Γιατί η Gen Z δεν μπορεί να κάνει εύκολα φίλους

Η Nayomi Mbunga ήθελε πάντα να ζήσει σε μια μεγάλη πόλη, γι’ αυτό όταν βρήκε δουλειά στο Τορόντο ενθουσιάστηκε πάρα πολύ.

Η 24χρονη μεγάλωσε στην Ιρλανδία και ήταν πρόθυμη να «γνωρίσει ανθρώπους όλων των κοινωνικών στρωμάτων» λέει.

Αλλά αυτό είναι μία πρόκληση όταν ξεκίνησε τη δουλειά της τον Ιανουάριο του 2022, καθώς πέρασε τους πρώτους μήνες δουλεύοντας εξ’ αποστάσεως και απομονωμένη λόγω των κρουσμάτων.

Η Nayomi Mbunga συμπαθούσε τους συναδέλφους της, αλλά δεν είχε πολλές ευκαιρίες να τους γνωρίσει. Τα πήγαινε καλά με τους συγκάτοικούς της, έναν από τους οποίους γνώριζε από το σπίτι, αλλά ήθελε να διευρύνει τον κοινωνικό της κύκλο.

Η ίδια αναρωτήθηκε το πως θα έκανες φίλους; Η Mbunga δεν έπαιζε αθλήματα και ένιωθε άβολα να προσεγγίσει αγνώστους που έμοιαζαν κουλ στο Instagram. Ως εκ τούτου, οι ευκαιρείς της να συναντήσει πιθανούς φίλους περιορίζονταν στην εξ’ αποστάσεως εργασία και στο σπίτι.

«Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σοκαρίστηκα με το πόσο αντικοινωνική είχα γίνει, πόσο νευρική ήμουν να μιλήσω σε νέους ανθρώπους», εξομολογείται.

Το να κάνεις φίλους κάποιους συναδέλφους σου στην αρχή της σταδιοδρομίας σας είναι κρίσιμο, ειδικά για ένα άτομα που ζει σε μία νέα πόλη και δεν γνωρίζει κανέναν. Σε ορισμένες περιπτώσεις καταλήγουν να είναι φίλοι για μία ζωή. Όμως, ενώ το να κάνεις φίλους ως ενήλικας μπορεί να είναι δύσκολο από μόνο του, τα εμπόδια δεν ήταν ποτέ υψηλότερα – ειδικά για την Gen Z.  Ενώ η εργασία ήταν παραδοσιακά ένας τόπος δημιουργίας συνδέσεων, πολλοί από αυτούς τους νέους δεν είχαν ευκαιρίες καθώς οι εταιρείες στρέφονται στην εξ’ αποστάσεως εργασία.

Οι ειδικοί λένε ότι, συνολικά, οι κοινωνικοί κύκλοι έχουν συρρικνωθεί μετά από δύο χρόνια μοναξιάς κατά τη διάρκεια της πανδημίας – και σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν δημιουργήθηκαν ποτέ.

Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι νέοι αναζητούν νέους τρόπους να κάνουν φίλους. Ειδικότερα, η Gen Z που γαλουχήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιεί τώρα νέες πλατφόρμες για τη δημιουργία στενών συνδέσεων με τρόπο που δεν το έκαναν οι γενιές πριν από αυτές. Απλώς, οι νέοι εργαζόμενοι γίνονται πιο δημιουργικοί σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους συναντούν τους ανθρώπους.

Η Mbunga, τον Απρίλιο του 2022, συνάντησε ένα βίντεο TikTok που δημοσιεύτηκε από την Chloe Bow, μια κυβερνητική υπάλληλος που έγινε δημιουργός περιεχομένου, η οποία μίλησε με ειλικρίνεια για τις φιλίες. Η Bow σχεδίαζε εκδηλώσεις για μια ομάδα που άρχιζε να ονομάζεται Toronto Girl Social. Η Mbunga την ακολούθησε και εγγράφηκε για μια επερχόμενη κινηματογραφική βραδιά, παρά τα νεύρα της. «Όταν πήγα στην εκδήλωση, ήταν τόσο διασκεδαστικό, και όλοι ήταν στην ίδια ακριβώς “βάρκα”, όλοι ήταν νευρικοί, όλοι ήρθαν μόνοι τους και κατά κάποιον τρόπο έσπασε τον πάγο», λέει η Mbunga. «Ήταν ίσως το καλύτερο πράγμα που έχω κάνει, γιατί γνώρισα τόσους πολλούς ανθρώπους».

«Βλέπουμε τον εαυτό μας μέσα από τους φίλους μας»

Σε όλη την γενιά αυτή, η πανδημία δημιούργησε μία άνευ προηγουμένου κατάσταση για τη δημιουργία φιλιών. Για τους νεότερους Gen Zers που ήταν ακόμα στο σχολείο, τα lockdown έφεραν μία περίοδο απομόνωσης και αναστάτωσης. Έτσι ο μεγαλύτερος της γενιάς αυτής μόλις μπήκε στο εργατικό δυναμικό βρέθηκε επίσης αποκομμένος από τους νέους συναδέλφους που θα είχε γνωρίσει υπό κανονικές συνθήκες.

«Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, υπήρχε έλλειψη συνέπειας», λέει ο Joyce Chuinkam, ανώτερος διευθυντής έρευνας στο πρακτορείο ερευνών αγοράς Talk Shoppe με έδρα το Λος Άντζελες, το οποίο πήρε συνεντεύξεις από millennials και Gen Z σχετικά με τις φιλίες τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το σχολείο και η εργασία, που παραδοσιακά αποτελούσαν «κοινές εμπειρίες» για νεαρούς ενήλικες στις προηγούμενες γενιές, προσθέτει ο Τσουινκάμ, δεν εξυπηρετούσαν πλέον αυτόν τον σκοπό.

«Πολλοί άνθρωποι, ειδικά της Gen Z, που μπαίνουν στο εργατικό δυναμικό, δεν έχουν απαραίτητα την εμπειρία να κάνουν φίλους με τον τυπικό τρόπο και ξεκινούν μια νέα δουλειά για πρώτη φορά όπου δεν γνωρίζουν κανέναν. » εξηγεί η Miriam Kirmayer, κλινική ψυχολόγος και ειδικός στη φιλία που ασκεί το επάγγελμα στο Μόντρεαλ του Καναδά.

Η έρευνα δείχνει πόσο σκληρή ήταν η πανδημία στην αίσθηση σύνδεσης για την Gen Z. Η Janice McCabe, αναπληρώτρια καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Dartmouth College των ΗΠΑ, μελετά πώς τα δίκτυα φιλίας ενισχύουν την επιτυχία. Το 2016, άρχισε να δίνει συνεντεύξεις με φοιτητές σε τρία πανεπιστήμια στο Νιου Χάμσαϊρ των ΗΠΑ, για να δει πώς διαδραματίστηκαν αυτές οι πρώτες φιλίες στη ζωή τους. Αφού ολοκλήρωσε το δεύτερο κύμα συνεντεύξεων της το 2021, όταν οι συμμετέχοντες της άρχισαν να εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό, είδε πώς η πανδημία είχε επηρεάσει αρνητικά τις ικανότητές τους να διατηρήσουν φιλίες και να κάνουν νέες. «Το να κάνεις νέους φίλους ήταν πολύ δύσκολο [κατά τη διάρκεια της πανδημίας], επομένως τα δίκτυα σε όλο τον κόσμο συρρικνώνονταν», λέει.

Αυτή η έλλειψη σχέσεων μπορεί να βλάψει την ευημερία οποιουδήποτε, αλλά ο χρόνος για την Gen Z δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερος. Αυτήν τη στιγμή αντιμετωπίζουν περιόδους συντριπτικών αλλαγών στη ζωή τους: αποφοίτηση από το σχολείο, μετακόμιση σε νέες πόλεις, έναρξη νέων θέσεων εργασίας, είσοδος στο εργατικό δυναμικό. «Με όλη αυτή την αλλαγή, χρειάζονται κοινότητα στους νέους τους χώρους», λέει ο Chuinkam. Και πρέπει να μαθαίνουν μέσα από νέες εμπειρίες, προσθέτει: «Το να κάνεις νέους φίλους βοηθάει σε αυτό – να εκτεθείς σε κάτι εντελώς νέο και διαφορετικό».

Τώρα όμως αυτό λείπει. Και η εύρεση αυτών των ουσιαστικών φιλιών που προκαλούν και διευρύνουν τους ορίζοντες ενός νεαρού ενήλικα είναι μια κρίσιμη εμπειρία που επηρεάζει το υπόλοιπο της ζωής κάποιου, σύμφωνα με τον McCabe. Στη νεαρή ενήλικη ζωή, οι άνθρωποι αναζητούν την αίσθηση του εαυτού τους και οι φίλοι μπορούν να βοηθήσουν κάποιον να γίνει καλύτερος ή διαφορετικός άνθρωπος, εξηγεί ο McCabe. «Βλέπουμε τον εαυτό μας μέσα από τους φίλους μας, επομένως βλέπουμε και καταλαβαίνουμε το «είδος ανθρώπου» που είμαστε όταν σκεφτόμαστε και μιλάμε για εκείνους».

Γίνεστε δημιουργικοί με την εύρεση φίλων

Από την έρευνα του Talk Shoppe, ο Chuinkam διαπίστωσε ότι ένας άνθρωπος της Gen Z ήταν πιο ανοιχτός από τους millennials στο να κάνει νέους φίλους στο διαδίκτυο, μέσω μέσων όπως η εφαρμογή φιλίας Bumble BFF και ομάδες στο Facebook. Ωστόσο, οι εφαρμογές μπορεί να είναι αποθαρρυντικές, καθώς συχνά διευκολύνουν τις κατ’ ιδίαν συναντήσεις, γεγονός που ασκεί πίεση σε μια πρώτη συνάντηση παρόμοια με εκείνη του πρώτου ραντεβού, είπαν οι συμμετέχοντες στη μελέτη. Ο Gen Z ένιωθε ότι «οι πιθανότητες δημιουργίας φίλων ήταν υψηλότερες» αν συναντιόντουσαν μέσω ομάδων στο Facebook, λέει ο Chuinkam.

Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2020, για παράδειγμα, η Jamie Lee, τότε φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Columbia στη Νέα Υόρκη, η οποία σπούδαζε εξ’ αποστάσεως, έψαχνε τρόπους για να συνδεθεί αυθεντικά με τους συνομηλίκους της στο διαδίκτυο. Εκείνο το καλοκαίρι, κυκλοφόρησε την beta έκδοση αυτού που θα γινόταν αργότερα η εφαρμογή της, Flox, όπου ομάδες φίλων μπορούσαν να εγγραφούν μαζί για να συναντήσουν άλλες ομάδες φίλων. Για τη Lee, αυτό φάνηκε σαν ένας πιο αυθεντικός τρόπος για τη Gen Z να προσεγγίσει τη δημιουργία φίλων, όπως είπε στον ιστότοπο τεχνολογικών ειδήσεων TechCrunch, καθώς οι άνθρωποι τείνουν να είναι πιο αυθεντικοί γύρω από τους φίλους που έχουν ήδη. Η γνωριμία με νέους ανθρώπους ως ομάδα θα τους επέτρεπε να είναι ο εαυτός τους.

Ένα πιο μοναδικό σενάριο οδήγησε στη Marissa Meizz με έδρα τη Νέα Υόρκη να δημιουργήσει τον δικό της διαδικτυακό κόμβο εύρεσης φίλων. Ονομάζεται No More Lonely Friends, αυτή η εθνική πλέον ομάδα συνάντησης δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 2021, όταν η τότε 23χρονη είδε ένα βίντεο TikTok στο οποίο ένας άγνωστος την ειδοποίησε για το γεγονός ότι οι φίλοι της σχεδίαζαν να φιλοξενήσουν εσκεμμένα ένα πάρτι χωρίς αυτήν πίσω από την πλάτη της. Για να βρει νέους –και καλύτερους– φίλους ως μέλος της Gen Z, γύρισε αμέσως στο διαδίκτυο για να προσκαλέσει αγνώστους στις συναντήσεις της.

Τελικά, επειδή η Gen Z δεν είχε την «εμπειρία να κάνει νέους φίλους στη δουλειά που πραγματικά μπορούν να αξιοποιήσουν και να τους διατηρήσουν κοινωνικά συνδεδεμένους», λέει ο Kirmayer, οι νέοι αλλάζουν ριζικά τις προσεγγίσεις τους ως προς τον τρόπο σύνδεσης και το τι αυτές οι συνδέσεις μοιάζουν. Αυτές οι αλλαγές έχουν επίσης αλλάξει ολόκληρη την παραδοσιακή ιδέα ότι η εργασία λειτουργεί ως «κόμβος φιλίας και κοινωνικής σύνδεσης».

Ο Gen Z, σημειώνει ο Chuinkam, είναι επίσης μοναδικά έτοιμος να αποκεντρώσει αυτό το «κόμβο», χάρη στην άνεσή του με τις διαδικτυακές μεθόδους συνάντησης νέων ανθρώπων και την ικανότητά τους να εργάζεται εξ’ αποστάσεως.

Όσο για τη Nayomi Mbunga, είναι ενθουσιασμένη με τους διαφορετικούς τύπους ανθρώπων που μπόρεσε να γνωρίσει μέσω του Toronto Girl Social, το οποίο επεκτείνει τον κόσμο της πολύ πέρα από τους συγκάτοικούς της και τη δουλειά της. «Είναι πολύ καινούργιο για μένα να βρίσκομαι κοντά σε τόσους πολλούς ανθρώπους από διαφορετικά υπόβαθρα», λέει, περιγράφοντας τις γυναίκες που γνώρισε μέσα από την ομάδα. Ο ένας είχε μόλις μετακομίσει στο Τορόντο από την Ουκρανία και ένας άλλος από την Ινδία. Μερικοί είναι στο κολέγιο, και άλλοι είναι παντρεμένοι και έχουν παιδιά. «Δεν έχω βρεθεί ποτέ σε μια κατάσταση όπου να έχω γνωρίσει τόσο πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους ταυτόχρονα… Μου αρέσει αυτό το κομμάτι».

Πηγή: BBC