Ανακαλύψτε τα κτίρια της πόλης: Τουρκικό σχολείο – 51ο Δημοτικό
Η ιστορία του διατηρητέου κτιρίου στην οδό Κασσάνδρου 54.
Πνιγμένα από το καυσαέριο και τις μοντέρνες πολυκατοικίες. Στέκουν δίπλα μας ενάντια στο χρόνο και την φθορά. Τα προσπερνάμε, δεν τα παρατηρούμε, σε κάποια από αυτά ζούμε και εργαζόμαστε, κάνουμε τα ψώνια μας η πίνουμε έναν καφέ. Άλλα μαραζώνουν από την αδιαφορία μας. Ζωντανά και περήφανα σύμβολα της ιστορίας της πόλης, κρύβουν σημαντικά γεγονότα, σκοτεινά μυστικά, οικογενειακές ιστορίες, τραγωδίες και χαρές. Νεοκλασικά, διατηρητέα, του ευρωπαϊκού εκλεκτισμού, του κλασικισμού, μπαρόκ, σύγχρονα αυτά είναι τα κτήρια σύμβολα της πόλης.
Βρίσκεται στην Κασσάνδρου 54 επάνω από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και σήμερα στεγάζει το 51 δημοτικό σχολείο ενώ υπήρξε Τούρκικο σχολείο από το 1879 όταν πλούσιοι Ντονμέδες δημιούργησαν τη Σχολή Προόδου, ένα ιδιωτικό σχολείο με στόχο να φέρει την δυτική, κουλτούρα στην οθωμανική αυτοκρατορία.
Η Σχολή αυτή υπήρξε μια από τις πλέον πρωτοπόρες της εποχής καθώς μεταξύ άλλων δίδασκε ξένες γλώσσες και εστίασε στην σπουδαιότητα και την σημασία της εκπαίδευσης των γυναικών, δημιουργώντας τμήματα θηλέων αλλά και τμήμα εκπαίδευσης γονέων. Στις αρχές του 20ου αιώνα η Σχολή μετονομάζεται σε “Εμπορική Σχολή Προόδου” (Yadighiar-iTerakki Ticaret Mektebi) και ιδρύεται παράρτημα της στην συνοικία Χαμιδιέ.
Το 1912 σταματά την λειτουργία του λόγω της έναρξης των Βαλκανικών πολέμων. Το 1916 στεγάζεται τμήμα της χωροφυλακής. Μετά την απελευθέρωση τμήμα του βουλγαρικού στρατού εγκαταστάθηκε εκεί αλλά ο αξιωματικός Μανόλης Τσάκωνας τους απομάκρυνε στις 17 Ιουνίου 1913. Το 1923 μετά την συνθήκη της Λοζάνης και την ανταλλαγή πληθυσμών το κτήριο περνάει στην ιδιοκτησία του Ελληνικού Κράτους ως ανταλλάξιμο.
Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή λειτούργησε εκεί για πρώτη φορά το 5ο δημοτικό με πρώτο διευθυντή τον Παύλο Φατσέα, Σμυρνιο δάσκαλο και συγγραφέα. Με το τέλος του Β παγκοσμίου πολέμου το κτήριο μετατράπηκε σε δημοτικό σχολείο ενώ σήμερα στεγάζεται εκεί το 51ο Δημοτικό σχολείο.
Διώροφο ορθογώνιο με ημιυπόγειο και κεραμοσκεπή. Ανήκει στο κίνημα του εκλεκτικισμού και παρουσιάζει στοιχεία νεομπαρόκ και νεοκλασικά.
Ο πρώτος με τον δεύτερο όροφο διαφοροποιούνται με την χρήση διαφορετικού διακοσμητικού κλειδιού πάνω από τα παράθυρα. Ο κεντρικός άξονας τονίζεται με την ύπαρξη της κεντρικής θύρας και τον μοναδικό εξώστη του κτιρίου.
Ο άξονας αυτός καταλήγει σε αέτωμα (νεομπαρόκ όπως διακρίνουμε σε παλαιότερες φωτογραφίες) από το οποίο μόνο ένα μικρό κομμάτι της επιγραφής διασώζεται. Η μεγάλη, δίφυλλη, ξύλινη θύρα με τον ημικυκλικό φεγγίτη έχει αντικατασταθεί από μεταλλική. Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο το 1983.
