Τι συμβαίνει με τις εργασίες ανάπλασης στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά;

Αίσθηση προκάλεσε μια ανάρτηση του Πρόδρομου Νικηφορίδη σχετικά με την πορεία των εργασιών για την δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου Παύλου Μελά με ορίζοντα τα τέλη του 2023.

Σε αυτήν, ο κ. Νικηφορίδης σημειώνει ότι οι εργασίες στο χώρο φαίνεται σα να έχουν ξεκινήσει μόλις πριν από λίγες μόνο ημέρες, αφού σύμφωνα με τον ίδιο το μοναδικό που έχει γίνει είναι η κατεδάφιση τριών κτιρίων-ερειπίων.

Συγκεκριμένα στην ανάρτηση του, αναφέρει:

«Ανησυχώ γιατί οι καθυστερήσεις στα δημόσια έργα είναι μία χρόνια ασθένεια! Πήγα στο Παύλου Μελά να δω τι γίνεται. ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ, είναι πολύ απλό. Ξεκίνησε πριν από 3 μήνες και είναι σαν να πέρασαν μερικές μέρες. Κατεδάφισαν 3 κτίρια-ερείπια, εργασία 2-3 ημερών. Προσπαθήσαμε πολύ για ότι έγινε και δεν θα μείνουμε έτσι για ότι δεν γίνεται! Έχουμε πολλά να πούμε από εδώ και πέρα. Οι υπεύθυνοι ας αναλάβουν τις ευθύνες τους».

https://www.facebook.com/prodromos.nikiforidis.1/posts/6759155287459845

Υπενθυμίζεται ότι στις 27 Σεπτεμβρίου είχε υπογραφεί η εργασιακή σύμβαση η οποία άναψε το πράσινο φως για τα έργα της πρώτης φάσης της ανάπλασης του πρώην στρατοπέδου με χρηματοδότηση από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ύψους 20 εκατ. ευρώ.

Την Τετάρτη 24 Νοεμβρίου, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση από πλευράς του Δήμου Παύλου Μελά, ξεκίνησαν οι κατεδαφίσεις κτηρίων και βοηθητικών κατασκευών που διατηρούνται σε κακή κατάσταση στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά, σηματοδοτώντας ουσιαστικά την επίσημη έναρξη των εργασιών για τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου.

Στα περίπου 340 στρέμματα του πρώην στρατοπέδου θα διαμορφωθούν, σε αυτή την πρώτη φάση του έργου, οι βασικές διαδρομές περιπάτου μέσα στο χώρο, τρία αναψυκτήρια, εξέδρες παιχνιδιού, πέργκολες με καθιστικά, ένα κέντρο ρεύματος και ένα κέντρο νερού για τη διαχείριση των υποδομών, ενώ θα φυτευτούν 2500 δέντρα και 3500 θάμνοι.

Ο προϋπολογισμός της πρώτης φάσης για την μετατροπή του πρώην στρατοπέδου σε Μητροπολιτικό Πάρκο ανέρχεται σε 19.650.000 ευρώ και η χρηματοδότηση θα γίνει μέσω ΕΣΠΑ. Στη δεύτερη φάση του έργου, που αναμένεται να ξεκινήσει σε περίπου ένα χρόνο, προγραμματίζεται η μετατροπή του κτιρίου Α2 σε νέο δημαρχείο Παύλου Μελά και σε Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. Στην τρίτη φάση, άλλα επτά κτίρια που βρίσκονται διάσπαρτα στο χώρο θα αξιοποιηθούν για διαφορετικές χρήσεις. Ήδη έχει αποφασιστεί ένα εξ αυτών να γίνει Μουσείο Μετρό και ένα Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού.

«Υπάρχει μια χαρακτηριστική καθυστέρηση…»

Η parallaxi επικοινώνησε με τον κ. Πρόδρομο Νικηφορίδη ο οποίος εξήγησε τους λόγους πίσω από την ανάρτηση του, την οποία χαρακτήρισε ως προειδοποιητική.

«Δεν είναι καταγγελία. Είναι μια προειδοποιητική βολή. Πάντα μπορεί να υπάρχουν στις αρχές κάποιων έργων, καθυστερήσεις. Εδώ υποψιάζομαι ότι κανείς δεν κυνηγά τον εργολάβο και υπάρχει μια χαρακτηριστική καθυστέρηση. Πηγαίνω ανά τακτά χρονικά διαστήματα στο χώρο, αλλά δε βλέπω να γίνονται εργασίες. Κατεδάφισαν δύο τρία κτίρια που είναι ιστορία δύο τριών ημερών. Περίμενα έναν πυρετό εργασιών για ένα τέτοιο πρότζεκτ. Απογοητεύομαι όταν βλέπω να μην συνεχίζεται η προσπάθεια, να μην υπάρχει εντατικοποίηση.

