Τι “σωτήριο” καλοκαίρι!

Βράδυ. Δεν μπορώ να κοιμηθώ. Βγαίνω στο μπαλκόνι. Η θερμοκρασία κάτι παραπάνω από ανεκτή, αυτή και μόνον αυτή -και επιτρέψτε μου την απολυτότητα- ευχάριστη.

Κάθομαι στην αγκαλιά της καρέκλας σκηνοθέτη που τόσο μου έλειψε μετά από τον ολιγοήμερο χωρισμό μας λόγω ασυμφωνίας επιθυμητών και προσφερόμενων θερμοκρασιών.

Αναπνέω βαθιά. Η ατμόσφαιρα μυρίζει καμένο από το πρωί κι ας μην βρίσκομαι -ακόμα τουλάχιστον- κοντά ή μέσα σε πυρόπληκτη περιοχή. Ίσως η μυρωδιά να προέρχεται από φωτιές που ξέσπασαν νωρίτερα σήμερα εδώ γύρω, μία στην Καρδία και μία κοντά στα Πετροκέρασα, ή ακόμα και από τη φωτιά στον ΧΥΤΑ Κιλκίς. Ευτυχώς, αυτές, τέθηκαν υπό έλεγχο. Ίσως όλη η Ελλάδα πια να μυρίζει ιδρώτα, κούραση, στενοχώρια, θυμό, απελπισία, αγωνία, “αυτοκτονία”. Οικοκτονία.

Ξεφυσάω βαριά. Φυσάει δυνατά. Τα κλαδιά του δέντρου απέναντι, του είδους του πιο συχνά συναντώμενου σε αστικό τοπίο, λικνίζονται επιδέξια, με πεσίματα και επακόλουθα ψηλά άλματα, ανοίγματα, ταλαντεύσεις και στροφές. Ανησυχώ. Ο άνεμος ξυπνά εκτός από χορευτικές και εμπρηστικές διαθέσεις. Στην πόλη ακούγονται σειρήνες. Να είναι πυροσβεστικές;

Διαβάζω ειδήσεις και αρχίζω να θυμάμαι. Αύγουστος 2006. Μεγάλη δασική πυρκαγιά στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής. Ξεκίνησε δυτικά του Πολύχρονου και έφτασε πέρα από την Καλάνδρα. Ήμουν εκεί. Αν περνούσε το Κασσανδρινό ήμασταν χαμένοι. Περιμένοντας τη φωτιά άλλοι εγκαταλείπουν την περιοχή, άλλοι μετακινούνται κοντύτερα στη θάλασσα, άλλοι τάχα κρατούν Θερμοπύλες. Οι τελευταίοι τη μέρα ρίχνουν νερά μέχρι όπου φτάνουν τα λάστιχα. Βρέχουν τη γύρω γη και τα φυτά. Μαζεύουν τις πευκοβελόνες και τα ξερά κλαδιά. Σκουπίζουν στάχτες από πατώματα και επιφάνειες. Βλέπουν τα πυροσβεστικά αεροπλάνα και ελικόπτερα να βουτούν στις θάλασσες μαζί με τους λουόμενους. Κοιτούν τις φλόγες στον ουρανό, άλλοτε να κάμπτονται κι άλλοτε να αναζωπυρώνονται, και τους φαίνεται ότι είναι τόσο κοντά. Τα βράδια κοιμούνται με βάρδιες ή δεν κοιμούνται καθόλου μέχρι να ακούσουν το πρώτο πρωινό καναντέρ. Τότε λίγο ησυχάζουν. Έχουν συνέχεια το ραδιόφωνο ανοιχτό. Έχουν τα πράγματά τους φορτωμένα σε σάκους στα αυτοκίνητα ευελπιστώντας ότι την ύστατη στιγμή, αφού θα έχουν κάνει ό,τι το δυνατόν για να βοηθήσουν την κατάσταση, αν μπορούν και τους επιτραπεί να βοηθήσουν, θα προλάβουν να φύγουν, να φτάσουν έστω στη θάλασσα.

Τότε ο απολογισμός ήταν πάνω από 50.000 καμένα στρέμματα πευκοδάσους, εκατοντάδες κατεστραμμένα κτήρια μεταξύ των οποίων ένα ξενοδοχείο κι ένα σούπερ μάρκετ, άτομα με αναπνευστικά προβλήματα και εγκαύματα και δύο νεκροί. Τα ζώα δεν αναφέρονται πουθενά.

Φέτος, μετά από τόσες ημέρες φλεγόμενης κολάσεως και με 55 εστίες ζωντανές ακόμα ανά τη χώρα, τρομάζω όταν σκέφτομαι τις διαστάσεις του συνολικού Αυγουστιάτικου και καλοκαιρινού απολογισμού. Φοβάμαι το μετά.

Άνθρωποι άστεγοι, οικονομικά κατεστραμμένοι, μετέωροι. Περιβαλλοντικοί εσωτερικοί πρόσφυγες. Αδιανόητα μεγάλες εκτάσεις αποτεφρωμένες. Οικοσυστήματα λαβωμένα. Μεγάλες πλημμύρες και ακόμα πιο αφόρητες ζέστες. Μειωμένες σοδειές. Μέρες χωρίς πραγματικά τιτιβίσματα, χωρίς θροΐσματα, χωρίς έναν ίσκιο να ξαποστάσουμε.

Να αφεθούμε και να πάρουμε μιαν ανάσα από όλα αυτά που συμβαίνουν. Αρρώστιες, θάνατος, σεισμοί, πλημμύρες, πυρκαγιές, οικονομική αβεβαιότητα, κοινωνική αποσύνθεση. Αλήθεια, δεν ξέρω πόση ακόμα ανασφάλεια, πόσο φόβο μαζεμένο, πόσον πόνο μπορεί να αντέξει και να διαχειριστεί ο άνθρωπος. Πώς και για πόσο μπορεί να ζει χωρίς να δύναται να κάνει πλάνα ούτε για την επόμενη εβδομάδα. Τα όρια τα μαθαίνουμε καταρρίπτοντάς τα. Ποιος ξέρει τι ακολουθεί; Νομίζω, όμως, ότι έχουμε σπάσει πολλά ρεκόρ. Φτάνει.

Ή μήπως δεν αρκούν όλα αυτά για να καταλάβουμε ότι πρέπει να αλλάξουμε μυαλά και κριτήρια; Για να αλλάξουμε τρόπους, συνήθειες, πρότυπα, προτεραιότητες. Για να αναζητήσουμε αλλού την ουσία. Για να σεβαστούμε το μέτρο. Για να συνειδητοποιήσουμε την ευθραυστότητά μας μπροστά στη φύση. Για να ψάξουμε αλήθειες.

Ξέρετε, κυρίες και κύριοι, όπως τα όμορφα δάση και “τα όμορφα χωριά όμορφα καίγονται”, όμορφα και αναπόφευκτα έρχονται και οι συνέπειες των πεπραγμένων μας, όμορφα έρχεται η τίση και η νέμεση για την αλαζονεία. Όμορφα ανατρέπονται και τα μεγαλόπνοα σχέδια τα δομημένα πάνω στην ανελέητη καταστροφή.

Πήγε αργά. Μπαίνω μέσα. Σβήνω το φως. Διακοσμητικά κεριά δεν έχω να σβήσω, δεν τα άναψα, θα τα ξανανάψω αφού σβήσει ο ελλαδικός ουρανός και ξανακοκκινίσει αποκλειστικά από τα ηλιοβασιλέματά του.