Το δύσκολο ταξίδι ενός ανθρώπου που βιώνει κρίσεις πανικού

Στις «κρίσεις πανικού», κάθε τι βιωματικό βοηθάει να μην νιώθεις μόνος και μοναδικός, οι σκέψεις γύρω από το άγχος και πώς αυτό κορυφώνεται, φτάνοντας σε ένα καταστροφικό κύκλο ερμηνείας των πραγμάτων, μπορεί να αποτελέσει βάλσαμο για την ψυχή και κίνητρο για αλλαγές στην ζωή μας.

Λευκοί διάδρομοι, καρότσια, φορεία, εκφράσεις πόνου σε πρόσωπα ανθρώπων κάθε ηλικίας, αιματολογικές εξετάσεις, ακτινογραφίες. Κάπως έτσι ξαφνικά και απρόσμενα ξεκινάει ένα μακρύ και δύσκολο ταξίδι για αυτούς που βιώνουν «κρίσεις πανικού».

«Είσαι μια χαρά, από παθολογικής άποψης δεν έχεις τίποτα» θα ακούς να λένε οι γύρω σου συνέχεια. Μα εσύ δεν είσαι καλά και αυτοί δεν μπορούν να το καταλάβουν. Έχεις πόνους, ταχυκαρδίες, το στομάχι σφίγγει, το κεφάλι πονάει, μουδιάζεις, στεγνώνει το στόμα, νιώθεις ότι καίγεσαι, δεν σου φτάνει η αναπνοή. Και ύστερα έρχεται το χειρότερο. Η απελπισία, η απόγνωση, η σκέψη ότι κανείς δεν σε καταλαβαίνει και αυτή η αποξένωση. Η ζωή κυλάει γύρω σου, όλα συμβαίνουν κανονικά όπως εχθές και θα συνεχίσουν να συμβαίνουν και αύριο, και εσύ νιώθεις ότι είσαι έξω από αυτό το έργο. Σαν ένα θεατρικό στο οποίο είσαι θεατής, αλλά δεν μπορείς να ανέβεις στην σκηνή να παίξεις. Δεν μπορείς να νιώσεις, να αισθανθείς και να μπεις στον ρόλο.

«Μα είστε μια χαρά, οι εξετάσεις δεν έδειξαν τίποτα απολύτως».

Αυτή είναι η πρώτη διάγνωση υστέρα από μια σειρά εξονυχιστικών εξετάσεων.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κρίση πανικού: 7 βήματα για να βοηθήσεις επί τόπου αυτόν που υποφέρει

«Μήπως να βλέπατε έναν ψυχολόγο;»

Συνήθως η λέξη ψυχολόγος και ψυχίατρος κάνει τους περισσότερους που έχουν κολλήσει σε στερεότυπα του παρελθόντος να το βάλουν στα πόδια, χωρίς να δώσουν την ευκαιρία στον εαυτό τους να προσπαθήσει προς την βελτίωση, μένοντας ίσως και για χρόνια ή και για μια ζωή κολλημένοι στο άγχος και στις φοβίες τους. Αυτό είναι το χειρότερο που θα μπορούσαν να κάνουν, μιας και δεν αναγνωρίζουν πως, όπως για όλα τα άλλα προβλήματα για τα οποία υπάρχουν λύσεις, έτσι συμβαίνει και με τις «κρίσεις πανικού».

Όταν το πρόβλημα είναι σοβαρό, επιμένει και δεν είναι μια παροδική κατάσταση, πρέπει να προσπαθήσεις πάρα πολύ σκληρά για πολύ καιρό, ίσως και για την υπόλοιπη ζωή σου, για να καταφέρεις να κάνεις τις κρίσεις πανικού να μην μοιάζουν τόσο δύσκολα διαχειρίσιμες. Και για να γίνει αυτό, πρέπει πρώτα να αποδεχτείς ότι έχεις πρόβλημα.

Δεν μιλώ συχνά για τις κρίσεις πανικού. Η δικαιολογία είναι απλή και κοινότυπη: «είναι κάτι που αφορά μόνο εμένα, είναι προσωπικό και δεν θέλω να το μοιραστώ». Η αλήθεια είναι πως δεν το έκανα γιατί δεν το είχα αποδεχτεί, ντρεπόμουν. Η ντροπή υπερισχύει πολλές φορές στις κρίσεις πανικού. Φοβάσαι ότι κανείς δεν θα σε καταλάβει, ότι κανείς δεν μπορεί να σε βοηθήσει, ότι μπορεί να γίνεις ρεζίλι στον περίγυρο αν καταλάβουν ότι κάτι σου συμβαίνει και ότι οι σκέψεις και οι φόβοι σου μπορεί να ακουστούν παράλογοι και αστείοι στους άλλους. Είναι ο φόβος ότι οι φίλοι, ο σύντροφος, οι συνάδελφοι θα σε κοιτάνε περίεργα, θα σκέφτονται ότι έχεις κάποιο πρόβλημα, ότι είσαι ανεπαρκής και ότι αρχίζεις και τρελαίνεσαι.

Το πρώτο και κυριότερο βήμα είναι αυτό της αποδοχής. Από την αποδοχή του εαυτού μας, ξεκινάνε οι ουσιαστικές αλλαγές. Όσο δεν το κάνεις, οι κρίσεις πανικού θα κρύβονται, θα καταπιέζονται, θα καμουφλάρονται και βρίσκοντας την κατάλληλη ευκαιρία θα φουντώνουν και θα ξεσπάνε. Αφού δεν νιώθεις καλά εσύ, τότε υπάρχει κάτι που περιμένει να του δώσεις την κατάλληλη σημασία και φροντίδα. Μην αφήσεις κανέναν να σε πείσει πως «δεν είναι τίποτα, μια χαρά είσαι». Για να δώσεις λύσεις σε ένα πρόβλημα πρέπει να αποδεχτείς ότι υπάρχει το πρόβλημα. Το να μιλάμε γι’ αυτό μπορεί να βοηθήσει πολλούς άλλους γύρω μας, που επίσης φοβούνται να εκφραστούν, αλλά κυρίως τον ίδιο μας τον εαυτό.

Οι κρίσεις πανικού μου ξεκίνησαν με μια ταχυκαρδία και έναν ανεξήγητο φόβο όταν ήμουν 24 ετών. Δεν ήξερα τι μου συμβαίνει. Την επόμενη μέρα, δεν μπορούσα να καταπιώ, δεν μπορούσα να φάω, είχα διαρκώς μια ανησυχία, δεν ήθελα να κάνω απολύτως τίποτα. Ήμουν απόλυτα πεπεισμένος ότι πρέπει να έχω κάποιο πρόβλημα υγείας. Ήταν μια περίοδος πολύ αγχωτική, μεταβατική και μπερδεμένη. Όμως εγώ δεν το έβλεπα. Όλα τα πράγματα και τις καταστάσεις τα βίωνα αισιόδοξα και ωραία. Έκανα όλες τις εξετάσεις που υπάρχουν για έναν μήνα. Στήθος, καρδιά, στομάχι, πνευμόνια, θυρεοειδής.

Και τότε ήρθε εκείνη η φωνή που λέγαμε.

«Μήπως να πηγαίνατε σε έναν ψυχίατρο;».

Αρχικά, μου φάνηκε πάρα πολύ περίεργο να μου προτείνουν ψυχίατρο και ψυχολόγο. Δεν είχα κάποιο ψυχολογικής φύσεως πρόβλημα. Ως άνθρωπος με θετική σκέψη, δεν το απέρριψα. Είπα αμέσως ναι. Μου πρότειναν φαρμακευτική αγωγή. Xanax, Zoloft, Seroxat, Cipralex. Αυτές είναι μερικές από τις επιλογές που σε κάνουν να νιώθεις πραγματικά πολύ ωραία. Σε τοποθετούν σε ένα κόσμο ηρεμίας και γαλήνης. Είναι πολλοί αυτοί που τα χρειάζονται και τα έχουν πραγματικά ανάγκη, για ένα μεγάλο ή μικρό διάστημα της ζωής τους. Δεν θα το αρνηθώ, τα έχω πάρει και εγώ τα Xanax μου. Ευτυχώς, συναναστράφηκα με καλούς γιατρούς, που μου έμαθαν πως η λύση δεν είναι τα φάρμακα και πρέπει όταν γίνεται και μπορώ να τα αποφεύγω.

Τα φάρμακα καταστέλλουν κάποια συμπτώματα, δημιουργούν μια καλή διάθεση, αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα. Μπορεί να πάθεις κρίσεις πανικού και ενώ παίρνεις θεραπεία. Τα φάρμακα δεν είναι θεραπείες ή εμβόλια με τα οποία οι κρίσεις πανικού εξαφανίζονται.

Οι κρίσεις πανικού είναι πρωτίστως ο τρόπος που σκεφτόμαστε και στεκόμαστε σε ένα συμβάν. Άλλαξε σκέψεις και θα αλλάξει και η ζωή σου. Το ξέρω, δεν είναι εύκολο. Είναι εύκολο να το λες, δύσκολο να το κάνεις. Η μεγαλύτερη βοήθεια για μένα ήταν η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία. Εκεί, μαθαίνεις πραγματικά να αναγνωρίζεις τις κρίσεις, να τις καταγράφεις, να τις αναλύεις και να τις αποδομείς. Μαθαίνεις να αλλάζεις τρόπο σκέψης, μαθαίνεις τεχνικές αντιμετώπισης κρίσεων. Αλλά το να το θέλει ο ψυχολόγος δεν αρκεί. Πρέπει να το θέλεις και εσύ και να το θέλεις πολύ. Να ψάχνεις, να προσπαθείς, να κοπιάζεις. Διάβασα πολλά βιβλία (και συνεχίζω να διαβάζω), είδα βίντεο, παρακολούθησα συζητήσεις. Μέσα από αυτό το μεγάλο ταξίδι, έμαθα να ζω με τις κρίσεις πανικού και αν χρειαστεί, να μπορώ να τις αντιμετωπίσω. Να αλλάζω τις σκέψεις μου, να χαλαρώνω, να παίρνω σωστές αναπνοές, να σκέφτομαι όμορφες εικόνες. Έμαθα να κρατώ τα καλά των κρίσεων πανικού και να τα εκμεταλλεύομαι υπέρ μου. Με τις κρίσεις πανικού απέκτησα περισσότερη αυτογνωσία. Έμαθα να οργανώνω πιο σωστά την ζωή μου. Αποφάσισα να αλλάξω συμπεριφορές, φίλους και συναναστροφές. Έβγαλα την τοξικότητα από την ζωή μου, το κάθε τι αρνητικό, έμαθα να λέω όχι, να αναγνωρίζω πότε έχω άγχος, πότε θέλω να χαλαρώσω, πότε μου αρέσει κάτι και πότε όχι. Έκοψα το τσιγάρο και ξεκίνησα έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Έμαθα να σκέφτομαι εντελώς διαφορετικά. Είναι θέμα εξάσκησης του εαυτού.

Ένα περίπατος βοηθάει, όπως και οι χαλαρές και θετικές σκέψεις, η απόσπαση της προσοχής.

Ουσίες και αλκοόλ δεν βοηθάνε, ακόμα και αν έτσι φαίνεται προς στιγμή, αντίθετα κάνουν την κατάσταση χειρότερη. Είναι μια υποκατάστατη ψευδαίσθηση που δεν βοηθάει στο να πολεμήσουμε τον πραγματικό εχθρό, που είναι να έρθουμε αντιμέτωποι με τον εαυτό μας.

Δείτε τις κρίσεις σαν ένα ανθρωπάκι, ένα ζιζάνιο, ένα καρτούν. Μπορεί να θέλει να παίξει. Χαμογελάστε του και παίξτε μαζί του ήρεμα με τους δικούς σας όρους. Όποτε θέλετε, μπορείτε να το βγάλετε έξω από το δωμάτιο. Δείτε τις κρίσεις σαν μια εικόνα. Αν είναι έγχρωμη, κάντε την ασπρόμαυρη, μετά μικρύνετέ την όσο πιο πολύ μπορείτε και βάλτε την στην τσέπη ή πετάξτε την. Αντικαταστήστε την με την ωραιότερη εικόνα που σας έρχεται στο μυαλό και με τις ωραιότερες αναμνήσεις.

Δουλέψτε πολύ με τον εαυτό σας. Αν χρειαστείτε την φαρμακευτική θεραπεία, να την κάνετε, όμως μην μένετε εκεί. Ξεκινήστε το βαθύ ταξίδι της αυτογνωσίας για να βγείτε δυνατοί και νικητές. Διότι, μην ξεχνάτε ότι η πόρτα της αλλαγής ανοίγει μόνο προς τα μέσα.

Ακόμα και μετά από όλη αυτή την προσπάθεια, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι οι κρίσεις δεν θα επιστρέψουν. Οι υποτροπή μπορεί βρει έναν άνθρωπο έτοιμο, έμπειρο να την αντιμετωπίσει, αλλά μπορεί και να δημιουργήσει το αίσθημα της απογοήτευσης και της ματαιότητας. Μην πέσετε σε αυτήν την παγίδα και σταματήσετε να προσπαθείτε.

Βοηθήστε τον εαυτό σας όπως θα κάνατε για έναν άνθρωπο που πραγματικά αγαπάτε. Το πιο κοντινό πρόσωπο σε εσάς, αυτό με το οποίο καλείστε να ζήσετε μαζί για μια ζωή και πρέπει να το αγαπήσετε βαθιά, να το στηρίξετε και να το αποδεχτείτε είναι ο εαυτός σας. Αυτόν και μόνο έχετε. Είναι η εικόνα που εμείς έχουμε για τον εαυτό μας που μετράει πρωτίστως και πάνω από όλα. Συμφιλιωθείτε με το παρελθόν, ζήστε το παρόν, φτιάξτε ένα ωραίο μέλλον που θα σας ευχαριστεί και ζήστε με αυτόν που αξίζει την μεγαλύτερη αγάπη και φροντίδα, τον εαυτό σας. Και όλα αυτά δεν σας τα λέει ένας άνθρωπος θεωρητικά, αποστηθίζοντας ένα βιβλίο, αλλά κάποιος που βιώνει την κατάσταση αυτή στην ζωή του.