Η Μαίη Βασιλικού ανοίγει το Ημερολόγιο Σιωπής της

Το πρώτο βιβλίο της Μαίης Βασιλικού, Ημερολόγιο Σιωπής, κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις νεοσύστατες εκδόσεις ΤΡΙ. ΕΝΑ Πολιτισμού και αποτελεί μια πολυεπίπεδη καταγραφή τόπου, χώρου, χρόνου, κοινωνικών θεσμών, φύλου, η οποία παρά τα πολλαπλά ανοιχτά της μέτωπα καταφέρνει και μας οδηγεί στη συγκίνηση. Νομίζω πως το να μας συν-κινήσει, ήταν αυτό που τελικά επιθυμούσε η Μαίη Βασιλικού.

Πώς να μη συγκινήσει άλλωστε αφού τόσο ο τίτλος όσο και η θεματική του βιβλίου μαρτυρούν δυο πολύ συναισθηματικά φορτισμένα πράγματα για τους ανθρώπους το ημερολόγιο, την αποτύπωση δηλαδή της απόφασης να εκφραστεί κανείς και την απόφαση αποτύπωσης των σκέψεων που δεν μπορούν να ειπωθούν σε άλλους, αλλά μόνο στο απόκρυφο τετράδιο. Το δεύτερο συνθετικό η σιωπή…

Θεσσαλονικιά μέχρι το κόκκαλο, γνωστή δημοσιογράφος της πόλης, ευγενική και ευδιάθετη, συχνά-ζει στη Σβώλου όπου μπορεί κανείς να τη συναντήσει τυχαία περπατώντας. Γράφει το ημερολόγιο της Μαρίας, μιας ”υπηρέτριας” που καθώς ξετυλίγεται το έτος 1957, το 23χρονο κορίτσι βιώνει τις μεταβάσεις του.

Από το χωριό στην πόλη, κι από τη σιωπή στην ελευθερία. Ένας χρόνος από τη ζωή της Μαρίας, μιας μεγαλοκοπέλας του χωριού που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, και μαζί της γνωρίζουμε τις ρίζες και το παρελθόν, την ιστορία του παρόντος, τα όνειρα για το μέλλον.

Τι έχει να μας πει η ίδια η Μαίη Βασιλικού:

-Φοιτήτρια γαλλικής φιλολογίας, έπειτα μεταπτυχιακή στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και εμψυχώτρια στη βιωματική εκπαίδευση. Ξεχωριστό και μεγάλο κεφάλαιο για εσάς η δημοσιογραφία και το ραδιόφωνο. Πολύ ενδιαφέρον μείγμα ζωής.  Καταλαβαίνω πως έχετε περάσει από πολλές φάσεις ζωής που με τη σειρά τους διαμόρφωναν και μια αντίστοιχη ιδιότητα που έπρεπε να βιώσετε. Πώς είναι για εσάς αυτή η νέα συγγραφική ταυτότητα, πώς την υποδέχεσθε ;

Πάντα δυσκολευόμουν να με αυτοπροσδιορίσω, δεν είχα ποτέ μια και μόνη ταυτότητα. Ασχολήθηκα ταυτόχρονα με παράλληλα πράγματα και καθώς έκλειναν κύκλοι ζωής, ξεκινούσαν άλλοι, Έτσι κάπως και με την γραφή. Για μένα το ότι ξανάρχισα να γράφω, με αφορμή τη συγκυρία ενός εργαστηρίου γραφής στις Ακυβέρνητες  Πολιτείες με συντονιστή τον Γιάννη Μακριδάκη, ήταν ίσως από τις πιο όμορφες της πορείας μου. Με συνέδεσε με τα είκοσί μου χρόνια, μια περίοδο χωρίς υποχρεώσεις που μπορείς να πειραματίζεσαι στη γραφή. Με τα χρόνια ήρθαν και οι υποχρεώσεις και η γραφή έγινε απωθημένο. «Κάποια μέρα θα ξαναπιάσω το χαρτί και το μολύβι» υποσχόμουν στον εαυτό μου. Ίσως μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι  άργησα,  χρονικά εννοώ, αλλά είμαι της σχολής του ποτέ δεν είναι αργά, για ότι αγαπάς και σε κεντρίζει το ενδιαφέρον. Αυτός ο κύκλος, της γραφής, έρχεται σε ένα σήμερα γεμάτο εμπειρία, χρόνο και ανάγκη έκφρασης. Το καλοδέχομαι και αφήνομαι να με παρασύρει δημιουργικά!

-Το βιβλίο βγήκε από τις εκδόσεις ΤΡΙ. ΕΝΑ πολιτισμού. Ήταν μια αρμονική συνάντηση για το πρώτο ξεκίνημα, τόσο το δικό σας όσο και το δικό τους, θεσσαλονικείς γαρ και οι δυο. Έπαιξε ρόλο στο να χτυπήσετε την πόρτα τους, πώς νιώθετε για και με αυτή τη συνεργασία;

Έχω τη χαρά να συνεργάζομαι με φίλους καρδιάς, αυτό σημαίνει ότι είχα την τύχη να μην χτυπήσω  την πόρτα τους μια και έχουμε μια πολύχρονη σχέση, τόσο με την Καλλιόπη Πασιά, όσο και με τον Απόστολο Λιάπη. Είναι μια συνεργασία που ρέει και μια σχέση εμπιστοσύνης.

https://www.facebook.com/triena.politismou/posts/335976401616527

-Τι ήταν αυτό που θέλατε κυρίως να καταγράψατε με το ημερολόγιο της Μαρίας; Το έτος 1957, το πέρασμα από την επαρχία στην πόλη και την ίδια τη Θεσσαλονίκη, τον ψυχισμό ενός νέου κοριτσιού στους τότε κοινωνικούς ιδιωματισμούς ;

Δεν υπήρχε καμιά συγκεκριμένη στόχευση, συνειδητή τουλάχιστον. Η Μαρία γεννήθηκε σαν χαρακτήρας μέσα από ένα κείμενο που γράφτηκε στο πλαίσιο δημιουργικής γραφής και αναπτύχτηκε από μόνη της, διεκδίκησε τη φωνή της και τη θέση της στον κόσμο,  έστω και σιωπηλά, μέσα από ένα ημερολόγιο. Όσο δυνάμωνε αυτή η φωνή, ξετυλιγόταν και η ιστορία της,  και μαζί με την ιστορία της το ιστορικό και κοινωνικό  πλαίσιο μέσα στο οποίο μεγάλωσε, διαμορφώθηκε και δούλεψε. Η  ιστορία της αφορά στην ιστορία όλων αυτών των κοριτσιών που ζήτησαν ένα καλύτερο αύριο στην πόλη. Είναι μάλλον ένα αστικό μυθιστόρημα που ξετυλίγεται σε μια εποχή για την οποία δεν έχουν γραφτεί πολλά, μια μάλλον σκοτεινή εποχή με την έννοια του τι γνωρίζουμε για το τότε, μια εποχή με έντονα τα απόνερα του εμφυλίου και το ξεκίνημα της αστυφιλίας.

-Γιατί επιλέξατε τη φόρμα του ημερολογίου ;

Η φόρμα αυτή μου ήταν πιο οικεία στο να δώσω φωνή στην ηρωίδα μου και συγχρόνως να δώσω και τα γεγονότα της εποχής μέσα από τη ματιά της.

-Το βιβλίο αυτό συνιστά μια πράξη που αποτελούσε χρέος για τις γυναίκες, κορίτσια τότε και την άγραφη ιστορία τους, ζώντας τρόπον τινά ως ‘’υπηρέτριες’’ μέσα σε σπίτια για τα απολύτως βασικά;

Από τη στιγμή που, όπως προανέφερα, δεν υπήρχε συγκεκριμένη στόχευση, δεν θεωρώ ότι υπήρχε χρέος, με την έννοια της υποχρέωσης στην ανάδειξη μιας κοινωνικής πτυχής.  Η ιστορία προέκυψε, και από την ιστορία της ηρωίδας αναδεικνύεται και η ζωή αυτών των γυναικών. Προέκυψε αβίαστα και μέσα από αυτή την νουβέλα τους δόθηκε η δυνατότητα να μιλήσουν και να εκφραστούν.

-Υπάρχουν στο σήμερα -με μια αναλογική ματιά- κορίτσια που μπορούμε να πούμε πως βιώνουν κάτι αντίστοιχο;

Ναι βέβαια, στο σήμερα μένουν γυναίκες κυρίως ξένης υπηκοότητας σε σπίτια που δουλεύουν εσωτερικές. Υποθέτω πως είναι κάτι ανάλογο μια και υπάρχει στα μέρη απ’ όπου προέρχονται οικονομική ανέχεια και ο μισθός τους πηγαίνει κατ’ ευθείαν στο «πατρικό» τους για να τους βοηθήσουν. Τώρα ποιες είναι οι σημερινές συνθήκες στη διαμονή τους δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω, θεωρώ όμως στο συναισθηματικό κομμάτι θα έχουν παρόμοιες αντιδράσεις και σκέψεις.

-Πόσο καιρό σας πήρε το γράψιμο; Ξέρω ότι για κάθε σελίδα αφιερώνατε αρκετό διάβασμα άλλων βιβλίων για να μπορέσετε να αποδώσετε αυτό που είχατε αρχικά στο μυαλό σας

Η πρώτη γραφή κράτησε περίπου ένα χρόνο. Οι διορθώσεις με βρήκαν εν μέσω πανδημίας , καλό από μια άποψη γιατί μου γέμισαν τον άπειρο χρόνο μέσα στο σπίτι. Μπορώ να ομολογήσω ότι «το τράβηξα και από τα μαλλιά», ήταν  πολύ ανακουφιστικό το ότι είχα  ένα δημιουργικό στόχο μέσα στο χάος της πανδημίας.

-Γράψιμο, διάβασμα ή ραδιόφωνο;

Πολύ γράψιμο, λιγότερο διάβασμα και πολύ ραδιόφωνο!!!

-Τι ρόλο παίζει για τη συγγραφέα, τη χρήστρια της πόλης, γενικά τον άνθρωπο Μαίη Βασιλικού, η Αλεξάνδρου Σβώλου;

Η Αλεξάνδρου Σβώλου είναι ένας έρωτας, υπήρξε μια πηγή δημιουργίας για πολλά χρόνια. Η  στόχευση και η επιθυμία μας ήταν να ξαναγίνουμε Γειτονιά. Νομίζω πως μέσα από τις δράσεις του Δείπνου, του  Πάρκου τσέπης και άλλες μικρότερης εμβέλειας  τα καταφέραμε. Στο σήμερα περπατάς στο δρόμο γνωρίζεις πια τον κόσμο, μιλάς μαζί του, ανταλλάσεις νέα σαν παλιοί καλοί φίλοι και  αυτό είναι μαγικό. Μου δημιουργεί μια αίσθηση ασφάλειας και οικειότητας με  το μέρος που μεγάλωσα και κατοικώ. Είναι το Σπίτι μου.

Διαβάστε επίσης: