Τεχνητή νοημοσύνη VS Πραγματικότητα: Για κάποιους η σύγχυση άρχισε κιόλας να συμβαίνει

Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη με την ολοένα και μεγαλύτερη εξέλιξη και βελτίωση της να φτάσει σε σημείο να μας κάνει να αδυνατούμε να διαχωρίσουμε την πραγματικότητα από το ψέμα σαν να ζούμε σε ένα Matrix; Για κάποιους η σύγχυση άρχισε κιόλας να συμβαίνει.

Ο «Πόλεμος των Κόσμων»  ήταν ένα επεισόδιο της ραδιοφωνικής εκπομπής Mercury Theatre  On The Air  που μεταδόθηκε από το ραδιοφωνικό δίκτυο του CBS στις 30 Οκτωβρίου 1938, με αφορμή το Halloween. Το επεισόδιο ήταν προσαρμογή του μυθιστορήματος του Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς «Ο Πόλεμος των Κόσμων», σε αφήγηση του Όρσον Γουέλς.

Η δραματοποίηση της ιστορίας έγινε με τέτοιο τρόπο και τόσο ρεαλιστικά ώστε αρκετοί ακροατές  – κυρίως όσοι δεν άκουσαν την εκπομπή από την αρχή για να γνωρίζουν πως πρόκειται για σκηνοθετημένη αφήγηση –  να πιστέψουν πως η Αμερική δέχεται επίθεση από εξωγήινους και να πανικοβληθούν.

Σταδιακά το τηλεφωνικό κέντρο του CBS, μεγάλων εφημερίδων, νοσοκομείων, της αστυνομίας μπλόκαρε από τα δεκάδες τηλεφωνήματα τρομοκρατημένων πολιτών που πίστεψαν πως επρόκειτο να γίνουν στόχος εισβολής εξωγήινων. Στην συνέχεια δεν άργησαν να κυκλοφορήσουν ιστορίες – θεωρίες συνομωσίας – από ανθρώπους που υποστήριζαν πως είδαν ιπτάμενα αντικείμενα στον ουρανό και αεροσκάφη της πολεμικής αεροπορίας έτοιμα για μάχη.

Ο Όρσον Γουέλς κλεισμένος στο στούντιο του ραδιοφώνου δεν είχε καταλάβει τον πανικό που προκάλεσε παρά μόνο όταν η αστυνομία αναγκάστηκε να διακόψει την εκπομπή. Σύμφωνα με μελλοντικές έρευνες 6.000.000 ακροατές άκουσαν την εκπομπή,  εκ των οποίων 1.700.000 την πίστεψαν, ενώ οι 1.200.000 φοβήθηκαν πραγματικά. Νέα έρευνα ωστόσο αναφέρει πως αυτοί που επηρεάστηκαν ήταν λιγότεροι απλά το γεγονός πήρε διαστάσεις στον έντυπο τύπο που ήθελε, αισθανόμενος απειλή από την άνοδο της δημοτικότητας του ραδιοφώνου, να τονίσει τους κινδύνους που αυτό κρύβει.

Το γεγονός αυτό ήταν από τα πρώτα που κατέδειξαν την δύναμη των ΜΜΕ και το πως μπορεί να επηρεάσουν μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού.

Σήμερα, η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας επιτρέπει στους ανθρώπους να είναι συνδεδεμένοι μέσω του διαδικτύου με εφαρμογές, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, site και να ενημερώνονται συνεχώς, ζωντανά, χωρίς να χάνουν καμία είδηση. Παρ όλα αυτά δεν είναι λίγες οι φορές που ανυπόγραφα, ανώνυμα άρθρα σε blogs και αμφιβόλου φερεγγυότητας site, ψεύτικες φωτογραφίες και βίντεο παρουσιάστηκαν ως αληθινά, παρόλο που στα περισσότερα είναι εμφανή τα σημάδια της παραποίησης, η απουσία οποιασδήποτε πηγής και έγκριτων πληροφοριών. Υπάρχουν έντυπες εφημερίδες, κουτσομπολίστικα περιοδικά αλλά και σελίδες που βασίζονται σε εντελώς φανταστικές ιστορίες και καταφέρνουν να έχουν φανατικό κοινό και έσοδα από διαφημίσεις.

Η εμφάνιση του ΑΙ και του ChatGPT, η ολοένα και μεγαλύτερη εξοικείωση του κοινού επιτρέπει με εύκολες και γρήγορες κινήσεις την δημιουργία κειμένων, φωτογραφιών, βίντεο που δεν έχουν καταφέρει ακόμα να έχουν τον απαιτούμενο ρεαλισμό αλλά η μέρα με την μέρα εξέλιξη τους είναι εντυπωσιακή.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φιλοξενούν βίντεο και φωτογραφίες που ζωντανεύουν μεγάλους σταρ, ηθοποιούς, τραγουδιστές, πολιτικούς, ενώ επιτρέπουν την αναπαράσταση γεγονότων με ολοένα και μεγαλύτερο ρεαλισμό.

Μια νέα τάση είναι τα ΑΙ βίντεο στο TikTok  και το YouTube τα οποία  αναπαριστούν ζωντανές δημοσιογραφικές συνδέσεις – μεταδόσεις με δημοσιογράφους να παρουσιάζουν live on camera φανταστικά γεγονότα όπως σεισμούς, τσουνάμι, φωτιές, καταστροφές, εισβολή εξωγήινων και δεινοσαύρων, ανακοίνωση νέας πανδημίας στον πλανήτη, επίθεση από ζόμπι.

Ακόμα και αν το ΑΙ δεν έχει ακόμα την ικανότητα να φτιάξει τόσο αληθοφανείς δημοσιογράφους, ακόμα και αν οι παρουσιαστές είναι φανταστικά πρόσωπα που δεν έχει δει κανείς ποτέ ξανά, ακόμα και αν τα γεγονότα που περιγράφονται είναι τόσο ακραία, με πολλές δόσεις χιούμορ, εκτός από αυτούς που στα σχόλια τρολάρουν, δεν είναι λίγοι αυτοί που δεν θα σταθούν σε καμία λεπτομέρεια και θα αφομοιώσουν το υλικό σαν πραγματικό γεγονός.

Σε βίντεο που παρουσιάζει ζωντανά καταστροφές στο νησί της Μυκόνου μετά από τσουνάμι υπάρχουν σχόλια από ανθρώπους που βρίσκονται εκεί και ρωτάνε έκπληκτοι πότε και πως συνέβη το γεγονός.

«Είμαι από την Μύκονο και δεν βλέπω να έχει συμβεί κάτι περίεργο» φαίνεται να σχολιάσει κάποια κυρία που ακολουθεί το site.

Υπάρχουν σοβαρές απαντήσεις για βίντεο που υποτίθεται πως αποδεικνύουν πως η γη είναι επίπεδη. Ένα από αυτά αναφέρει «Σας το λέγαμε αλλά κανείς δεν το πίστευε».

Ακόμα και ανακοινώσεις για πιθανή νέα καραντίνα λόγο μιας επικίνδυνης πανδημίας με τηλεοπτικά πλάνα ανθρώπων που αρρωσταίνουν και αλλάζουν χρώμα  συγκεντρώνουν σχόλια ανησυχίας.

Και αν σήμερα η τεχνολογία δεν σου επιτρέπει να φτιάξεις ένα απόλυτα ρεαλιστικό σύμπαν με αποτέλεσμα στις περισσότερες δημοσιεύσεις ανάλογου περιεχομένου να ακολουθούν χιουμοριστικές ατάκες παραμένει άγνωστό τι θα μπορούσε να συμβεί σε μερικά χρόνια που το ΑΙ θα έχει καταφέρει να φτιάχνει φωτογραφίες και βίντεο που δεν θα μπορεί κανείς να αναγνωρίσει αν είναι φτιαγμένες από λογισμικό η αποτελούν αληθινά γεγονότα.

Πώς θα μπορούσε κάποιος να αποδείξει πιο βίντεο είναι πραγματικό και πιο όχι, πως και ποιος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει προπαγανδιστικά κάθε μέσο για την διασπορά ψευδών ειδήσεων και με πιο τρόπο ακόμα και αν αποδειχτεί πως κάποιο βίντεο είναι φανταστικό μπορεί να διορθωθεί ο σάλος που θα ξεσπάσει. Το πραγματικό «χαστούκι» της Μπριζίτ Μακρόν στον Γάλλο πρόεδρο μέσα στο αεροπλάνο έπαιξε σε όλα τα ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο αρκετά ΑΙ βίντεο που κυκλοφόρησαν αργότερα αναπαράγουν την σκηνή από άλλη οπτική γωνία ή «υποτίθεται» πως δείχνουν τον διάλογο που προηγήθηκε ή ακολούθησε μεταξύ του ζεύγους.

Μη  εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, θεατές κυρίως μεγάλης ηλικίας μπορεί να πιστέψουν ευκολότερα ότι μια φτιαχτή εικόνα λογισμικού είναι πραγματική.

Στο μέλλον η νομοθεσία, τα δικαστήρια και οι εισαγγελείς θα κληθούν να δώσουν απαντήσεις σε τέτοια ζητήματα που αναπόφευκτα θα αυξάνονται και θα ζητούν λύσεις, άγνωστο ακόμα πόσο μεγάλη η βλάβη και οι επιπτώσεις στην καθημερινότητα μας.