Στη Σύρο μικροί ελεύθεροι θησαυροί ξεπηδούν συνεχώς μπροστά σου!
Υπενθυμίζοντάς σου γιατί το νησί είναι ένας αληθινός τόπος πολιτισμού.
Ολοένα και περισσότεροι μικροί ελεύθεροι «θησαυροί» αναγνωσμάτων ξεπηδούν τελευταία στη Σύρο, αποδεικνύοντας ξανά και ξανά γιατί το νησί είναι ένας αληθινός τόπος πολιτισμού και γνώσης.
Μίνι ξύλινα σπιτάκια γεμάτα χρώμα και βιβλία γέμισαν, για την ακρίβεια, οι δημόσιοι χώροι φέρνοντας τελικά ντόπιους και μη, μικρούς και μεγάλους, πιο κοντά στις τυπωμένες λέξεις.
Πίσω από το μικρό αυτό «θαύμα», βρίσκεται ένας καλοσυνάτος και πηγαία φωτεινός άνθρωπος, η Άννα Ρούσσου.
Η τελευταία, πρώην εργαζόμενη στον ΟΤΕ και ποιήτρια, αποφάσισε να μοιραστεί την αγάπη της για το βιβλίο όχι μόνο με τη μικρή κόρη της, αλλά και με τον έξω κόσμο.
Όπως, μάλιστα, διηγείται στην parallaxi με την κόρη της, Φραγκίσκα, άρχισε να έχει επαφή και να διαβάζει μόνο παιδικά βιβλία. Βλέποντας πως η κόρη της ενδιαφέρεται για το βιβλίο και έχοντας ήδη δημιουργήσει τη Λέσχη Ανάγνωσης στη Βιβλιοθήκη του Δήμου, ξεκίνησε να ψάχνει για δράσεις σχετικές με το βιβλίο.
Κάπως έτσι, εντόπισε τις λεγόμενες «Μικρές Ελεύθερες Βιβλιοθήκες».
«Τις συγκεκριμένες βιβλιοθήκες είχε ιδρύσει ο Todd Bol στην Αμερική το 2009. Ο Bol είχε πάρα πολλά βιβλία και δεν ήξερε τι να τα κάνει. Έβγαλε μερικά έξω στην αυλή του, είπε στους φίλους και τους γείτονες αν θέλουν να τα πάρουν, σε κάποιους άρεσε η ιδέα και προχώρησαν στη δικιά τους γειτονιά στο να κάνουν ένα μικρό σπιτάκι».
Από την κυρία Ρούσσου συνδυαστικά με μια έρευνα μάθαμε επίσης πως η ιδέα του Bol εξαπλώθηκε εντυπωσιακά στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και ότι υπάρχουν πάνω από 100.000 αντίστοιχες βιβλιοθήκες ανά τον κόσμο.
«Αυτή την στιγμή το λογότυπο των μικρών ελεύθερων βιβλιοθηκών δίδεται επί πληρωμή», προσθέτει η κ. Ρούσσου.
Η ποιήτρια μίλησε αρχικά για την ιδέα της σε κάποιον και έπειτα από καιρό, γυρνώντας σπίτι της αντίκρισε μια μικρή ελεύθερη βιβλιοθήκη στο πεζούλι.
Σημειώνεται ότι, την ιδέα εμπιστεύτηκε στον Γιώργο Ρούσσο, ο οποίος με τη σειρά του προσέγγισε τον Μιχάλη Γεδεών. Οι δύο φίλοι συνέβαλαν στην υλοποίηση του ονείρου, που έγινε πραγματικότητα τον Ιανουάριο του 2018.
Σήμερα, μικρές ελεύθερες βιβλιοθήκες εντοπίζονται στο νησί οπουδήποτε μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση π.χ. έξω από καφενείο, φαρμακείο, πολυχώρο, ταβέρνα.
Τα ανταλλακτήρια βιβλίων ξεκίνησαν από την πλατεία Ηρώων, στην Ερμούπολη, και προχώρησαν στο «Μάννα» και αλλού. Υπάρχουν στην περιοχή Πευκάκια, στην παιδική χαρά, το Αθλητικό Κέντρο και την Πλατεία Ηρώων.
«Όλοι είναι εξωτερικοί χώροι ώστε να μπορεί κάποιος να έχει πρόσβαση και να σταματήσει χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο», ξεκαθαρίζει η κ. Ρούσσου και συμπληρώνει πως επιθυμία της είναι οι βιβλιοθήκες να φτάσουν με τον κατάλληλο σχεδιασμό ως τον παραδοσιακό οικισμό της Άνω Σύρου ή την προβλήτα στην παραλία Κίνι.
Η όλη φιλοσοφία έγκειται στο να πάρει κάποιος ένα βιβλίο και να αφήσει ένα άλλο. Βεβαίως, εάν κάποιος δεν δύναται να αφήσει, δεν υπάρχει πρόβλημα.
«Μπορεί να πάρει το βιβλίο, να το διαβάσει και να το επιστρέψει», λέει η ποιήτρια, αλλά και ότι «δεν είναι απαραίτητο ένα βιβλίο να επιστραφεί στο ίδιο σημείο».
Η πρόσβαση στις βιβλιοθήκες είναι ανοικτή κάθε ώρα και στιγμή, ενώ δεν χρειάζεται να δηλωθεί το βιβλίο που αποσπάται.
Η πιθανή κλοπή ενός βιβλίου δεν φαίνεται να ανησυχεί καθόλου την εμπνεύστρια.
Ίσα ίσα, η ίδια αναφέρει:
«Κάποτε κάποιος μου είπε “Θα έρθουν, θα πάρουν τα βιβλία και θα τα χαλάσουν και θα χαλάσουν και τη βιβλιοθήκη”. Σκέφτηκα ότι και να το κλέψει κανείς δεν πειράζει, εφόσον είναι από δεύτερο χέρι. Για να τα πάρουν τα βιβλία σημαίνει ότι τα θέλουν».
Χωρίς κανέναν φόβο, λοιπόν, η κυρία Ρούσσου έχει τοποθετήσει στις βιβλιοθήκες αξιόλογα βιβλία διαφόρων ειδών. Βιβλία λογοτεχνικά, ποίησης, παιδικά, που φέρουν κιόλας μια χαρακτηριστική σφραγίδα.
«Εμείς θέλουμε να το επεκτείνουμε σε όλη τη Σύρο», υπογραμμίζει αναφορικά με τους στόχους και συνεχίζει:
«Θέλω το βιβλίο να μπει στην καθημερινότητα του ανθρώπου. Να ανοίγει ο ορίζοντας του άλλου. Διότι το βιβλίο είναι ένα παράθυρο στον κόσμο, είναι φως, είναι γνώση».
Στόχος της κ. Ρούσσου είναι επιπροσθέτως η απομάκρυνση του κόσμου από τις οθόνες, όπως επίσης και η επαφή του με τις βιβλιοθήκες, τα βιβλιοπωλεία, τους άλλους ανθρώπους.
«Είναι, τέλος, σημαντικό να γίνει η Σύρος, καθώς και άλλα ελληνικά νησιά γνωστά ως νησιά των βιβλίων», υπογραμμίζει στην parallaxi.
Σε ερώτηση για πιθανό αναγνωστικό τουρισμό εξαιτίας των μικρών ελεύθερων βιβλιοθηκών, η κ. Ρούσσου απαντά:
«Nαι, αυτός είναι ο απώτερος στόχος. Βέβαια, είναι νωρίς ακόμη. Θα μπορούσε κάτι τέτοιο να γίνει μακροπρόθεσμα».
Ένα πολύ καλό εργαλείο για τον αναγνωστικό τουρισμό αναμένεται να αποτελέσει ο σχετικός υφιστάμενος διαδραστικός χάρτης, μια πρωτοβουλία του “Syros Agenda”. Μέσω του χάρτη είναι δυνατόν να εντοπιστούν οι υπάρχουσες βιβλιοθήκες.
Σημασία, βεβαίως, έχει εδώ η αναπάντεχα μεγάλη ανταπόκριση των πολιτών στις μικρές ελεύθερες βιβλιοθήκες μέχρι στιγμής.
«Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι περνάνε, ανοίγουν τη βιβλιοθήκη, παίρνουν και αφήνουν βιβλία», δηλώνει ενθουσιασμένη η ποιήτρια που στην αρχή ανέμενε μια χλιαρή αποδοχή.
Συγκινητική, όμως, είναι και η ανταπόκριση των παιδιών.
«Όταν τοποθετήσαμε τις βιβλιοθήκες στα Χρούσα εκεί ακριβώς δίπλα είχε ένα γηπεδάκι με τρία παιδιά, τα οποία άνοιξαν το σπιτάκι και ξεφύλλισαν τα βιβλία. Μετά από καιρό που ξαναπέρασα όλα τα- παιδικά κυρίως- βιβλία που είχαμε τοποθετήσει έλειπαν», πληροφορούμαστε από την κυρία Ρούσσου.
Φυσικά, κάθε μεγάλο εγχείρημα όπως αυτό έχει και ένα κόστος, το οποίο επίσης αξίζει να επισημανθεί. Η δαπάνη για ένα μόνο σπιτάκι κυμαίνεται στα 80- 90 ευρώ αναλόγως το μέγεθος. Ευτυχώς, την πρωτοβουλία στηρίζουν διάφοροι φίλοι, ενώ ο δήμος χρηματοδότησε πρόσφατα τις δύο τελευταίες βιβλιοθήκες.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που συμβαίνει εδώ και τρία ολόκληρα χρόνια στην «Αρχόντισσα των Κυκλάδων» και που περιγράφει με πάθος η Άννα Ρούσσου είναι μετά βεβαιότητος αυτό που κάθε τόπος πρέπει να αντιγράψει. Και φυσικά είναι αυτό που συνάμα υπενθυμίζει πως όσο υπάρχουν άνθρωποι με λαχτάρα και αγάπη για τις λέξεις, τόσο θα συμβαίνουν μικρά επίγεια θαύματα.
Λίγα ακόμη λόγια για την Άννα Ρούσσου
Εκτός από την κόρη της η Άννα Ρούσσου αγαπά βαθιά και αφιερώνεται ολοκληρωτικά στην ποίηση. Η σχέση της με το βιβλίο και την ποίηση ξεκίνησε τυχαία το 1974 όταν νοσηλευόταν στο νοσοκομείο. Έκτοτε δεν σταμάτησε ποτέ ούτε την ανάγνωση, ούτε την γραφή. Για την ίδια, η ποίηση είναι «κάτι σύντομο, που σου δίνει την ελευθερία να σκεφτείς και να βγάλεις τον εαυτό σου, να ελευθερωθείς». Έχει εκδώσει, μάλιστα, ποιητικές συλλογές, δύο στις εκδόσεις «Γκοβόστη» και δύο στις εκδόσεις «Αίολος» ανάμεσα στις οποίες η «Ανάξια πέτρα σεισμού» και η «Άτης απύλωτη». Διατηρεί, παράλληλα, blog στο οποίο αναρτά κάποιες συλλογές. Η γραφή της είναι αφαιρετική και απαισιόδοξη και αφορά στον έρωτα και το θάνατο.