Ο Δρόμος έχει την δική του Ιστορία: Λεωφόρος Στρατού
Ένας μικρός αλλά κομβικός δρόμος με ιστορικής σημασίας κτίρια και υποδομές.
Μια πόλη, μεγάλοι δρόμοι και οι ιστορίες που κρύβουν εντός τους. Καταστήματα, κτίρια, γεγονότα μικρά και μεγάλα που σημάδεψαν τον ρου της ιστορίας. Οι ποιητές και συγγραφείς που τους μνημόνευσαν στα έργα τους, οι άνθρωποι που περπάτησαν και περπατούν πάνω τους, η καθημερινότητα μιας πόλης που συνεχίζει μέσα στα χρόνια, γράφοντας την δική της ιστορία.
Η Λεωφόρος Στρατού, παράλληλη στην οδό Εγνατία και στην λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας, ξεκινάει από την πλατεία ΧΑΝΘ και καταλήγει στην διασταύρωση των οδών Παναναστασίου, Κωνσταντινουπόλεως και Δελφών. Μικρός αλλά κομβικός δρόμος με ιστορικής σημασίας κτίρια και υποδομές. Περνάει από την πλατεία της ΧΑΝΘ και την κάτω πύλη της ΔΕΘ, το Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο, για να συναντήσει τα δυο μεγαλύτερα και σπουδαιότερα μουσεία της πόλης. Το Αρχαιολογικό και το Βυζαντινό Μουσείο.
Το συνεδριακό κέντρο “Ιωάννης Βελλίδης” ή Βελλίδειο έχει χωρητικότητα 2400 ατόμων και αποτελεί το μεγαλύτερο συνεδριακό κέντρο της Ελλάδας. Ονομάζεται Βελλίδειο προς τιμήν του Ιωάννη Βελλίδη, ο οποίος ήταν Έλληνας δημοσιογράφος, εκδότης της εφημερίδας Μακεδονία και Θεσσαλονίκη και επιχειρηματίας, από τους σημαντικότερους Θεσσαλονικείς του 20ού αιώνα. Το Βελλίδειο διαθέτει πέντε αίθουσες, βοηθητικούς χώρους και χώρους υποδοχής με τον πιο σύγχρονο εξοπλισμό. Στο συνεδριακό κέντρο υπάρχει η δυνατότητα οργάνωσης τριών παράλληλων εκδηλώσεων. Υπάρχει επίσης roof garden, ενώ το υπόγειο πάρκινγκ έχει 430 θέσεις αυτοκινήτων.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1912 και το κτίριο όπου στεγάζεται σήμερα εγκαινιάστηκε στις 27 Οκτωβρίου 1962, όταν η πόλη γιόρταζε τα 50 χρόνια από την απελευθέρωσή της. Δημιουργήθηκε από τον αρχιτέκτονα Πάτροκλο Καραντινό. Τα εκθέματα που φιλοξενεί προέρχονται από τις ανασκαφές, που έχουν πραγματοποιηθεί στην πόλη της Θεσσαλονίκης και στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας. Τον Ιούνιο του 1980 εγκαινιάστηκε μια νέα πτέρυγα για να φιλοξενήσει τα ευρήματα από τις ανασκαφές της δεκαετίας του 1970 στους Βασιλικούς Τάφους της Βεργίνας με την έκθεση οι «Θησαυροί της Βεργίνας». Το 1982 οργανώθηκε μια νέα έκθεση, των ταφικών ανασκαφικών συνόλων από τη Σίνδο. Στο Μουσείο στεγάζονται ευρήματα από την ανασκαφική έρευνα σε οικόπεδα της πόλης και σε αρχαιολογικούς χώρους και ειδικότερα από τη δραστηριότητα της ΙΣΤ’ εφορείας αρχαιοτήτων, που καλύπτει τους νομούς Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Πιερίας, Χαλκιδικής. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα φιλοξένησε τα ευρήματα των ανασκαφών του Μανώλη Ανδρόνικου από τη Βεργίνα.
Στη στοά μπροστά από την είσοδο του Μουσείου βρίσκονται δύο μαρμάρινες σαρκοφάγοι από την Θεσσαλονίκη με κάλυμμα στο οποίο απεικονίζεται ο νεκρός να αναπαύεται. Στις πλευρές των σαρκοφάγων εικονίζονται θέματα όπως ο Ορφέας με την άρπα του, οι Αμαζόνες σε μάχη, το κυνήγι του κάπρου της Καλυδώνας κ.α. Πρόκειται για έργα αττικών εργαστηρίων του 2ου-3ου αι. μ.Χ. Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού το 2001. Το 2002 με σχετικό Προεδρικό Διάταγμα έγινε ανεξάρτητη περιφερειακή μονάδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Στην αυλή του σήμερα υπάρχουν εκτός από τις αρχαιότητες και σύγχρονα έργα τέχνης όπως το «Πριόνι» του Andrei Filippov, το έργο του Τσόκλη, αφιέρωμα στον Ιόλα κ.α.
Το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, από τα πιο σύγχρονα της πόλης, δίκαια θεωρείται ένα από τα καλύτερα έργα δημόσιας αρχιτεκτονικής που δημιουργήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα. Κύρια χαρακτηριστικά του Μουσείου είναι το μεγάλο αίθριο με την περιμετρική στοά. Στόχος του αρχιτέκτονα ήταν «ο χώρος αυτός να λειτουργήσει αποκαλυπτικά, προκαλώντας τη μνήμη». Το Μουσείο είναι χτισμένο σε οικόπεδο 15.439 τ.μ. Η συνολική επιφάνεια των χώρων του είναι 11.500 τ.μ. Από αυτά, 2.726,52 τ.μ. καταλαμβάνει η μόνιμη έκθεση και τα υπόλοιπα, οι αποθήκες, τα εργαστήρια, τα γραφεία διοίκησης και άλλοι βοηθητικοί χώροι. Ξεκίνησε την λειτουργία του το 1994, όλες του οι αίθουσες παραδόθηκαν μέχρι το 2004 και το 2005, ενώ το μουσείο τιμήθηκε με το «Βραβείο Μουσείου» του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η ίδρυση του Μουσείου αποφασίστηκε πολύ νωρίς, το 1913, έναν μόλις χρόνο μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Το σχετικό διάταγμα του Γενικού Διοικητή Μακεδονίας Στέφανου Δραγούμη έκανε λόγο για ίδρυση “Κεντρικού Βυζαντινού Μουσείου”. Αρχικά προτάθηκε να στεγαστεί στη Μονή Αχειροποιήτου, η απόφαση αυτή, όμως, δεν υλοποιήθηκε και το 1917 ως Βυζαντινό μουσείο ορίστηκε η Ροτόντα. Για λόγους ασφαλείας, τα αρχαία της Θεσσαλονίκης μεταφέρθηκαν στην Αθήνα, στο Χριστιανικό και Βυζαντινό Μουσείο, και εντάχθηκαν στην συλλογή του. Αρκετές δεκαετίες αργότερα, επανήλθε το θέμα ίδρυσης Βυζαντινού Μουσείου στη συμπρωτεύουσα. Τον σχετικό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό κέρδισε ο Κυριάκος Κρόκος. Το κτήριο θεμελιώθηκε το 1989 και τα εγκαίνια έγιναν στις 11 Σεπτεμβρίου του 1994. Λίγους μήνες προτού εγκαινιαστεί το μουσείο, μεταφέρθηκαν από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη οι αρχαιότητες που ήταν εκεί από το 1916.
Απέναντι από το Βυζαντινό Μουσείο, μια μεγάλη έκταση καλύπτει το Γ’ Σώμα Στρατού και το Πολεμικό Μουσείο. Το Γ΄ Σώμα Στρατού συστάθηκε μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, στις 16 Αυγούστου του 1913, με προσωρινή έδρα τα Ιωάννινα και περιλάμβανε τη 2η Μεραρχία Πεζικού στο Μεσολόγγι, την 3η Μεραρχία Πεζικού στην Κορυτσά, και η 9η Μεραρχία Πεζικού στα Ιωάννινα. Ένα νέο βασιλικό διάταγμα της 23ης Δεκεμβρίου του 1913, ολοκλήρωσε την εν καιρώ ειρήνης δομή του Ελληνικού Στρατού και το Γ΄ Σώμα Στρατού μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη, περιλαμβάνοντας τη 10η Μεραρχία Πεζικού στη Βέροια, 11η Μεραρχία Πεζικού στη Θεσσαλονίκη και τη 12η Μεραρχία Πεζικού στην Κοζάνη, καθώς και τις απαραίτητες για το Σώμα μονάδες (5ο Σύνταγμα Πυροβολικού, 3ο Σύνταγμα Σκαπανέων, 3ο Σύνταγμα Υγειονομικού και 3ο Τάγμα Μεταφορών. Το κτήριο που στεγάζει το Γ’ Σώμα Στρατού, γνωστό και ως Στρατηγείο (υπάρχει και η ομώνυμη στάση του ΟΑΣΘ) σχεδιάστηκε το 1890 από τον Βιταλιάνο Ποζέλι, για τις ανάγκες του Τουρκικού στρατεύματος. Αρχικά στέγαζε τους κοιτώνες των Τούρκων στρατιωτών και στη συνέχεια, το 1912 με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, δόθηκε στον Ελληνικό Στρατό. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος χρησιμοποίησε το κτίριο ως Διοικητήριο για την προσωρινή Κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης. Σε κοντινή απόσταση συναντάμε και το Πολεμικό Μουσείο.
Το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης εγκαινιάστηκε στις 27 Οκτωβρίου του 2000 και στεγάζεται σε κτίριο που κατασκευάστηκε στις αρχές του εικοστού αιώνα από τον Ιταλό Βιταλιάνο Ποζέλι. Το Πολεμικό Μουσείο σήμερα φιλοξενεί στις συλλογές του περισσότερα από 10.000 κειμήλια που σχετίζονται με τη νεότερη και σύγχρονη ιστορία της Ελλάδος. Στα εκθέματα βλέπουμε μεταξύ άλλων στολές όλων των σωμάτων των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων και όπλα εποχής (τουφέκια, ξίφη, πολυβόλα κ.α), φωτογραφίες, χάρτες, λιθογραφίες, πίνακες ζωγραφικής, επιστολικά δελτάρια και παράσημα. Το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης στεγάζει την πιο ολοκληρωμένη συλλογή ταγμάτων αριστείας και στρατιωτικών μεταλλίων στην Ελλάδα. Στον προαύλιο χώρο του μουσείου εκτίθενται ελαφρά τεθωρακισμένα οχήματα M59, M8, Marmon M3, M901I ITV, ένα αυτοκινούμενο αντιαεροπορικό πυροβόλο τύπου M42 Duster, ένα μαχητικό αεροπλάνο F5-A, τορπίλες και πυροβόλα διαφόρων τύπων που χρησιμοποιούνταν κατά το παρελθόν από τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Ένας χώρος Μνήμης της Αντιδικτατορικής Αντίστασης εγκαινιάστηκε το 2017 στο Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, διότι το κτίριο του σημερινού Μουσείου αποτελούσε κατά την περίοδο της χούντας τον χώρο ανακρίσεων και βασανιστηρίων της δικτατορικής ΚΥΠ. Στο κτίριο βασανίστηκε και δολοφονήθηκε στις 9 Μαΐου 1968 το κορυφαίο στέλεχος του αντιδικτατορικού αγώνα και βουλευτής της ΕΔΑ Γιώργης Τσαρουχάς.
Δίπλα ακριβώς από το Γ’ Σώμα Στρατού βρίσκονται οι κεντρικές εγκαταστάσεις της ΕΡΤ3. Η ΕΡΤ3 ξεκίνησε να εκπέμπει στις 14 Δεκεμβρίου του 1988 με έδρα τη Θεσσαλονίκη, αρχικά ως ΕΤ3. Έχει αξιόλογες συνεργασίες με κανάλια των Βαλκανίων, τη Γαλλία και τη Ρωσία, στα πλαίσια ανταλλαγής προγραμμάτων και ασχολείται κυρίως με περιφερειακά, πολιτιστικά και θρησκευτικά θέματα.
Απέναντι από την ΕΡΤ3, μια όαση δροσιάς και πρασίνου περιμένει κατοίκους και επισκέπτες που κατακλύζουν τον χώρο κυρίως την άνοιξη και το καλοκαίρι. Το Πεδίο του Άρεως ή αλλιώς δημοτικό πάρκο ανθοκομικής, αρχικά χρησίμευε ως πεδίο ασκήσεων του 3ου σώματος εξόν και η ονομασία του. Το 1926 και για αρκετά χρόνια λειτουργούσε εντός της η Διεθνή έκθεση Θεσσαλονίκης. Ως πάρκο σήμερα διαθέτει αναψυκτήριο και πραγματοποιείται εντός η ετήσια ανθοέκθεση.
Πριν τελειώσει ο δρόμος και δώσει την θέση του στην διασταύρωση των οδών Παναναστασίου, Κωνσταντινουπόλεως και Δελφών, περνάει από το Γαλλικό Ινστιτούτο, το οποίο ξεκίνησε την λειτουργία του το 1906 ως «Γαλλικό Λύκειο». Κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στέγασε το επιτελείο της «στρατιάς της Ανατολής». Το 1946, άρχισε να λειτουργεί και ως πολιτιστικό ίδρυμα, γνωρίζοντας μεγάλη άνθηση. Το 1968 καταστράφηκε από πυρκαγιά και άνοιξε πάλι τις πόρτες του το Σεπτέμβριο του 1971, στις σημερινές εγκαταστάσεις του. Σε στενή συνεργασία με φορείς της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας, με ελληνογαλλικούς Συλλόγους και πολιτιστικούς θεσμούς, το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης συμβάλλει στην προώθηση του ελληνογαλλικού διαλόγου και προάγει τις οικουμενικές αξίες της Γαλλοφωνίας, όπως τον σεβασμό και την αποδοχή της διαφορετικότητας, την αλληλεγγύη, την ισότητα, τη πολυπολιτισμικότητα, την πολυγλωσσία. Στις εγκαταστάσεις του στεγάζονται επίσης το Γενικό Προξενείο της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη και το Γαλλικό Σχολείο Θεσσαλονίκης.
Στην συνέχεια του δρόμου, εκεί που είναι και το τέλος του, ένα περίεργο τρίγωνο τριών δρόμων με καφέ, μαγαζιά γρήγορου φαγητού δίνουν κίνηση και ζωή στην περιοχή, εκεί όπου συνεχίζουν οι δρόμοι με τα νοσοκομεία, τα θέατρα και το επιβλητικό Γενί Τζαμί και τελειώνει η λεωφόρος του Στρατού.
