Halloween: Τι είναι και πώς γιορτάζεται σε διαφορετικές χώρες του κόσμου

Κολοκύθες, σκελετοί, νυχτερίδες, πορτοκαλί και μαύρες αποχρώσεις, τρομακτικά κοστούμια και καλάθια γεμάτα με γλυκά, μας έρχονται στο μυαλό στο άκουσμα του Halloween.

Από την Αμερική έως το Μεξικό και την Ιαπωνία, η Νύχτα των Πνευμάτων παίρνει διαφορετικές μορφές, με spooky συνήθειες και παραδόσεις!

Στις ΗΠΑ αποτελεί επίσημη γιορτή, και ενώ έχει συνδεθεί άρρηκτα με την τοπική αγοραία κουλτούρα, έχει τις ρίζες του στην Κέλτικη παράδοση, συγκεκριμένα στην αρχαία γιορτή Samhain. Η τελευταία αποτελούσε στην ουσία τελετή «εξορκισμού», κατά την οποία οι άνθρωποι άναβαν φωτιές και φορούσαν κοστούμια, για να τρομάξουν και να διώξουν τα κακά στοιχειά και φαντάσματα…

Αμερική

Φυσικά, δεν θα μπορούσαμε να μην ξεκινήσουμε από τις ΗΠΑ, την «πρωτεύουσα» του Halloween, με τη γιορτή να έχει διεισδύσει βαθιά μέσα στην αμερικανική κουλτούρα, καθώς θεωρείται η δεύτερη πιο κερδοφόρα για τους λιανοπωλητές, μετά τα Χριστούγεννα!

Οι δρόμοι μεταμορφώνονται σε στοιχειωμένες γειτονιές, τα χωράφια με κολοκύθες ανθίζουν και η μουσική από τα πάρτι με τις πιο spooky μεταμφιέσεις ακούγεται από κάθε γωνία, από σπίτια μέχρι το μεγάλα κλαμπ και το μικρό local bar της γειτονιάς.

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, μικροί και μεγάλοι, ψωνίζουν κολοκύθες και τις σκαλίζουν με τα αγαπημένα τους σχέδια, μεταμορφώνοντάς τες σε τρομακτικά πλάσματα, ενώ γίνονται μέχρι και για διαγωνισμοί για την καλύτερα… σκαλισμένη κολοκύθα.

Οι μικρότεροι διαλέγουν τον ήρωα ή κακό από το αγαπημένο τους παραμύθι και χτυπάνε κουδούνια από πόρτα σε πόρτα, όπου τους περιμένουν τα πιο νόστιμα γλυκά, το γνωστό Trick or Treating – Φάρσα ή Κέρασμα!

Οι Αμερικανοί έχουν προσθέσει στην γιορτή ταινίες τρόμου, στοιχειωμένα σπίτια, ιστορίες φαντασμάτων και πίνακες Ouija για να «συνδεθούν» με τα πνεύματα.

Μεξικό

To Día de los Muertos έχει κοινές ρίζες με το Halloween, με τους Μεξικανούς να τιμούν και τους νεκρούς την 1η και 2α Νοεμβρίου.

Τα παιδιά στο Μεξικό βγαίνουν επίσης για Φάρσα ή Κέρασμα στις 31 Οκτώβρη, με τη μέρα να λειτουργεί κυρίως ως προοίμιο για την δικιά τους Ημέρα των Νεκρών, αφιερωμένη στη μνήμη και τη ζωή – όχι στο φόβο. Η γιορτή βασισμένη στην παράδοση, χρονολογείται πάνω από 3.000 χρόνια, από την προκολομβιανή Μεσοαμερική.

Αποτελεί τη στιγμή που οι πύλες του παραδείσου ανοίγουν, επιτρέποντας στις ψυχές των νεκρών να επιστρέψουν και να επανενωθούν με τις οικογένειές τους.

Έτσι, τις πρώτες μέρες του Νοέμβρη, οι δρόμοι του Μεξικού γεμίζουν μουσική, φαγητό και στολές με κρανία και λουλούδια.

Οι συγγενείς ετοιμάζουν τραπέζια με τα αγαπημένα φαγητά του εκλιπόντος ή αφήνουν δώρα στους τάφους τους. Οι συμμετέχοντες φορούν μάσκες κρανίων, τρώνε ζαχαρένια κρανία και γιορτάζουν με μουσική και χρώμα. Αν και κάποτε ήταν έθιμο μόνο στις αγροτικές και ιθαγενικές κοινότητες, πλέον η γιορτή τιμάται και στις μεγάλες πόλεις, όπως το Μεξικό Σίτι.

Ιαπωνία

Στην Ιαπωνία, το Halloween γιορτάζεται με στυλ!

Η γιορτή του Halloween αποτελεί κάτι καινούργιο για τη χώρα, η οποία την έχει αγκαλιάσει με ενθουσιασμό, προσθέτοντας τη δική της πινελιά.

Επειδή υπάρχουν ήδη άλλες γιορτές για τους νεκρούς, όπως το Obon, η συνήθεια του Trick or Treating δεν είναι ιδιαίτερη δημοφιλής.

Ωστόσο, οι παρελάσεις, τα πάρτι και τα events σε μεγάλους δρόμους και κλαμπς, με μεταμφιέσεις, δεν πάνε πίσω. Στην Ιαπωνία, τα εντυπωσιακά κοστούμια του Halloween υιοθετούν περισσότερο στοιχεία από anime, cosplay και φυσικά στοιχεία της pop κουλτούρας, horror games και ταινίες τρόμου.

