Μια μοναδική ιστοσελίδα καταγράφει την ιστορία της Μεταπολίτευσης

Σαν σήμερα, 24 Ιουλίου, το 1974, χιλιάδες λαού υποδέχτηκαν στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, στις 14:00, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, που έφτασε στη χώρα από το Παρίσι. Στις 16:15 ορκίστηκε πρωθυπουργός.

Η άφιξη του Κωνσταντίνου Καραμανλή σήμανε και το τέλος της 7ετούς στρατιωτικής χούντας στην Ελλάδα, αν και η τότε στρατιωτική ηγεσία διατηρήθηκε στη θέση της, ενώ ο Ανδρέας Παπανδρέου μέχρι το επόμενο καλοκαίρι του 1975 δήλωνε «Η χούντα δεν έπεσε».

Η περίοδος αυτή της νεότερης ελληνικής ιστορίας μετά την πτώση της Χούντας των Συνταγματαρχών το 1974, και την αλλαγή του πολιτεύματος σε προεδρευομένη κοινοβουλευτική δημοκρατία, ορίζεται σήμερα ως “Μεταπολίτευση”.

Υπό το όνομα αυτό, μια ενδιαφέρουσα διαδικτυακή σελίδα, έργο επιστημόνων, αφιερωμένη στην περίοδο, καταγράφει, αποδομεί και αναλύει τα γεγονότα από το 1974 μέχρι το 1989, που θεωρείται σημείο τομής για την οριοθέτηση του τέλους της.

Η σελίδα παρουσιάζει την περίοδο αυτή καλύπτοντας κάθε ενότητα, διαθέτοντας τις κατηγορίες Πολιτική, Ευρώπη, Εργασία, Πολιτισμό, Οικονομία, Κοινωνία και Κινήματα και Μνήμη, ενώ περιλαμβάνει πλούσιο αρχειακό υλικό, συνεντεύξεις και επιστημονικές αναλύσεις.

Όπως σημειώνεται στην σελίδα για την αφορμή της καταγραφής αυτής: “Η Μεταπολίτευση βρέθηκε στο επίκεντρο των δημόσιων συζητήσεων και αντιπαραθέσεων από τις απαρχές της κρίσης. Οι συνθήκες κρίσης, εν προκειμένω της πολύ πρόσφατης και οικείας πια σε όλους μας οικονομικής κρίσης, κάνουν επιτακτική πλέον την ανάγκη να δοθούν ερμηνείες τόσο στο πεδίο του δημόσιου λόγου όσο και του επιστημονικού, ώστε να μπορέσουμε να κατανοήσουμε «τι μας συνέβη», «γιατί» και «πως». Μια συνήθης προσέγγιση και απόπειρα απάντησης των ερωτημάτων διέρχεται –όπως θα ήταν αναμενόμενο άλλωστε– από την προσπάθεια ανασύστασης της πρόσφατης ιστορίας, μια προσπάθεια εντοπισμού της ρίζας του προβλήματος, με σκοπό άλλοτε να επιχειρήσουμε να την κόψουμε και άλλοτε να «τακτοποιήσουμε» τουλάχιστον μέσα μας το πρόβλημα και την πηγή του.”

Η σελίδα υπογραμμίζει άλλωστε πως “Αναμφίβολα το 1974 αποτελεί έτος-σταθμό για τη σύγχρονη ελληνική ιστορία σηματοδοτώντας την είσοδο της Ελλάδας σε μια σταθερή κοινοβουλευτική δημοκρατία –την Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία– ύστερα από την πτώση μιας επταετούς Δικτατορίας, με καταστροφικά αποτελέσματα εντός της χώρας και με τραγικό κύκνειο άσμα της την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Περαιτέρω, το 1974 υπήρξε η χρονική στιγμή όπου το μεγάλο κεφάλαιο της ελληνικής μετεμφυλιακής ιστορίας έβαινε οριστικά προς το κλείσιμό του. Η ελληνική κοινωνική και πολιτική ζωή σταδιακά απαλλάχθηκαν από το θολό και ταραγμένο περιβάλλον του μετεμφυλιακού κράτους, μέσω της ταχείας εγκαθίδρυσης ομαλών κοινοβουλευτικών θεσμών, τον πολιτειακό εκδημοκρατισμό μέσω της κατάργησης του θεσμού της βασιλείας και με την άρση των πολιτικών διώξεων μέσω της νομιμοποίησης του ΚΚΕ και άλλων μέτρων.”

Όπως αναφέρεται επιπλέον: “Το παρόν έργο επιχειρεί να ανασυνθέσει με διαφορετικούς τρόπους μια μεγάλη και κυρίως πολύ πυκνή σε συμβάντα περίοδο, αυτή των ετών 1974 -1989. Για το λόγο αυτό η ιστοσελίδα που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του έργου αρθρώνεται σε 7 γενικές θεματικές ενότητες. Κάθε μία από αυτές εσωτερικά δομείται στα εξής τρία πεδία: ερμηνευτικό κείμενο – εργαλεία έρευνας – συναφές αρχειακό υλικό. Έτσι, δημιουργούνται διαφορετικά επίπεδα πληροφορίας για τον μη ειδικό και τον ερευνητή της περιόδου διευρύνοντας έτσι το κοινό απεύθυνσης της ιστοσελίδας. Εξυπακούεται ότι καθεμία από τις 7 θεματικές ενότητες δεν είναι εξαντλητική ως προς τα ζητήματα που παρουσιάζει τόσο σε επίπεδο κειμένων όσο και σε επίπεδο αρχειακού υλικού, αλλά προσπαθεί να χαρτογραφήσει την εποχή. Ειδικώς για την καταγραφή και παρουσίαση του αρχειακού υλικού δημιουργήθηκε ένα διακριτικό αποθετήριο (βλ. στο μενού «Αρχειακό υλικό») το οποίο παρέχει πολλαπλές δυνατότητες αναζήτησης τεκμηρίων. Το υλικό το οποίο τροφοδότησε το αποθετήριο προέρχεται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα από τις συλλογές των ΑΣΚΙ.

Βρείτε το Αρχειακό Υλικό ΕΔΩ

Περαιτέρω επιδίωξη της ιστοσελίδας είναι να ισορροπήσει μεταξύ βάθους πληροφορίας και τεκμηρίωσης από τη μία και χρηστικότητας από την άλλη, εγχείρημα καταστατικά περίπλοκο και δύσκολο. Σε μια προσπάθεια να οπτικοποιήσει καλύτερα τα δεδομένα της πρωτογενούς έρευνας, συμβαδίζοντας έτσι με τις σύγχρονες ανάγκες του Internet, αξιοποίησε σύγχρονες και καθιερωμένες ψηφιακές εφαρμογές όπως οι διαδραστικοί χάρτες, τα χρονολόγια και η αποτύπωση αριθμητικών δεδομένων και αποτελεσμάτων με τη μέθοδο infographics.

Βρείτε το πλήρες Χρονολόγιο ΕΔΩ

Στην ίδια κατεύθυνση διευρυμένης απεύθυνσης και χρήσης ενσωματώνει σε διακριτό χώρο υλικό για συμπληρωματική εκπαιδευτική χρήση από καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. 

Βρείτε Εκπαιδευτικό Υλικό ΕΔΩ

Τέλος, στο πλαίσιο του έργου διενεργήθηκαν 17 συνεντεύξεις με δομημένο ερωτηματολόγιο γενικών και εξατομικευμένων ερωτήσεων. Οι συνεντεύξεις διενεργήθηκαν είτε στα ΑΣΚΙ είτε στους χώρους των εμφανιζόμενων προσώπων, βιντεοσκοπήθηκαν και αναρτήθηκαν στην ενότητα «Συνεντεύξεις» αφού υπέστησαν τεχνική επεξεργασία (π.χ. αποθορυβοποίηση, βελτίωση εικόνας) και μοντάζ (αφαίρεση κενού χρόνου, μεγάλων παύσεων, μη συναφών με το αντικείμενο του προγράμματος αφηγήσεων), με γνώμονα σε κάθε περίπτωση τη μικρότερη δυνατή αφαίρεση υλικού από το αρχικό βίντεο. Οι συνεντεύξεις προκρίθηκαν ως αναγκαίο εργαλείο αφενός για την αποτύπωση του βιωματικού στοιχείου, αφετέρου για την ανάδειξη της ατομικής πρόσληψης των ιστορικών τομών και αλλαγών όπως αυτές της περιόδου 1974 -1989.”

Μπορείτε να παρακολουθήσετε όλες τις συνεντεύξεις ΕΔΩ

Περιηγηθείτε σε όλα τα περιεχόμενα της σελίδας εδώ: metapolitefsi.com

Διαβάστε ακόμα: 1974-2019: Η Ελλάδα εν τάχει