Δημήτρη Κανέλλη είναι τόσο σκατ@ η εργασιακή πραγματικότητα;

Βγαίνεις με φίλους και ακούς διαρκώς ιστορίες από τη δουλειά, παράπονα, ξεσπάσματα για στράγγισμα των αντοχών, διαπιστώσεις για έλλειψη διάθεσης και χρημάτων. Σκέφτεσαι δικαιολογημένα πού θα πάει αυτή η κατάσταση, θα δουλεύουμε μια ζωή για έναν ισχνό μισθό τόσες ώρες μέσα στη μέρα; Κάνα σπίτι θα ανοίξουμε ποτέ; Μα δεν βγαίνει το νοίκι, αλλά και η φάση δεν βγαίνει έτσι. Σκέφτεσαι μήπως όλα είναι μάταια.

Η εργασιακή πραγματικότητα στην Ελλάδα βαίνει από το κακό στο χειρότερο. Η πραγματική απασχόληση υπερβαίνει τις ώρες που γράφει η σύμβαση, τα λεφτά δεν μπαίνουν κάθε μήνα, δεν είναι ασφαλισμένοι κι άλλοι κάνουν δυο και τρεις δουλειές για να τα βγάλουν πέρα, δεν μιλάμε για μεγαλεία, που με τόση δουλειά καθημερινά θα έπρεπε να υπάρχει έστω μια άνετη αξιοπρέπεια κι όχι τόσο άγχος για να βγουν τα απαραίτητα έξοδα του μήνα, που όλο και αυξάνονται, ακόμα και η τιμή του καφέ, ας μην μιλήσουμε για ρεύμα, θέρμανση, βενζίνη.

Το βιβλίο σου είναι μια συνολική αποτύπωση των ιστοριών που έβλεπες στα groups του facebook και των σκέψεων που αυτές σου γεννούσαν;

Η πρώτη σελίδα που έφτιαξα στο facebook ήταν η «Ζωή στο Γραφείο» και στην συνέχεια ακολούθησε η ομάδα «Τμήμα Προσωπικού Δράματος». Και οι δύο οντότητες συγκέντρωσαν χιλιάδες χρήστες που είτε ταυτιζόντουσαν με τα ευτράπελα από την επαγγελματική ζωή είτε μοιραζόντουσαν οι ίδιοι το εργασιακό τους δράμα. Οπότε σίγουρα επηρεάστηκα από τα groups στο facebook αλλά και από την προσωπική εμπειρία που είχα στον εργασιακό χώρο κι όσες εταιρείες έχω εργαστεί. Ήθελα κάπως να δημιουργήσω έναν οδηγό επιβίωσης για κάποιον-α που είτε ξεκινάει τώρα το ταξίδι του είτε έχει χάσει κάπως τον δρόμο του και θέλει να κάνει μια επανεκκίνηση.

Από ένα σημείο και μετά το είδες ως χρέος σου να εκφράσεις όλον αυτόν τον κόσμο που έγραφε τον πόνο του;

Συνειδητοποίησα πως πολλές συμβουλές που δίνουμε σε φίλους μας, στην παρέα μας από την εμπειρία μας ή επειδή εμείς το μάθαμε με τον σκληρό τρόπο, δεν υπάρχουν εκεί έξω. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει συγκεκριμένος οδηγός για το τι ακριβώς πρέπει να πεις ή πως πρέπει να συμπεριφερθείς σε μια συνέντευξη. Ούτε για το πως να δημιουργήσεις ένα καλό βιογραφικό. Και πολλές άλλες συμβουλές ακόμα και λεπτομέρειες που κάνουν την διαφορά στην καθημερινότητα. Οπότε, η πρώτη μου σκέψη ήταν γιατί να μην υπάρχει κάτι τέτοιο που είναι σίγουρα χρηστικό να βοηθήσει κυρίως τους νέους καθώς στην χώρα μας η αγορά εργασίας δεν έχει καμία διασύνδεση με την σχολή, οπότε τα πρώτα επαγγελματικά βήματα είναι πάντα ένα μυστήριο για όλους.

https://www.instagram.com/p/CWOUDhpM49_/

Γιατί τόσο χάλια η καθημερινότητα στη δουλειά;

Δεν είναι απόλυτο πως η καθημερινότητα στη δουλειά είναι χάλια. Ωστόσο, είναι η πιο συχνή περίπτωση. Αυτό που πιστεύω πως συμβαίνει είναι πως μέσα στον χαμό και τις υποχρεώσεις κάπου ξεχνάμε να έχουμε μια ισορροπία, το λεγόμενο work-life balance δηλαδή. Και μετά ξεκινάει η κατηφόρα γιατί αφήνουμε την δουλειά να επηρεάζει στο 100% όλους τους υπόλοιπους τομείς στην ζωή μας. Δεν ευχαριστιόμαστε ούτε απολαμβάνουμε τίποτα εκτός αν όλα πηγαίνουν καλά στην δουλειά. Το οποίο είναι αρκετά στενάχωρο αν το σκεφτεί κανείς. Νομίζω και ειδικά μετά την πανδημία που βιώνουμε θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε λίγο τις προτεραιότητες μας και να αρχίσουμε να δουλεύουμε για να ζούμε κι όχι να ζούμε για να δουλεύουμε.

