8 κινηματογραφικά διαμάντια που αξίζει να δεις
Απόλαυσε τα.
Λέξεις: Βαγγέλης Θεοδωράκης
Καιρός για σινεμά. Για να κλείσεις ελλείψεις ή να ξαναδείς αριστουργήματα.
Συνεχίζοντας να βιώνουμε μέρες αναγκαίου αυτοπεριορισμού, συνεχίζουμε και να σκαλίζουμε ταινίες διαφόρων ειδών που μπορούν να σκοτώσουν τις ατελείωτες ώρες μέσα στο σπίτι και παράλληλα να προσφέρουν την απαραίτητη ψυχαγωγία για να ελαφρύνει και λίγο η δύσπεπτη βαρεμάρα που μας κατατρέχει.
Και επειδή οι μεγάλες επιτυχίες του κινηματογράφου είναι εξαιρετικά ανθεκτικές στο χρόνο, ας ανασύρουμε στην οθόνη του υπολογιστή μας μερικές σπουδαίες παραγωγές που σίγουρα μπορούν να προσφέρουν ένα όμορφο δίωρο.
- Τα καλά παιδιά ( The good fellas / 1990)
«Έμαθες το πιο σημαντικό πράγμα. Να μη καρφώνεις τους φίλους σου»
Η περίτεχνη απεικόνιση της γκανγκστερικής ζωής και του πλουσιοπάροχου βίου που επακολουθούσε είναι, αν μη τι άλλο, το καλλιτεχνικό modus Vivendi του Αμερικανού Σκηνοθέτη. Στα Καλά Παιδιά ο Σκορσέζε επιχειρεί να ιχνηλατίσει την πορεία μιας συμμορίας, με σφριγηλά στεγανά και εκκεντρική παρουσία, μέσα στο νυχτερινό ενυδρείο της Αμερικής των 50 ‘ς. Κομπίνες, εκβιασμοί, ξεκαθαρίσματα και απάτες αποφέρουν στους απειλητικούς και κομψοντυμένους γκάνγκστερ τα προνόμια της μποέμ ζωής και τους δίνουν την ψευδαίσθηση πώς μοιάζουν με έντομα που βυθίζονται στο μέλι. Πλην, όμως, η άτρωτη παρέα που με γοργά βήματα έφτασε την κορυφή, ξεχνά ότι η ευτυχία που βασίζεται στην αριστοτεχνική μεταχείριση ενός όπλου και την αχαλίνωτη λαγνεία για τα χρήματα, διαθέτει πάντοτε ημερομηνία λήξης.
Για πολλούς κριτικούς θεωρείται μια από τις πιο αδικημένες ταινίες στην ιστορία του Hollywood. Η αλήθεια, πάντως, είναι πως η μη βράβευση της στα βραβεία των Όσκαρ, στάθηκε μια πολύ καλή αφορμή, ώστε ο δημιουργός της να λογομαχήσει έντονα με την κριτική επιτροπή.
Σκηνοθεσία : Μάρτιν Σκορσέζε
- Θυμάμαι ( Amarcord / 1973)
Σερενάτα για τα παιδικά χρόνια
Ο Φεντερίκο Φελίνι με την ταινία του Amarcord κάνει ένα βαθύ ταξίδι στο χρόνο, προσπαθώντας να αναγεννήσει στη οθόνη τα χρόνια της αθωότητας του, στη περιοχή Ριμινι, Στο τόπο που ο Μαέστρο έζησε, προτού τελικά μετακομίσει μόνιμα στο παράφορο έρωτα του, τη Ρώμη. Ο Φελίνι είχε δηλώσει κάποτε πως όλες του οι ταινίες είναι ένα μείγμα, αποτελούμενο από αναμνήσεις και αποκυήματα της φαντασίας του. Έτσι και εδώ ο σπουδαίος ιταλός σκηνοθέτης δεν αποδίδει με ακρίβεια όλα τα αξιοσημείωτα στοιχεία των παιδικών του χρόνων αλλά προσθέτει και μια δική του γκαλερί πορτραίτων, ως αποτέλεσμα μυθοπλασίας.
Στο προπολεμικό Ριμινι της φασιστικής Ιταλίας συμβιώνουν διαφορετικές προσωπικότητες. Αρκετά ιδιαίτερες. Ο Φελίνι μας συστήνει αξέχαστους ανθρώπους με παρορμητική ιδιοσυγκρασία, που πάντως δείχνουν αναμφισβήτητα προσιτοί και αγαπητοί. Ο σκηνοθέτης αρπάζει την ευκαιρία και καθιστά τους τοπικούς πρωταγωνιστές των παιδικών του αναμνήσεων ένα μεγαλόσωμο εργαλείο ώστε να διατυπώσει τα δικά του σχόλια για τους οικογενειακούς και κοινωνικούς δεσμούς και φυσικά για το φαινόμενο του φασισμού.
Σκηνοθεσία : Φεντερίκο Φελίνι
- Jackie Brown (1997)
Επικίνδυνη πτήση με επικίνδυνη πιλότο
Ο Κουεντίν Ταραντίνο λατρεύει να χτίζει πρωταγωνίστριες. Λατρεύει να αποθεώνει το μυαλό και τις δυνάμεις τους και να τις καθιστά απόλυτο κυρίαρχο του παιχνιδιού. Το απέδειξε περίτρανα στο Kill Bill, το οποίο αναμενόμενα ή μη, σάρωσε στις εισπράξεις. Λίγα χρόνια πριν ξεκινήσει να κινηματογραφεί τον αιματηρό μαραθώνιο της Βεατρίκης ως την τελική εκδίκηση, άλλη μια γυναίκα υπήρξε το κεντρικό πρόσωπο σε ένα ακόμη κινηματογραφικό ταξίδι στο περίπλοκο κόσμο της παρανομίας.
Ένας αρχηγός συμμορίας και ένας παλιός του φίλος – συνέταιρος συνεχίζουν να εξαπατούν και να πλουτίζουν, ασκώντας το αρκετά προσοδοφόρο χόμπι τους, το λαθρεμπόριο. Μέσα στο ανελέητο κυνήγι χρήματος άλλοτε μπλέκουν στα σχέδια τους θεούς και δαίμονες και άλλοτε εξοντώνουν εν ψυχρώ οποιοδήποτε απειλεί το πλουσιοπάροχο βίο τους. Στην τελευταία κομπίνα τους τοποθετούν εκβιαστικά μια παλιά τους γνώριμη ως τον ιδανικό εκτελεστή του σχεδίου τους. Υπολογίζουν μετά το πέρας της κομπίνας να καταστήσουν τον εκτελεστή θύμα και τους εαυτούς τους μοναδικούς κληρονόμους των παράνομων κερδών. Δυστυχώς για αυτούς λογαριάζουν χωρίς το ξενοδόχο. Ο ξενοδόχος αυτός ονομάζεται JackieBrown.
Σκηνοθεσία : Κουεντίν Ταραντίνο
- Καζίνο (1994)
Ο καλύτερος σου φίλος μπορεί να γίνει ο πιο οδυνηρός εχθρός
Ακόμη ένα αστυνομικό δράμα, παραγωγής Μάρτιν Σκορσέζε , με πρωταγωνιστές το Ρόμπερτ ντε Νίρο, τη Σάρον Στόουν και το Τζο Πέσι. Το Καζίνο αποτελεί ένα ακόμη επίλεκτο κομμάτι της νουάρ φιλμογραφίας του κινηματογραφικού συλλέκτη των γκάνγκστερ ιστοριών. Ο Αμερικανός σκηνοθέτης παραμένει και εδώ απλός, αφηγηματικός και ευθυτενής, αποφεύγοντας τη δημιουργία σιβυλλικής σεναριακής πλοκής.
Ο Σαμ «Εις» Ρόθσταϊν είναι πράκτορας στοιχημάτων και απεσταλμένος της μαφίας του Σικάγο στο Λας Βέγκας προκειμένου να επιβλέψει τις καθημερινές εργασίες του καζίνο «Τανζιέρς» και να αποτελέσει το κεντρικό ρυθμιστή της διακριτικής διαφύλαξης των συμφερόντων της. Τον συντροφεύει ο ξεροκέφαλος Νικ, τέρας κυνισμού και φιλόδοξο μέλος της μαφίας, ο οποίος κουβαλάει μαζί του τη ρητή εντολή των «αποπάνω» να προστατεύει το Σαμ σε κάθε περίπτωση. Αν και διαφορετικοί χαρακτήρες καταφέρνουν να δεθούν και να εξελιχθούν σε δυο πολύ καλοί φίλοι. Στο Λας Βέγκας ο Σαμ, πέρα από τοκογλύφους, μεγαλοεπιχειρηματίες και αμύθητα χρήματα, συναντάει και τη γυναικά της ζωής του. Αφού την πείθει να παντρευτούν, φροντίζει να της προσφέρει απλόχερα όλα τα οφέλη της μεγάλης ζωής. Οι τρεις αυτοί πρωταγωνιστές συνδέονται και συγκρούονται με μια αδιόρατη αλυσίδα απληστίας που με μαθηματική ακρίβεια θα τους οδηγήσει όλους στην καταστροφή. Ή σχεδόν όλους.
Σκηνοθεσία : Μάρτιν Σκορσέζε
- Full Mental Jacket (1987)
«Ψυχραιμία και θα τελειώσει αυτή η τρέλα με την ειρήνη»
Ο Πυγμάχος – όπως τον αποκαλούσαν οι στενοί του συνεργάτες – στήνει εδώ το δέκατο πέμπτο ρινγκ της ζωής του. Η ταινία αναφέρεται στο πόλεμο των Αμερικάνων στο Βιετνάμ και ο Κιούμπρικ – γνωστός μετρ στη κριτική απέναντι στην αδηφαγία των αμερικανικών κυβερνήσεων και την ηλιθιότητα του πολέμου – δίνει ένα ακόμα ρεσιτάλ σκηνοθεσίας και σκωπτικής περιγραφής της ίδιας της πραγματικότητας. Άλλωστε ο Κιούμπρικ δεν είναι αγαπητός μόνο για την χαρισματική ευρηματικότητα του και τις ευρυγώνιες, διαγώνιες ή πανοραμικές λήψεις του, αλλά επειδή αντέχει και τα βάζει με τη γύμνια και τη σαπίλα.
Η ταινία διαδραματίζεται σε δυο διαφορετικά χρονικά στάδια με πρωταγωνιστή τον πεζοναύτη Τζόκερ. Στο πρώτο στάδιο παρουσιάζεται η περίοδος εκπαίδευσης πεζοναυτών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εδώ ο Τζόκερ γίνεται ομαδάρχης. Στο δεύτερο στάδιο εξιστορείται η περιπέτεια του στο Βιετνάμ κατά τη διάρκεια του πολέμου. Εδώ ο Τζόκερ γίνεται πολεμικός ανταποκριτής.
Μη ψάξετε για βαρύγδουπα και υφέρποντα νοήματα. Δε χρειάζεται να χτίσεις μια ταινία με αινιγματική ανάδειξη μηνυμάτων για να ιντριγκάρεις, όταν η ίδια η καταγραφή της αλήθειας αποτελεί το πιο ηχηρό και σκληρό μήνυμα.
Σκηνοθεσία : Στάνλεϊ Κιούμπρικ
- Κάποτε την Αμερική (Once upon a time in America / 1984)
Επικό κύκνειο άσμα
Με το έργο αυτό ο Πατέρας των «σπαγγέτι φιλμ» ολοκληρώνει την τριλογία του Once upon a time Trilogy. Πρόκειται για γκανγκστερικά δράματα. H πρώτη ταινία ήταν το Once upon a time in the West (1968) και η δεύτερη το Duck you, sucker! (1971), που επίσης αποτελούν δυο σπουδαία έργα και προτείνονται ανεπιφύλαχτα. Μαζί με την τριλογία του, ο Σέρτζιο Λεόνε με το Κάποτε στην Αμερική υπογράφει και την τελευταία πράξη της σκηνοθετικής του καριέρας, καθώς πέντε χρόνια μετά πεθαίνει από καρδιακή προσβολή.
Η πορεία του Ντέιβιντ (Νούντλς) στη έκνομη δραστηριότητα ξεκινάει από το πρώιμο εφηβικό στάδιο. Αυτός και η παρέα του αποτελούσαν μια συμμορία πιτσιρικάδων σε εβραϊκό γκέτο τη περίοδο της ποτοαπαγόρευσης στην Αμερική. Όταν ένας εκ των φίλων του ξεψυχάει στην αγκαλιά του, ο Ντείβιντ αποφασίζει να εκδικηθεί το φονιά επί τόπου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να περάσει ένα μεγάλο στάδιο της ενήλικης ζωής του στη φυλακή. Μετά την αποφυλάκιση του, η πάλαι ποτέ αγαπημένη του παρέα, τον υποδέχεται με ανοιχτές αγκάλες και χωρίς να χάσει χρόνο τον βουτάει κατευθείαν στα νέα «επιχειρηματικά» δεδομένα. Ο Ντέιβιντ δεν θα μπορέσει ποτέ να ξεφύγει από την ροπή του στην παρανομία, τη κτηνώδη υφή της ψυχοσύνθεσης του και το μεγάλο του έρωτα, τη Ντέμπορα.
Στο Κάποτε στην Αμερική πρωταγωνιστούν η φιλία, η αγριότητα, η ιδιόρρυθμη ευαισθησία και η προδοσία. Τους κεντρικούς ρόλους υποδύονται ο Robert de Niro, ο James Woods και η Elizabeth McGovern.
Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι μόλις τα γυρίσματα και το μοντάζ ολοκληρώθηκαν, οι συντελεστές της ταινίας συνειδητοποίησαν πως ο συνολικός της χρόνος ανέρχεται σε 4 ώρες και 29 λεπτά. Μη μπορώντας να κάνει αλλιώς, ο Σέρτζιο Λεόνε έκοψε αρκετές σκηνές φτάνοντας τελικά το συνολικό χρόνο σε 3 ώρες και 49 λεπτά.
Σκηνοθεσία : Σέρτζιο Λεόνε
- Η Μπαλάντα του Μπάστερ Σκραγκς (2018)
Western συλλογή διηγημάτων
Φόντο η Άγρια Δύση. Έξι αυτοτελείς ιστορίες. Έξι αιρετικά κοενικά σκηνικά. Το νέο δημιούργημα (για λογαριασμό του Νέτφλιξ) των αδερφών Κοέν έκανε πρεμιέρα στο φεστιβάλ της Βενετίας αποσπώντας το βραβείο καλύτερου σεναρίου.
Η ιδιαίτερη σκηνοθετική οικοδόμηση του σεναρίου διαθέτει ένα παράδοξο προκαλώντας μια μικρή αρχική σύγχυση. Πρόκειται για μεγάλης διάρκειας κινηματογραφική ταινία ή μίνι τηλεοπτική σειρά; Μάλλον τίποτα από τα δυο. Μάλλον οι αδερφοί Κοέν έκαναν το μικρό κινηματογραφικό θαύμα τους, μεταφέροντας στο γυαλί μια πολύ ελκυστική λογοτεχνική αφήγηση.
Σκηνοθεσία : Αδελφοί Κοέν
- Μια βραδιά στο Νότινγκ Χιλ (1999)
Επίπλαστο χάσμα
Η αισθηματική κομεντί σε σκηνοθεσία Ρότζερ Μίσελ και σενάριο Ρίτσαρντ Κέρτις πραγματεύεται τη γέννηση ενός απρόσμενου και σπάνιου, κατά τα φαινόμενα, έρωτα. Ο Γουίλ είναι ιδιοκτήτης ενός απλού ταξιδιωτικού βιβλιοπωλείου και προσφάτως χωρισμένος. Η Άννα είναι διάσημη ηθοποιός με μεγάλη καριέρα στο κινηματογράφο.
Οι δυο τους συναντιούνται τυχαία όταν η Άννα επισκέπτεται το βιβλιοπωλείο του Γουίλ. Θα ξανασυναντηθούν αργότερα, στο δρόμο, και πάλι τυχαία. Από τη συγκυριακή γνωριμία θα προχωρήσουν σε μια πιο προγραμματισμένη συναναστροφή, αφήνοντας το ειδύλλιο που γεννιέται ανάμεσα τους να αναπτυχθεί ανεμπόδιστα. Η σχέση τους θα διανύσει μια πορεία γεμάτοι φουρτούνες και λάθη. Ο Γουίλ θα διαπιστώσει πόσο δύσκολο είναι να συμβιώνεις με μια σταρ, ενώ η Άννα θα διαπιστώσει πως κυριολεκτικά δεν ξέρει τι θέλει. Τελικά και οι δυο θα συμφωνήσουν ότι κανείς τους δεν μπορεί να κάνει χωρίς τον άλλο.
Σκηνοθεσία : Ρότζερ Μίσελ
