Ο αμερικανικός εφιάλτης του 2024
Πόσο έτοιμη είναι η Αμερική για ένα εκλογικό déjà vu; Αλλά κυρίως, πόσο έτοιμη είναι στο ενδεχόμενο μιας νέας επικράτησης του Τραμπ;
Οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2024 θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι μια ρεβάνς του 2020. «Το να είναι ξανά υποψήφιος ο Τραμπ το 2024 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από πιθανό έως βέβαιο» σημειώνει ο David A. Graham. Και σε περίπτωση που ο νυν πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν αποφασίσει να πάει για δεύτερη θητεία, τότε οι Αμερικανοί είναι έτοιμοι να ζήσουν ένα εκλογικό déjà vu.
Εάν ο Τραμπ βρεθεί ξανά στην προεδρική κούρσα θα ανακύψουν ξανά σοβαρά προβλήματα για τη χώρα, εάν φανταστεί κάποιος ότι την τελευταία φορά που ήταν υποψήφιος προσπάθησε να ανατρέψει όλο το αμερικανικό δημοκρατικό σύστημα.
Ο Τραμπ θα μπορούσε να κλέψει τις εκλογές
Για μερικές ώρες στο λεηλατημένο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου, ο τότε αντιπρόεδρος, Μάικ Πενς βοήθησε να διατηρηθεί η δημοκρατική τάξη. Στις 6 Ιανουαρίου 2025 η ευθύνη αυτή μπορεί να πέσει στα χέρια της Καμάλα Χάρις, αλλά η αποστολή του να αποτρέψεις μια κλεμμένη προεδρική εκλογή, μόνο εύκολη δε θα είναι.
Αυτό που τρομάζει τους αναλυτές για το 2024 δεν είναι μια επανάληψη της βίαιης εκείνης ημέρας. Φοβούνται ένα πραξικόπημα που ξεκινά από τις πρωτεύουσες των Πολιτειών, με τις ευλογίες των Συντηρητικών στα δικαστήρια και στη συνέχεια εξασφαλίζει τις απαραίτητες ψήφους των Ρεπουμπλικάνων που στηρίζουν τον Τραμπ στο Κογκρέσο. Ο κίνδυνος μιας ακόμα χειρότερης κρίσης το 2024 είναι μεγαλύτερος, επειδή οι υποστηρικτές του Τραμπ μπορεί να είναι πολύ καλύτερα προετοιμασμένοι σε σχέση με το 2020, σημειώνουν οι αναλυτές. «Η δημοκρατία μας βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο» λέει ο Norm Eisen, δικηγόρος που συνίδρυσε το μη κομματικό Κέντρο Ηνωμένης Δημοκρατίας των Ηνωμένων Πολιτειών. «Βρισκόμαστε σε μια στιγμή Βαϊμάρης στην Αμερική».
Εάν ο Τραμπ ή οι ακόλουθοι του προσπαθήσουν να ανατρέψουν το αποτέλεσμα των εκλογών του 2024 η μοναδική που θα μπορούσε να αποτρέψει κάτι τέτοιο θα ήταν η Χάρις.
Ο Τραμπ ήθελε ο Πενς να μη κάνει δεκτή τη νίκη του Μπάιντεν σε κεντρικές Πολιτείες όπως η Πενσυλβάνια, το Μίσιγκαν, η Τζόρτζια και η Αριζόνα, ώστε να ρίξει το μπαλάκι στις νομοθετικές επιτροπές που ελέγχονται από τους Δημοκρατικούς για να μπορούν να ανακηρύξουν αυτόν νικητή. «Αν ο Μάικ Πενς κάνει το σωστό θα κερδίσουμε τις εκλογές» είπε ο Τραμπ σε μια συγκέντρωση των υποστηρικτών του κοντά στο Λευκό Οίκο λίγο πριν το πλήθος διαμαρτυρηθεί και εισβάλει στο Καπιτώλιο.
Οι ενδιάμεσες εκλογές της επόμενης χρονιάς αποτελούν μια πρόκληση για το κόμμα στην εξουσία, αλλά παράλληλα και μια νέα μεγαλύτερη απειλή για το μέλλον της αμερικανικής δημοκρατίας. Η GOP θα μπορούσε ανακτήσει την πλειοψηφία στο Κογκρέσο και να εκδιώξει τους Δημοκρατικούς που αναζητούν επανεκλογή σε τρεις εκλογές που ψήφισαν ελάχιστα τον Μπάιντεν (Πενσυλβάνια, Μίσιγκαν, Ουισκόνσιν). Οι Ρεπουμπλικάνοι ελέγχουν ήδη τους κρατικούς νομοθέτες σε αυτές τις Πολιτείες και το να έχουν την πλειοψηφία στην κυβέρνηση θα τους επιτρέψει να θεσπίσουν περισσότερους νόμους ώστε να μετατοπίσουν την εξουσία επί των εκλογών μακριά από τα δικαστήρια και τους μη κομματικούς διαχειριστές της διαδικασίας. Για να εδραιώσουν ακόμα περισσότερο τη θέση τους οι Συντηρητικοί θέλουν το Ανώτατο Δικαστήριο να αποδεχτεί μια νομική θεωρία που θα επέτρεπε στους νομοθέτες της Πολιτείας να ψηφίζουν εκλογικούς νόμους που δεν υπόκεινται σε έλεγχο από τα κρατικά δικαστήρια και ενδεχομένως ούτε σε βέτο από τον κυβερνήτη τους.
Τα δικαστήρια θα μπορούσαν να ανοίξουν την πόρτα σε ένα χειρότερο σενάριο για το 2024 εάν οι εκλογές είναι τόσο αμφίρροπες όσο οι προηγούμενες δύο αναμετρήσεις. Οι υποστηρικτές του Τραμπ θα δημιουργήσουν ένα κλίμα αμφιβολίας γύρω από τα αποτελέσματα και θα αναγκάσουν έτσι τους νομοθέτες των Πολιτειών να παρέμβουν. Πώς λοιπόν η Χάρις θα αντιδράσει σε ένα ενδεχόμενο στο οποίο ένας κυβερνήτης Πολιτείας παρέμβει για να ανατρέψει τη λαϊκή ψήφο;
Οι ανησυχίες για μια συνταγματική κρίση έχουν οδηγήσει το Κογκρέσο σε μια ώθηση στο να αναθεωρήσει το Νόμο περί Εκλογικής Καταμέτρησης για να σταματήσουν οι διαφορές σχετικά με το πώς πρέπει να ερμηνευθεί και ποιος θα πρέπει να έχει τον τελευταίο λόγο σε εκλογές που είναι αμφίρροπες.
Ο Τραμπ θα μπορούσε να αναδειχτεί νικητής και αυτό θα ήταν ακόμα χειρότερο
«Εάν ο Τραμπ κερδίσει δίκαια το 2024, θα μπορούσε πιθανότατα να ανατρέψει το κράτος δικαίου και τη δημοκρατική εξουσία, εξίσου με το αν έχανε και προσπαθούσε να κλέψει τις εκλογές, όμως τώρα θα το κάνει με έναν μεγαλύτερο τρόπο νομιμότητας» επισημαίνει ο Graham.
Οι ΗΠΑ ήταν απροετοίμαστες για την προσπάθεια του Τραμπ να κλέψει τις εκλογές του 2020. Μέχρι την ημέρα των εκλογών ο Τραμπ πέρασε μήνες με το αφήγημα ότι υπήρχε νοθεία στην όλη διαδικασία, με τους ιστορικούς και τους ειδικούς να προειδοποιούν για τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσουν αυτοί οι ψευδείς ισχυρισμοί. Όταν ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ βγήκε ζωντανά από μια αίθουσα στο Λευκό Οίκο αργά το βράδυ των εκλογών και επέμενε ότι είχε κερδίσει, πολλοί Αμερικάνοι ξαφνιάστηκαν. Τα χειρότερα βέβαια δεν είχαν έρθει ακόμη.
Οι Αμερικάνοι μοιάζουν περισσότερο έτοιμοι τώρα να αντιμετωπίσουν πιθανή προσπάθεια του Τραμπ να κλέψει τις εκλογές του 2022 και του 2024. Όμως εδώ δεν παρατηρούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο που υπάρχει. Δηλαδή, ο Τραμπ να κερδίσει δίκαια τις εκλογές.
Η νίκη του Τραμπ το 2016 ήταν ένα πρώτο πλήγμα και η ανάληψη της εξουσίας το 2020 έριξε αλάτι στην πληγή. Η ήττα του Τραμπ το 2024 και μια πιθανή προσπάθεια να κλέψει τις εκλογές θα είναι ακόμα πιο καταστροφική. Αλλά μια νίκη του θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως θανάσιμος τραυματισμός.
Ο Τραμπ έχει κάνει ήδη τα πάντα εκτός από το να ανακοινώσει επίσημα ότι θα είναι ξανά υποψήφιος. Κάποιοι θεωρούν ότι είναι ένα παιχνίδι του Τραμπ, αλλά γιατί να μην τρέξει σε μια κούρσα εάν πιστεύει ότι μπορεί να την κερδίσει;
Αρκετοί Ρεπουμπλικάνοι ενδιαφέρονται για το χρίσμα των εκλογών του 2024, ωστόσο έχουν δηλώσει ότι δε θα λάβουν μέρος στη διαδικασία εάν ο Τραμπ αποφασίσει να κατέβει ξανά υποψήφιος. Πολλοί Ρεπουμπλικάνοι στη Γερουσία ελπίζουν ότι ο Τραμπ δε θα διεκδικήσει εκ νέου την προεδρία, ωστόσο δεν εκφράζουν αυτή την άποψη τους δημόσια. Ακόμα και ο Mitch McConnell που επέκρινε έντονα τον Τραμπ μετά τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου θα τον υποστηρίξει απόλυτα εάν είναι ξανά υποψήφιος.
Θα μπορούσε να κερδίσει; Φυσικά. Ο Graham θεωρεί ότι είναι απίθανο να συνεχιστεί η εικόνα χάους που παρουσιάζει η διοίκηση του Μπάιντεν και ότι ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ έχει κάποια θετικά στοιχεία, αφού παρά το γεγονός ότι η πανδημία παραμένει απρόβλεπτη, η οικονομία δείχνει έστω και αργά ότι μπορεί να βελτιωθεί. Το πιο ανησυχητικό για τους Δημοκρατικούς είναι ότι ο Μπάιντεν φαίνεται να χάνει την εύνοια των ανεξάρτητων ψηφοφόρων. Η θητεία στον προεδρικό θώκο δεν φαίνεται να δίνει την ώθηση που έδινε κάποτε. Και ο Ομπάμα και ο Τραμπ είδαν τα ποσοστά τους να υποχωρούν όταν διεκδικούσαν δεύτερη θητεία. Εάν κρίνουμε και το ντέρμπι που υπήρχε σε πολλές Πολιτείες στην προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση, ο Τραμπ δε θα χρειαστεί και να κερδίσει πολλά για να πάρει την ρεβάνς από τον Μπάιντεν.
Στις παραμονές των εκλογών του 2020 οι αναλυτές έγραφαν ότι μια πιθανότητα δεύτερης θητείας του Τραμπ θα ήταν πιο επικίνδυνη από την πρώτη. Αλλά μια δεύτερη θητεία του Τραμπ που θα ξεκινήσει το 2024 θα ξεπερνούσε ακόμα και εκείνες τις προβλέψεις.
Η εσωτερική αντίσταση απέναντι στον Τραμπ φαίνεται να υποχωρεί, με τον τέως πρόεδρο να επιχειρεί να «καθαρίσει» όσους ψήφισαν για την παραπομπή του. Νομοθέτες και δικαστές θα μπορούσαν να τον στηρίξουν ώστε να έχει καλύτερο έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας στη δεύτερη θητεία του. Άνθρωποι που στέκονταν αντίβαρο στις πολιτικές του Τραμπ και πίεζαν για τη διασφάλιση του κράτους δικαίου όταν εκείνος προσπαθούσε να τους διαβρώσει, μπορεί να εγκατέλειπαν τις θέσεις τους εάν τον έβλεπαν να επιστρέφει στην εξουσία.
Πολλοί πολιτικοί λατρεύουν μια παρατήρηση που είχε κάνει ο Τσόρτσιλ: «Οι Αμερικάνοι θα κάνουν πάντα το σωστό, μόνο αφού δοκιμάσουν όλα τα άλλα».
Παραμένει βέβαια η πιθανότητα να δοκιμάσουν όλα τα άλλα και μετά να επιλέξουν λάθος…
Η νίκη του Τραμπ είναι πιο πιθανή αν ο Μπάιντεν παραμελήσει αυτά τα πέντε πράγματα
Ο νυν πρόεδρος κινδυνεύει να χάσει την επανεκλογή του αν δεν ενεργήσει αποτελεσματικά στην πανδημία, τον πληθωρισμό και πολλά άλλα, σημειώνει ο David Frum.
Κάνουν ότι μπορούν οι Αμερικανοί που συντάσσονται με το σύνταγμα της χώρας να αποτρέψουν την πιθανότητα ο Τραμπ να διαστρέψει τις εκλογές του 2024;
Ίσως όχι.
Αλλά μαζί με την παραπάνω ερώτηση, υπάρχει και μια ακόμη: Οι Αμερικανοί που συντάσσονται με το σύνταγμα της χώρας κάνουν ότι μπορούν για να αποτρέψουν μια δίκαιη νίκη του Τραμπ;
Η κυβέρνηση Μπάιντεν χάνει έδαφος το 2021, το οποίο θα μπορούσαν οι Ρεπουμπλικάνοι να κερδίσουν το 2022. Τα προβλήματα της νυν κυβέρνησης μπορούν να επαναφέρουν τον Τραμπ στην εξουσία.
COVID-19 Hangover
Οι ΗΠΑ υστερούν σε σύγκριση με άλλες χώρες ως προς την πορεία εμβολιασμών. Ακόμα και χώρες που δεν εμβολίασαν τους πολίτες τους νωρίς, όπως η Αυστραλία και η Ιαπωνία έχουν αρχίσει πλέον να ξεπερνούν σε αριθμούς τις ΗΠΑ.
Η μεγάλη υπόσχεση της κυβέρνησης Μπάιντεν ήταν ότι η χώρα θα ξεπεράσει την πανδημία και θα αποκατασταθεί οικονομικά σε φυσιολογικά επίπεδα μέχρι το 2022. Ακόμα και αν αυξηθούν τα επίπεδα εμβολιασμού, η οικονομική ανάκαμψη από το σοκ της πανδημίας μπορεί να διαταραχθεί.
Τιμές
Την ίδια στιγμή που οι αλυσίδες εφοδιασμού πιέζονται, η ζήτηση των καταναλωτών στις ΗΠΑ αυξάνεται. Ο Μπάιντεν υπέγραψε νομοσχέδιο 1,9 τρις δολαρίων για την αντιμετώπιση της πανδημίας τον Μάρτιο του 2021. Ένα άλλο τεράστιο νομοσχέδιο δαπανών θα βγει σύντομα από το Κογκρέσο. Οι Αμερικανοί έχουν χρήματα να ξοδέψουν για αυτοκίνητα, αεροπορικά εισιτήρια, ρούχα, τρόφιμα, αλλά βρίσκουν όλο και λιγότερα προϊόντα για να αγοράσουν.
Πολλοί υποχρεούνται πλέον να πληρώσουν περισσότερα για να γεμίσουν τα ρεζερβουάρ των αυτοκινήτων τους, να ταΐσουν και να ντύσουν τις οικογένειες τους. Το κόστος ζωής δείχνει να έχει ξεπεράσει την πανδημία ως κορυφαίο πρόβλημα στην καθημερινότητα των Αμερικάνων. Και όταν μιλάμε για ψηφοφόρους, όλο αυτό δημιουργεί ένα κλίμα απαισιοδοξίας. Σχεδόν το 60% ανησυχεί ότι η χώρα βρίσκεται σε «λάθος δρόμο».
Σύνορα
Η Amazon αύξησε τους μισθούς της στους εργαζόμενους στις αποθήκες της κατά 18 δολάρια. Άλλοι μεγάλοι εργοδότες προσφέρουν ακόμη περισσότερα. Οι φτωχότερες χώρες δεν μπορούν να ακολουθήσουν τον ρυθμό αυτό που επιβάλλεται στις ΗΠΑ. Η Βραζιλία πληρώνει περίπου 11% για να δανειστεί χρήματα. Για να τα φέρει βόλτα η ανεργία έχει αγγίξει το 14%. Δεκάδες χιλιάδες από την Αϊτή που είχαν βρει καταφύγιο στη Βραζιλία πριν από μια δεκαετία, ξαφνικά βρίσκονται στα νότια σύνορα των ΗΠΑ και ζητάνε άσυλο.
Τον Ιούλιο οι συνοριοφύλακες στις ΗΠΑ συνέλαβαν περισσότερους ανθρώπους που προσπαθούσαν να διασχίσουν τα νότια σύνορα από ότι κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε άλλου μήνα τα τελευταία 20 χρόνια.
Από τους 30.000 ανθρώπους που βρέθηκαν στο Del Rio τον Σεπτέμβριο, οι 12.400 πέρασαν στις ΗΠΑ, οι υποθέσεις άλλων 5.000 εκκρεμούν, ενώ 10.000 αιτήσεις απορρίφθηκαν.
Από πολιτική άποψη αυτό είναι το χειρότερο δυνατό για τον Μπάιντεν. Συνεχιζόμενες εικόνες χάους, βαθύτερη οργή για τις μεταναστευτικές ροές, ένα αίσθημα απώλειας του ελέγχου στα σύνορα και όλα αυτά χωρίς να φαίνονται να έχουν λύση μέχρι τις εκλογές του 2022.
Η Κίνα
Ο Τραμπ είχε υποσχεθεί να απομονώσει την αμερικανική οικονομία για να κάνει ξανά την Αμερική πρώτη.
Πέντε χρόνια μετά οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Κίνα παραμένουν στενά συνδεδεμένες παρουσιάζοντας έναν ακόμα κίνδυνο για την κυβέρνηση. Ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές ακινήτων της Κίνας βρίσκεται στα πρόθυρα να αθετήσει τα τεράστια χρέη της. Ένα πιθανό σοκ για την κινέζικη οικονομία θα έχει παγκόσμιες προεκτάσεις.
Εγκληματικότητα
Το 2020 οι δολοφονίες στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 30%. Το μεγαλύτερο άλμα στα ποσοστά σύγκρισης από τη μια χρονιά στην άλλη που έχει καταγράψει το FBI.
Τα μηνύματα των Ρεπουμπλικάνων για το συγκεκριμένο θέμα φαίνεται ότι θα έχουν απήχηση στο εκλογικό σώμα του 2022, από ότι στο 2020.
Οι Δημοκρατικοί δεν έχουν βρει ακόμα διέξοδο. Ελπίζουν ότι τα ποσοστά εγκληματικότητας θα μειωθούν. Αλλά αυτό δε συμβαίνει. Το ποσοστό δολοφονιών δεν μειώνεται. Συνεχίζει να αυξάνεται το 2021, αλλά σε μικρότερο βαθμό από το 2020.
ΠΗΓΗ: The Atlantic