εργασίας.

Ο δείκτης παρουσιάζει βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά που ήταν στο 23,9%, συνεχίζοντας την πτωτική πορεία των τελευταίων χρόνων, αφότου είχε φτάσει το 2015 στο 28,9%, στο ψηλότερο ποσοστό που έφτασε ποτέ ο δείκτης αυτός.

Η βελτίωση αντικατοπτρίζεται τόσο στα ποσοστά των αντρών όσο και των γυναικών, 21,2% και 23,3% αντίστοιχα, διατηρώντας όμως διαχρονικά τις γυναίκες σε δυσμενέστερη θέση έναντι των αντρών. Το διάγραμμα 1, παρουσιάζει την εξέλιξη του δείκτη αυτού από το 2008 μέχρι και το 2019.

Το ποσοστό του πληθυσμού που βρισκόταν σε Κίνδυνο Φτώχειας, δηλαδή το διαθέσιμο εισόδημα του βρισκόταν κάτω από το Χρηματικό Oριο Κινδύνου Φτώχειας, παρουσίασε μείωση, φτάνοντας στο 14,7% σε σχέση με 15,4% που ήταν το 2018. Το ψηλότερο ποσοστό που έφτασε ποτέ ο δείκτης αυτός ήταν το 2015 με 16,2%.

Το Χρηματικό Οριο Κινδύνου Φτώχειας αυξήθηκε το 2019 στα €9.729 για νοικοκυριά ενός ατόμου σε σχέση με €9.202 το 2018 και στα €20.431 για νοικοκυριά με δυο ενήλικες και 2 εξαρτώμενα παιδιά σε σχέση με €19.323 το 2018.

Δείκτης Σοβαρής Υλικής Στέρησης (SMD)

Το ποσοστό του πληθυσμού με Σοβαρή Υλική Στέρηση, δηλαδή το ποσοστό του πληθυσμού που λόγω οικονομικών δυσκολιών δεν μπορούσε, για παράδειγμα, να αποπληρώσει τους λογαριασμούς του ρεύματος/νερού ή τα δάνειά του ή δεν μπορούσε να έχει τον χειμώνα ικανοποιητική θέρμανση ή να αντιμετωπίσει έκτακτη αλλά αναγκαία δαπάνη (περισσότερες πληροφορίες στους ορισμούς στις μεθοδολογικές πληροφορίες) μειώθηκε το 2019 στο 9,1% σε σχέση με 10,2% που είχε φτάσει το 2018.

Δείκτης Πολύ Χαμηλής Εντασης Εργασίας (LWI)

Το ποσοστό του πληθυσμού στις ηλικίες 0-59 ετών που ζούσε σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλό Δείκτη Εντασης Εργασίας, δηλαδή οι ενήλικες στο νοικοκυριό εργάστηκαν κατά την περασμένη χρονιά λιγότερο από 20% της συνολικής τους δυνατότητας, παρουσιάζει επίσης μείωση το 2019, φτάνοντας στο 6,8% σε σχέση με 8,6% που είχε φτάσει το 2018.

Στο διάγραμμα 2 παρουσιάζονται ξεχωριστά οι πιο πάνω δείκτες οι οποίοι συμβάλλουν στον καταρτισμό του στρατηγικού δείκτη σε Κίνδυνο Φτώχειας ή σε Κοινωνικό Αποκλεισμό.

Οικονομική Ανισότητα

Το μέσο ετήσιο καθαρό διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού για το 2019, με οικονομικό έτος αναφοράς το 2018, ήταν €33.584, παρουσιάζοντας αύξηση 9,0% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά που ήταν €30.807.

Η οικονομική ανισότητα εκφράζεται, κυρίως, με τον δείκτη κατανομής εισοδήματος σε πεμπτημόρια (S80/S20) και τον δείκτη άνισης κατανομής εισοδήματος, συντελεστή Gini.

Το 2019, οι δύο συντελεστές οικονομικής ανισότητας, με περίοδο αναφοράς το 2018, παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, υποδηλώνοντας μικρή επιδείνωση στην κατανομή του εισοδήματος των νοικοκυριών.

Συγκεκριμένα, ο δείκτης S80/S20, ο οποίος εξετάζει το μερίδιο του εισοδήματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού προς το εισόδημα του φτωχότερου 20% του πληθυσμού, έφτασε το 2019 στο 4,6.

Δηλαδή, το μερίδιο του εισοδήματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ήταν 4,6 φορές ψηλότερο από το εισόδημα του φτωχότερου 20% του πληθυσμού, σε σχέση με 4,3 που ήταν το 2018. Επίσης, ο συντελεστής Gini αυξήθηκε στο 31,1%, σε σχέση με το 29,1% που είχε φθάσει το 2018.