Ένα μοναδικό ταξίδι στα Τζουμέρκα στο 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ

Το κινηματογραφικό του ντεμπούτο κάνει ο Αργύρης Καράγιωργας με το ντοκιμαντέρ «Όσο ακόμα μπορείς να μάθεις για την πέτρα» («While you can still learn about stone») και τη συμμετοχή του στο καλοκαιρινό 23^ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης στο τμήμα Πλατφόρμα.

Ο Αργύρης Καράγιωργας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1985. Σπούδασε 3D Animation και στη συνέχεια ασχολήθηκε εκτεταμένα με την φωτογραφία και το βίντεο. Εργάστηκε σαν Colorist σε παραγωγές ντοκιμαντέρ και διαφήμισης, καθώς και σε τέσσερις κύκλους της τηλεοπτικής εκπομπής «Χαρά Θεού» στην ΕΡΤ3.

Εν όψει της πρεμιέρας του ντοκιμαντέρ του στις 24 Ιουνίου και με online προβολή ο Αργύρης Καράγιωργας μιλάει στην Parallaxi για την δημιουργία του ντοκιμαντέρ, για την διαδικασία της μεταπαραγωγής την περίοδο κυριαρχίας του Covid αλλά και για την “αγάπη για αυτή την τέχνη και τις πολιτιστικές προεκτάσεις που έχει: την κινητήριο δύναμη για όλα όσα γίνονται μέσα σε αυτό το ντοκιμαντέρ”.

Το ντοκιμαντέρ αποτελεί μια εξερεύνηση της παραδοσιακής τέχνης της πέτρας στην άγρια ομορφιά των Τζουμέρκων, σε μια αφήγηση που κινείται γύρω από τα πρόσωπα μιας σημαντικής δράσης για την συνέχιση αυτής της πολύτιμης για την διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς τέχνης.

“Το επίκεντρο και η αφορμή αυτού του ντοκιμαντέρ είναι η μαθητεία για νέους πετράδες που οργάνωσε το Περιοδεύον Εργαστήριο για τις Παραδοσιακές Τεχνικές Δόμησης «Μπουλούκι», ανακατασκευάζοντας το παλιό καλντερίμι που οδηγούσε στο ιστορικό Γεφύρι της Πλάκας. Αυτή η μαθητεία είναι ο πυρήνας όλων των προβληματισμών και παρατηρήσεών μου που οδήγησαν στην εξέλιξη του ντοκιμαντέρ. Βλέποντας τις εργασίες και τους ανθρώπους, μου δημιουργήθηκαν όλο και περισσότερες ερωτήσεις και ιδέες για την πέτρα, την τέχνη, αλλά και το ποια θα ήταν τα κομμάτια που θα έπρεπε να προσπαθήσω να αναδείξω και πώς θα μπορούσα να βοηθήσω τον κόσμο να έχει καλύτερη αίσθηση τι εννοούμε όταν λέμε παραδοσιακή δόμηση.” αναφέρει συγκεκριμένα ο δημιουργός.

Το νήμα που συνδέει τα πρόσωπα που απεικονίζονται στην ταινία αλλά και τον ίδιο είναι εμφανές: “Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των περισσότερων συμμετεχόντων είναι η αγάπη για την τέχνη αυτή και η προσπάθεια διάσωσής της. Αυτό είναι που τους ενώνει σαν συνεργάτες, αλλά και που τους δίνει το κίνητρο να κάνουν όλα αυτά που κάνουν.”

Στους συντελεστές της ταινίας βλέπει κανείς ότι ο Αργύρης Καράγιωργας ανέλαβε σχεδόν εξ ολοκλήρου την δημιουργία της, με εξαίρεση την μουσική, την οποία υπογράφουν οι Θάνος Γεωργόπουλος, Δημήτρης Αθανασόπουλος, Κατερίνα Ελευθερίου, Δάφνη Παπαστρατή και το συγκρότημα Ματζούνια. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό οφείλεται καθαρά σε οικονομικούς λόγους.

“Όταν βρίσκεσαι σε τόσο στενό budget, για μένα τουλάχιστον, ήταν προτιμότερο να τα κάνω όλα εγώ, ώστε με αρκετή εργασία να μπορέσω να διασφαλίσω ότι θα βγει ένα αξιοπρεπές αποτέλεσμα. Το να πεις, έχω ένα Χ ποσό και με αυτό θα κάνω ό, τι μπορώ, δεν πιστεύω ότι δουλεύει. Για να γίνουν κάποια πράγματα καλά θέλουν χρόνο και χρήματα. Σίγουρα δεν είναι τυχαία η πληθώρα των ονομάτων στους τίτλους τέλους των ταινιών του Χόλυγουντ”.

Με ενδιαφέρον ανακαλύπτουμε ότι ο δημιουργός δεν έχει καταγωγή από τα Τζουμέρκα. Τι ήταν λοιπόν αυτό που τον ώθησε να στρέψει το κινηματογραφικό του βλέμμα σε αυτήν την ιστορία;

