Η ιστορία του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος της Θεσσαλονίκης

Την δεκαετία του 1980 θα έμοιαζε ανέκδοτο, το 1990 ψέμα, το 2000 πολύ μακρινό όνειρο. Να όμως που αυτό το καλοκαίρι η Θεσσαλονίκη φιλοξενεί το Europride.

Σύλλογοι, σωματεία, συνέδρια, περιοδικά, φεστιβάλ ταινιών, θεατρικές παραστάσεις και εκθέσεις τέχνης είναι μερικά από αυτά που υπήρξαν προπομποί και προετοίμασαν το έδαφος για αυτήν την μεγάλη διοργάνωση.

Η αρχή έγινε στην Αθήνα από μια παρέα διανοούμενων που επέστρεψαν από το εξωτερικό, ενώθηκαν με φίλους τους και δημιούργησαν το 1976 το Α.Κ.Ο.Ε. – Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλόφιλων Ελλάδας. Αφορμή στάθηκε το νομοσχέδιο Ν1193/1981 «Περί αφροδισίων νοσημάτων και άλλων συναφών θεμάτων», το οποίο κατατέθηκε προς ψηφοφορία στη Βουλή και νομιμοποιούσε τις διώξεις ενάντια στις εκδιδόμενες γυναίκες, τους ομοφυλόφιλους και τα τρανς άτομα. Ακολουθεί η πρώτη ανοιχτή εκδήλωση, η έκδοση του περιοδικού ΑΜΦΙ, συμμετοχή σε πορείες, εκδηλώσεις, φεστιβάλ και ένα συνέδριο. Αυτή ήταν η γέννηση του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος στην Ελλάδα.

Το 1988 ο Βαγγέλης Γιαννέλος ιδρύει την ΕΟΚ – Ελληνική Ομοφυλοφιλική κοινότητα. Θα ακολουθήσουν αρκετές ακόμα μεταξύ των οποίων και όσες υφίστανται σήμερα: ΟΛΚΕ, Colour Youth, Πολύχρωμο Σχολείο, Οικογένειες Ουράνιο Τόξο, Υπερήφανοι Γονείς, Proud Seniors,ΣΥΔ – Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών , Athens Pride – Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Αθήνας.

Οι άνθρωποι της Θεσσαλονίκης επηρεασμένοι από όσα συμβαίναν στην Αθήνα αλλά και από την έντονη δράση των φεμινίστριών ενάντια στον σεξισμό και την καταπίεση και των φοιτητών στο Α.Π.Θ, κάνουν τα πρώτα βήματα ενός κινήματος που σε αρκετές περιπτώσεις στάθηκε πρωτοπόρο και καθόρισε κατά πολύ τις εξελίξεις. Δυστυχώς η ιστορία του παραμένει άγνωστη μιας και στα θεματικά αφιερώματα, τις ιστορικές αναδρομές και μελέτες οι ερευνητές εστιάζουν κυρίως στην πρωτεύουσα.

Η Κατερίνα Γιαννούλη σε συνέντευξη στην Parallaxi θυμάται:

«Νιώθω τυχερή που έζησα την χρυσή εποχή της Θεσσαλονίκης η οποία λίγα χρόνια μετά καταστράφηκε από την υπερβολική πρέζα που έκανε την εμφάνιση της ως πρωτοποριακή τάση, τα προβλήματα που δημιουργούσε η αστυνομία, η έλευση του aids το 1985-1986 αλλά κυρίως από την καταστροφική πολιτική του Κούβελα. Ήταν μια πραγματική ερωτική πόλη, γεμάτη ζωντάνια η Θεσσαλονίκη. Σε όλους τους τομείς υπήρχε μια φοβερή άνθηση. Στο θέατρο εμφανίζεται η Ρούλα Πατεράκη με το εργαστήρι Δραματικής Τέχνης, ο Μανώλης Ρασούλης γράφει την «Εκδίκηση της γυφτιάς» που τραγουδά ο Νίκος Παπάζογλού στην πρώτη συναυλία στο μικρό αμφιθέατρο της Νομικής, ανοίγουν συνεχώς πρωτοποριακά στέκια, το Μπανάλ του Ηρακλή Δούκα. Η Θεσσαλονίκη ήταν τότε μια πόλη που είχε να σου μάθει πράγματα, που ζούσε έντονα, αγαπούσε την νύχτα και βρισκόταν σε ένα δημιουργικό πυρετό.

Έρχονται τα κινήματα κοινωνικής κριτικής, φεμινιστικά, ομοφυλοφιλικά, οικολογικά. Μαζί με φίλες από διάφορες σχολές φτιάχνουμε το πρώτο σπίτι των γυναικών στην Θεαγένους Χαρίση. Θυμάμαι εκεί πολλές συζητήσεις, πάρτι μόνο για γυναίκες όπου απαγορευόταν η είσοδος στα αγόρια. Έρχομαι σε επαφή με το Α.Κ.Ο.Ε και τον Λουκά Θεοδωρακόπουλο. Η πρώτη συγκέντρωση στο αμφιθέατρο της ιατρικής σχολής με θέμα την ομοφυλοφιλία συγκεντρώνει απρόσμενα πολύ κόσμο, κυρίως Ρηγάδες ως πιο πρωτοπόρα και ανοιχτή οργάνωση σε τέτοια ζητήματα σε σχέση με άλλες αριστερές παρατάξεις που δεν ήθελαν ούτε να ακούσουν για ομοφυλοφιλία. Θυμάμαι την εμπνευσμένη προκήρυξη μας με το υπέροχο σύνθημα «Ομοφυλόφιλη – Ομοφυλόφιλε πριν ψηφίσεις ρώτα το κόμμα σου τι θέση έχει για εσένα» να κυκλοφορεί σε ροζ αυτοκόλλητα. Εκεί μαθαίνουμε για το περιοδικό Αμφί για το πως δημιουργήθηκε το Α.Κ.Ο.Ε και μπαίνουν οι βάσεις για μια ανάλογη οργάνωση στην Θεσσαλονίκη».

Κάπως έτσι ξεκινά το Α.Μ.Ο.Θ (Απελευθερωτικό Μέτωπο Ομοφυλόφιλων Θεσσαλονίκης) και το Κ.Σ.Α (Κίνημα Σεξουαλικής Απελευθέρωσης) το οποίο εκδίδει την άνοιξη του 1980 με πρωτεργάτη τον αείμνηστο σκηνοθέτη – ηθοποιό Αχιλλέα Ψαλτόπουλο τις “Μπανάνες”, ένα περιοδικό στο οποίο συμμετείχαν με διάφορα ψευδώνυμα άνθρωποι που σήμερα είναι αναγνωρισμένοι συγγραφείς και καλλιτέχνες. Άρχισε να γίνεται γνωστό, συζητήθηκε αλλά δεν κυκλοφόρησε παρά μόνο ένα τεύχος του, όταν με δικαστική εντολή κατασχέθηκε ως άσεμνο και ξεκίνησαν τα δικαστήρια με τον εκδότη, δηλαδή ουσιαστικά τον τυπογράφο που είναι και ο μόνος που αναφέρεται στα στοιχεία της έκδοσης. Η έκδοση σταμάτησε, η υπόθεση μπήκε στο αρχείο όμως η Α.Μ.Ο.Θ και το Κ.Σ.Α συνέχιζαν να έχουν παρουσία μέσα στο πανεπιστήμιο, με εκδηλώσεις και δράσεις, ενάντια στα στερεότυπα τις προκαταλήψεις και την ομοφοβία.

Ο περιβόητος νόμος «Περί αφροδισίων νοσημάτων και άλλων συναφών θεμάτων» θα καταργηθεί ενώ φτάνει και στην Ελλάδα κυρίως ως φήμη, η πληροφορία πως οι ομοφυλόφιλοι της Αμερικής πεθαίνουν από μια καινούργια, άγνωστη ασθένεια, τον καρκίνο των γκέι. Όπως θυμούνται οι παλαιότεροι μέχρι και το 1983 στην Θεσσαλονίκη ήταν σχετικά άγνωστο το Aids. Μόνο όταν έγινε γνωστό πως νοσούν επώνυμοι Έλληνες αλλά και καλλιτέχνες του εξωτερικού, ξεκίνησε να γίνεται θέμα συζήτησης σκορπίζοντας τον φόβο. Ο πρώιμος θάνατος του πρωτοπόρου σχεδιαστή μόδας Σέρο Αμπραχαμιάν ήταν το πρώτο μεγάλο σοκ για την πόλη της Θεσσαλονίκης. Οι γκέι άντρες και οι τράνς γυναίκες πλήρωσαν το βαρύ τίμημα του στίγματος και στοχοποιήθηκαν ως φορείς του κακού και της αμαρτίας. Οι συντηρητικοί κύκλοι το είδαν ως μια ευκαιρία με αποτέλεσμα να ακολουθήσει μια περίοδος εσωστρέφειας και ένα πισωγύρισμα από το οποίο η πόλη δεν θα συνέλθει ποτέ οριστικά.

Στα τέλη του 1980 αρχές 1990 ξεκινάει την ακτιβιστική του δράση ο πατέρας των κινημάτων της πόλης Νίκος Χατζητρύφων. Με σπουδές και επιρροές από το εξωτερικό, ο Νίκος, παράλληλα με την εργασία του ως Πολιτικός μηχανικός, ήταν αποφασισμένος να πολεμήσει για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ορατότητα και την προώθηση των ζητημάτων των ΛΟΑΤΚΙ στην Θεσσαλονίκη. Αυτό που τον έκανε να ξεχωρίζει ήταν η επιλογή του να εμπλέξει στο κίνημα πανεπιστημιακούς, συγγραφείς, πολιτικούς, διανοούμενος σε μια προσπάθεια να δώσει ορατότητα και κύρος στο κίνημα και τις διεκδικήσεις του.

Μάλιστα χρησιμοποιούσε τις δηλώσεις τους με κάθε ευκαιρία για να ξεχωρίσει τους διαφωνούντες από τους υποστηρικτές και η ιστορία τον δικαίωσε. Αρχής γενομένης με την Ο.Π.Ο.Θ Ομάδα Πρωτοβουλίας Ομοφυλόφιλων Θεσσαλονίκης η οποία κυκλοφόρησε το περιοδικό «Ο πόθος», 9 τεύχη στην πρώτη περίοδο (Ιούλης 1990 – Καλοκαίρι 1995) και κατόπιν 23 μηνιαία τεύχη την δεύτερη περίοδο (Απρίλιος 1996 – Καλοκαίρι 1999). Οι δράσεις της Ο.Π.Ο.Θ έγιναν γρήγορα γνωστές στην πόλη. Προβολές ταινιών, συζητήσεις, εκπομπές στο Ράδιο Κιβωτό, Pride Party στο Ahududu. Ο Πόθος δεν άργησε να γίνει talk of the town. Αγαπήθηκε από φοιτητές, διανοούμενους, καλλιτέχνες για τα κείμενα που φιλοξενούσε καθώς και για την επιμέλεια, εικονογράφηση και το γραφιστικό σχεδιασμό του Άρη Μπατσιούλα που τα επόμενα χρόνια θα επιμεληθεί δύο ακόμα έντυπα της Θεσσαλονίκης. Σήμερα ο Πόθος είναι κλασικός και τα αυθεντικά του τεύχη έχουν συλλεκτική αξία. Ήταν άλλωστε η πρώτη φορά που η Αθήνα έστρεψε το ενδιαφέρον της στο ΛΟΑΤΚΙ κίνημα της Θεσσαλονίκης.

Ο tsarlatann.blogspot.com θυμάται από εκείνη την περίοδο :

«Στη φάση που τους γνώρισα συναντιόμασταν στο Ράδιο κιβωτός, και μετά στο στέκι του βιολογικού. Πάνε χρόνια από τότε που έπαιρνα τον “Πόθο” στα χέρια μου. Κάποια τεύχη πρέπει να τα έχω ακόμα σε κάποιο χαρτοκιβώτιο, αν δεν τα έχει φάει η υγρασία. Αυτά και ένα “Κράξιμο”. Άλλες εποχές. Τότε ήμασταν ακόμα πούστηδες. Ούτε gay, ούτε κουβέντα για πολιτικό γάμο. Και το δικαίωμα να είμαστε πούστηδες προάσπιζε αυτή η ομάδα. Την queer ιδεολογία, όπως κατάλαβα πολύ μετά. Έζησα την προσπάθεια ενός ανθρώπου να στήσει (από κάποια στιγμή και μετά) ένα τεύχος μονάχος του, την ιδεολογική μοναξιά του, και τέλος την απογοήτευσή του που σήμανε και το τέλος του Πόθου. Δεν καταλάβαινα πολλά από τα άρθρα. Και δεν ήμουν σίγουρος αν είναι σκόπιμο να βαράς μαλακία (πράγμα που θυμάμαι να έχω κάνει) με την εικονογράφηση ενός ακτιβιστικού φανζιν. Αυτό για το οποίο είμαι σίγουρος είναι ότι χαίρομαι που μες την άγνοιά μου κατάφερα και γνώρισα ανθρώπους που σε δύσκολους καιρούς είχαν τα αρχίδια να λένε ότι τους αρέσει να γλύφουν αρχίδια…»

Η διάσπαση της Ο.Π.Ο.Θ γέννησε το 1995 το σωματείο «Σύμπραξη Κατά της Ομοφυλοφοβίας» με πρόεδρο τον Νίκο Χατζητρύφωνα που ξεκινάει την έκδοση της εφημερίδας Βιταμίνης Ο.

Είναι η χρονιά που μετακομίζω στην Θεσσαλονίκη. Έχοντας πλήρη άγνοια βρέθηκα μέσα στην δίνη αυτής της διάσπασης, χωρίς να μου κάνουν αρχικά θετική εντύπωση τα μέλη των δύο ομάδων. Εκνευρισμός, προβληματισμός, διαφορετικές απόψεις και ιδεολογίες. Σήμερα βλέποντας με την απόσταση του χρόνου, το παρελθόν πιστεύω πως οι διασπάσεις ωφελούν όταν δίνουν την ευκαιρία για πλουραλισμό απόψεων και επιλογών σε ένα πλαίσιο συνεργασίας. Άλλωστε μια ομάδα γεννάει πάντοτε και άλλες και αυτό όχι μόνο στο ΛΟΑΤΚΙ κίνημα, το οποίο φάνηκε παρά τα εσωτερικά του προβλήματα να συνεργάστηκε αρμονικά σε βάθος χρόνου.

Το Ράδιο Κιβωτός κλείνει η Ο.Π.Ο.Θ και ο Πόθος σταδιακά σταματούν τις δραστηριότητες τους και στα τέλη του 1990 μένει η Σύμπραξη ως η μόνη ενεργή οργάνωση. Εκείνη την περίοδο σε συνεργασία με τον Νίκο Χατζητρύφωνα και τα μέλη της Σύμπραξης δημιουργούμε το πρώτο και μακροβιότερο LGBTQI film festival στην Ελλάδα το οποίο φιλοξένησε για πρώτη φορά ταινίες των Γιάνναρη, Κούτρα, Δήμα.

Είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε πως το Φεστιβάλ αυτό που αρχικά είχε την ονομασία «Πανόραμα ομοφυλοφιλικών ταινιών» στάθηκε καθοριστικός παράγοντας και προετοίμασε το έδαφος για να καθιερωθεί στην συνέχεια στο «Διεθνές Φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης» και στο «Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ» το βραβείο Mermaid που δίνεται στην καλύτερη ΛΟΑΤΚΙ ταινία του Φεστιβάλ όπως γίνεται σε όλα τα διεθνή φεστιβάλ στον κόσμο. Για πρώτη φορά διοργανώνονται συνέδρια με θέμα τον Γάμο, τις οικογένειες από ομόφυλα ζευγάρια, την θέση των δημοσιογράφων και των πολιτικών σε ζητήματα ΛΟΑΤΚΙ.

Τα πρακτικά των συνεδρίων αυτών είναι η αποτύπωση του πολιτικού λόγου του κινήματος της Θεσσαλονίκης των πρώτων χρόνων της νέας χιλιετίας και το υλικό τους στάθηκε η αφορμή για την έκδοση δύο βιβλίων «Οικογένειες από ζευγάρια του ιδίου φύλου» και «Η ομοφυλοφιλία στον κινηματογράφο» τα οποία κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία. Η «Βιταμίνη Ο» σταμάτησε να κυκλοφορεί το 2006. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός πως από το 1996 ως και το 2000 μπορούσε κανείς να βρει στο κέντρο της Θεσσαλονίκης σε κινηματογράφους, καφέ, μπαράκια και video club δυο έντυπα με ΛΟΑΤΚΙ περιεχόμενο.

Αξίζει να αναφερθεί πως το 2ο Φεστιβάλ Ομοφυλοφιλικών ταινιών που πραγματοποιήθηκε στο Ολύμπιον σε συνεργασία με το Φεστιβάλ κινηματογράφου τον Απρίλιο του 2000 απεικόνιζε στην αφίσα και το πρόγραμμα του ένα ζωγραφικό έργο δύο αντρών που φιλιούνται. Η εισαγγελία πρωτοδικών Θεσσαλονίκης διέταξε επείγουσα προκαταρκτική εξέταση με αφορμή ένα υπόμνημα που κατέθεσαν στις δικαστικές αρχές ιδιώτες, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν από την προβολή των ταινιών διαπράττονται ποινικά αδικήματα που αφορούν στη νομοθεσία περί ασέμνων και αυτό για ταινίες που είχαν ήδη βραβευτεί σε διεθνή φεστιβάλ. Απειλές από Θρησκευτικές και άλλες Οργανώσεις, κακοποιητικός λόγος από την πλευρά του Νομάρχη Παναγιώτη Ψωμιάδη και του τότε τοπικού ακόμα τηλεστάρ Κυριάκου Βελόπουλου. Όμως η αρχή είχε γίνει. Βέβαια τα φετινά επεισόδια στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, 24 χρόνια μετά δείχνουν πως έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε.

Το 2004 κάνει την εμφάνιση της η Π.Ο.Ε.Κ (Πρωτοβουλία Ομοφυλόφιλων Ενάντια στη Καταπίεση), η οποία δημιουργήθηκε από λεσβίες και ομοφυλόφιλους του Σ.Ε.Κ και του ευρύτερου αριστερού χώρου και κυκλοφορεί το δικό της περιοδικό την «Απελευθέρωση» που σταμάτησε το 2007 εκδίδοντας 6 τεύχη. Η παρουσία της Π.Ο.Ε.Κ βοήθησε στην εξωστρέφεια του κινήματος σε χώρους της ευρύτερης αριστεράς, στα πανεπιστήμια καθώς και την πρώτη παρουσία σε πορείες και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας με ΛΟΑΤΚΙ πανό και συνθήματα. Ακόμα θυμάμαι με συγκίνηση την συνεργασία «Σύμπραξης κατά της ομοφυλοφοβίας» και Π.Ο.Ε.Κ που στις αντιπολεμικές πορείες και στις εργατικές απεργίες σήκωναν πλακάτ για τους ΛΟΑΤΚΙ και μοίραζαν φυλλάδια.

Το καλοκαίρι του 2008 ο Άρης Μπατσιούλας ζητά να με συναντήσει. Στο τραπέζι πέφτει η ιδέα ενός περιοδικού που ονόμασε Screw. Στην ομάδα προστέθηκε ο Αντρέας Ιωαννίδης, ο Γιώργος Στριφτάρης και άλλοι/ες. Το πρώτο τεύχος κυκλοφορεί τον Οκτώβριο του 2008 μόνο στην Θεσσαλονίκη. Ο στενός κύκλος των gay bar και των τσοντάδικων αρχίζει να συζητάει γ αυτό χωρίς να έχει σημειώσει ιδιαίτερη επιτυχία.

Την δεύτερη χρονιά ήταν που εκτινάχτηκε. Μπήκαν οι ιδεολογικοί στόχοι αλλά και ένα πλάνο βιωσιμότητας και προβολής του. Για την ομάδα SCREW δεν υπήρχαν θέματα ταμπού, θέματα απαγορευμένα. Δεν υπήρχαν λέξεις που δεν πρέπει να αναφέρονται η προκλητικές φωτογραφίες. Ξεχώρισε για την αισθητική του που οφείλεται για άλλη μια φορά στον Άρη Μπατσιούλα, για τις συνεντεύξεις τα άρθρα και την διάδραση του με το κοινό. Αρχίζει να κυκλοφορεί στην Αθήνα και για πρώτη φορά ένα περιοδικό της συμπρωτεύουσας είναι το μοναδικό ΛΟΑΤΚΙ έντυπο της χώρας μετά την μικρή παύση του Αθηναϊκού περιοδικού Antivirus που επανακυκλοφορεί ένα χρόνο μετά με μεγάλη επιτυχία που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η σημαντικότερη συμβολή του Screw ήταν η γέννηση του Thessaloniki Pride που ξεκίνησε από την συνέντευξη που παραχώρησε σε αυτό ο τότε δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης η οποία απασχόλησε για ημέρες τα ΜΜΕ και στην οποία ο δήμαρχος εξέφρασε την πρόθεση του να βοηθήσει στην δημιουργία του πρώτου Thessaloniki Pride εφόσον του ζητηθεί.

Συγκεκριμένα απάντησε :

Θα στηρίζατε μια παρέλαση στην πόλη; Μια γιορτή υπερηφάνειας;

Εάν γίνεται παρέλαση στην Νέα Υόρκη, στο Βερολίνο, στο Παρίσι, στο Λονδίνο, σε όλες τις πόλεις δηλαδή που οι συμπολίτες μας θέλουν να επισκεφτούν για την ζωντάνια τους, τον δυναμισμό τους, το ανοιχτό τους πνεύμα, γιατί να μην γίνουν και στην Θεσσαλονίκη;

Ακολούθησε μέσα από τις σελίδες του Screw το πρώτο κάλεσμα για την διεξαγωγή του 1ου Φεστιβάλ Υπερηφάνειας στη Θεσσαλονίκη. Τα υπόλοιπα ανήκουν στην ιστορία του Thessaloniki Pride το οποίο καθιερώθηκε και έγινε θεσμός στην πόλη με πολλές δυσκολίες στην αρχή κυρίως από τις αντιδράσεις του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου που τελικά λειτούργησαν θετικά γιατί συσπείρωσαν όλο το προοδευτικό χώρο που έκανε το πρώτο εκείνο Φεστιβάλ Υπερηφάνειας στον Πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας μια αξέχαστη ημέρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην πόλη. Η ομάδα του Screw θα κυκλοφορήσει για ένα έτος και το περιοδικό Fagazine αλλά θα σταματήσει την δράση της κυρίως λόγο της οικονομικής κρίσης.

Το Pride στην Θεσσαλονίκη διεκδίκησαν παραπάνω από μια ομάδες που ιδεολογικά, πολιτικά ήταν αντίθετες σε αρκετά θέματα που όμως κατάφεραν τα πρώτα τουλάχιστον χρόνια να συνεργαστούν δίνοντας μια πολυφωνία στο θεσμό. Το Thessaloniki Pride που διοργανώνει την παρέλαση κάθε χρόνο μέχρι και σήμερα συνεργάστηκε με τη Homofonia η οποία μετά από δύο χρόνια διασπάστηκε και σταμάτησε την εμπλοκή της σε αυτό.

Σύντομα όμως διάφορες ομάδες συσπειρώθηκαν για την πραγματοποίηση του δικού τους Pride κάθε Μάιο με αποτέλεσμα η Θεσσαλονίκη να πραγματοποιεί δύο διαφορετικά Pride κάθε χρόνο. Το REclaim Pride αποτελεί τη συνέχεια της «Ανοιχτής Πρωτοβουλίας για ένα αυτοοργανωμένο Thessaloniki Pride», η οποία συστάθηκε τον Νοέμβριο του 2015 με πρωτοβουλία της «Ομάδας Sylvia Rivera». Μετά από αυτό, δημιουργήθηκε το RADical Pride που διοργάνωσε το 1ο και 2ο Αυτοργανωμένο Thessaloniki Pride, ενώ η αντικατάσταση του από το REclaim PRIDE έγινε λίγα χρόνια αργότερα από τις ομάδες Sylvia Rivera, Κιουρί@ και νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση. Σήμερα έχουμε φτάσει στην 7η χρονιά του αυτοργανωμένου Pride και στην διεκδίκηση και διοργάνωση του EuroPride από το Thessaloniki Pride.

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα έρχεται ο Ευρωπαϊκός θεσμός που θα κάνει την Θεσσαλονίκη πόλο έλξης για εκατοντάδες επισκέπτες.

Πέρα από τον ετήσιο θεσμό της παρέλασης η «Σύμπραξη κατά της ομοφυλοφοβίας» που μετονομάστηκε σε «Σύμπραξη για το κοινωνικό φύλο» και στην συνέχεια σε «Σύμπραξη για το φύλο» είναι η μοναδική ομάδα που παραμένει ενεργή με κάποιες ημερίδες, προβολές ταινιών και συμμετοχές σε συζητήσεις. Το ενδιαφέρον της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας έχει εστιαστεί στις νομικές διεκδικήσεις και στην συνεργασία με τους τοπικούς και κρατικούς φορείς κάτι απαγορευτικό πριν μια εικοσαετία. Η Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες έχει κάνει σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια σε θέματα ισονομίας ανθρωπίνων και ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων. Το σύμφωνο συμβίωσης, ο νόμος για την ταυτότητα φύλου, η κατάργηση του αποκλεισμού των ΛΟΑΚΙ από την αιμοδοσία, ο νέος αντιρατσιστικός νόμος, η ψήφιση του πολιτικού γάμου ήταν μόνο η αρχή.

Ακολούθησε το κίνημα του #me too που έδωσε το θάρρος σε πολλούς ανθρώπους να μιλήσουν για ενδοοικογενειακή βία, σχολικό εκφοβισμό, βιασμούς και κακοποίηση. Σήμερα οι ΛΟΑΤΚΙ είναι αποδεκτοί από την οικογένεια, το σχολικό και οικογενειακό περιβάλλον και έχουν στο πλευρό τους πολλούς υποστηρικτές. Οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι τολμούν να φέρουν ζητήματα στην επιφάνεια. Αυτός δεν είναι όμως λόγος για εφησυχασμό. Δεν ξεχνάμε τη δολοφονία του Ζακ και της Άννας της κουβανής τρανς μετανάστριας, το λιντσάρισμα των Queer παιδιών στην πλατεία Αριστοτέλους, την επίθεση στον δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη, το κάψιμο των rainbow σημαιών στα Pride, τις επιθέσεις φασιστών και περιμένουμε πως μια τόσο μεγάλη γιορτή σαν το Europride θα έχει αντίλογο και αντιδρώντες.

Γι’ αυτό και η μάχη για την ισονομία και την δικαιοσύνη συνεχίζει ακόμα και αν μοιάζει ουτοπία η πραγματοποίηση της.