Μπορεί ο εργολάβος να απαντήσει ότι εμείς θα είμαστε εντάξει στο χρονοδιάγραμμα. Αυτό δεν μπορεί κανείς να το εξασφαλίσει και να το πει με σιγουριά. Δεν μπορείς να ξέρεις τι προβλήματα θα συναντήσεις. Είναι μια προειδοποίηση. Δεν βλέπω ένα εργοτάξιο που ξεκίνησε για να τελειώσει στον χρόνο του. Αυτό είναι το ζητούμενο. Να τελειώσει στον χρόνο του. Υπάρχει και ένα θέμα χρηματοδοτικό. Εάν καθυστερήσει πολύ θα υπάρχει θέμα με την χρηματοδότηση.

Εμείς κάναμε τη μελέτη, ξέρουμε τι σημαίνει η μελέτη. Αυτό που θα γίνει δεν είναι κάτι το οποίο θα είναι η τελική μορφή του Μητροπολιτικού Πάρκου Παύλου Μελά. Δεν πρέπει κανείς να περιμένει ότι μετά από αυτό το έργο θα έχει ολοκληρωθεί η ανάπλαση. Υπάρχουν πολλά θέματα και η χρηματοδότηση που δόθηκε για αυτή τη φάση είναι πολύ μικρή για να φτάσει το Παύλου Μελά στην τελική του μορφή. Όμως είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα, που φτάνει μέχρι και το 50% της τελικής μορφής που είναι σημαντικό να γίνει, για να μπορέσει ο κόσμος να μπει και να χρησιμοποιεί τον χώρο με ασφάλεια και να δοθούν στο κοινό όλες οι δυνατότητες που μπορεί να έχει ένας χώρος πρασίνου και να έχει τη δυνατότητα να περάσει όμορφα, αλλά και η δυτική Θεσσαλονίκη να έχει ένα μεγάλο πάρκο. Αυτό είναι το ζητούμενο. Είναι μια προειδοποιητική βολή επαναλαμβάνω που ευελπιστώ να την λάβουν υπόψιν τους, γιατί τα πράγματα στα δημόσια έργα είναι πάντα σύνθετα».

Η parallaxi επικοινώνησε και με τον δήμαρχο Παύλου Μελά, κ. Δεμουρτζίδη ο οποίος παραδέχτηκε ότι οι ρυθμοί εργασιών δεν είναι «τρελοί», αλλά σε αυτό οφείλεται και στο ότι είναι περίοδος γιορτών, ωστόσο δεν θέλησε να κάνει κάποιο άλλο σχόλιο για την ανάρτηση του κ. Νικηφορίδη.

Τι περιλαμβάνει η πρώτη φάση της ανάπλασης

Κατά την πρώτη φάση της ανάπλασης στο στρατόπεδο του Παύλου Μελά προβλέπονται παρεμβάσεις σε υποδομές, ηλεκτροφωτισμό, εξοπλισμό για τους πολίτες, κατεδαφίσεις κτηρίων, αποκατάσταση πρασίνου, καθώς και δημιουργία τριών αναψυκτηρίων. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα οι εργασίες πρόκειται να ολοκληρωθούν μέσα σε 18 μήνες από την μέρα έναρξής τους. Όπως ορίζουν οι μελέτες, θα πραγματοποιηθούν οι βασικές υποδομές παροχών ύδρευσης, άρδευσης, αποχέτευσης και ηλεκτροφωτισμού. Επιπλέον, θα κατεδαφιστούν όσα κτίσματα είναι επικίνδυνα για τους πολίτες.

Θα γίνουν παρεμβάσεις συντήρησης και αποκατάστασης του πρασίνου. Θα κοπούν τα ξερά και επικίνδυνα δένδρα, θα γίνει εκτεταμένος καθαρισμός και πολλές νέες φυτεύσεις. Παράλληλα θα δημιουργηθεί και ο δενδρόκηπος, όπου προβλέπεται η φύτευση χιλιάδων δέντρων και θάμνων.

Σύμφωνα με τη μελέτη, προγραμματίζεται να κατασκευαστούν τρία αναψυκτήρια – παρασκευαστήρια, καθώς και σε διάφορα σημεία της έκτασης θα τοποθετηθεί εξοπλισμός για τους πολίτες, όπως καθιστικά. Κατά τις εργασίες της πρώτης φάσης θα γίνει η οριοθέτηση του χώρου και η περίφραξη. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα δημιουργηθούν έξι πύλες εισόδου – εξόδου για τους πεζούς ενώ το πάρκο θα είναι ανοιχτό με βάση κάποιο ωράριο, το οποίο αναμένεται να καθοριστεί από το δημοτικό συμβούλιο στο επόμενο διάστημα.

Τέλος, στην πρώτη φάση της ανάπλασης προβλέπεται και η αποκατάσταση του του εμβληματικότερου κτίσματος του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά, του κτηρίου Α2, εμβαδού 3.353,14 τ.μ, στο οποίο θα στεγαστούν το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού και το νέο δημαρχείο.

Πράσινο φως για τα Μουσεία

Οι ομόφωνες γνωμοδοτήσεις του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων και του Συμβουλίου Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, που αφορούν στην αρχιτεκτονική και στατική προμελέτη επανάχρησης και λειτουργίας του διατηρητέου κτηρίου Α3, ως Μουσείου για την έκθεση ευρημάτων από τις ανασκαφές του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου της Θεσσαλονίκης, καθώς και στην έγκριση της προμελέτης του κτηριολογικού προγράμματός του, δίνουν το πράσινο φως για την εκπόνηση των οριστικών μελετών αποκατάστασης του κτηρίου Α3, στο πλαίσιο του ευρύτερου Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπλασης του πρώην Στρατοπέδου Παύλου Μελά, και τη μετατροπή του σε χώρο υπερτοπικού πρασίνου με χρήσεις μητροπολιτικής εμβέλειας, με την ταυτόχρονη ανάδειξή του ως τόπο πολιτιστικής κληρονομιάς.

Αντίστοιχα, μετά την υπογραφή Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης «Εκπόνηση μελετών ωρίμανσης για την αποκατάσταση και επανάχρηση του κτηρίου Δ εντός του Μητροπολιτικού Πάρκου (πρώην Στρατοπέδου) Παύλου Μελά» με χρηματοδότηση 140.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, προχωρεί και η εκπόνηση των μελετών αποκατάστασης και επανάχρησης των κτηρίων Β4 και Δ, το οποίο παραχωρήθηκε από τον Δήμο Παύλου Μελά, προκειμένου να στεγάσουν το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού.

Από το Συμβούλιο Μουσείων εγκρίθηκε ομόφωνα το κτηριολογικό πρόγραμμα που συνέταξε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης για την αναδιαρρύθμιση του υφιστάμενου διατηρητέου κτηρίου Α3, συνολικής ωφέλιμης επιφάνειας περίπου 3.000 τ.μ. Το κτήριο θα μετατραπεί σε ένα σύγχρονο και λειτουργικό Μουσείο, για να φιλοξενήσει αρχαιότητες από τις ανασκαφές του Μετρό Θεσσαλονίκης. Το κτήριο εντάσσεται στο παλαιότερο τμήμα του πρώην στρατοπέδου, έκτασης 250 στρεμμάτων περίπου, χαρακτηρισμένου από το 2003 ως ιστορικό τοπίο, αποτελώντας τον πυρήνα του αρχικού στρατοπέδου, στα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας, περί το 1895. Είναι ένα από τα πρώτα δείγματα οργανωμένου στρατοπέδου, σε ελληνικό έδαφος.

Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, ενέκρινε ομόφωνα την αρχιτεκτονική και στατική προμελέτη του κτηρίου Α3, η οποία υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης με θέμα «Παροχή Υπηρεσιών Συμβούλου για την εκπόνηση των μελετών του έργου: «Δημιουργική επανάχρηση των κτηρίων στρατωνισμού και περιβαλλοντική αναβάθμιση του Μητροπολιτικού Πάρκου (πρώην στρατοπέδου) Παύλου Μελά», προϋπολογισμού 1.080.000 ευρώ, με δημόσια χρήση του ως Μητροπολιτικό Πάρκο.

Στο πλαίσιο νέας Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης με θέμα «Εκπόνηση μελετών ωρίμανσης για την αποκατάσταση και επανάχρηση του κτηρίου Δ εντός του Μητροπολιτικού Πάρκου (πρώην Στρατοπέδου) Παύλου Μελά», προϋπολογισμού 140.000 ευρώ, εντάσσεται, η εκπόνηση των μελετών αποκατάστασης και επανάχρησης των κτηρίων Β4 και Δ, προκειμένου να φιλοξενήσουν συνολικά την λειτουργία του Μουσείου Προσφυγικού Ελληνισμού.