“Όταν έμαθα γι’ αυτή τη δράση, είπα, αυτό θέλω να το κάνω ό,τι κι αν γίνει.” εξηγεί ο Α. Καράγιωργας.  “Είχα εντυπωσιαστεί από το γεγονός ότι νέα παιδιά οργανώνουν μία μαθητεία για την τέχνη της πέτρας το 2019 και ενδιαφέρονται να σώσουν τις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης. Για μένα, ήταν βίωμα ότι οι τέχνες χάνονται. Το έβλεπα παντού. Βλέπω πως το εύκολο, γρήγορο και φθηνό μπαίνει σε όλα και βγάζει έξω τέχνες εκατοντάδων και χιλιάδων χρόνων. Δεν είναι κακό που η ζωή μας γίνεται πιο εύκολη, αλίμονο, αλλά πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί τι σβήνουμε, γιατί μετά μπορεί να πρέπει να τα γράψουμε όλα από την αρχή. Πολλές από τις τέχνες που χάνονται είναι ακόμα πάρα πολύ χρήσιμες, ακόμα κι αν δεν το αντιλαμβανόμαστε μέσα στην προστατευμένη πόλη μας. Η διάσωση των μνημείων μας, αλλά και της παράδοσής μας, περνάει μέσα από αυτές τις τέχνες. Χάνουμε τον πολιτισμό και την ιστορία μας. Και πολλά από αυτά τα πράγματα δεν αναπληρώνονται.

Στον τίτλο «Όσο ακόμα μπορείς να μάθεις για την πέτρα» αντιλαμβάνεται κανείς μια προειδοποίηση για το πέρασμα του χρόνου. Ο Αργύρης Καράγιωργας θεωρεί πως το αν είναι αργά ή όχι για την εξάπλωση παραδοσιακών τεχνικών και τεχνών, θα το δείξει η ιστορία.

“Η προσωπική μου άποψη, από τους ανθρώπους με τους οποίους μίλησα και συζητήσαμε τόσο  καιρό, είναι πως είμαστε οριακά. Οι άνθρωποι που έχουν την εμπειρία και τη βαθιά γνώση της πέτρας είναι μετρημένοι στα δάχτυλα. Ο κόσμος έχει αποκοπεί από αυτές τις περιοχές εξαιτίας του τρόπου ζωής τους και αγνοεί τα προβλήματα που υπάρχουν. Ομάδες όπως το «Μπουλούκι» ή οι ίδιοι οι μάστορες προσπαθούν να αναδεικνύουν αυτά τα προβλήματα και να φέρνουν στο προσκήνιο όλες αυτές τις συζητήσεις που πρέπει να γίνουν για να μην ξεχνιούνται, αλλά σίγουρα εδώ παίζει έναν μεγάλο ρόλο το κράτος, να ενεργοποιηθεί και να πάρει κάποιες αποφάσεις, να διαφυλάξει αυτές τις τέχνες και ο κόσμος να τις αγκαλιάσει.”

Το υβριδικό και καλοκαιρινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ δίνει μια ευκαιρία σε ανερχόμενους καλλιτέχνες (όπως και ο ίδιος) να γίνουν γνωστοί στο κοινό.  Ο Αργύρης Καράγιωργας προτιμάει τις online προβολές αφού κάνουν τις ταινίες προσβάσιμες σε ένα ευρύτερο κοινό.

“Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν προβλήματα υγείας, άνθρωποι που δεν μπορούν να βρεθούν στο Φεστιβάλ, άνθρωποι που δουλεύουν και, ακόμα και αν είναι στη Θεσσαλονίκη, πάλι δεν μπορούν να έρθουν, είναι πολλές κατηγορίες. Αυτός ο τρόπος προβολής δίνει πολύ μεγαλύτερη ευελιξία.”

Παρόλα αυτά ο ίδιος εξηγεί πως όλα τα πράγματα έχουν τα καλά και τα κακά τους: “οι ταινίες και τα ντοκιμαντέρ έχουν να κάνουν με ένα μήνυμα που προσπαθεί να περάσει ο καλλιτέχνης-δημιουργός στους άλλους, και αυτό τις περισσότερες φορές γίνεται πολύ καλύτερα μέσα στις κλειστές αίθουσες, γιατί εκεί μπορείς να έχεις όλες τις προδιαγραφές και το κατάλληλο περιβάλλον ώστε να ξέρεις ότι θα προβληθεί σωστά και θα βοηθήσει στην εμβύθιση του κοινού.”

Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν και ολοκληρώθηκαν το 2019, και τουλάχιστον σε αυτό το κομμάτι η εμπειρία έμεινε ανέγγιχτη από την πανδημία. Η δημιουργία μιας ταινίας όμως δεν σταματάει εκεί. Υπήρξαν δυσκολίες στο post-production και στην διανομή της ταινίας, εξαιτίας της καραντίνας;

“Μια τέτοια κατάσταση δημιουργεί δυσκολίες και στα πιο απλά πράγματα. Σίγουρα, το κλίμα ήταν αρκετά δύσκολο, αλλά σοβαρό πρόβλημα δεν αντιμετώπισα, κυρίως γιατί δεν χρειάστηκε να συνεργαστώ με πολλούς ανθρώπους.”

Τι να περιμένουμε στο μέλλον από τον Αργύρη Καράγιωργα; Θα συνεχίσει να ασχολείται με τις παραδοσιακές πρακτικές και την καταγραφή τους στη μεγάλη οθόνη;

“Η ανάδειξη των διάφορων ειδών τέχνης και τεχνικών εξακολουθεί να είναι από τα μεγαλύτερα ενδιαφέροντά μου. Ελπίζω ότι αν πάνε καλά τα πράγματα και δεν ξανακλείσουμε, θα μπορέσω να κάνω πάλι κάτι σχετικό με τις τέχνες στην πόλη της Θεσσαλονίκης.”

Προς το παρόν είμαστε έτοιμοι να δούμε το «Όσο ακόμα μπορείς να μάθεις για την πέτρα» διαδικτυακά, μέσω της πλατφόρμας 23ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ στις 24 Ιουνίου και κάθε μέρα μέχρι τις 4 Ιουλίου.

Δείτε επίσης: