Περιμένοντας εννιά χρόνια για ένα δώρο ζωής

Όπως κάθε χρόνο, από το 2007 και έπειτα, έτσι και φέτος, την 1η Νοεμβρίου, το μήνυμα της δωρεάς οργάνων και μεταμοσχεύσεων έγινε ακόμα πιο ηχηρό.

Η «Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων & Μεταμοσχεύσεων» που έχει θεσπιστεί από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) με σκοπό να αποτίσει φόρο τιμής στους αποβιώσαντες και ζώντες δότες οργάνων και ιστών, να ευαισθητοποιήσει το ευρύ κοινό και να αποτελέσει αφορμή για συζήτηση με το οικείο μας περιβάλλον, γύρω από το σημαντικό ζήτημα της δωρεάς, ούτως ώστε αύριο, η μεταμόσχευση οργάνων, να είναι μια εφικτή θεραπεία για όποιον την έχει ανάγκη.

Ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπως αυτή που διανύουμε, που η απροθυμία συγγενών να συναινέσουν στη δωρεά οργάνων αγαπημένων τους προσώπων που έφυγαν από τη ζωή, γίνεται ακόμα μεγαλύτερη.

Το 2021 χαρακτηρίζεται από τον ΕΟΜ ως μια χρονιά «επανεκκίνησης» για το σύστημα μεταμοσχεύσεων στη χώρα στο πλαίσιο της Εθνικής Πρωτοβουλίας για την ανάπτυξη των μεταμοσχεύσεων οργάνων, που ανέλαβε το Ίδρυμα Ωνάση, μαζί με τον ΕΟΜ και το Υπουργείο Υγείας, παραδόθηκε στον Πρωθυπουργό το σχετικό Εθνικό Σχέδιο, μια διεθνής μελέτη που ετοιμάσθηκε υπό την επίβλεψη των Καθηγητών Ηλία Μόσιαλου και Βασίλειου Παπαλόη. Άμεσα, ξεκίνησε και η διαδικασία υλοποίησης και νομοθέτησης των βασικών σημείων του Σχεδίου Δράσης.

Ταυτόχρονα, η ανέγερση του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου (ΩΕΜΕΚ) προχωρά με γοργούς ρυθμούς, ούτως ώστε το 2024, οι μεταμοσχεύσεις να αποκτήσουν ένα νέο σύγχρονο, ψηφιακό «σπίτι» που θα παρέχει υψηλές υπηρεσίες υγείας σε μεταμοσχευμένους και προς μεταμόσχευση ασθενείς.

Τα παραπάνω επιχειρούν να δώσουν μια αχτίδα αισιοδοξίας στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι συνάνθρωποι μας που βρίσκονται για χρόνια στην αναμονή για ένα δώρο ζωής και δίνουν αθόρυβα τη δική τους μάχη.

Στην Ευρώπη, κάθε 9 λεπτά προστίθεται ένας ασθενής στις εθνικές λίστες μεταμοσχεύσεων. Κάτι που φυσικά συνέβαινε και στα χρόνια προ πανδημίας. Κάθε χρόνο 6.500 άνθρωποι πεθαίνουν περιμένοντας στη λίστα αναμονής.

Η Ελλάδα, δυστυχώς, είναι από τις τελευταίες από τις χώρες της Ευρώπης στις μεταμοσχεύσεις.

«Στη χώρα, υπάρχουν περίπου 12.000 νεφροπαθείς. Το 25% εξ αυτών κάθε χρόνο γνωρίζουμε ότι θα αποβιώσει» σημειώνει στην parallaxi η κ. Σαμιωτάκη, εκπρόσωπος του ΔΣ του Συλλόγου Νεφροπαθών Θεσσαλονίκης και μέλος του ΔΣ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νεφροπαθών.

Η αναμονή αγγίζει τα 8,8 χρόνια. Είναι ένα δραματικό νούμερο. Υπάρχουν ασθενείς που μπορεί να χρειαστεί να περιμένουν ακόμα και 15 χρόνια, λόγω κάποιων ιδιαιτεροτήτων.

Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, στη λίστα αναμονής για μεταμόσχυεση βρίσκονται 1.300 συνάνθρωποι μας.

«Δυστυχώς ανακαλύψαμε ότι η covid-19 “αγαπάει” πολύ τα νεφρά. Πρώτο όργανο που “αγαπά” είναι ο πνεύμονας. Δεύτερο και πολύ σημαντικό είναι το νεφρό. Θα δούμε σύντομα, την επόμενη πενταετία να εκτοξευθούν τα νούμερα σε όλη την Ευρώπη, δηλαδή να είναι βιώσιμα, να πάνε στην αιμοκάθαρση και από εκεί να γίνει επιλογή για μεταμόσχευση» προσθέτει η κ. Σαμιωτάκη.

Μαζί με το ΩΕΜΕΚ που αναμένεται να παραδοθεί το 2024, την τεράστια δομή επιδότησης και επιμόρφωσης του ιατρικού προσωπικού και την αλλαγή όψης στον ΕΟΜ, υπάρχει ελπίδα οι αριθμοί στις μεταμοσχεύσεις να ανέβουν τα επόμενα χρόνια.

Ένας αιμοκαθαρόμενος στοιχίζει στο ελληνικό κράτος πριν από μια τετραετία έως και 60.000 ευρώ. Ποσό που μπορεί να έχει ανέβει σήμερα. Ενώ, ένας μεταμοσχευμένος στοιχίζει στο κράτος 2.500 ευρώ.

Όσον αφορά τη Θεσσαλονίκη, το γεγονός ότι η μετατροπή της κλινικής μεταμοσχεύσεων σε κλινική covid-19, αποδεικνύει την τραγική κατάσταση που επικρατεί την τελευταία διετία. Ένας ασθενής όταν υποβάλλεται σε μεταμόσχευση πρέπει να είναι σε άκρως αποστειρωμένο κλίμα.

Στο πρώτο lockdown σε όλη την Ευρώπη οι μεταμοσχεύσεις είχαν «παγώσει» καθώς όλοι είχαν να αντιμετωπίσουν έναν άγνωστο ιό και έπρεπε να διαλευκάνουν το πώς μεταδίδεται και αν είναι ασφαλείς οι λήψεις των οργάνων.

Όμως τους επόμενους μήνες, οι μεταμοσχεύσεις συνεχίστηκαν κανονικά.

Τι γίνεται όμως στην Ελλάδα, με τις ΜΕΘ να έχουν δοθεί αποκλειστικά για την κάλυψη των περιστατικών covid-19;

Η ιδέα της μεταμόσχευσης στους μαθητές του Δημοτικού

Φέτος, η «Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων & Μεταμοσχεύσεων» γιορτάζεται με την έναρξη του ταξιδιού των «Οργανούληδων» στα σχολεία της χώρας μας, με σκοπό τη γνωριμία και την εξοικείωση των μαθητών της β’,γ’,δ’,ε΄ και στ’ Δημοτικού, με τα όργανα του σώματός μας, τις λειτουργίες τους, το πως να τα διατηρούμε υγιή, ενώ εισάγει τα παιδιά με απλά λόγια στην θαυμαστή ιδέα της μεταμόσχευσης.

Οι «Οργανούληδες» (Orgamites) είναι το επίσημο και ιδιαίτερα επιτυχημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τη δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις του Βρετανικού Συστήματος Υγείας (NHS) για παιδιά σχολικής ηλικίας. Το Ίδρυμα Ωνάση, κατόπιν πρότασης του ΕΟΜ, εξασφάλισε τα δικαιώματα αυτού του εκπαιδευτικού, το οποίο μεταφράστηκε και κατόπιν των σχετικών εγκρίσεων από τη Δ/νση Αγωγής Υγείας του Υπουργείου Υγείας και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΤΕ), βρίσκεται αναρτημένο και διαθέσιμο για εκπαιδευτικούς, επαγγελματίες υγείας και γονείς στις ιστοσελίδες του Υπουργείου Υγείας, του ΕΟΜ και του Ιδρύματος Ωνάση. Μάλιστα από τη σχολική χρονιά 2020/21, το πρόγραμμα εντάχθηκε στον θεματικό άξονα: «Προαγωγή της Δωρεάς Οργάνων και των Μεταμοσχεύσεων σε παιδιά και Εφήβους» του Υπουργείου Υγείας.

Οργανούληδες: Από τη Βρετανία στην Ελλάδα

Το εκπαιδευτικό των «Οργανούληδων» αποτελείται από μια ψηφιακή παρουσίαση, ένα εγχειρίδιο χρήσης για τους εκπαιδευτές, καθώς και προτάσεις για παιχνίδια των Οργανούληδων που μπορούν να παίξουν ή να ζωγραφίσουν οι μικροί μαθητές. Το υλικό θα εμπλουτίζεται σταδιακά με βίντεο και νέο υλικό, καθώς οι «Οργανούληδες» δεν παύουν ποτέ να μας μαθαίνουν νέα πράγματα για τον «εσωτερικό μας κόσμο». Γιατί, όπως λένε χαρακτηριστικά, «ο εσωτερικός μας κόσμος είναι αυτός που μετράει!».

Ο Πρόεδρος του ΕΟΜ, Καθ. Γεώργιος Παπαθεοδωρίδης, σε δήλωση του με αφορμή την 1η Νοεμβρίου, ανέφερε:

«Αναμφίβολα η μεταμόσχευση οργάνων, αυτό το πολύτιμο «δώρο ζωής», είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ιατρικής, που δίνει ευκαιρίες ζωής σε ασθενείς με τελικές ανεπάρκειες ζωτικών οργάνων τους.

Η δωρεά οργάνων, που είναι η βασική προϋπόθεση για την τέλεση των μεταμοσχεύσεων, είναι θέμα παιδείας και οργάνωσης. Γι’ αυτό, η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των αυριανών ενηλίκων τέθηκε ως μία από τις άμεσες προτεραιότητες της Εθνικής μας προσπάθειας.

Ταυτόχρονα, θα πρέπει να βελτιώσουμε την οργάνωση του χώρου των μεταμοσχεύσεων ώστε να υπάρχει η μέγιστη δυνατή ωφέλεια από την αυξανόμενα θετική προσέγγιση των Ελλήνων για τη δωρεά οργάνων και τη μεταμόσχευση.

Μέσα από την αποδοχή της δωρεάς οργάνων, δημιουργούμε υπεύθυνους και αλληλέγγυους πολίτες, που συναισθάνονται ότι η ευημερία και η επιβίωση του ατόμου, είναι σε άμεση συνάρτηση με την επιβίωση και την ευημερία του συνανθρώπου μας και όλου του κοινωνικού συνόλου. Ο καθένας μπορεί εύκολα να δηλώσει την πρόθεσή του να γίνει Δωρητής Οργάνων συμπληρώνοντας τη σχετική κάρτα στην ιστοσελίδα του ΕΟΜ.

Για την πολύ σημαντική προσπάθεια ενημέρωσης των παιδιών, προσκαλούμε δασκάλους, καθηγητές, επαγγελματίες υγείας, ακόμα και γονείς να επικοινωνήσουν μαζί μας, ούτως ώστε οι Οργανούληδες και τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα να φτάσουν σε όλα τα σχολεία της επικράτειας και να μεταδώσουν στα παιδιά μηνύματα φροντίδας υγείας, ευεξίας, αλληλεγγύης και υπευθυνότητας».