Εστίαση: Η αβεβαιότητα των ιδιοκτητών για την επόμενη μέρα και η ψυχολογία του κοινού

Στο «άγνωστο με βάρκα την ελπίδα» κινείται πλέον ο κλάδος της εστίασης στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε όλη τη χώρα με το φόβο των λουκέτων να είναι μεγάλος και ανθρώπους του κλάδου να εκτιμούν ότι θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα τον Δεκέμβριο του 2021.

Ιδιοκτήτες εστιατορίων θεωρούν απολύτως καταστροφική την λογική του «άνοιξε – κλείσε» και ζητούν άμεσα από την Πολιτεία να προχωρήσει σε μέτρα στήριξης ανάλογα με αυτά σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Παράλληλα, υπογραμμίζουν ότι το ζήτημα του πότε θα ανοίξουν τα καταστήματα εστίασης μπαίνει πλέον σε δεύτερη μοίρα από τη στιγμή που τα νούμερα των κρουσμάτων, των θυμάτων, αλλά και των διασωληνωμένων παραμένουν στα ύψη.

Όλα αυτά την ώρα που πολλοί από εμάς αναρωτιόμαστε κατά πόσο είναι πλέον ασφαλές το να επισκεφτείς έναν κλειστό χώρο για να φας στον οποίο συγχρωτίζονται αρκετά άτομα. Γι’ αυτό το λόγο και ένα από τα μεγάλα στοιχήματα για την επόμενη ημέρα της εστίασης έχει να κάνει και με το πώς θα «βγει» ο κόσμος σε επίπεδο ψυχολογίας από το δεύτερο lockdown.

Για το θέμα μίλησε στην Parallaxi ο κ. Μάκης Φιώρος ιδιοκτήτης του Canteen στη Θεσσαλονίκη, αναφέροντας σχετικά με την κατάσταση στον κλάδο:

«Τα πράγματα είναι πολύ άσχημα. Είτε μιλάμε για μία μικρή επιχείρηση που απασχολούσε λίγα άτομα, είτε για μία μεγάλη επιχείρηση η οποία είχε περισσότερο προσωπικό. Δεν ξέρουμε πότε και με ποιους όρους θα ανοίξουμε ξανά. Στην παρούσα φάση ίσως είναι και δευτερεύων το πότε θα ανοίξουμε γιατί βλέπουμε ότι η πανδημία εξαπλώνεται στη χώρα. Εάν το κράτος δε συνδράμει σοβαρά και όχι απλά με τις επιστρεπτέες προκαταβολές, που στην ουσία δίνει δάνεια τα οποία κάποια στιγμή θα τα συζητήσει πίσω. Εάν δεν βάλει το χέρι στην τσέπη για να δώσει χρήματα σε έναν κλάδο που είναι πάνω από το 10% του ΑΕΠ της χώρας αυτή τη στιγμή δε νομίζω ότι υπάρχει προοπτική.

Άνθρωποι του κλάδου εκφράζουν φόβους ότι ένα στα τρία καταστήματα εστίασης θα βάλουν λουκέτο. Ήδη βλέπουμε λουκέτα. Το χειρότερο όλων είναι ότι δεν ξέρουμε που βαδίζουμε».

Για το ενδεχόμενο lockdown τύπου «ακορντεόν»:

«Αυτό θα είναι καταστροφικό. Μία επιχείρηση εστίασης για να ανοίξει θέλει κατ’ ελάχιστον 5.000 ευρώ. Αυτά τα χρήματα αν υποθέσουμε ότι υπήρχαν μετά το πρώτο lockdown, γιατί κάποιες επιχειρήσεις, όχι όλες, είχαν “λίπος” να κάψουν, όταν θα τελειώσει το δεύτερο lockdown δε νομίζω ότι θα έχουν την ίδια πολυτέλεια. Το άνοιγμα των 5.000 συνεπάγεται ότι μπαίνεις μέσα και άλλες 5.000 στο κλείσιμο. Εμείς κάθε φορά που κλείναμε το κόστος ήταν πολύ μεγάλο. Κάναμε προμήθειες για σαββατοκύριακο και ξαφνικά την Παρασκευή μας έλεγαν ότι κλείνουμε».

Σχετικά με το πώς θα αντιδράσει ο κόσμος και αν θα επιστρέψει άμεσα η κίνηση στα εστιατόρια:

«Δε θα έχει καμία σχέση το πώς θα βγει ο κόσμος ψυχολογικά από το δεύτερο lockdown σε σχέση με το πρώτο. Δεν είχαμε κρούσματα, δεν είχαμε θανάτους, όλοι βγήκαμε χαρούμενοι.

