Ο Γιώργος Πολυράκης γράφει ένα συγκινητικό μυθιστόρημα για το δράμα του αρμενικού λαού

Ερζιντζάν, Αρμενία. Άνοιξη 1915. Ο Κεβόρκ και η Νεβάρτ, βυθισμένοι στην άγνοια και την υπεραισιοδοξία των νιάτων και του έρωτά τους, πλάθουν όνειρα. Άξαφνα, τα μαύρα πουλιά του μίσους και οι άνεμοι του πολέμου θα οδηγήσουν τη Νεβάρτ στην ελεύθερη Θεσσαλονίκη και τον Κεβόρκ στην έρημο της Συρίας, όπου θα βιώσει τη φρίκη της γενοκτονίας του λαού του. Τριάντα έξι χρόνια αργότερα, ένα χρυσό μενταγιόν, με ένα μεγάλο ρουμπίνι σε σχήμα καρδιάς στο κέντρο, θα τους ξαναφέρει κοντά, κάνοντάς τους να μυρίσουν το άρωμα μιας ευτυχίας χαμένης για πάντα».

Ο συγγραφέας των 500.000 αντιτύπων, Γιώργος Πολυράκης, μέσα από το νέο του ιστορικό μυθιστόρημα «Υπόσχομαι να μην ξεχάσω», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, ενώνει αληθινές μαρτυρίες με τη φαντασία και τη μυθοπλασία και δημιουργεί ένα βιβλίο – ντοκουμέντο για τη γενοκτονία των Αρμενίων.

Διαβάστε ακόμα | Γιώργος Πολυράκης: Ένας γιατρός λογοτέχνης

Μέσα από μια ενδελεχή έρευνα που κράτησε 2, 5 χρόνια, ο πολυγραφότατος συγγραφέας επιχείρησε να εισχωρήσει βαθιά στην ιστορία του αρμενικού λαού και με όχημα τη λογοτεχνία να αναδείξει τη σπουδαιότητα του παρελθόντος αυτών των βασανισμένων ανθρώπων. Η κοινότητα των Αρμενίων αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή την πρωτοβουλία του και αγάπησε το βιβλίο που έχει ο καθένας από εμάς τη δυνατότητα να ξεφυλλίσει και να βυθιστεί μέσα στις καλογραμμένες σελίδες του.

Με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία του «Υπόσχομαι να μην ξεχάσω», ο Γιώργος Πολυράκης μίλησε στην Parallaxi για τη διαδικασία συγγραφής του εν λόγω μυθιστορήματος:

Όπως γράφετε και εσείς ο ίδιος στην εισαγωγή του βιβλίου, πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που σας προέτρεψαν να γράψετε οι ίδιοι οι Αρμένιοι, απόγονοι όσων βίωσαν την τραγωδία της γενοκτονίας. Πόσες ιστορίες ανθρώπων καταγράψατε και πώς δουλέψατε με όλο αυτό το υλικό που συγκεντρώθηκε;

Γύρω στις επτά, οκτώ ιστορίες που μου διηγήθηκαν είτε τα παιδιά εκείνων που διώχθηκαν, που οι γονείς τους ήταν τότε 15 και 20 χρονών, είτε τα εγγόνια τους, τα οποία σήμερα ζουν στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με το θέμα ήξερα για τη γενοκτονία όσα ξέρει όλος ο κόσμος. Πριν περίπου τέσσερα χρόνια, όταν πήρα την απόφαση να γράψω το βιβλίο, μια οικογένεια Αρμενίων με υποδέχτηκε στο σπίτι της, μου χάρισαν τα δύο πρώτα βιβλία για την έρευνά μου. Μου άρεσε ο τρόπος που κουβεντιάσαμε εκείνο το βράδυ στην Αθήνα και ανεβαίνοντας στη Θεσσαλονίκη, μέσω της Αρμένικης Κοινότητας της πόλης, ήρθα σε επαφή με ανθρώπους που χάρηκαν με την απόφασή μου να μην γράψω απλά ένα μυθιστόρημα, αλλά να ασχοληθώ με την ιστορία της γενοκτονίας εν εκτάσει. Πήγαινα σε βιβλιοθήκες, έψαχνα τα αρχεία των εφημερίδων, βρήκα δεκαπέντε ταινίες για το θέμα σε βίντεοκλαμπ. Μάλιστα, τέσσερις από αυτές ήταν του βωβού κινηματογράφου, οι πιο αντιπροσωπευτικές. Μελετούσα το υλικό επί 2, 5 χρόνια, κρατούσα άπειρες σημειώσεις ώσπου τελικά τον Μάρτιο του 2018 το βιβλίο κυκλοφόρησε.

