Τρεις φίλοι μετατρέπουν τη γη σε μέσο αυτάρκειας και ελευθερίας
Και σε προσκαλούν στο πιο "πράσινο" και cool φεστιβάλ που οργανώνουν.
Τρεις φίλοι, που με ευκολία θα χαρακτήριζε κανείς ως ανήσυχα πνεύματα, προχώρησαν σε μια κίνηση αντίδρασης, αλλά και αυτονομίας, αυτάρκειας και ελευθερίας και όπως όλα δείχνουν έπραξαν σοφά.
Η Nάνσυ, ο Σωτήρης και η Χριστίνα έκαναν για την ακρίβεια στροφή 180 μοιρών προς τη γη, δίνοντας σάρκα και οστά σε αυτό που σήμερα ονομάζουν «Αυτοδιαχειριζόμενη Τράπεζα Σπόρων ΣΠΟΡΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ».
Κόντρα στο βιομηχανικό, το ψεύτικο, το ανήθικο, οι τρεις τους έδιωξαν μακριά την απογοήτευση των προηγούμενων χρόνων, κάνοντας σήμερα όλους εμάς να θέλουμε να βαδίσουμε στα βήματά τους.
Γι’ αυτό και αξίζει μια εκτενέστερη αναφορά στο έργο ή καλύτερα τον αγώνα τους.
Πλησιάζει, άλλωστε, και το «πράσινο» φεστιβάλ που οι ίδιοι ετοιμάζουν στη μνήμη του Βασίλη Μάγγου στα Φιλιατρά.
H γέννηση του εγχειρήματος
«Συζητούσαμε καιρό για την αυτάρκειά μας. Εργαζόμαστε χρόνια πάνω σ’ αυτό στη γη. Κάπου εκεί, μέσα από αλληλουχίες και συγκυρίες γνωρίσαμε τυχαία(;) σ’ ένα λεωφορείο τη «μαμά της τράπεζας», όπως μας αρέσει να την αποκαλούμε. Ξαφνικά, σαν να είχαμε κι εμείς προσπαθήσει σ’ όλη μας τη ζωή για κάτι τέτοιο, βρεθήκαμε μπροστά στο θησαυρό ενός τεράστιου αρχείου παραδοσιακών σπόρων που έψαχνε τους συνεχιστές του», εξηγούν οι τρεις φίλοι για τη γέννηση του εγχειρήματός τους, στο οποίο συμμετείχαν αρχικά πολύ κοντινά τους πρόσωπα.
Καταφύγιο στη γη και λύτρωση
Τα αμέσως επόμενα λόγια των παιδιών δίνουν την εντύπωση, μάλιστα, πως η γη και η φύση έγινε το καταφύγιό τους. Ένα καταφύγιο που έδωσε ξανά πνοή στην κινητοποίησή τους για ένα καλύτερο αύριο και που επέφερε τη λύτρωση.
«Είμαστε κατά κάποιον τρόπο ακτιβιστές, άνθρωποι με ευαισθησία για το περιβάλλον και σίγουρα ενάντια στην λεηλασία του και αρκετά απογοητευμένοι με το αποτέλεσμα των προηγούμενων δράσεών μας σε σχέση με τον συλλογικό αγώνα», λένε και συνεχίζουν:
«Στη γη είδαμε καθαρά πως η διαδικασία παραγωγής της τροφής είναι η βάση όλων των προβλημάτων- των πολέμων, της μετανάστευσης, της ηθικής κατάπτωσης, της αποδόμησης των κοινωνικών δεσμών και θεσμών, της οικονομικής τυραννίας, του ενεργειακού προβλήματος, της ανισότητας κτλ. Είδαμε πως η ασχολία με τους σπόρους μας έκανε να νιώσουμε ότι αυτή τη φορά όντως κάνουμε κάτι. Κτίζουμε την αυτάρκεια και ξέρουμε πως το μετέπειτα της αυτάρκειας είναι η ελευθερία».
Μια «αγκαλιά» που μεγαλώνει
Ευτυχές είναι, όμως, και το γεγονός ότι οι τρεις φίλοι δεν επιθυμούν σε καμία περίπτωση να διατηρούν μια κλειστή ομάδα. Ίσα ίσα σε αυτήν επιθυμούν να εισέρχεται οποιοσδήποτε εφόσον «έχει τη θέληση, το κουράγιο, τη δύναμη, την αντοχή, τη συνέπεια να καλλιεργήσει την τροφή του. Να μπορεί έστω να συμβάλλει σ’ αυτόν τον κύκλο».
Είναι απόλυτα ειλικρινείς, μιας και σήμερα η ομάδα αριθμεί εκατοντάδες μέλη.
«Κάθε μέρα αυξάνονται κι αυτό μας δίνει δύναμη να συνεχίζουμε», τονίζουν τα παιδιά.
Η μαμά των «Σπόρων Ελευθερίας»
Όσο για τη γυναίκα που τα ώθησε στη σύσταση των «Σπόρων Ελευθερίας», έχουν να πουν τα καλύτερα:
«Η «μαμά» μας είναι η έμπνευση, η γνώση, το έργο ζωής, η σύνδεση με τον κύκλο της ζωής, η πράξη της ζωής. Είναι απερίγραπτο. Απλά, η συγκλονιστικότερη γνωριμία μας».
Πώς λειτουργεί μια τράπεζα σπόρων
Στο μεταξύ, αρκετά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα γύρω από τις τράπεζες σπόρων.
«Θέλει πάρα πολύ οργάνωση και καθαρότητα για τη διατήρηση των ειδών και των ποικιλιών. Θέλει πολύ παρατήρηση, μελέτη, έρευνα. Για παράδειγμα, ένας σπόρος χρειάζεται 3 ίσως και 4 χρόνια για να εγκλιματιστεί. Υπάρχει και το ζήτημα της ελεύθερης γονιμοποίησης. Χρειάζεται κάποιος να σου μεταλαμπαδεύσει αμέτρητες γνώσεις και να είσαι έτοιμος να τις δεχτείς. Να εφαρμόζεις τη βιοκαλλιέργεια, τη βιοδυναμική. Να κρατάς αρχείο και σχολαστικές σημειώσεις. Να υπάρχουν πολλά αρχεία σε διαφορετικά σημεία. Να περιμένεις να αντιμετωπίσεις, όσο γίνεται, την αλλαγή που συντελείται στο περιβάλλον. Να ακολουθείς σταθερά έναν κύκλο. Να υπάρχουν υπεύθυνοι άνθρωποι που να αναλαμβάνουν ο καθένας λίγα είδη, ώστε να μπορεί έτσι πιο εύκολα να ανανεώνεται και να συντηρείται το αρχείο. Για όλα τα προβλήματα να λειτουργεί η αλληλεγγύη και η συνέλευση. Σίγουρα είναι ολόκληρη φιλοσοφία», υπογραμμίζουν οι τρεις φίλοι από μέρους τους σχετικά με τις τράπεζες.
Ζητήματα στο νομοθετικό πλαίσιο
Θολό δείχνει να είναι και το νομοθετικό πλαίσιο εν γένει που αφορά στις τράπεζες.
«Είμαστε σε αναμονή ότι κάποια στιγμή θα εφαρμοστεί ο εθνικός κατάλογος. Προς το παρόν, ας πούμε ότι είναι ελλιπής. Ο νόμος μιλάει για πνευματικά δικαιώματα στους σπόρους. Πράγματα που άμα πας να τα εξηγήσεις στον μέσο άνθρωπο, νομίζει ότι του κάνεις πλάκα ή ότι είσαι παρανοϊκός. Οι Έλληνες ευτυχώς είναι από την φύση τους άτακτοι και ακόμα κάποιοι λογικά αντιδρούν. Πώς μπορεί να σου πει ένας νόμος πως ο σπόρος σου είναι παράνομος επειδή δεν έχει πατενταριστεί; Βέβαια δεν είναι θέμα Ελλάδας ή Ευρώπης, είναι παγκόσμιο ζήτημα και έχουμε ασχοληθεί με αυτό σε κείμενά μας», απαντούν Σωτήρης, Χριστίνα και Νάνσυ για το παράδοξο της όλης υπόθεσης.
Η αυτονομία στην πράξη
Κι αν κάποιος σκέπτεται τώρα πως τα παραπάνω «είναι καλά στα λόγια, μα δεν γίνονται πράξη σε καθημερινή βάση», θα πρέπει να λάβει υπόψη και τα εξής λόγια των τριών φίλων:
«Τα επιχειρήματα περί αυτονομίας και αυτάρκειας αυτονομίας είναι στο χέρι του καθενός. Ακόμα και σ’ ένα μπαλκόνι μπορείς να παράγεις και να έχεις από εκεί, αν όχι κάθε μέρα, κάθε δεύτερη μέρα, τα λαχανικά σου. Μπορείς να είσαι αλληλέγγυος και διαλέγοντας γύρω σου τους κατάλληλους ανθρώπους να αυτονομηθείς αρκετά».
Η «πράσινη» εκδήλωση στη μνήμη του Βασίλη Μάγγου
Πριν από λίγους μήνες, τα τρία μέλη των «Σπόρων» είχαν την ιδέα να διαδώσουν το εγχείρημά τους, να γνωρίσουν περισσότερο κόσμο και να μοιραστούν την εμπειρία και τους προβληματισμούς τους για το περιβάλλον μέσα από μια εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του Βασίλειου Μάγγου.
«Για να μην ξεχνάμε ποτέ ότι έχουμε θανάσιμους εχθρούς απέναντι μας», σχολιάζουν οι τελευταίοι και συμπληρώνουν:
«Ήταν πρόκληση να ξεκινήσουμε κάτι χωρίς κανένα “budget” και να βασιστούμε αποκλειστικά στην αλληλεγγύη και τη διάθεσή μας. Τελικά, είμαστε πολύ χαρούμενοι και συγκινημένοι που το φεστιβάλ έχει πάρα πολλές και αξιόλογες συμμετοχές».
Για το πρόγραμμα, δε, του φεστιβάλ γνωστοποιούν πως έχουμε να περιμένουμε:
«Ομιλητές, καλλιτέχνες και εργαστήρια. Εργαστήρια, όπως projections, φυσική δόμηση, εκπαιδευτικά εικαστικά, χορός και φύση, yoga, butoh – embracing, σχολείο ελιάς, χορτοφαγική κουζίνα, τροφοσυλλογή, σποροπαιχνίδια, κατασκευές με ανακυκλώσιμα, κινητή βιβλιοθήκη κ.α. Ομιλητές απ’ όλη την Ελλάδα για τα πιο σημαντικά περιβαλλοντικά ζητήματα. Και βέβαια Τέχνη. Μιλάμε για περίπου 25 συγκροτήματα σε είδη, όπως ρεμπέτικο, blues, latin, reggae, σκα, surf, hip hop, rap, punk, rock, έντεχνο, DJ set. Δεν λείπει τίποτα από αυτό το φεστιβάλ! Μπορεί ο καθένας να ενημερωθεί αναλυτικά στη σελίδα μας».
Με το βλέμμα στη ζωή μετά το φεστιβάλ
Φυσικά, πέρα από την ψυχαγωγία και την ενημέρωση, οι τρεις φίλοι αναμένουν πως θα κερδηθούν πολλά και σημαντικά μέσω του φεστιβάλ.
«Να μπορέσουμε να επηρεάσουμε λίγο τους γύρω μας σε σχέση με την τροφή και το περιβάλλον. Καθαρή τροφή και καθαρό οξυγόνο σημαίνει υγεία, μέλλον. Έστω να μείνει μια λέξη στο κεφάλι του καθενός. Η λέξη «αυτάρκεια». Ότι αυτάρκεια ίσον αλληλεγγύη. Αν μπορέσουμε να κερδίσουμε και κάποιους από την τοπική κοινωνία, μιας και είμαστε σε έναν τόπο με τεράστια αγροτική παραγωγή, για ένα project που ετοιμάζουμε για την βιοκαλλιέργεια και την επαναφορά του ελαιοδάσους. Να γεμίσουμε τις πόλεις και τα χωράφια κήπους με παραδοσιακούς σπόρους. Να μας μείνει μια γεύση ελπίδας που αναγεννάται, όπως ο παραδοσιακός σπόρος και ο καρπός του. Το ραντεβού να επαναληφθεί, να επαναλαμβάνεται διαρκώς, να εξελίσσεται με τη φυσική ροή και την αβίαστη έλξη της».
Ακούγοντας και διαβάζοντας ξανά και ξανά τα λόγια των τριών- όπως είπα ευθύς εξαρχής- ανήσυχων πνευμάτων καταλήγω σε βέβαιο συμπέρασμα: Πως έχουν απόλυτο δίκιο στο ότι η τροφή είναι η υγεία, το μέλλον μας και πιο πολύ στο ότι η αυτάρκεια μέλλει να μας χαρίσει απλόχερα την πολυπόθητη ελευθερία.
Και για όσους ακόμα έχουν τις αμφιβολίες τους, τα λέμε στο “Respect the Earth” festival!