Τώρα έχουμε πάρα πολλά κρούσματα, πολλούς θανάτους. Ο καθένας μας έχει κάποιον γνωστό του που να έχει νοσήσει ή να έχει χάσει τη μάχη και αυτό θα επηρεάσει τον κόσμο. Δε νομίζω να μπορούμε να επανέλθουμε σε μία κανονικότητα πριν από τον Δεκέμβριο του 2021. Και το καλοκαίρι θα είναι περίεργο. Δεν πιστεύω ότι θα αρθούν τα μέτρα. Παρόλο που θα βγει το εμβόλιο, δεν θα προλάβουν να εμβολιαστούν όλοι. Όποιος αντέξει. Είναι καλό να λέμε ότι κλείνουμε για υγειονομικούς λόγους και όλοι το επικροτούμε αυτό και ότι είμαστε οι πρώτοι που το εφαρμόζουμε, αλλά είναι καλό να βλέπουμε και τα μοντέλα της Ευρώπης τι κάνουν σε ανάλογες περιπτώσεις όσον αφορά την ενίσχυση των επιχειρήσεων».

100.000 άτομα κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς δουλειά

«Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη και για τα καταστήματα που έκλεισαν με κρατική εντολή και για εκείνα που λειτουργούν αλλά είναι πληττόμενα, λόγω το κλίματος και του φόβου που έχει κυριεύσει τους πολίτες» εξέφρασε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο  πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και συναφών Επαγγελμάτων, Γιώργος Καββαθάς.

«Αν είναι να ανοίξει η εστίαση με τη λογική της μείωσης της δυναμικότητα στο 30%, ή με περιορισμούς στο ωράριο, δεν υπάρχει λόγος να ανοίξει. Είναι σαφές ότι ο κλάδος, επειδή έχει βιώσει το προηγούμενο lockdown και την επανεκκίνηση, ξέρει ότι χρειάστηκε πάνω από ένας μήνας για να μπορέσουμε να μπούμε σε μια μερική κανονικότητα. Ο κλάδος της εστίασης, σύμφωνα με τα στοιχεία, υπέστη πτώση της τάξεως του 60% σε σύγκριση με την περσινή περίοδο του 2ου και 3ου τριμήνου. Δεν ξέρουμε την ψυχολογία του κόσμου, αν θα μπαίνει σε κλειστούς χώρους, δεν ξέρουμε τους όρους και τις προϋποθέσεις και δεν έχουμε τη δυνατότητα να ξέρουμε αν θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε. Αν ανοίξουμε για 10 μέρες, η ζημιά θα είναι μεγαλύτερη από το να παραμείνουμε κλειστοί».

Νέα συσσώρευση χρεών και κίνδυνος λουκέτων

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο γραμματέας της Ένωσης Εστιατόρων, Ψητοπωλών και Καφέ-Μπαρ Θεσσαλονίκης, κ. Μιχάλης Επιτροπίδης, ο οποίος τονίζει ότι αυτό που προέχει τη δεδομένη στιγμή είναι να ξεπεράσει η κοινωνία τον σκόπελο της πανδημίας και εν συνεχεία να αρχίσει η συζήτηση για το πώς και πότε θα ανοίξει η εστίαση.

Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόωρο άνοιγμα της εστίασης θα οδηγήσει σε συσσώρευση χρεών, αφού και μετά τη λήξη του πρώτου lockdown χρειάστηκε τουλάχιστον 1,5 μήνας για να αρχίσουν και πάλι να δουλεύουν με φυσιολογικούς όρους τα καταστήματα.

Έρευνα της Ένωσης δείχνει ότι ένα στα τρία καταστήματα εστίασης στη Θεσσαλονίκη δηλώνουν ότι θα βάλουν λουκέτο, με τα χρήματα της επιστρεπτέας προκαταβολής να είναι τα μοναδικά που κρατάνε όρθιους τους ιδιοκτήτες και γι’ αυτό το λόγο η Πολιτεία θα πρέπει να μην τα ζητήσει πίσω.

Μπορούμε να φάμε ασφαλείς σε ένα εστιατόριο;

Αρκετά επιφυλακτικοί εμφανίζονται οι καταναλωτές σε διεθνές επίπεδο για το κατά πόσο είναι ασφαλές πλέον να επισκέπτονται το αγαπημένο τους εστιατόριο ή για να φάνε κάτι γρήγορο με την παρέα τους έξω.

Άρθρα στο εξωτερικό παρουσιάζουν επιστημονικές αναλύσεις για το γεγονός ότι οι εσωτερικοί χώροι, ανάμεσα τους και τα εστιατόρια, οδήγησαν σε διασπορά του ιού.

«Το να φας σε ένα εστιατόριο ή να πιεις ένα ποτό στο μπαρ ή έναν καφέ σε μία καφετέρια είναι από τα πλέον ριψοκίνδυνα πράγματα που θα μπορούσες να κάνεις εν μέσω πανδημίας» τονίζει ο Αλεξ Χάφμαν, ερευνητής αερολυμάτων στο Πανεπιστήμιο του Ντένβερ.

Πώς αισθάνονται ασφαλείς οι επισκέπτες ενός εστιατορίου; Από τα ευρήματα σε μελέτες που έχουν διερευνηθεί στο εξωτερικό, οι περισσότεροι απάντησαν ότι για να φάνε ξανά σε ένα εστιατόριο θα πρέπει να δουν ότι λαμβάνονται οι απαραίτητες προφυλάξεις, όπως το όλο το προσωπικό να φοράει μάσκα, να υπάρχουν αποστάσεις, αλλά και διαχωριστικά ανάμεσα στα τραπέζια, να λειτουργούν συσκευές που θα καθαρίζουν τον αέρα, να γίνεται θερμομέτρηση όσων εισέρχονται στο μαγαζί.

Ακόμη βέβαια και αυτά δεν είναι αρκετά για τους ειδικούς που επισημαίνουν ότι όντως είναι μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν, αλλά σε καμία περίπτωση να εξαλείψουν τον κίνδυνο.

Είμαστε διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουμε τα πάντα για ένα T-bone;

Σε γενικές γραμμές οι άνθρωποι τείνουν να πέφτουν θύματα της «συγκριτικής αισιοδοξίας», να πιστεύουν δηλαδή ότι άσχημα πράγματα είναι πιο πιθανό να συμβούν σε άλλους παρά σε αυτούς.

«Οι άνθρωποι δεν πείθονται από στατιστικά στοιχεία, όπως περιπτώσεις ανά 100.000, αλλά από προσωπικές τους εμπειρίες» δηλώνει η ψυχολόγος Μαρία Κοννίκοβα.

«Το φαγητό στα εστιατόρια είναι μία οικεία συνήθεια για τους περισσότερους και αυτό δημιουργεί μία υπερβολική εμπιστοσύνη και παράλληλα υποτίμηση του κινδύνου. Πώς θα μπορούσε να μας βλάψει κάτι διασκεδαστικό;» προσθέτει.

«Τα χρήματα που ξοδεύουμε σε ένα εστιατόριο θα διασφαλίσουν το εισόδημα των εργαζομένων σε αυτά» τονίζουν όσοι επιλέγουν να τρώνε ακόμη στα μαγαζιά εστίασης στο εξωτερικό, με τους ερευνητές να σημειώνουν ότι αυτό μπορεί να οφείλεται και σε ένα «δίλλημα» που μπορεί να έχει μπει από πλευράς των εθνικών κυβερνήσεων «Κινδύνευσε να φας σε ένα εστιατόριο γιατί μπορεί μετά την πανδημία να μην λειτουργεί».

Γιατί να πληρώνουμε εμείς πάντα τα σπασμένα;

Μπορεί χώρες του εξωτερικού να έχουν λάβει μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων, μεταξύ αυτών και της εστίασης, ωστόσο πολλοί από τους ιδιοκτήτες καταστημάτων εστίασης εξέφρασαν τις έντονες αντιρρήσεις τους στην επιβολή νέων lockdown.

Εκπρόσωποι εστιατορίων και καφέ στη Γερμανία με επιστολή τους στην Καγκελάριο Μέρκελ τόνιζαν ότι όλο αυτό το διάστημα εφάρμοζαν αυστηρούς υγειονομικούς κανόνες και ότι ουδέποτε η γαστρονομία υπήρξε τους τελευταίους μήνες εστία μετάδοσης.

Προειδοποίησαν μάλιστα ότι με κλειστά αυτά τα καταστήματα ο κόσμος θα συγκεντρώνεται σε σπίτια φίλων και γνωστών, τα οποία, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν θα μετατραπούν σε εστίες μετάδοσης ή και υπερμετάδοσης.

Γι’ αυτό το λόγο και αναρωτιούνται ως πότε θα είναι αυτοί που θα πληρώνουν τα σπασμένα, με αποτέλεσμα χιλιάδες επιχειρήσεις να μην μπορούν να επιβιώσουν μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων.