Οι μεγαλύτερες εκθέσεις του καλοκαιριού στο Βερολίνο μιλάνε για το sex

Αν περπατήσει κάποιος σήμερα στο κέντρο του Βερολίνου σίγουρα θα πέσει το μάτι του στις αφίσες που ενημερώνουν για τις τρεις σημαντικότερες εικαστικές εκθέσεις της πόλης που συγκεντρώνουν πλήθος επισκεπτών.

Το κοινό τους γνώρισμα; Μιλάνε για τον έρωτα, τα ταμπού, το σώμα, το φεμινισμό την ταυτότητα φύλου και τον σεξουαλικό προσανατολισμό.

Η πλέον προβεβλημένη λαμβάνει χώρα στην Νέα Εθνική Πινακοθήκη και έχει τον τίτλο «Andy Warhol Velvet Rage and Beauty». Για πρώτη φορά παρουσιάζεται μέσα από 300 έργα, πίνακες, Polaroid φωτογραφίες, χαρακτικά και μεταξοτυπίες, μια πτυχή του έργου του καλλιτέχνη που επικεντρώνεται στο αντρικό σώμα, την αντρική ομορφιά και την ομοερωτική επιθυμία.

Ο τίτλος «Andy Warhol: Velvet Rage and Beauty» αποτελεί φόρο τιμής στο βιβλίο The Velvet Rage (2005) του Alan Downs που περιγράφει πώς είναι να μεγαλώνεις και να ζεις ως ομοφυλόφιλος άνδρας σε έναν κατεξοχήν ετεροφυλόφιλο κόσμο.

Ο Άντι Γουόρχολ σούπερ σταρ και ένας από τους πιο προβεβλημένους σύγχρονους καλλιτέχνες είναι επόμενο να συγκεντρώνει πλήθος ντόπιων και τουριστών που σπεύδουν στην έκθεση σε ένα χώρο που με το ίδιο εισιτήριο στο ισόγειο του κτηρίου μπορούν να παρακολουθήσουν να ξεδιπλώνεται η ιστορία του μοντέρνου κινήματος τεχνών της Γερμανίας.

Από τα πρώτα σχέδια σε χαρτί μέχρι τις φωτογραφίσεις που ο Άντι υποδύεται γυναικείους ρόλους μέσω μια Drag περσόνας που επινόησε η έκθεση παρουσιάζει μια πτυχή του καλλιτέχνη που δεν περιλαμβάνει τα διάσημα πορτραίτα και τα καταναλωτικά προϊόντα, αλλά τα πρώιμα ταινιάκια πριν το ντεμπούτο των μεγάλου μήκους ταινιών του, φωτογραφίες του φίλου και συνεργάτη του Ζαν Μισέλ Μπασκιά, αμέτρητες Polaroid από δοκιμαστικά εραστών και συντρόφων, ηθοποιών και μοντέλων καθώς και καταγραφές σε φιλμ και σε καμβά δραστηριοτήτων στις οποίος ο ίδιος δίνει μια χροιά ερωτισμού όπως ένα γεύμα, ο εραστής του όταν κοιμάται, το κούρεμα.

Την περίοδο που δημιουργήθηκαν τα έργα αυτά ξεκινούσε η άνθηση του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος καθώς και η βιομηχανοποίηση του σέξ. Οι εμβληματικές προσωπικότητες του κινήματος της Νέας Υόρκης αποτυπώνονται σε κάποιες μεταξοτυπίες καθώς και το πορνό σαν ένα νέο είδος. Το 1978 δημιούργησε το Sex Parts κοντινά πλάνα και σκίτσα αντικών γεννητικών οργάνων καθώς και σεξουαλικές δραστηριότητες μεταξύ αντρών.

Από τα περισσότερο διάσημα και εμπορικά έργα του έχει ο επισκέπτης την δυνατότητα να δει τα πορτραίτα και τις φωτογραφίες σούπερ σταρ όπως ο Μικ Τζάγκερ με τον οποίο διατηρούσαν στενή φιλία, ο Μοχάμεντ Άλι και ο Έλβις Πρίσλεϊ.

Στο μεγαλύτερο Εβραϊκό Μουσείο της Ευρώπης εκτός από την Μόνιμη συλλογή της οποίας η είσοδος είναι δωρεάν μπορεί κανείς να περιηγηθεί στην ενδιαφέρουσα περιοδική έκθεση με τίτλο Sex : The Jewish Position η οποία θα διαρκέσει μέχρι 6 Οκτωβρίου. Εβραίοι καλλιτέχνες και όχι μόνο εξετάζουν το ζήτημα του σεξ στις Εβραϊκές κοινότητες. Είναι ένα μέσο αναπαραγωγής του ανθρώπου η κρύβει μέσα του και την απόλαυση;

Η θρησκεία θέτει ως προαπαιτούμενο τον γάμο και ως στόχο την διαιώνιση του είδους. Με τα χρόνια όμως καθώς οι κοινωνίες αλλάζουν, οι εβραίοι ήρθαν αντιμέτωποι με ζητήματα που ταλανίζουν την ανθρωπότητα όπως η θέση της γυναίκας, η ισότητα, τα δικαιώματα, ο φεμινισμός, οι ΛΟΑΤΚΙ, οι διαφορετικές μορφές οικογένειας. Μέσα από γλυπτά, ζωγραφική, σκίτσα, φωτογραφίες και βίντεο οι καλλιτέχνες προβάλλουν πολλαπλές πτυχές του θέματος ανοίγοντας έναν διάλογο που περιλαμβάνει την θρησκεία, τις παραδόσεις και τις νέες ανάγκες που δημιουργούνται στον κόσμο που ζούμε. Αρκετές γυναίκες και ΛΟΑΤΚΙ καλλιτέχνες προσθέτουν μια πτυχή που περιλαμβάνει τις θηλυκότητες, το φύλο τις ταυτότητες και τον ερωτικό προσανατολισμό και εκφράζουν τις ανησυχίες τους για τον περιορισμό της ελευθερίας του ατόμου, τις διακρίσεις, το ρατσισμό την ομοφο και τρανς φοβία καθώς και για την βία κατά των γυναικών.

Από τα ελάχιστα μουσεία αυτού του είδους το μουσείο Ομοφυλοφιλίας του Βερολίνου που άνοιξε το 1984 θεωρείται ένα από τα γνωστότερα και καλύτερα στο κόσμο, μοναδικό στην Ευρώπη σε ένα υπέροχο κτήριο με κήπο, πωλητήριο και καφέ, φιλοξενεί την ιστορία του κινήματος της Γερμανίας στο ισόγειο και στον επάνω όροφο τις περιοδικές εκθέσεις του. Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου στον κάτω όροφο η έκθεση εστιάζει στο ΛΟΑΤΚΙ κίνημα της Γερμανίας πριν και τα πρώτα χρόνια του Stonewall ενώ η κύρια έκθεση που θα διαρκέσει μέχρι τις 11 Νοεμβρίου φέρει τον τίτλο «With Legs Wide Open – A Whore’s Ride Through History» και αναφέρεται στην ιστορία της σεξεργασίας στην Γερμανία και είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες στην πόλη. Καθόλου τυχαίο πως παρά την ειδική του θεματική το μουσείο ήταν γεμάτο από τουρίστες.

Μέσα από τα εκθέματα, τα βίντεο, τις συνεντεύξεις, τα σκίτσα και τις φωτογραφίες περιγράφονται όλα όσα θέλει να μάθει κανείς για την σεξεργασία στο Βερολίνο. Το πολύ ενδιαφέρον είναι πως η έκθεση δεν υιοθετεί την οπτική του ερευνητή, του ιστορικού και θεωρητικού αλλά των ίδιων των σεξεργατριών και σεξεργατών μέσα από τις προσωπικές συνεντεύξεις, το αρχειακό υλικό που συγκέντρωσαν οι επιμελητές της έκθεσης οι οποίοι υιοθετούν το γνωστό μότο «Τίποτα για εμάς χωρίς εμάς» που βλέπουμε συχνά να χρησιμοποιούν μειονότητες, ευάλωτες ομάδες, θύματα διακρίσεων.

Στην έκθεση ξετυλίγεται η ιστορία της σεξεργασίας από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα. Ο επισκέπτης από τα πρώτα βήματα θα δει ανάμεσα στα εκθέματα ένα εντυπωσιακό μαύρο παλτό με κουδούνια το οποίο φορούσαν οι σεξεργάτριες της εποχής και με τον ήχο τους προσέλκυαν τους πελάτες οι οποίοι ακούγοντας τον της πλησίαζαν. (Από το ένδυμα όπως μας εξηγούν οι ιστορικές πηγές προέκυψε αυτό που λέμε στην καθομιλουμένη «του κρέμασαν κουδούνια).

Στην συνέχεια γίνεται μια περιγραφή στο πως επιβίωσαν οι σεξεργάτριες κατά την διάρκεια αλλά και μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, πως αντιμετώπιζαν τα σεξουαλικός μεταδιδόμενα νοσήματα που θέριζαν την εποχή εκείνη μιας και η πρόληψη δεν ήταν ούτε εύκολη ούτε ευρέος διαδεδομένη, πως δημιουργήθηκαν τα στέκια και οι πιάτσες, πως διασταυρώθηκε η σεξεργασία και το ΛΟΑΤΚΙ κίνημα. Οι σεξεργάτριες και οι ΛΟΑΤΚΙ κυρίως τρανς γυναίκες και γκέι άντρες ήταν διαχρονικά πολύ κοντά. Ως άνθρωποι που η κοινωνία είχε στο περιθώριο μπορούσαν να καταλάβουν ο ένας τον άλλον μιας και τα κοινά τους χαρακτηριστικά ήταν η αμφισβήτηση της παραδοσιακής ιδέας για το φύλο, το σεξ. Οι σεξεργάτριες ήταν από τους κύριους εκφραστές και αγωνιστές του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος. Μέσα στους χώρους του μουσείου αναβιώνει ένα βεστιάριο εποχής, μια κρεβατοκάμαρά, σεξουαλικά βοηθήματα , ένα ιατρείο, όλα συνδεδεμένα με την εργασία στο σεξ.

Η έκθεση για την «Ιστορία του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος της Ελλάδος και της Θεσσαλονίκης» που παρουσιάστηκε από την parallaxi και το «Θεσσαλονίκη Αλλιώς» την περίοδο του Europride σε συνδυασμό με το συλλεκτικό τεύχος της parallaxi με την ιστορία του κινήματος, ήταν γνωστά στους ιθύνοντες του μουσείου τα είχαν παρακολουθήσει και οι κριτική τους ήταν θετική και ενθουσιώδης κάτι που αποτέλεσε μια ευχάριστη έκπληξη.

Είναι ευκαιρία για όσους επισκεφθούν το Βερολίνο τους επόμενους δύο μήνες να μην παραλείψουν αν όχι και τις τρείς κάποια από τις εκθέσεις αυτές που αποτελούν τα highlight του Βερολίνου.