Είναι αντιπαραγωγικό το οκτάωρο από τη φύση του;

Δεν είμαι ειδικός οπότε δεν μπορώ να απαντήσω από επιστημονικής άποψης. Η γνώμη μου είναι πως είναι αρκετά δύσκολο κάποιος-α να παραμείνει 100% συγκεντρωμένος και να είναι παραγωγικός για 8 ώρες συνεχόμενα. Πιστεύω το όριο είναι 4-6 ώρες αλλά εξαρτάται κι από τον άνθρωπο, τις συνθήκες εργασίας, το επάγγελμα κτλ.

Προφανώς έχει να κάνει με πολλούς παράγοντες και με την φύση της δουλειάς. Αν μιλάμε για δουλειά γραφείου είναι το συνηθισμένο απλά από ένα σημείο και μετά το μυαλό κλατάρει και δεν μπορεί να επεξεργαστεί παραπάνω πληροφορίες. Και φυσικά εξαρτάται από το είδος των εργασιών που καλείται κάποιος να κάνει. Αν χρειάζεται να επεξεργαστεί δεδομένα ή απλά είναι μια μηχανική (αυτόματη) διαδικασία που πρέπει να κάνει. Παρ’ όλα αυτά θα πω πως το 8ωρο ακόμα και μέσα στην πανδημία τις περισσότερες φορές δεν ισχύει. Οι άνθρωποι και κυρίως η γενιά των millennials δουλεύουμε πολύ παραπάνω ώρες από το κλασικό 8ωρο.

Όταν είσαι σε μια δουλειά που δεν περνάς καλά πιστεύεις πως πρέπει να φεύγεις;

Ποτέ δεν παίρνουμε συναισθηματικές αποφάσεις και κυρίως αποφάσεις με νεύρα. Για να φύγουμε από μια δουλειά θα πρέπει να έχουμε βρει κάτι άλλο γιατί μην ξεχνάμε πως η δουλειά μας είναι το κύριο εισόδημα συνήθως. Εφόσον το είπαμε αυτό και καταλαβαινόμαστε, να πούμε το εξής όσο κλισέ και φιλοσοφία κι αν ακούγεται: η ζωή είναι μικρή για να κάνεις μια σκατοδουλειά που δεν σ’ αρέσει. Αν το σκεφτείς, περνάς minimum 8 ώρες την ημέρα στην δουλειά σου, αυτό είναι το 1/3 της ημέρας σου. Είναι υπερβολικά πολύς χρόνος για να είσαι κάπου που δεν γουστάρεις με ανθρώπους που δεν θες να βλέπεις. Οπότε το καλύτερο για τον εαυτό σου είναι να φύγεις για να νιώσεις καλύτερα και κυρίως να μην πιέζεις τον εαυτό σου ψυχολογικά και ψυχικά.

https://www.instagram.com/p/CWRIwQFMsuc/

Περίγραψε τον πιο ενοχλητικό τύπο εργοδότη

Νομίζω ο πιο ενοχλητικός εργοδότης δεν είναι αυτός που περιμένεις. Συνήθως τα φαινόμενα απατούν σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Υπάρχουν εργοδότες που εξαρχής σου δείχνουν την συμπεριφορά τους. Δεν θεωρώ ότι είναι κακοί γιατί ξέρεις ακριβώς τι να περιμένεις. Πιστεύω οι χειρότεροι είναι οι τύποι που κάνουν μια φιλική προσέγγιση στην αρχή και στην συνέχεια εξελίσσονται απλά σ’ άνθρωπους που θέλουν να σε χειραγωγούν ανά περίπτωση. Βέβαια, για να μην τα ισοπεδώνουμε κι όλα υπάρχουν και αρκετά καλοί εργοδότες και στην χώρα μας.

Πώς μπορεί κάποιος να περνάει καλά στη δουλειά του;

Μόνο μία λύση υπάρχει: να κάνει αυτό που πραγματικά θέλει και αγαπά. Σ’ ένα περιβάλλον δουλειάς είναι σίγουρο πως θα υπάρχουν στιγμές έντασης και πίεσης όσο και χαράς ή ενθουσιασμού. Αν δεν την παλεύεις στην δουλειά, οι πρώτες στιγμές θα σου φαίνονται πραγματικά κόλαση και θα νιώθεις πως ο χρόνος έχει μείνει ακίνητος. Από την άλλη, αν γουστάρεις αυτό που κάνεις (όσο μπορεί να γουστάρει κάποιος την εργασία του πάντα), τότε όλα θα κυλάνε πιο ομαλά.

Υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα το περιθώριο να απασχολείσαι εργασιακά με κάτι που πραγματικά σε ευχαριστεί;

Είναι δύσκολο αλλά όχι αδύνατο! Σίγουρα μπορεί να χρειαστεί να περάσεις από πολλά ενδιάμεσα στάδια μέχρι να βρεις αυτό που σ’ αρέσει ή αυτό που σ’ ευχαριστεί! Επίσης, αυτό που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας σίγουρα είναι ότι ο καθένας είναι σε πολύ διαφορετική φάση στην ζωή του. Μερικές φορές έχεις τόσα πολλά που σ’ απασχολούν που το μόνο που θες είναι να υπάρχει απλά η δουλειά κι ας μην είναι το αγαπημένο σου αντικείμενο. Άλλες φορές, έχοντας λύσει ή βελτιώσει άλλα κομμάτια της ζωής σου αρχίζεις και ψάχνεις πως να βελτιώσεις και το επαγγελματικό.

Η δουλειά στερεί περισσότερο το χρόνο ή τη διάθεση σε έναν άνθρωπο;

Η δουλειά καθορίζει ένα πολύ μεγάλο μέρος της διάθεσης και της στάσης που έχουμε απέναντι στην ζωή γενικότερα. Άμα η δουλειά σε ρίχνει ψυχολογικά και δεν την παλεύεις, μετά είσαι αρνητικός σε όλα. Πιστεύεις ότι όλα είναι εναντίον σου και το χειρότερο είναι ότι σταματάς να πιστεύεις στον ίδιο σου τον εαυτό. Τον χρόνο δεν μπορούμε να πούμε ότι στον στερεί γιατί αναγκαστικά είτε μας αρέσει είτε όχι όλοι καταναλώνουμε αρκετές ώρες καθημερινά για την εργασία μας με σκοπό τον βιοπορισμό μας. Η ψυχολογική μας διάθεση όμως είναι αρκετά πιο σημαντικό απ’ ότι πιστεύουμε. Είναι η διαφορά μεταξύ του «δεν έχω όρεξη να βγω» και «θέλω να δω την παρέα μου». Καθορίζει πολύ περισσότερα πράγματα απ’ όσο πιστεύουμε.

https://www.instagram.com/p/CWV7QtLIBEG/

Η σημερινή εργασιακή κατάσταση θα μας κοστίσει μελλοντικά στη συλλογική ψυχολογία;

Αυτήν την στιγμή στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, συμβαίνει η μεγαλύτερη αλλαγή στον τομέα της εργασίας που έχουμε δει ποτέ. Μαζικές παραιτήσεις απ’ όλους τους κλάδους, τόσες πολλές που το φαινόμενο ονομάστηκε «Η Μεγάλη Παραίτηση» (The Great Resignation).

Τον περασμένο Απρίλιο, ο αριθμός των εργαζομένων που εγκατέλειψαν τη δουλειά τους σε έναν μόνο μήνα έσπασε το ρεκόρ όλων των εποχών στις ΗΠΑ. Τον Ιούλιο, ακόμη περισσότεροι άνθρωποι εγκατέλειψαν τη δουλειά τους. Τον Αύγουστο, οι «παραιτητές» (The Quits) σημείωσαν ένα ακόμη ρεκόρ και η μεγάλη παραίτηση γίνεται όλο και μεγαλύτερη.

Ταυτόχρονα, περισσότεροι από τους μισούς εργαζομένους στις ΗΠΑ δηλώνουν ότι σχεδιάζουν να αναζητήσουν νέα δουλειά το επόμενο έτος και ότι η προσαρμογή των ωρών εργασίας και η εξ αποστάσεως εργασία αποτελούν προτεραιότητα. Αυτή η τάση προφανώς δεν περιορίζεται στα σύνορα των ΗΠΑ και το βέβαιο είναι ότι βρισκόμαστε σε ένα σημείο όπου τα δεδομένα της εργασίας αλλάζουν: όλο και περισσότερες εταιρείες προσφέρουν επιλογές αποκλειστικής τηλεργασίας, αλλάζουν τους χώρους των γραφείων τους και προσαρμόζονται στη νέα πραγματικότητα.

Σε όλο αυτό προφανώς έχει παίξει ρόλο η πανδημία που βιώνουμε που άλλαξε όλα τα δεδομένα στα εργασιακά. Ξαφνικά, η δουλειά από το σπίτι (remote working) έγινε απαραίτητη προϋπόθεση για έναν που ψάχνει δουλειά.

Το remote working βέβαια έχει κι αυτό τους κινδύνους του. Ξαφνικά μπορεί να βρεθείς να δουλεύεις 10 ώρες την ημέρα γιατί όταν είσαι από το σπίτι δεν είναι ευδιάκριτες οι γραμμές από το ξεκίνημα και το σχόλασμα της εργασίας. Το μόνο σίγουρο είναι πως όλοι αυτοί οι παράγοντες θα παίξουν αρκετά μεγάλο ρόλο στην ψυχολογία μας τα επόμενα χρόνια.

Διαβάστε επίσης: