Ύπατη Αρμοστεία: Η Ελλάδα πρέπει να ερευνήσει τις άτυπες αναγκαστικές επιστροφές στα σύνορα με Τουρκία
Τόσο στα θαλάσσια όσο και στα χερσαία
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) καλεί την Ελλάδα να ερευνήσει τις πολλαπλές καταγγελίες για άτυπες αναγκαστικές επιστροφές -pushbacks- από τις ελληνικές αρχές στα θαλάσσια και χερσαία σύνορα της χώρας, κατά τις οποίες πιθανόν επιστρέφονται μετανάστες και αιτούντες άσυλο στην Τουρκία, αφού έχουν φτάσει σε ελληνικό έδαφος ή σε ελληνικά χωρικά ύδατα.
Η Ύπατη Αρμοστεία έχει εκφράσει επανειλημμένα τις ανησυχίες της προς την ελληνική κυβέρνηση και έχει απευθύνει έκκληση για επείγουσα έρευνα σε μια σειρά από περιστατικά που έχουν καταγγείλει μέσα ενημέρωσης, πολλά από τα οποία έχουν επιβεβαιωθεί από μη κυβερνητικές οργανώσεις και απευθείας μαρτυρίες. Τέτοιου είδους ισχυρισμοί έχουν αυξηθεί από τον Μάρτιο, με αναφορές ότι αρκετές ομάδες ανθρώπων μπορεί να έχουν επιστραφεί με συνοπτικές διαδικασίες μετά την άφιξή τους στην ελληνική επικράτεια.
Περίπου 3.000 αιτούντες άσυλο έφτασαν στην Ελλάδα μέσω ξηράς ή θαλάσσης από τις αρχές Μαρτίου, κάτι που συνιστά απότομη μείωση σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες και συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο, ο αριθμός των άτυπων επιστροφών που έχουν καταγγελθεί, ιδίως στη θάλασσα, αυξάνεται.
Η Ελλάδα έχει το νόμιμο δικαίωμα να ελέγχει τα σύνορά της και να διαχειρίζεται την παράτυπη μετανάστευση σεβόμενη παράλληλα τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προσφυγική προστασία. Ο έλεγχος των συνόρων και οι πρακτικές θα πρέπει να εξασφαλίζουν τον σεβασμό στα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο, οι οποίοι δεν θα πρέπει να απομακρύνονται κατ’ αυτόν τον τρόπο από τα σύνορα.
Το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή έχει επιδείξει εξαιρετική αφοσίωση και θάρρος στη διάσωση αμέτρητων προσφύγων και μεταναστών στη θάλασσα. Ωστόσο, οι τωρινοί ισχυρισμοί αντιβαίνουν στις διεθνείς υποχρεώσεις της Ελλάδας και μπορεί να εκθέτουν ανθρώπους σε πολύ μεγάλο κίνδυνο.
Το δικαίωμα να αναζητά και να απολαμβάνει κάποιος άσυλο είναι θεμελιώδους σημασίας και θα πρέπει να παρέχεται σε όλους τους αιτούντες άσυλο πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου και προστασία από επαναπροώθηση ή άτυπη αναγκαστική επιστροφή.
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει δυσχεράνει τα δεινά των ανθρώπων που τρέπονται σε φυγή εξαιτίας του πολέμου, των συγκρούσεων και των διώξεων, όμως όσοι αναγκάζονται να διαφεύγουν από τις συγκρούσεις και τις διώξεις δεν θα πρέπει να στερούνται την ασφάλεια και προστασία που δικαιούνται κάτω από αυτές τις συνθήκες.
Η Ύπατη Αρμοστεία έχει απευθύνει εκκλήσεις στα κράτη να διαχειρίζονται τους περιορισμούς στα σύνορά τους με τρόπους που σέβονται επίσης τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προσφυγικής προστασίας, μεταξύ άλλων μέσα από την επιβολή καραντίνας και υγειονομικών ελέγχων. Καθώς η μείωση των κινδύνων κατά της δημόσιας υγείας είναι αναγκαία, η Υ.Α. υποστηρίζει εδώ και καιρό τις προσπάθειες που καταβάλλονται προς αυτόν τον σκοπό και καλεί για επιπλέον και περισσότερο επαρκείς χώρους για την καραντίνα των 14 ημερών.
