Οι δύο σοβαρές προκλήσεις του γεωργικού κλάδου στην Ελλάδα

Πολλές είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο αγροτικός και κτηνοτροφικός κλάδος της Ελλάδας. Μεταξύ αυτών η κατάχρηση των λιπασμάτων, το αυξημένο κόστος παραγωγής, η πτώση των τιμών, η αθρόα χρήση φυτοφαρμάκων κλπ.

Ένα σημαντικό θέμα το οποίο «απειλεί» το μέλλον της ελληνικής γεωργίας είναι η ηλικία των επαγγελματιών του κλάδου. Κάτι το οποίο συνάδει με τη συνολική εικόνα που παρατηρείται στον συνολικό ελληνικό πληθυσμό, ο οποίος σύμφωνα με έρευνες «γερνάει» καθώς οι γεννήσεις είναι λιγότερες από τους θανάτους. Αποτέλεσμα είναι οι ηλικιωμένοι να είναι περισσότεροι από τους νέους.

Σύμφωνα με στοιχεία του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, το 35% όσων ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία είναι άνω των 65 ετών. Μάλιστα, πολλοί από αυτούς παραμένουν στο χωράφι ακόμη και μετά τη συνταξιοδότησής τους, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία της γενιάς που τους «ακολουθεί», διαλέγει διαφορετική, από τη γεωργία, σταδιοδρομία.

Όμως, όσοι νέοι αποφασίσουν να μείνουν και να συνεχίσουν τις οικογενειακές τους επιχειρήσεις, δεν φαίνεται να είναι καταλλήλως εκπαιδευμένοι. Όπως ανέφεραν πηγές του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων «το 83% των νέων αγροτών, κάτω των 35 ετών δεν έχουν την τυπική κατάρτιση, παρά μόνο την εμπειρική, που διδάχτηκαν από τους πατεράδες τους» και προσθέτουν «μάλιστα, το συγκεκριμένο ποσοστό εμφανίζεται ιδιαίτερα υψηλό σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές της χώρας».

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό αυτό, κατατάσσει την Ελλάδα στις 3 πρώτες θέσεις ανάμεσα στους «27» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μαζί με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, με τους λιγότερο ενημερωμένους νέους αγρότες, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 31,5%.

Αδυναμία απορρόφησης νέων τεχνολογιών

Ο συνδυασμός του «γερασμένου» αγροτικού δυναμικού με την έλλειψη εκπαίδευσης και κατάρτισης, έχει ως αποτέλεσμα η ελληνική γεωργία να αδυνατεί να εισάγει και να εφαρμόσει νέες τεχνολογίες, μεθόδους και καινοτόμες ιδέες στην όλη διαδικασία του παραγωγικού συστήματος.

Μόνη λύση στην «ανατροπή» της υπάρχουσας κατάστασης είναι η προσέλκυση νέων αγροτών παράλληλα με εκπαίδευση και επιμόρφωση. Αυτό, θα μπορούσε ουσιαστικά να κάνει το ελληνικό αγροτικό και κτηνοτροφικό προϊόν περισσότερο ανταγωνιστικό, με την παραγωγή νέων, καινοτόμων και ποιοτικών προϊόντων αναβαθμίζοντας παράλληλα το επίπεδο (status) όσων ασχολούνται με τον κλάδο.

Τι θα μπορούσε να γίνει

Σημαντική βοήθεια προς την κατεύθυνση της εκπαίδευσης, ειδικά των νέων, δίνει το Μέτρο 1 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020. Μέσω αυτού, νέοι αγρότες και κτηνοτρόφοι μπορούν να λάβουν την απαραίτητη γνώση και θα αναπτύξουν νέες δεξιότητες, μπορώντας παράλληλα να υλοποιήσουν αποτελεσματικότερα τα μέτρα του ΠΑΑ.

Επίσης, οι γεωργοί μπορούν να λάβουν πολύτιμη βοήθεια από τα Γραφεία Γεωργικής Ανάπτυξης. Μεταξύ άλλων, αυτά συνεργάζονται με τους αγρότες και τους τοπικού συνεταιρισμούς και διερευνούν και επισημαίνουν τα τεχνικά και οικονομικά προβλήματα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Βοηθούν στην οργάνωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και την αντιμετώπιση των προβλημάτων στα διάφορα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, πάντα στο πλαίσιο των εκάστοτε εφαρμοζομένων προγραμμάτων γεωργικής και κτηνοτροφικής ανάπτυξης.

Ακόμη, ενημερώνουν του αγρότες και τους κτηνοτρόφους για τις νέες, βελτιωμένες μεθόδους παραγωγής και οργάνωσης των εκμεταλλεύσεων για την αντιμετώπιση τεχνικών, οικονομικών και διαρθρωτικών προβλημάτων, στο πλαίσιο των προγραμμάτων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και μεριμνά για την ευρύτερη διάδοση στον αγροτικό κόσμο, μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων, γνώσεων για την εφαρμογή βελτιωμένων μεθόδων καλλιέργειας.

Άλλα εργαλεία για την βοήθεια αναβάθμισης των αγροτικών δυνατοτήτων είναι η δημιουργία πρότυπων επιδεικτικών εγκαταστάσεων κτηνοτροφίας σε συνεργασία των περιφερειών με ομάδες παραγωγών, τα οποία θα έχουν ως στόχο την επίδειξη σύγχρονων τεχνικών διαχείρισης των μονάδων αλλά και στην επιμόρφωση των ενασχολούμενων με τον κλάδο προσφέροντας νέες προσεγγίσεις στο σύγχρονο «επιχειρείν».

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