Drive my car: Ένα μαγευτικό φιλμ που απλώνεται σαν μελαγχολικό πέπλο

Βραβευμένο με το Όσκαρ καλύτερης διεθνούς ταινίας για το 2021, το μαγευτικό φιλμ του Ιάπωνα Ριουζούκε Χαμαγκούτσι απλώνεται σαν ένα μελαγχολικό πέπλο στην καρδιά των ηρώων του, γεμίζοντας την οθόνη με ποίηση, αυθεντική κινηματογραφική αίγλη και βαθύ στοχασμό πάνω στην προαιώνια ανάγκη του ανθρώπου να τραβά μπροστά, να συνεχίζει να ζει, κουβαλώντας ταυτόχρονα στις πλάτες του κεφάλαια θλίψης και λαμπερές γραμμές χαράς, πορευόμενος προς το αναπόφευκτο

Ένας βαθιά πληγωμένος θεατρικός σκηνοθέτης πρωτοποριακών παραστάσεων, αφού έχει χάσει τη γυναίκα αλλά και την μικρή του κόρη καλείται στην Χιροσίμα για να σκηνοθετήσει τον Θείο Βάνια του Άντον Τσέχοφ. 

Η παραγωγή του επιβάλλει μια οδηγό (που αποδέχεται τελικά απρόθυμα) η οποία τον μετακινεί μέσα στην πόλη και την επαρχία, καθώς αυτός αρχίζει σταδιακά να συνδέεται με τους διαφόρων εθνικοτήτων ηθοποιούς και τους ρόλους που καλούνται να υποδυθούν. Το παρελθόν όμως δεν τον αφήνει να ανασάνει και καθώς οι πρόβες οδεύουν προς την ολοκλήρωσή τους μοιραία όλα κορυφώνονται με μια σπαρακτική συνειδητοποίηση της φθαρτότητας, αλλά και της ανάγκης του να συνεχίσει να ζει.

Μεταφέροντας πολύ ελεύθερα ένα μικρό αφήγημα του Χαρούκι Μουρακάμι με τον ίδιο τίτλο ο Ριουζούκε Χαμαγκούτσι βυθίζει αργά και νωχελικά τον θεατή σε μια ιστορία που ισορροπεί ανάμεσα στο μεταφυσικό δράμα και την ταινία συμφιλίωσης με τον εαυτό, τις επιθυμίες, τους φόβους και τις εμμονές, πανέξυπνα τοποθετώντας τη δράση σε μία από πιο πολύπαθες περιοχές ολόκληρης της Γης, τη Χιροσίμα του πυρηνικού ολοκαυτώματος. 

Με έκδηλα τα στοιχεία της αλληγορίας, χωρίς όμως αυτά να βγάζουν μάτι και να εξοκείλουν προς τον διδακτισμό και την αμετροέπεια, ο Χαμαγκούτσι σκηνοθετεί κυριολεκτικά ένα οπτικό ποίημα, έναν υπόγειο θρήνο, ή αν θέλεις ένα θλιμμένο νανούρισμα, γύρω από την αξία της αποδοχής και της αντιμετώπισης του θρήνου, το κλείσιμο των πληγών, την αναμέτρηση με το παρελθόν και την προσωπική (και όχι μόνο) ιστορία, συνειδητοποιώντας ότι η ώρα για να κλειστείς στον εαυτό σου, να «ξεκουραστείς» από τις πίκρες αυτού του κόσμου δεν έχει φτάσει ακόμη. Ίσως μάλιστα να μην φτάσει και ποτέ.

Πανέξυπνα μεταπηδώντας από το ένα μέσο έκφρασης στο άλλο (η πολύγλωσση θεατρική παράσταση, όπως και η επιλογή του συγκεκριμένου κλασικού έργου παίζουν τεράστιο ρόλο στην αφήγηση) και θυμίζοντας σε στιγμές τον «Εμποράκο» του Ασγκάρ Φαραντί, ο σκηνοθέτης χαρίζει – εκεί που κυριολεκτικά δεν το περιμένεις – σκηνές τεράστιας συναισθηματικής πρόσκρουσης αλλά και χαρακτήρες πολύπλοκους, αμφίσημους και τρισδιάστατους, καλώντας σε να τους ανακαλύψεις αλλά και να προβλέψεις τι πρόκειται να τους συμβεί στη συνέχεια. 

Η δε αντίληψη της εύθραυστης φύσης της ζωής αλλά και η ανάγκη της επαφής και της συσχέτισης με τον άλλο πλημμυρίζουν την αφήγηση που σε στιγμές μοιάζει να αγγίζει τη ματαιότητα αλλά ποτέ της δεν την αγκαλιάζει πλήρως. Πολλές φορές σε αναγκάζει να δεχτείς τα πράγματα έτσι όπως είναι, απορρίπτοντας οποιοδήποτε μεταφυσικό η βαθύτερο νόημα, και άλλες πάλι σε παρακινεί πραγματικά να κοιτάξεις πίσω από τις γραμμές, ανακαλύπτοντας την εύθραυστη φύση των ανθρώπων, αυτών που είναι ικανοί για την απόλυτη ομορφιά αλλά και την απόλυτη απαξίωση, την ολοκληρωτική καταστροφή.

Μη υποσχόμενο μια εύκολη και απροβλημάτιστη θέαση, το αριστουργηματικό «Drive my car» ανοίγει διάπλατα την αγκαλιά του και σε προ(σ)καλεί να νιώσεις ταυτόχρονα άβολα και βολικά, οικεία και ανοίκεια μέσα του. Σαν αυτό το φωτεινό κόκκινο ρετρό Saab του πρωταγωνιστή, που ξεχωρίζει τόσο πολύ μέσα στο γκρίζο και πανομοιότυπο του Ιαπωνικού δρόμου, με τα προβλήματα και τις ιδιοτροπίες του, αλλά πάντα πρόθυμο και αξιόπιστο, σύμβολο δεσίματος και βαθιάς αλληλεπίδρασης με το τώρα, με τον τόπο και τον χρόνο.

Ένα σπουδαίο φιλμ, απαιτητικό μεν, αλλά με μεγάλη ικανότητα να σε ανταμείψει αν αφεθείς στη μαγεία των υπόρρητων συναισθημάτων του.

Drive my car

Σκηνοθεσία:Ryûsuke Hamaguchi Ηθοποιοί: Hidetoshi Nishijima, Tôko Miura, Reika Kirishima

4/5 Αστέρια