Το βιβλίο ακροβατεί ανάμεσα στην αληθινή ιστορία και στη δική σας φαντασία, που είναι και το εργαλείο ενός συγγραφέα; Προς τα πού κλίνει περισσότερο; Πρόκειται ως ένα βαθμό για ένα βιβλίο – ντοκουμέντο;

Όλοι οι ήρωες είναι πρόσωπα υπαρκτά. Πήρα την πρώτη ύλη από τις ιστορίες που μου διηγήθηκαν αλλά από εκεί και πέρα δούλεψε η φαντασία. Όπως μου ανέφεραν οι ίδιοι οι Αρμένιοι, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, το θεωρούν ένα βιβλίο – ντοκουμέντο. Με την έννοια ότι ως μυθιστόρημα θα μπορέσει να φτάσει στο ευρύ κοινό και ο κόσμος να μάθει πράγματα που δεν ήξερε.

Μια ερωτική ιστορία όπου γύρω από αυτήν εκτυλίσσεται το ιστορικό πλαίσιο της εποχής και του τόπου με τα οποία επιλέξατε να ασχοληθείτε. Είναι ο έρωτας η μόνη δύναμη απέναντι στο κακό και το άδικο του κόσμου;

Πιστεύω ότι ο έρωτας είναι η πηγή της ζωής και εδώ έπαιξε σημαντικό ρόλο. Αν και ο έρωτας ανάμεσα στον Κεβόρκ και τη Νεβάρτ γεννήθηκε σε νεαρή ηλικία, ξανασυναντήθηκαν δηλαδή μετά από πολλά χρόνια. Είναι το αλάτι και το πιπέρι της ζωής. Την αξία του έρωτα και την ομορφιά του την καταλαβαίνει κανείς μόνο όταν πραγματικά τη ζήσει. Ο συγκεκριμένος έρωτας στο βιβλίο βασίζεται σε αληθινά γεγονότα και καμιά φορά η ζωή φτιάχνει τα ομορφότερα παραμύθια.

«Θα υπάρξει μια καινούργια ρόδινη άνοιξη. Ας ξεχάσουμε τον πόνο του παρελθόντος», λέει μια φράση μέσα από το βιβλίο που φαινομενικά έρχεται σε αντίθεση με τον τίτλο «Υπόσχομαι να μην ξεχάσω». Η θύμηση ή η λήθη πηγαίνουν τελικά τον κόσμο ένα βήμα πιο πέρα;

Αυτό εξαρτάται. Η λήθη σε καταστάσεις σαν αυτές δεν βοηθάει. Τους έχω ζήσει από κοντά τους Αρμένιους στη Θεσσαλονίκη, γνώρισα τα εγγόνια και τα δισέγγονά τους και αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι το πόσο καλά μιλάνε την αρμένικη γλώσσα. Μετά την παρουσίαση του βιβλίου, βγήκαμε έξω μια παρέα είκοσι άτομα, οι περισσότεροι Αρμένιοι. Τα νέα παιδιά μιλούσαν άπταιστα αρμένικα. Ελληνόπουλα που γνώρισα μεγαλωμένα στη Νέα Υόρκη, που οι γονείς τους μετανάστευσαν μικροί στην Αμερική, γνώριζαν μόνο αγγλικά. Στους Αρμένιους δεν θα το δει κανείς αυτό. Βέβαια, οι Έλληνες έφευγαν σε μια άλλη ήπειρο για καλύτερη τύχη, οι Αρμένιοι σφαγιάστηκαν και για αυτό τους δένει μια άλλη σχέση με τη γλώσσα. Μιλούν για την Αρμενία με σεβασμό αλλά εδώ είναι η πατρίδα τους, απλώς δεν θέλουν να ξεχάσουν τις παραδόσεις τους. Το ότι κρατάνε ακόμα σε τρίτη και τέταρτη γενιά είναι πολύ σημαντικό.

Ποιο είναι το χρέος που επιτελεί απέναντι στους αναγνώστες ένα ιστορικό μυθιστόρημα;

Εάν το ιστορικό μυθιστόρημα φερθεί κατάλληλα στον αναγνώστη και με την προϋπόθεση ότι ο συγγραφέας είναι αντικειμενικός και σέβεται την αλήθεια, δεν την παραλλάζει δηλαδή από πολιτικές σκοπιμότητες, τότε είναι πολύ σημαντικό. Άλλο είναι να διαβάσεις ένα βιβλίο ιστορίας και άλλο ένα ιστορικό μυθιστόρημα. Είχα την ευκαιρία να ακούσω από πολλά νέα παιδιά, που έρχονταν να παρακολουθήσουν τις παρουσιάσεις διαφόρων βιβλίων μου, τη φράση «μάθαμε ιστορία διαβάζοντας τα βιβλία σας». Το να δώσεις την ιστορία μέσα στα πρόσωπα του μύθου είναι κάτι που διαβάζεται ευχάριστα, το εμπεδώνει ο αναγνώστης και του μένει.

*Ο Γιώργος Πολυράκης βρίσκεται ήδη στη διαδικασία συγγραφής του νέου του βιβλίου, η υπόθεση του οποίου θα διαδραματίζεται στη Θεσσαλονίκη κατά τα σύγχρονα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Το ιστορικό μυθιστόρημα «Υπόσχομαι να μην ξεχάσω» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Μάθετε περισσότερα στο site των εκδόσεων. Βρείτε τις εκδόσεις Ψυχογιός και στην επίσημη σελίδα τους στο facebook.