Αντίο, Βάσο. Κάθε Παρασκευή, 12 με 2 ήσουν εκεί

Λέξεις: Μάνος Λάμπράκης

Υπάρχουν ζωές που δεν διεκδίκησαν ποτέ το κέντρο. Ζωές που κινήθηκαν μεθοδικά στην περιφέρεια, όχι από φόβο, αλλά από στοχασμένη επιλογή· σαν να ήξεραν ότι το κέντρο έχει πια αλωθεί από την εμπορευματοποίηση της εικόνας, από την υπερέκθεση του κενού. Ο Βάσος Γέωργας υπήρξε μια τέτοια ύπαρξη: ένας αθέατος εργάτης του βλέμματος, ένας αθόρυβος δρων που δημιούργησε με πίστη στην ουσία και όχι στην προβολή.

Τον γνώρισα στο διαδίκτυο, ένα βράδυ προς το τέλος του καλοκαιριού του 2011 — τότε που η Αθήνα είχε γίνει πληθυντικό τραύμα. Ήταν η εποχή του Συντάγματος, των σκηνών, των λαϊκών συνελεύσεων, των δακρυγόνων — αλλά και η εποχή που το υποκείμενο άρχισε να διαλύεται ανάμεσα στη φαντασίωση της επανάστασης και τη βίαιη υποτροπή στον ιδιωτικό φόβο. Και μέσα σε αυτό το ρήγμα, ο Βάσος μου έστειλε ένα μήνυμα: μου πρότεινε να αναλάβω εκπομπή στο διαδικτυακό ραδιόφωνο Clipart Radio. Δεν τον ήξερα. Αλλά αποδέχτηκα.

Κι έτσι, κάθε Παρασκευή, από τα μεσάνυχτα μέχρι τις δύο το πρωί, για σχεδόν έναν χρόνο, με φιλοξενούσε — χωρίς ποτέ να με ελέγξει, χωρίς ποτέ να διεκδικήσει έλεγχο, χωρίς ποτέ να του χρωστάω τίποτα. Ήταν παρών, με ένα τρόπο σχεδόν μοναστικό: παρηγορία χωρίς ενοχή, διαθεσιμότητα χωρίς επιτήρηση. Σαν ένας ηχολήπτης του κόσμου που ήξερε να αφαιρεί χωρίς να αφανίζει.

Μιλούσαμε πολύ στο τηλέφωνο εκείνο τον καιρό. Με ενθάρρυνε. Με καλούσε και σε πάρτι, σε συναντήσεις με φίλους — αλλά δεν πήγα ποτέ. Όχι από αδιαφορία· από συστολή. Ζούσα μια βαθιά εσωστρεφή περίοδο. Κι εκείνος το σεβάστηκε. Δεν επέμεινε, δεν πίεσε, δεν έπαψε. Έμεινε. Ήξερε ότι μερικές παρουσίες χτίζονται χωρίς φυσική εγγύτητα — με συχνότητες, με διαθεσιμότητες, με σιωπές. Ήξερε ότι η εμπιστοσύνη δεν έχει ανάγκη τη σάρκα.

Σήμερα έφυγε.

Ήσυχα, αθόρυβα, με τον ίδιο τρόπο που έζησε.

Όχι με φανφάρες, όχι με μνήματα φτιαγμένα από δημόσιες αναρτήσεις, αλλά αφήνοντας πίσω του ένα ίχνος: ένα ίχνος φροντίδας, ταπεινότητας, χιούμορ και αθόρυβης πίστης στους άλλους.

Ο Βάσος Γέωργας δεν υπήρξε «βαρετός». Ήταν ένας άνθρωπος εξαιρετικά σπάνιος στην απλότητά του. Ένας μικρός σταθμός εκτός εμβέλειας, όπου μπορούσες να εκπέμψεις χωρίς να κριθείς. Ένας οραματιστής των μικρών διαστάσεων. Ένας από εκείνους που έκαναν τον πολιτισμό όχι ως θέαμα, αλλά ως κρυφή χειρονομία ελευθερίας.

Σήμερα, που όλοι ζητάμε αδιάκοπα κοινό και αποδοχή, ο Βάσος υπήρξε η πιο σιωπηλή υπενθύμιση ότι η πιο τίμια τέχνη είναι αυτή που γίνεται χωρίς θεατές, κι ότι η πιο επαναστατική φιλία είναι αυτή που δεν καταναλώθηκε ποτέ.

Αντίο, Βάσο.

Κάθε Παρασκευή, 12 με 2, ήσουν εκεί.

Μπορεί να μην συναντηθήκαμε ποτέ από κοντά,

αλλά ήσουν παρών — και ήσουν πολύτιμος.

Υ.Γ. Καταθέτω εδώ, με συγκίνηση, ένα μικρό εισαγωγικό δείγμα από εκείνη την πρώτη εκπομπή στο Clipart Radio. Ένα αποτύπωμα ακόμη ζωντανό στο YouTube, που για μένα παραμένει όχι απλώς ντοκουμέντο, αλλά τεκμήριο εμπιστοσύνης. Τεκμήριο μιας εποχής όπου κάποιοι άνθρωποι, με πίστη και γενναιοδωρία, μας έδωσαν βήμα. Χωρίς αντάλλαγμα. Χωρίς ιδιοτέλεια. Με αγάπη.

*Ο Μάνος Λαμπράκης είναι θεατρικός συγγραφέας, δραματουργός και μεταφραστής.