Χθες βράδυ ο Μπάιντεν…

Στην ουσία απάντησε όλες τις ερωτήσεις που του τέθηκαν, αλλά η φωνή του ήταν βραχνή και μονότονη και σε δύο σημεία έχασε τον ειρμό της σκέψης του (σε όποιον δεν έχει συμβεί ποτέ ας το πει στα σχόλια). Στις 9 το βράδυ Αμερικής ένας άνθρωπος που είναι 81 χρονών μπορεί να έχει και μια κακή βραδιά.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι Joe Biden είναι στη τρίτη ηλικία, αλλά να μην ξεχάσουμε και ότι ξέρουμε: κατά τη γνώμη μου παραμένει ο πιο ‘consequential’ – σημαντικός Πρόεδρος των ΗΠΑ από τον Lyndon Johnson και μετά.

Αυτό ο άνθρωπος έσυρε την Αμερική από το χείλος της αβύσσου, όταν ο “πορτοκαλί” φασιστάκος είχε προκαλέσει 1.000.000 νεκρούς Αμερικανούς καθώς για μήνες αντιστεκόταν στο να παρθούν αποτελεσματικά μέτρα για την εξάπλωση του COVID-19, ενώ αντιθέτως προέτρεπε τον κόσμο να κάνει απίστευτα πράγματα, όπως πχ όταν πρότεινε να πιουν χλωρίνη για να θεραπευτούν. (Ναι, κάποιοι πέθαναν επειδή ήπιαν χλωρίνη).

Αν δεν ήταν ο Biden ο Πούτιν θα είχε κάνει παρέλαση στο Κιέβο. Όχι μόνο πρόλαβε να εξοπλίσει την Ουκρανία, αλλά κατάφερε να ισχυροποιήσει την συμμαχία χωρών, ακόμα και εκτός ΝΑΤΟ, εναντίον της Ρωσίας, με τρόπο που το Κρεμλίνο δεν περίμενε ποτέ πως θα ήταν δυνατόν. (Δεν θέλω να εξηγήσω τώρα τι σημαίνει μια Αμερική που ευνοεί την θεωρία της “σφαίρας επιρροής” και επιβολής της με τη βία όπως ο Πούτιν στην Ουκρανία, και πως αυτό επιρρεάζει άμεσα την Ελλάδα. Όποιος ή όποια δεν καταλαβαίνει τι θέλω να πω ας κοιτάξει το χάρτη της γειτονιάς μας).

Ο Biden πέρασε έναν κρίσιμο νόμο για τις δημόσιες επενδύσεις, που δεν έχουν πρόσφατο προηγούμενο στις ΗΠΑ, και έναν άλλο για την μετάβαση στην πράσινη οικονομία. Οι πολιτικές του επιτάχυναν τις επενδύσεις σε τεχνολογικούς τομείς (σε σημείο που κοστίζει στην Ευρώπη γιατί οι Ευρωπαϊκές βιομηχανίες μεταφέρουν παραγωγή τους στην Αμερική). Υποστήριξε το συνδικάτο των εργατών στις αυτοκινητοβιομηχανίες και κινήθηκε επιθετικά στην αντιμετώπιση της προστασίας του περιβάλλοντος.

Πολλά από τα νομοθετικά επιτεύγματά του πραγματοποιήθηκαν με πολύ εχθρική Ρεμπουμπλικανική πλειοψηφία στην Βουλή των Αντιπροσώπων και οριακή πλειοψηφία στην Γερουσία, όπου τουλάχιστον δύο Δημοκρατικοί Γερουσιαστές ήσαν στην ουσία συντηρητικοί. Μετά από τόσα χρόνια εμπειρίας, ο Biden είναι από τους πιο ικανούς πολιτικούς που γνωρίζει την τέχνη τους πώς να κλείνεις συμφωνίες όχι με τους οπαδούς σου, αλλά με τους αντιπάλους σου.

Υπάρχουν πολύ περισσότερα επιτεύγματα να απαριθμήσω, τα οποία αποδεικνύουν ότι είναι προφανώς πάρα πολύ ικανός Πρόεδρος των ΗΠΑ.

Η ηλικία του όμως τον προδίδει σωματικά. Μπερδεύει ενίοτε τα λόγια του (πάντα έκανε σαρδάμ – αλλά τώρα είναι πιο τακτικά), οι κινήσεις του είναι πιο “ρομποτικές” και η φωνή του είναι βραχνή και πιο σιγανή.

Στο χθεσινό debate ο Biden δυσκολεύτηκε να ανταποκριθεί σε ένα φορμάτ που τελικά δεν τον ευνοούσε. Το βασικότερο πρόβλημα ήταν πως όταν ρωτούσαν τον Trump, αυτός δεν απαντούσε ποτέ στην ερώτηση, και ότι ξεστόμιζε ήταν είτε φανταστική εξιστόρηση ανύπαρκτων καταστάσεων, είτε καθαρά ψέματα. Μέσα σε όλα αυτά, όταν ερωτήθηκε για το αν θα αποδειχθεί το αποτέλεσμα των εκλογών, ο Trump απάντησε “ναι, αν είναι έντιμες” δηλαδή “όχι και σίγουρα.”

Ο Trump v2.0 δεν θα είναι ο Trump της πρώτης θητείας.

Ο Trump της πρώτης θητείας συμπεριφερόταν σαν μεθυσμένος κλόουν τον οποίον περιστοιχίζαν ακροδεξιοί και εξτρεμιστές. Ο Trump της δεύτερης θητείας έχει δηλώσει πως έρχεται για να πάρει εκδίκηση από τους πολιτικούς του αντιπάλους και για να αποδεκατίσει όλους τους μηχανισμούς που εξασφαλίζουν την λειτουργία της Αμερικανικής Δημοκρατίας. (Όπως αποκάλυψε σε εκτενές δημοσίευμα η εφημερίδα New York Times, η ομάδα του Trump προχωράει με γοργούς ρυθμούς ένα σχέδιο με τίτλο “Project2025”: καταρίζονται καταλόγοι αφοσιωμένων στον Trump δημόσιων λειτουργών και από την άλλη δημιουργούνται κατάλογοι δημοσίων υπαλλήλων που θα απολυθούν κατά χιλιάδες αμέσως μετά την εκλογή του).

Είναι σημαντικό στην αποτίμηση που κάνουμε να μπορούμε πρώτα και πάνω από όλα να καταλάβουμε ότι το δίλλημα των εκλογών είναι η επιλογή μεταξύ ενός ηλικιωμένου αλλά ικανού προέδρου που περιστοιχίζεται από πολύ δυνατή ομάδα συνεργατών και συμβούλων, και ενός αδίστακτου υποκειμένου, το οποίο δηλώνει δημόσια τον θαυμασμό σε αιμοσταγείς “strongmen” τύπου Putin, Xi, και Κim.

Παρ’ όλα αυτά δεν μπορώ να πω με σιγουριά τι πρέπει να κάνει ο Biden.

Μέχρι σήμερα κανείς πρόεδρος των ΗΠΑ δεν απέφυγε να κατέβει για δεύτερη θητεία. Να σημειωθεί εδώ πως με ελάχιστες εξαιρέσεις ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν χάνει την επανεκλογή του (εξαιρέσεις είναι ο Carter, πατέρας Bush και φυσικά ο Trump). Σε μια άλλη εποχή, ένα άτομο που διώκεται δικαστικά θα είχε τελειώσει στην πολιτική. Ο Trump έχει απανωτές καταδίκες – και είναι υπόδικος για πολύ σοβαρά αδικήματα – προσπάθεια αλλοίωσης του εκλογικού αποτελέσματος, διακίνησης μυστικών εγγράφων που περιείχαν κρίσιμα μυστικά στρατιωτικής τεχνολογίας, και υποκίνηση για την βίαια κατάληψη του Καπιτωλίου.

Αλλά είμαστε εδώ.

Μεταξύ ενός ηλικιωμένου ικανού να διοικήσει, αλλά όχι τόσο ικανού να παρασταθεί σε ένα debate και ενός επικίνδυνου ανθρώπου ο οποίος έχει καταδικαστεί για σωρία αδικημάτων, η επιλογή θα έπρεπε να είναι προφανής. Όμως είμαστε σε μια πραγματικότητα που απαιτεί πολύ περίσκεψη για την επόμενη μέρα.