Γλυκόπικρη ιστορία ενηλικίωσης άνοιξε το Φεστιβάλ

Αντηχώντας την ταραχή μιας εφηβείας που τελικά μοιάζει ίδια οπουδήποτε και αν τη βιώνει κανείς, το φιλμ του Φίλιπ Γιούριεφ συνδυάζει το κοινωνικό σχόλιο με μια τρυφερή και γλυκόπικρη ιστορία ενηλικίωσης αποτελώντας το ιδανικό εναρκτήριο λάκτισμα του 61ου Φεστιβάλ κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης και διαλαλώντας συνάμα περίτρανα ότι όλοι μας τελικά έχουμε ανάγκη ένα «σινεμά με κάθε τρόπο»

Μεταφρασμένο στα ελληνικά ως «Το ταξίδι της φάλαινας» και θυμίζοντας αρκετά ένα παλιότερο indy το «Κουμίκο, η κυνηγός του θησαυρού», το ρώσικο φιλμ της τελετής έναρξης του φετινού online 61ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης αφηγείται με σχεδόν παραμυθική απλοϊκότητα την ιστορία ενός εφήβου που ζει σε ένα απομονωμένο χωριό ελάχιστων κατοίκων (και ακόμη λιγότερων γυναικών) στις όχθες του Αρκτικού Ωκεανού, όπου το μοναδικό χόμπι, μαζί και βιοποριστική δραστηριότητα είναι το ψάρεμα των γιγάντιων φαλαινών, μια σκηνή από το οποίο καταγράφεται μεγαλειωδώς μεν, με αισθητική βίαιου ντοκιμαντέρ δε. Ο νεαρός πρωταγωνιστής – υπέροχη η ερμηνεία του πρωτοεμφανιζόμενου Βλαντιμίρ Ονόκοφ – μοιάζει πολιτισμικά και κοινωνικά αποκλεισμένος έχοντας ως μοναδική διέξοδο έναν καρδιακό του φίλο και συνομήλικο με τον οποίο μοιράζονται όλες τις εφηβικές διαχρονικές ανησυχίες, μια εκ των οποίων είναι και η ανακάλυψη της σεξουαλικότητάς τους. Η καρδιά του άβγαλτου και ασυνήθιστα αθώου Λέσκα θα χτυπήσει δυνατά για ένα chat girl που βλέπει στο ίντερνετ, φτάνοντας σε σημείο να φοράει τα καλά του για να την δει στον υπολογιστή, να βάζει γεννήτρια για να έχει ρεύμα τα βράδια αλλά και να κάνει μαθήματα αγγλικών μέσω παιδικών βιβλίων, με όνειρο της ζωής του να ταξιδέψει στο Ντιτρόιτ για να την δει από κοντά. Η ανικανότητά του να διαχωρίσει την πραγματικότητα από τη διαφήμιση, το ψέμα από την αλήθεια, την νεανική ορμή από την ώριμη σκέψη, σύντομα θα ενισχύσει τον εφηβικό παρορμητισμό του οδηγώντας τον σε πράξεις από τις οποίες δεν υπάρχει επιστροφή. Μετά από αυτές, και μέσω μιας αδιανόητης προσωπικής οδύσσειας, η αθωότητα θα μοιάζει με μακρινό όνειρο και το απομονωμένο χωριό του θα θυμίζει τόπο καταδίκης αλλά και εξιλέωσης ταυτόχρονα.

Εξαιρετική απεικόνιση του απομονωμένου τοπίου του Βερίγγειου Πορθμού, εκεί στα όρια μεταξύ Ρωσίας και Αμερικής «Δευτέρας και Τρίτης, του χθες και του αύριο» όπως συμβουλεύει ένας λαθροκυνηγός τον πρωταγωνιστή, οι οποίες ήπειροι μπορεί να ακούγονται τόσο διαφορετικές αλλά τελικά τόσο διαφορετικές δεν είναι. Η παγωμένη συνοριακή γραμμή θολώνει την κρίση, γιγαντώνοντας παράλληλα τις επιθυμίες και την ανάγκη για στοργή και τρυφερότητα, κάτι που υπογραμμίζεται διαρκώς από τον σκηνοθέτη και κάνοντας την κάθαρση να μοιάζει αναπόφευκτη. Την ευθύγραμμη αφήγηση συνοδεύουν βαθύτεροι φιλοσοφικοί στοχασμοί που έχουν να κάνουν με την ενηλικίωση και τη βίαιη μετάβαση από τον προστατευμένο κόσμο της οικογένειας σε αυτόν της καθημερινότητας, όπως και πολλές συμβολικές σκηνές, οι οποίες αντιμετωπίζονται κυρίως με γλυκόπικρο χιούμορ και όχι με οδυνηρό ρεαλισμό, όπως θα περίμενε κανείς. Το φινάλε της ταινίας μοιραία αποκτά πιο δραματικούς τόνους, αν και ο υπέροχος παππούς του Λέσκα κλέβει την παράσταση με την μακάβρια αφέλειά του που χτυπά σαν ποπ νότα στο σενάριο, όμοια με το εξαιρετικά εύστοχο σάουντρακ της ταινίας, το οποίο έχει όμως ως βασικό μουσικό θέμα το σπαρακτικό και μινιμαλιστικά μονότονο canto ostinato, μια ολλανδική σύνθεση για 3 πιάνα. Ένα σπαραξικάρδιο ρέκβιεμ για την δίψα της νιότης αλλά και την ανάγκη για έρωτα. Σκέψεις που ακούγονται τόσο οικείες και μοιάζουν να μην γνωρίζουν τόπο, χρόνο και περιορισμούς.

The Whaler Boy

Σκηνοθεσία: Philipp Yuryev Ηθοποιοί: Vladimir Onokhov, Kristina Asmus, Vladimir Lyubimtsev, Nikolay Tatato

Διαβάστε επίσης: