Κλίμα που αλλάζει, άλλος πολιτισμός, διαφορετικές τεχνολογίες- Πανδημίες τότε όπως και σήμερα!

Λέξεις: Νίκος Αρβανιτίδης

Είναι κοινή η πεποίθηση σε παγκόσμιο πλέον επίπεδο ότι η ανθρωπότητα δέχεται εδώ και μερικούς μήνες μια πρωτόγνωρη για τις σημερινές γενιές πανδημική επίθεση που έχει ήδη κοστίσει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπινες ζωές, διαφοροποιήσει και αλλάξει την καθημερινή πραγματικότητα, πλήξει την οικονομική και εργασιακή κανονικότητα και ανατρέψει σε μεγάλο βαθμό την ομαλή λειτουργία βασικών δομών της κοινωνίας. Μια ανθρωπότητα ανήμπορη και αδύναμη να βρει εκείνες τις λύσεις που μπορούν αν αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τον θανάσιμο αυτό κίνδυνο. Έναν ιό που μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και στη συγκεκριμένη χρονική που γράφεται το παρόν κείμενο, κατορθώνει να μεταδοθεί και να προκαλέσει περισσότερα από 2,4 εκ κρούσματα και να προξενήσει τον θάνατο περισσότερων των 150 000 συνανθρώπων μας. Απίστευτα νούμερα με σταθερά αυξητική εξέλιξη και απρόβλεπτες περαιτέρω συνέπειες και απώλειες.΄

Είναι ιστορικά διαπιστωμένο ότι οι ανθρώπινες ζωές χάνονται κυρίως από τους πολέμους, τις φυσικές καταστροφές και τις εκάστοτε επιδημίες. Και αυτό συμβαίνει ανεξάρτητα από τον βαθμό πολιτισμού, και το επίπεδο επιστημονικής γνώσης και τεχνολογίας, αφού τα θανατηφόρα και καταστροφικά αποτελέσματα τους είναι διαχρονικά γνωστά και εμφανίζονται από την εποχή της χαμηλής ή περιορισμένης τεχνολογίας μέχρι σήμερα που καυχιόμαστε για την επιστημονική και κοινωνική μας πρόοδο, αλλά και την υψηλή τεχνολογία που διαθέτουμε. Και αντί λοιπόν να δούμε τις πραγματικές από τις οποίες πραγματικά κινδυνεύουμε, λες και αυτό αποτελεί ένα είδος παράδοξης και μοιραλατρικής επιλογής και πρακτικής, ασχολούμαστε για παράδειγμα, με όλο το ενεργό ανθρώπινο, οικονομικό, τεχνολογικό και φυσικό δυναμικό μας, με την περιβόητη, ανόητη και ακίνδυνη κλιματική αλλαγή και τα επιμέρους παρελκόμενα της. Γιατί στην κλίμακα που αναφέρεται, ποτέ στην ιστορία της γης ο άνθρωπος δεν βρέθηκε στον ίδιο βαθμό απροστάτευτος  απέναντι στις όποιες κλιματικές εξελίξεις και με ότι αυτές συνεπάγονται. Είχε πάντα τον χρόνο, όπως και η ίδια φύση, να αντιδράσουν και να προσαρμόσουν τα οικοσυστήματα τους σταδιακά και ανάλογα, μάλιστα σε εποχές περιορισμένων τεχνολογικών δυνατοτήτων. Πόλεμοι, φυσικές καταστροφές, πανδημίες όπως τότε και σήμερα.

Ο κορονωϊός απειλεί σήμερα το ίδιο όλους τους ανθρώπους, φτωχότερους και πλουσιότερους, όπου και αν ζουν, από όπου και αν προέρχονται. Οι χώρες μπροστά στην απρόσμενη, ασυνήθιστη και εξαιρετική αυτή κατάσταση επιλέγουν τις δικές τους τακτικές και πρακτικές, συχνά στη βάση των δυνατοτήτων, των διαδικασιών και συνθηκών που διέπουν τα συστήματα υγείας που διαθέτουν , αλλά και  των κοινωνικών συνθηκών και χαρακτηριστικών κουλτούρας που επικρατούν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν συνεργάζονται και δεν ανταλλάσσουν απόψεις πάνω σε θέματα χειρισμών και φαρμάκων. Στόχος όλων η προστασία των πολιτών τους με κάθε τρόπο και μέσο. Και βέβαια πρόκειται για μια πανανθρώπινη τραγωδία, με επιμέρους εθνικά στατιστικά νούμερα να έχουν την δική τους σημασία, χωρίς όμως απαραίτητα και αναγκαστικά να αξιολογούνται ιατρικά και απόλυτα στη βάση  μιας αυστηρά οριοθετημένης εθνικής λογικής. Και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για διαγωνισμό, ανταγωνισμό και διαχωρισμό χωρών στη βάση στατιστικής προσέγγισης και τρόπου που κάθε μια αντιμετωπίζει την επιδημία. Γιατί στο τέλος της ημέρας αυτό που έχει μεγαλύτετρη σημασία είναι η ατομική ευθύνη και η τήρηση των μέτρων που οι ειδικοί αποφασίζουν κάθε φορά. Ο καθένας μας δηλαδή να επιβάλλει στον εαυτό του την πειθαρχία που χρειάζεται για την προστασία του. Πολιτικές σκοπιμότητες και εκμετάλλευση, ανούσια αντιπολίτευση, κοσμοθεωρητικές προσεγγίσεις άλλων εποχών, στείρες ιδεοληψίες και κάθε είδους συνωμοσιακά σενάρια δεν έχουν θέση ούτε προσφέρουν λύσεις σε προβλήματα που αναζητούν αποκλειστικά επιστημονικές παρεμβάσεις και αποτελέσματα. Συσπείρωση λοιπόν και προσήλωση γύρω από τις επιλογές, πρακτικές και μέτρα των αρμόδιων φορέων και ειδικών επιστημόνων, και πλήρης απόρριψη και μακριά από απόψεις και ισχυρισμούς που εύκολα παραπλανούν και συμβάλλουν στην παραπληροφόρηση, και αρκετές φορές δημιουργούν σύγχυση και προβληματισμό.           

*O Νίκος Αρβανιτίδης είναι Δρ. Οικονομικός Γεωλόγος