Όλοι μαζί για την εστίαση

Λέξεις: Θωμάς Μούτσελος

Η έννοια του επιχειρείν είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το ρίσκο. Υπάρχουν 2 ειδών ρίσκα, αυτά που μπορείς να προβλέψεις και άρα πιθανώς να επηρεάσεις και αυτά που είναι απρόβλεπτα. Όταν αποφασίζεις λοιπόν να διαβείς τον επιχειρηματικό δρόμο, γνωρίζεις και κυρίως αποδέχεσαι, ότι αυτά υπάρχουν. Αποδέχεσαι, ότι μπορεί να πάνε στραβά και μπορεί να βγεις χαμένος. Τα αποδέχτηκα και εγώ, όταν αποφάσισα να δραστηριοποιηθώ στην εστίαση πριν από σχεδόν 2 χρόνια.

Το πιο δύσκολο κομμάτι της σημερινής κατάστασης είναι πως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι, ότι, από αυτό που ζούμε σήμερα, είναι σχεδόν απίθανο να βγούμε αλώβητοι. Το 90% των επιχειρήσεων παγκοσμίως θα επηρεαστεί λιγότερο, περισσότερο ή δραματικά. Είναι αυτό το απρόβλεπτο ρίσκο που λέγαμε, που φέρνει σκληρά αποτελέσματα, τα οποία δυστυχώς πρέπει να τα αποδεχτούμε, αλλά φυσικά όχι μοιρολατρικά.

Ο κλάδος της εστίασης συγκεντρώνει τα βλέμματα τις τελευταίες εβδομάδες λόγω των μέτρων προστασίας από τον Covid – 19. Επειδή είμαι «μέσα στο χορό» και «δεν μιλάω εκ του ασφαλούς», έχω ίσως όχι μόνο το δικαίωμα, αλλά και την υποχρέωση να εκφράσω και εγώ μία άποψη.

Ναι, όλα αυτά που λέγονται είναι σωστά. Κλείσαμε μία Παρασκευή ξαφνικά, με σχεδόν γεμάτες αποθήκες ενόψει Σαββατοκύριακου. Η υποχρεωτική μείωση των τραπεζοκαθισμάτων είναι για πολλούς οικονομικά ασφυκτική, υπάρχουν ενοίκια δυσβάσταχτα, τα οποία – έστω και στο 60% – τρέχουν για 3 μήνες, όπως και οι λογαριασμοί, υπάρχει αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα, υπάρχει πρόβλημα ρευστότητας, οι τράπεζες δε μας δίνουν εύκολα δάνεια, απασχολούμε μεγάλο αριθμό προσωπικού κλπ. Όπως επίσης είναι μεγάλη αλήθεια ότι οι επιχειρήσεις εστίασης, σε καμία περίπτωση δεν έχουν τα υψηλά κέρδη, που πολλοί νομίζουν. Φυσικά, υπάρχουν οι εξαιρέσεις των πολύ επιτυχημένων καταστημάτων και μπράβο σε αυτούς, που το κατάφεραν, με πολλή και σκληρή δουλειά, μην αμφιβάλλετε για αυτό. Το αξίζουν 100% αυτοί οι επιχειρηματίες, γιατί προφανώς κάτι κάνουν καλά. Η συντριπτική πλειοψηφία ωστόσο απλώς ζει από αυτό το επάγγελμα.

Ας δούμε όμως λίγο δίκαια και ρεαλιστικά το θέμα. Τα καταστήματα ρούχων, που είχαν προμηθευτεί την ανοιξιάτικη κολεξιόν δεν είχαν απώλειες; Τα ενοίκια και οι λογαριασμοί, που έτρεχαν με κλειστά μαγαζιά, δεν ίσχυαν για όλους τους άλλους; Υπάρχει μεγαλύτερη αβεβαιότητα για εμάς από ότι για τον ιδιοκτήτη γυμναστηρίου, τον βιβλιοπώλη, τις αντιπροσωπείες αυτοκινήτων, τον ιδιοκτήτη τουριστικού γραφείου κλπ.; Και μόνο εμείς έχουμε δυσκολία πρόσβασης στις τράπεζες ή απασχολούμε μεγάλο αριθμό προσωπικού;

Θα ήταν όντως πολύ καλό για όλους, αν όλα αυτά τα αιτήματα ικανοποιούνταν. Εδώ όμως έρχεται ο ρεαλισμός. Γνωρίζουμε ότι αυτό δεν είναι εφικτό. Δεν ζούμε στη Γερμανία ή την Αγγλία. Και αν υπάρξουν μέτρα βοήθειας, θα πρέπει να είναι συνολικά, όχι μόνο για την εστίαση. Τα μέτρα θεωρώ ότι θα πρέπει να εστιάσουν – για όλες τις επιχειρήσεις – σε 2 κατευθύνσεις, στην παροχή ρευστότητας για το ξεκίνημα και στις ενισχύσεις για το προσωπικό, για να μη χαθούν θέσεις εργασίας, όχι πχ. στο Φ.Π.Α. Το Φ.Π.Α. το αποδίδουμε, όταν εισπράττουμε, δηλαδή όταν έχουμε δουλειά. Για να έχουμε όμως δουλειά, θα πρέπει να έχουμε ρευστότητα για να ξεκινήσουμε και ανθρώπους όλων των κλάδων, που θα μπορούν να ξοδεύουν, δηλαδή θα δουλεύουν. Ένα μόνο μέτρο θεωρώ ότι θα έπρεπε να ισχύσει μόνο για την εστίαση. Η μείωση του ενοικίου και των δημοτικών τελών, λόγω της μείωσης τραπεζοκαθισμάτων και φυσικά για μόνο όσο αυτή ισχύει. Αυτό το μέτρο όντως επηρεάζει μόνο εμάς και θα πρέπει να ισχύει για εμάς.

Δεν είναι όμως τα οικονομικά βοηθήματα, κατά τη γνώμη μου, το κύριο θέμα. Αλλού θα πρέπει να δώσουμε προσοχή. Έχουμε 2 μείζονα προβλήματα. Το πρώτο και πολύ σημαντικό είναι ότι, πιθανότατα οι χώροι της εστίασης θα αποτελούν τη μεγαλύτερη πιθανή υγειονομική βόμβα, όταν με το καλό ανοίξουν. Είναι δυσκολότερο από κάθε άλλη μορφή επιχείρησης να ελέγξουμε τους πελάτες, ειδικά αν η ώρα έχει προχωρήσει και το κέφι έχει ανάψει. Αυτή τη στιγμή, η κατάσταση είναι ελεγχόμενη και τα σύνορα είναι κλειστά. Ένα σαββατοκύριακο όμως του Ιουλίου, με χαλαρά μέτρα, με τουρίστες από το εξωτερικό και μη τήρηση των αποστάσεων πιθανότατα αρκεί, για ένα lockdown το Σεπτέμβριο. Και ο Σεπτέμβριος είναι πιθανότατα ο καλύτερος μήνας για την εστίαση, μετά το Δεκέμβριο, τουλάχιστον όσον αφορά τις πόλεις και φυσικά βασικός μήνας για τον τουρισμό. Άρα, όσοι το επιτρέψουμε στα μαγαζιά μας, βγάζουμε ίσως μόνοι τα μάτια μας.

Το δεύτερο είναι, όπως είπαμε, η μείωση των τραπεζοκαθισμάτων. Στις ημέρες αιχμής, που κατά συνήθεια βγαίνουν οι περισσότεροι, πολλά μαγαζιά δε θα μπορούν να εξυπηρετήσουν και προφανώς θα έχουν απώλειες. Γιατί όμως να υπάρχουν ημέρες αιχμής;

Έχουμε ήδη αλλάξει πολλές συνήθειες. Μάθαμε πχ. να εφαρμόζουμε κανόνες υγιεινής, μάθαμε να δουλεύουμε από το σπίτι, μάθαμε ότι στο κομμωτήριο πρέπει οπωσδήποτε να κάνουμε κράτηση. Γιατί δεν μπορούμε να μάθουμε ότι δε χρειάζεται να βγούμε απαραίτητα το Σάββατο, αλλά μπορούμε και τη Δευτέρα ή την Τρίτη; Γιατί δεν μπορούμε να μάθουμε ότι θα πάμε σε ένα εστιατόριο με κράτηση υποχρεωτικά μεταξύ 8 μμ. και 10 μμ. γιατί στις 10 μμ. θα έρθει άλλος πελάτης; Γιατί δεν μπορούμε να μάθουμε ότι φέτος θα πίνουμε το κοκτέιλ μας, αλλά όχι όρθιοι και στριμωχτά; Καθίσαμε σχεδόν 2 μήνες στο σπίτι, δεν είναι δα και τόσο μεγάλες αυτές οι θυσίες, προκειμένου να μην επαναληφθεί το Lockdown, δε νομίζετε; 

Αυτό λοιπόν, θα πρέπει να ζητήσουμε άμεσα για την εστίαση. Μία κρατική καμπάνια ενημέρωσης και κατεύθυνσης των πολιτών. Μία καμπάνια, που θα ζητάει ουσιαστικά τη συνεργασία των πολιτών με τα καταστήματα εστίασης. Για τις επιχειρήσεις, για τους συμπολίτες μας, για εμάς τους ίδιους, «Όλοι μαζί για την εστίαση». Και δε θα δυσκολευτούμε να βρούμε έναν νέο «Σπύρο Παπαδόπουλο». Πρωταγωνιστούν πολλοί συνάδελφοι στην τηλεόραση καθημερινά, που θα μπορούσαν εύκολα μαζί να αναλάβουν αυτό το ρόλο.

*Ο Θωμάς Μουτσέλος είναι ιδιοκτήτης εστιατορίου