Ανέμελοι και μοιραίοι προς το χαμό
Ένα Σαββατοκύριακο στην εξοχή μπορεί πια να λειτουργήσει σαν ξυπνητήρι ενός κοιμισμένου κόσμου
Κυριακή Μεσημέρι. Μεγαλόβρυσο, Αγιάς, Κισσάβου. 14 Απρίλη. Ένας αγρότης αποφασίζει να κάψει τις ζούνες από τις καστανιές τους. Τα υπολείμματα δηλαδή των καρπών, τις αγκαθωτές εκείνες ”θήκες” που η φύση προνόησε να φτιάξει για να προστατεύει τα κάστανα. Αυτές που οι χωρικοί καίνε στην αρχή της άνοιξης. Ο γεωργός βάζει την ελεγχόμενη φωτιά όμως η ελεγχόμενη γίνεται γρήγορα ανεξέλεγκτη. Τα πυροσβεστικά οχήματα του κοντινού σταθμού δεν αρκούν και έτσι σηκώνεται ελικόπτερο για να κατασβέσει την δασική πυρκαγιά.
Ο άνθρωπος ακολούθησε τη νόμιμη διαδικασία που επιτρέπει, μέχρι την 1η Μαΐου την καύση των κλαδιών. Τι πάει λάθος εδώ; Ότι το κράτος δεν έχει αντιληφθεί καν ότι ο Απρίλης του 2024 δεν είναι ο Απρίλης του 2014 για παράδειγμα. Μια μέρα πριν, ακριβώς απέναντι στο Μαυροβούνι, ένας άλλος αγρότης με τον ίδιο ακριβώς τρόπο προκάλεσε μια ακόμα δασική πυρκαγιά. Για τον απλούστατο λόγο ότι το δάσος είναι ναρκοπέδιο. Τα πάντα είναι ξερά, τα δέντρα είναι έτοιμα να λαμπαδιάσουν με το παραμικρό, τα αποθέματα νερού στη γη ανύπαρκτα. Άρα τι κάνει ένα κράτος που αντιλαμβάνεται τι σημαίνει κλιματική κατάρρευση; Φέρνει τουλάχιστον ένα μήνα πριν, δηλαδή την 1η Απριλίου την απαγόρευσης ανάμματος φωτιάς. Τι κάνει το δικό μας κράτος; Πετάει χαρταετό.
Λίγες ώρες πριν την φωτιά σε μια αυλή ενός αρχοντικού, σε ένα από τα χωριά της περιοχής, άκουγα πανικόβλητος το δήμαρχο να μας περιγράφει σε ένα πρωινό καφέ πώς οι καστανιές, ένας από τους βασικούς πυλώνες της αγροτικής οικονομίας της περιοχής, ο άλλος είναι τα μήλα, δεν κοιμήθηκαν καθόλου αυτό τον ανύπαρκτο χειμώνα. Κουρασμένες και κυρίως διψασμένες από την έλλειψη βροχών και χιονιού πορεύονται ανήμπορες προς στην επομενη καρποφορία. Η οποία προφανώς και δεν θα είναι ιδιαίτερα επιτυχής.
Στον ίδιο καφέ άκουσα έναν οινοπαραγωγό της περιοχής να περιγράφει πώς πέρσι η πτώση της παραγωγής σταφυλιού άγγιξε το 25% αλλά φέτος η χρονιά αναμένεται δραματική. Ένα τσαμπί σε κάθε κλαδί μετράμε με το ζόρι, έλεγε. Όσες ξερικές ποικιλίες και να βάλεις η γη δεν μπορεί πια να τις θρέψει. Την Πρωτοχρονιά μου έλεγαν στην Αυστρία ότι τα παλιά χιονοχώραφα, εκεί που έκαναν αιώνες οι άνθρωποι σκι θα τα γυρίσουν σε αμπελώνες με μεσογειακές ποικιλίες.
Γυρίζοντας σπίτι μου, έχοντας ακούσει και άλλες ανατριχιαστικές διηγήσεις ανθρώπων της περιοχής σε ένα καφέ που μου πάγωσε το αίμα, έβλεπα τα δέντρα του δικού μου κήπου να ρίχνουν κάτι ασθενικούς καρπούς στο έδαφος. Τα ερίκια μοιάζουν με ζαρωμένες ελιές, κάνα δυο αχλάδια εγκατέλλειψαν την αχλαδιά ενώ γύρω από την θεαματικά ανθισμένη κερασιά πετάνε με το ζόρι μια δυο μέλισσες και λίγοι βομβίνοι. Οι μελισσοπαραγωγοί του κάμπου κολλούσαν πέρσι παντού αφίσες παρακαλώντας τους καλλιεργητές των μήλων να σταματήσουν να ψεκάζουν διαρκώς τα δέντρα, μου λένε για 16 ψεκάσματα τη σεζόν, γιατί έχει εξολοθρευτεί όλος ο πληθυσμός των μελισσών. Και χωρίς μέλισσες ούτε μήλα δεν θα υπάρχουν…
Αγαπημένο μου ημερολόγιο. Είναι 15 Απριλίου. Έκανα ήδη τα δυο πρώτα μου μπάνια στη θάλασσα το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε. Όχι μόνο εγώ. Η παραλία μας ήταν ασυνήθιστα γεμάτη. Οι 30 βαθμοί που θύμιζαν τέλος Μαϊου χάιδευαν το σώμα που χρειάζεται τη μετάβαση από τη μία εποχή στην άλλη. Μόνο που εδώ δεν υπάρχει μετάβαση. Γιατί δεν υπήρξαν οι εποχές. Ένα μακρύ καλοκαίρι ζούμε. Χωρίς γυρισμό. Αμέριμνοι και ξέγνοιαστοι πάμε στο χαμό. Και κανείς δεν φροντίζει να μας προετοιμάσει. Πλην μερικών ψύχραιμων φωνών. Εξάλλου το αιώνιο καλοκαίρι θέλουμε να ζήσουμε στην Ελλάδα. Εκεί οδηγούμε την οικονομία. Στην παροχή τουριστικών υπηρεσιών. Και τι θα τρώμε πια, αναρωτιέσαι; Υπάρχουν λέει εκτυπωτές που παράγουν συνθετικές τροφές. Πώς θα τραφούν άλλωστε τόσα δις ενός αδιανόητου υπερπληθυσμού από ένα πλανήτη χωρίς πόρους;
Ισχύει για όλους αυτό, αναρωτιέσαι. Όχι. Ειδικές τράπεζες διαφύλαξης σπόρων, ποικιλιών, αληθινών γευστικών θησαυρών φροντίζουν να διασώσουν για όσους θα έχουν να τα πληρώσουν τα δέοντα. Οι υπόλοιποι ας φάνε υποκατάστατα. Άλλωστε ο κινηματογράφος φρόντισε να μας προετοιμάσει δεκαετίες για το μέλλον, που δεν θα είναι ίδιο για όλους…