Το Halloween Street Party στο Σιμπούγια του Τόκιο είναι από τα δημοφιλέστερα events το οποίο γεμίζει μεγάλους κεντρικούς δρόμους και κάνει μια δυναμική επιστροφή το 2025 μετά από μερικά ήσυχα χρόνια.

Η γιορτή του Halloween στην Ιαπωνία έχει περισσότερο κοσμικό, καλλιτεχνικό και κοινωνικό, παρά θρησκευτικό χαρακτήρα και διασκεδάζει “λάμποντας” στο σκοτάδι με glow sticks!

Ιρλανδία

Η Ιρλανδία είναι η γενέτειρα του Halloween, το οποίο προέρχεται από το αρχαίο Samhain, ένα παγανιστικό φεστιβάλ που γιορταζόταν περισσότερα από 2.000 πριν και σηματοδοτούσε το τέλος της συγκομιδής και την αρχή του χειμώνα.

Μέχρι και σήμερα, όλη τη χώρα διοργανώνονται φεστιβάλ, όπως το Púca Festival, που τιμά τη λαογραφία της Κελτικής παράδοσης, και το Derry Halloween Festival, στη βόρεια Ιρλανδία — μια από τις πιο διάσημες γιορτές παγκοσμίως.

Οι κάτοικοι ανάβουν φωτιές, παίζουν παραδοσιακά παιχνίδια, όπως το “snap-apple” – όπου προσπαθείς να πιάσεις ένα μήλο που κρέμεται από σχοινί με το στόμα και τρώνε Barmbrack, ένα γλυκό ψωμί με σταφίδες που περιέχει “προφητικά” αντικείμενα – όπως για παράδειγμα, ένα δαχτυλίδι για γάμο!

Η παράδοση στην Ιρλανδία συνδυάζεται κυρίως με τη λαογραφία, την τύχη και το γλέντι! 

Αγγλία

H παγκοσμιοποίηση σε συνδυασμό με την αυξανόμενη δημοτικότητα του Halloween στη μαζική κουλτούρα, αλλά και την εμπορικότητά του, έχουν καταφέρει όχι μόνο να κάνουν τη γιορτή να βρεθεί στο επίκεντρο της Βρετανίας, αλλά ταυτόχρονα να επισκιάσουν μία ακόμα μεγαλύτερη παράδοση!

 Η Μέρα του Guy Fawkes γιορτάζει την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του βασιλιά Ιακώβου Α’ από τον Guy Fawkes και τους συνωμότες του. Επειδή ο Fawkes προσπάθησε να σκοτώσει τον βασιλιά με βαρέλια πυρίτιδας —πριν εντοπιστεί και εκτελεστεί—, η μέρα γιορτάζεται με τεράστιες φωτιές σε όλη τη χώρα στις 5 Νοεμβρίου.

Η γιορτή σήμερα συχνά συνδυάζεται με το Halloween, μπλέκοντας το “trick or treating” με το Bonfire Night, τις φωτιές και τα πυροτεχνήματα.

Τα παιδιά συνηθίζουν ακόμη να περνούν από σπίτι σε σπίτι ζητώντας «a penny for the Guy», δηλαδή ένα κέρμα για να φτιάξουν ομοίωμα του Fawkes και να το κάψουν στη φωτιά!

Γουατεμάλα

Οι κάτοικοι της Γουατεμάλας επίσης τιμούν τους νεκρούς τις πρώτες μέρες του Νοεμβρίου, συνδυάζοντας τη γιορτή πολλές φορές με το Halloween!

Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ Barriletes Gigantes ή «Φεστιβάλ των Τεράστιων Χαρταετών», ο ουρανός γεμίζει με τεράστιους, πολύχρωμους χαρταετούς. Το Φεστιβάλ γίνεται επίσης στο πλαίσιο του Día de los Muertos, σε πόλεις όπως το Sumpango και το Santiago Sacatepéquez.

Οι χαρταετοί —οι οποίοι μπορούν να φτάσουν έως και 12 μέτρα ύψος— είναι χειροποίητοι και πετούν πάνω από τα κοιμητήρια των αγαπημένων προσώπων που έχουν φύγει από τη ζωή.

Οι εντυπωσιακοί χαρταετοί συμβολίζουν τη σύνδεση ανάμεσα στους ζωντανούς και τους προγόνους, και όταν πετούν στον ουρανό, μεταφέρουν την αγάπη και τη μνήμη των ανθρώπων προς όσους έχουν φύγει.

Ελλάδα

Στην Ελλάδα, το Halloween έχει γίνει μία ολοένα και ανερχόμενη τάση τα τελευταία χρόνια, λόγω της αύξησης της δημοτικότητάς του και της εμπορικότητάς του, καθώς στη χώρα μας δεν έχει παραδοσιακές ρίζες.

Όμως, ο κόσμος λατρεύει να συνδυάζει τις δικές μας αποκριές με το τρομακτικό στοιχείο του Halloween, να διακοσμεί μαγαζιά με αράχνες και κολοκύθες, διοργανώνοντας μάλιστα θεματικά πάρτι σε μπαρ, σχολεία και εμπορικά κέντρα, όπου κάθε χρόνο γίνεται το αδιαχώρητο!